Logo DBNL
Almanak voor de Nederlandsche West-Indische bezittingen, en de kust van Guinea. Jaargang 1860 (1859)

Almanak voor de Nederlandsche West-Indische bezittingen, en de kust van Guinea. Jaargang 1860

(1859)– [tijdschrift] Almanak voor de Nederlandsche West-Indische bezittingen, en de kust van Guinea–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

VII. Statistieke opgaven.

a. Verschillende werelddeelen.

Grootte der aarde.

De as der aarde is 1713.2 geogr. mijl; de middellijn van den evenaar 1718.9 geogr. mijl; de omtrek van den evenaar 5400 geogr. mijl; de oppervlakte van den aardbol ongeveer 9,282000 □ geogr. mijl; de inhoud van den aardbol bijna 2659,000000 kub. geogr. mijlen. Van de geheele oppervlakte des aardbols beslaat de zee eene ruimte van 6,858000 □ geogr. mijlen, het land 2,424000; de oceaan bevat dus nagenoeg ¾, het land ¼ van die oppervlakte.

Oppervlakte en bevolking der werelddeelen.

Europa 175000 □ geogr. mijl. en ongeveer 270,000000 in won.
Azie 876000 □ geogr. mijl. en ongeveer 526,000000 in won.
Afrika 545000 □ geogr. mijl. en ongeveer 122,000000 in won.
Amerika 668000 □ geogr. mijl. en ongeveer 58,000000 in won.
Australie en de Polijnes. Archipel 160000 □ geogr. mijl. en ongeveer 3,000000 in won.
  _____   _____  
  te zamen 2,424000 □ geogr. mijl. en ongeveer 979,000000 in won.

De bevolking van de aarde is niet met juistheid te bepalen, daar de opgaven van al de werelddeelen, behalve Europa, slechts bij gissing kunnen geschieden. De opgaven van verschillende geografen loopen daaromtrent uitéén en wisselen af van 750 tot 1000 millioen.

Ook de verspreiding der godsdiensten is moeijelijk met juistheid op te geven; waarschijnlijk bedraagt het aantal

in Europa. Azie. Afrika. Amerika. Australie. Te zamen.
Joden 2 2 1 1/10 - 5 millioen.
Mohammedanen 5½ 72 35 - - 112½ millioen.
Christenen 262 12 6 47 1 328 millioen.
Heidenen ½ 440 80 11 2 533½ millioen.
  _____ _____ _____ _____ _____ _____
  Te zamen 270 526 122 58 3 979 millioen.
  Van de 328 millioen Christenen behooren tot  
in Europa. Azie. Afrika. Amerika. Australie. Te zamen.
de Oosters. secte. ½ 9½ 4½ - - 14½ mill.
de Grieks. kerk. 62½ ½ - - - 63 mill.
de Protest. kerk. 62 1 ½ 21 ½ 85 mill.
de Rooms. kerk. 137 1 1 26 ½ 165½ mill.
  _____ _____ _____ _____ _____ _____
  Te zamen 262 12 6 47 1 328 millioen.

In deze opgaven zijn onder den naam van heidenen begrepen de volgelingen van Brahma, van Zoroaster, van Confucius en van Boeddha, allen in Azie, alsmede de vereerders van het fetichisme in Afrika en de Indianen in Amerika, die den grooten geest en afgodsbeelden aanbidden.

Onder de benaming, Protestantsche kerk, zijn begrepen alle kleine secten, welke tot green der andere genoemde Christelijke kerken behooren.

b. Grootte en bevolking der Europesche Staten.

NAMEN. grootte. Bevolking in 1854. Getal inwoners per □ geogr. mijl.
In □ geogr. mijlen. Nederland als éénheid aangenomen.
Nederland met Limburg 594 1 3,200000 5387
België 536 0,9 4,500000 8396
Frankrijk 9748 16,4 36,000000 3693
De Duitsche Bond, behalve de Oostenrijksche en Pruissische landen, Holstein-Lauenburg en Limburg 4327 7,3 17.000000 3698
Pruissen 5102 8,6 17,000000 3332
Oostenrijk 12125 20,4 40,000000 3300
Zwitserland 718 1,2 2,500000 3482
Groot-Brittannie en Ierland 5712 9,6 28,000000 4902
Denemarken met Holstein-Lauenburg 2451 4,13 2,500000 1020
Zweden en Noorwegen 13804 23,2 4,800000 348
Portugal 1660 2,8 3,500000 2104
Spanje 8447 14 14,000000 1657
Andorra 9 0,015 15000 1667
Italie, behalve het Lombardijsch Venetiaansch Koningrijk 4782 8 20,000000 4183
Europeesch Turkije 8445 14,3 15,500000 1835
Griekenland 718 1,2 1,000000 1393
Ionische Eilanden 52 0,09 225000 4327
Europeesch Rusland 96000 161 60,500000 636
  Totaal 175414 295 270,240000 1540

c. Statistieke opgaven betrekkelijk Amerika.

STATEN EN KOLONIEN. Oppervlakte in □ Engelsche mijlen. Getal inwoners.
  Noord- en centraal Amerika.    
Groenland. (Deensch) 380000 9400
     
St. Pierre, enz. (Fransch) 118 200
Russisch Amerika 394000 66000
Britsch Noord-Amerika, totaal 2,752456 inwoners. Nieuwe hoofdstad Ottawa. { New Britain 1,800000 180000
Britsch Noord-Amerika, totaal 2,752456 inwoners. Nieuwe hoofdstad Ottawa. { Opper Canada (West) 147832 999847
Britsch Noord-Amerika, totaal 2,752456 inwoners. Nieuwe hoofdstad Ottawa. { Neder Canada. (East) 201989 890261
Britsch Noord-Amerika, totaal 2,752456 inwoners. Nieuwe hoofdstad Ottawa. { Nieuw Brunswijk 27700 200000
Britsch Noord-Amerika, totaal 2,752456 inwoners. Nieuwe hoofdstad Ottawa. { Nova Scotia en Cape Breton 18746 300000
Britsch Noord-Amerika, totaal 2,752456 inwoners. Nieuwe hoofdstad Ottawa. { Prince Edwards eiland 2134 62348
    New Foundland 57000 120000
    Britsch Columbia(1) (met van Couver eiland daaronder begrepen) 213500 17500
Vereenigde Staten van Amerika 3,306334 23,191876
Mexico   1,038865 7,200000
San Salvador   9500 450000
Nicaragua   44000 400000
Honduras. (Republiek)   53000 380000
Guatemala   59000 1,100000
Costa Rica en Guanacaste   25000 200000
Mosquitia   }(2) 6000
Honduras. (Engelsche kolonie) }(2) 11066
     
  West Indische eilanden.    
     
St. Domingo. { Hayti   11000 800000
St. Domingo. { Dominicaansche republiek 18000 200000
Cuba. (Spaansch)   42383 1,007624
Porto Rico. (Spaansch)   3865 500000
Jamaica. (Engelsch)   6250 377433
Trinidad. (Engelsch)   2400 68600
Windward islands. (Engelsch){ Barbados 150 135939
Windward islands. (Engelsch) { Grenada enz. 125 32671
Windward islands. (Engelsch) { St. Vincent 130 30128
Windward islands. (Engelsch) { Tobago 187 14378
Windward islands. (Engelsch) { St. Lucia 58 24318

STATEN EN KOLONIEN. Hoofdsteden met de inwoners. gouverneurs, presidenten en andere hoofden van bestuur.
  Noord- en centraal Amerika.    
Groenland. (Deensch) Lichtenfels C.S.M. Olrik, inspecteur van het Noordelijk en Dr. H. Rinck, inspect van het Zuidelijk gedeelte.
St. Pierre, enz. (Fransch) St. Pierre Luit. kol. Gervais, kommandant.
Russisch Amerika Nw. Archangel M. Arandarenko, gouverneur.
Britsch Noord-Amerika, totaal 2,752456 inwoners. Nieuwe hoofdstad Ottawa. { New Britain York Factory Sir Geo. Simpson, directeur.
Britsch Noord-Amerika, totaal 2,752456 inwoners. Nieuwe hoofdstad Ottawa. { Opper Canada (West) Toronto } Gen. Sir William Williams of Kars, kapt. gen. en gouverneur-generaal van Britsch Amerika.
Britsch Noord-Amerika, totaal 2,752456 inwoners. Nieuwe hoofdstad Ottawa. { Neder Canada. (East) Quebec, 42000 } Gen. Sir William Williams of Kars, kapt. gen. en gouverneur-generaal van Britsch Amerika.
Britsch Noord-Amerika, totaal 2,752456 inwoners. Nieuwe hoofdstad Ottawa. { Nieuw Brunswijk Fredericktown Hon. J.H.T. Manners Sutton, luitenant-gouverneur.
Britsch Noord-Amerika, totaal 2,752456 inwoners. Nieuwe hoofdstad Ottawa. { Nova Scotia en Cape Breton Halifax G.A.C. Phipps, earl of Mulgrave, luit.-gouverneur.
Britsch Noord-Amerika, totaal 2,752456 inwoners. Nieuwe hoofdstad Ottawa. { Prince Edwards eiland Charlottetown Sir Dominick Daly, luitenant-gouverneur.
    New Foundland St. Johns Sir Alex. Bannerman, gouverneur.
     
    Britsch Columbia(1) (met van Couver eiland daaronder begrepen) Ft. Langley Sir James Douglas, gouverneur.
Vereenigde Staten van Amerika Washington, 40000 James Buchanan, president.
Mexico   Mexico, 170000 Gen. Miramon, president.
San Salvador   Cojutepeque Gen. Gerardo Bazios, president.
Nicaragua   Leon, 25000 Gen. Martinez, president.
Honduras. (Republiek)   Comayagua, 18000 Don Santos Guardiola, president.
Guatemala   Nw. Guatemala, 60000 Don Rafael Carrera, president voor het leven.
Costa Rica en Guanacaste   San José, 31000 Don Juan Raphaël Mora, president.
Mosquitia   Blewfields Jamoso (Indiaan), koning.
Honduras. (Engelsche kolonie) Belize Fred. Seymour, superintendent.
     
  West Indische eilanden.    
St. Domingo.{ Hayti   Port au Prince, 25000 Gen. Fabre Geffrard, president.
St. Domingo. { Dominicaansche republiek San Domingo Gen. José Desiderio Valverde, president.
Cuba. (Spaansch)   Havana Luit.-gen. José de la Concha, kapitein-generaal.
Porto Rico. (Spaansch)   San Juan F. Cotoner y Chacon, kapitein-generaal.
Jamaica. (Engelsch)   Kingston C.H. Darling, gouverneur-generaal.
Trinidad. (Engelsch)   Port of Spain Rob. W. Keate, gouverneur.
Windward islands. (Engelsch){ Barbados Bridgetown Francis Hincks, gouverneur van Barbados en Windward islands.
Windward islands. (Engelsch) { Grenada enz. St. George Cornelius Kortright, luitenant-gouverneur.
Windward islands. (Engelsch) { St. Vincent Kingstown Edw. John Eyre, luitenant-gouverneur.
Windward islands. (Engelsch) { Tobago Scarborough Jas. Vickery Drysdale, luitenant-gouverneur.
Windward islands. (Engelsch) { St. Lucia Castries H. Hegart Breen, luitenant-gouverneur.

STATEN EN KOLONIEN. Oppervlakte in □ Engelsche mijlen. Getal inwoners.
Leeward islands. (Engelsch) { Antigua 108 37757
Leeward islands. (Engelsch) { St. Christopher en Anguilla. 98 26111
Leeward islands. (Engelsch) { Montserrat 47 7053
Leeward islands. (Engelsch) { Nevis 20 10200
Leeward islands. (Engelsch) { Dominica 275 22475
Leeward islands. (Engelsch) { Virginische eilanden 92 8500
Bahama eilanden. (Engelsch) 5424 27519
Turks en Caïcos eilanden (Engelsch) 400 3400
Bermuda's. (Engelsch) 20 11092
Guadeloupe, Marie galante enz. (Fransch) 534 134544
Martinique. (Fransch) 322 121145
St. Martin, Noordzijde. (Fransch) 21 2200
St. Croix. (Deensch) 81 35000
St. Thomas. (Deensch) 37 8000
St. John. (Deensch) 72 3000
St. Bartholomeus. (Zweedsch) 25 9000
Curaçao. (Nederl.) }(1) 368 21313
Bonaire. (Nederl.) }(1) 368 2647
Aruba. (Nederl.) }(1) 368 2900
Saba. (Nederl.) }(1) 368 1771
St. Eustatius. (Nederl.) }(1) 368 1931
St. Martin, Zuidzijde. (Nederl.) }(1) 368 3078
  Zuid-Amerika.    
Confederatie van Nieuw-Grenada (met inbegrip van de republiek Panama, onder eenen afzonderlijken President, den Gen. Bartolomeo Calvo). 380000 2,363000
Venezuela   416000 1,356000
Ecuador   325000 665000
Bolivia   374480 1,650000
Peru   580000 2,400000
Chili   170000 1,439000
Argentijnsche Confederatie 927000 874000
Buenos Ayres   60000 350000
Uraguay   120000 177300
Paraguay   74000 600000
Brazilie   2,300000 7,677800
Britsch Guiana. (Demerary, Essequebo en Berbice) 76000 113916
Nederl. Guiana. (Suriname) 50000 52000
Fransch Guiana. (Cayenne) 21500 21914
Patagonie   380000 120000
Falkland's eilanden   16000 500

STATEN EN KOLONIEN. Hoofdsteden met de inwoners. gouverneurs, presidenten en andere hoofden van bestuur.
Leeward islands. (Engelsch) { Antigua St. John K.B. Hamilton, gouv. van Antigua en Leeward islands.
Leeward islands. (Engelsch) { St. Christopher en Anguilla. Basseterre H.G.R. Robinson, luitenant-gouverneur.
Leeward islands. (Engelsch) { Montserrat Plymouth E. Rushworth, president van den gouvts. raad.
Leeward islands. (Engelsch) { Nevis Charlestown Sir Ch.A.H. Rumbold, idem.
Leeward islands. (Engelsch) { Dominica Roseau Maj. H.S.G. Ord, luitenant-gouverneur.
Leeward islands. (Engelsch) { Virginische eilanden Tortola Thomas Price, president van den gouvts. raad.
Bahama eilanden. (Engelsch) Nassau Ch. John. Bailey, gouverneur.
Turks en Caïcos eilanden (Engelsch)   W.R. Inglis, president van den gouvts. raad.
Bermuda's. (Engelsch) St. George Kolonel Freeman Murray, gouverneur.
Guadeloupe, Marie galante enz. (Fransch) Pointe à Pitre Kapt. ter Zee P.V. Touchard, gouverneur.
Martinique. (Fransch) Port de France Schout bij Nacht Mauxion de Candé, gouverneur.
St. Martin, Noordzijde. (Fransch)   Kapit. Cren, kommandant.
St. Croix. (Deensch) Christianstadt } J.F. Schlegel, gouverneur van de Deensch W.I. eilanden.
St. Thomas. (Deensch)   } J.F. Schlegel, gouverneur van de Deensch W.I. eilanden.
St. John. (Deensch)   } J.F. Schlegel, gouverneur van de Deensch W.I. eilanden.
St. Bartholomeus. (Zweedsch) La Carenage ......... gouverneur.
Curaçao. (Nederl.) Willemstad J.D. Crol, gouverneur van Curaçao en onderhoorigheden.
Bonaire. (Nederl.)   H.F.G. Wagner, gezaghebber (behoort onder Curaçao).
Aruba. (Nederl.) Oranjestad M. de Veer, idem idem.
Saba. (Nederl.)   Edward Beaks, idem idem.
St. Eustatius. (Nederl.) St. Eustatius W.H.J. van Idsinga, idem idem.
St. Martin, Zuidzijde. (Nederl.) Philipsburg ...... idem idem.
  Zuid-Amerika.        
Confederatie van Nieuw-Grenada (met inbegrip van de republiek Panama, onder eenen afzonderlijken President, den Gen. Bartolomeo Calvo). St. Fé de Bogota, 40000 Mariano, Ospina, president.
Venezuela   Caraccas, 50000 Gen. Julien Castro, president.
Ecuador   Quito, 70000 Gen. François Robles, president.
Bolivia   Chuquisaca, 20000 Dr. Linares, dictator.
Peru   Lima, 100000 Gen. Ramon Castilla, president.
Chili   Santiago, 80000 Don Manuel Montt, president.
Argentijnsche Confederatie Parana, 15000 J.J. Urquiza, president.
Buenos Ayres   Buenos Ayres, 122000 Dr. Don Valentin Alsina, gouverneur der republiek.
Uraguay   Montevideo, 35000 Gabriel Antonio Pereira, president.
Paraguay   Assumption, 25000 Don Carlos Antonio Lopez, president.
Brazilie   Rio de Janeiro, 296000 Dom Pedro II, keizer.
Britsch Guiana. (Demerary, Essequebo en Berbice) Georgetown, 25000 Philip Edmund Wodehouse, gouverneur.
Nederl. Guiana. (Suriname) Paramaribo, 18000 R.F. van Lansberge, gouverneur.
Fransch Guiana. (Cayenne) Cayenne Kapt. ter zee graaf Tardy de Montravel, gouvern.
Patagonie     Inlandsche hoofden.
Falkland's eilanden   Port Louis Kapt. T.W. Moore, gouverneur.

d. Statistieke opgaven van Nederland en zijne koloniën in het algemeen(1).

(Meest allen overgenomen uit de Residentie-Almanak).

Bevolking.
De wettelijke bevolking van Nederland bedroeg als volgt:
provincien. 31 Dec. 1856. 31 Dec. 1857.
Totaal. Mannen. Vrouwen. Totaal.
Noordbrabant 404781 202909 204247 407156
Gelderland 393224 200253 197150 397403
Zuidholland 606392 296595 319861 616456
Noordholland 534386 257682 277651 535333
Zeeland 162947 79770 83848 163618
Utrecht 156824 77886 80552 158438
Friesland 266593 133404 35804 269208
Overijssel 229453 116824 114584 231408
Groningen 202561 101996 103376 205372
Drenthe 87856 45898 43525 89423
Limburg 206739 104730 103303 208033
  _____ _____ _____ _____
  Totaal 3,251756 1,617947 1,663901 3,281848

De feitelijke bevolking beliep ultimo Dec. 1856 in het geheel 3,328795, waarvan 1,648228 van het mannelijke en 1,680567 van het vrouwelijke geslacht.

Onder die bevolking telde men 2154 zeelieden, 20598 manschappen der landmagt, 4493 gevangenen en 2074 krankzinnigen.

Naar de godsdienstige gezindten beliep de bevolking den 31 Dec. 1857:

Nederduitsch-Hervormden 1,818327
Waalsche-Hervormden 8122
Presbiteriaansche 545
Episcopalen 604
Evangelisch-Lutherschen 56982
Herstelde-Lutherschen 9643
Doopsgezinden 41564
Remonstranten 5214
Moravische Broeders 311
Christelijke Afgescheidenen 52063
Roomsch-Katholieken 1,224198
Bisschoppelijke Cleresie 5427
Nederduitsche Israëlieten 61127
Portugesche Israëlieten 3449
Tot geene gezindheid behoorende 1325
    _____
  Totaal 3,288901

Oppervlakte, betrekkelijke bevolking der gewesten, enz.
provincien. Vierk. geogr. Mijlen. Bunders.
Noordbrabant 93 512376
Gelderland 93 508966
Zuidholland 55 303541
Noordholland 45 249424
Zeeland 30 165707
Utrecht 25 137232
Friesland 59 327065
Overijssel 61 337682
Groningen 43 234010
Drenthe 48 265669
Limburg 40 220551
    _____ _____
  Totaal 595 3,262223

Over het geheele Rijk rekent men op 275 inwoners ééne geboorte en op 42 inwoners één sterfgeval.

In 1856 beliep het getal geboorten 111553 (jongens 57597, meisjes 53956), waaronder 4521 onechte (2316 jongens en 2205 meisjes).

In hetzelfde jaar telde men 76142 sterfgevallen, waaronder 38347 pers. van het mann. en 37798 van het vrouw. geslacht.

Het getal huwelijken bedroeg in dat jaar 24509.

Van 1796-1857 is (zonder Limburg) de bevolking des Rijks van 1,880463 tot 3,084648 zielen gestegen, dat is: ruim 64 pct. Sedert de jongste telling (1849) tot 1 Jan. 1857 zou de feitelijke bevolking (die van Limburg daaronder begrepen) zijn vermeerderd van 3,056879 tot 3,298137 zielen, of gemiddeld per jaar met 34608. Deze vermeerdering is een gevolg deels van de overmaat der geboorten en de vestiging van vreemdelingen hier te lande, deels ook van latere beschrijving in de bevolking-registers.

Het getal landverhuizers in 1857 beliep 1650 personen, zijnde 270 minder dan in het jaar te voren. Thans leverde Zeeland de grootste bijdrage, daar uit die prov. 539 personen (meest naar de Ver. Staten) zijn vertrokken. Het getal landverhuizers is over het geheel niet aanzienlijk. In tien jaren (van 1845-54) verhuisden slechts omstreeks 20000 personen, meestal landbouwers; in 1856 en 1857 bleef het cijfer dus nog beneden het middengetal, 2000.

Kerkelijke zaken.

Het getal kerkelijke gemeenten en leeraren bij het Hervormd kerkgenootschap bedroeg op 1 Jan. 1857, 1289 gemeenten met 1533 predikanten.

Op 1 Jan. 1856 was dat der Christelijke afgescheidene kerk 220 gemeenten en 137 predikanten.

Op 1 Jan. 1857 dat der Roomsch Katholieke kerkgemeenten 910, en wel in de vijf diocesen, 885 parochien en 25 rectoraten. Het personeel der bij deze kerkgemeenten dienstdoende geestelijken bestond uit 885 pastoors en desservanten, 25 rectors en 729 kapellaans of vicarissen, te zamen 1639.

Bij de Israëlieten bedroeg het getal opperrabbijnen 10.

Handel en scheepvaart.

In 1857 bedroeg de geheele waarde van den algemeenen invoer in Nederland eene waarde van f 413,682840
die van den invoer tot verbruik f 300,462391
die van den algemeenen uitvoer f 343,332758
die van den uitvoer uit het vrije verkeer f 231,310561
die van den doorvoer f 112,022197

Deze eindcijfers wijzen, vergeleken met vorige jaren, op nieuw voordeelige uitkomsten aan. Het cijfer der waarde van de in- en uitgevoerde goederen is bepaaldelijk nog hooger dan in 1856; alleen de waarde van de doorgevoerde goederen geeft eene kleine vermindering.

Wat eenige der landen van in-, uit- en doorvoer betreft, strekken de volgende opgaven (millioenen guldens voorstellende).

  Invoer. Uitvoer. Doorvoer.
België 46 34 5½
Frankrijk 15 13 3⅓
Groot-Brittannië 107 75 15
Hamburg 4 6 1⅓
Hannover 5 5 1
Java, enz. 80 34 6
Kanarische eilanden, Britsch Indie, enz. 9 ½ -
Vereenigde Staten 9 8 3½
Rusland 20 15 10
Suriname 4 1½ ½
Tolverbond 80 131 62

Het Leger telde in 1858:

Officieren. Manschappen.
Staf en administratie 170 -
Infanterie 877 42811
Kavallerie 188 4302
Genie 99 596
Artillerie 372 8495
Korps pontonniers 7 206
Maréchaussées 10 362
  _____ _____
  1723 56772
  illustratie
  58495,

waarvan echter slechts een gedeelte onder de wapenen.

Het getal ingeschrevenen in de nationale militie beliep in 1857 33123; het contingent 9649, waarvan ingelijfd 9341; getal lotelingen 7653, nummerverwisselaars 949, plaatsvervangers 270.

De schutterij beliep in 1857:

Dienstdoende actief 16387 } totaal 32341 } te zamen 93923.
  reserve 13299 } totaal 32341 } te zamen 93923.
  Rustende actief 26328 } totaal 61582 } te zamen 93923.
  reserve 24658 } totaal 61582 } te zamen 93923.

Het getal officieren en onder-officieren beloopt 1714.

Sterkte van den eersten ban 79926, waarvan dienstdoende actief 10552, reserve 9158, totaal 23694.

De zeemagt telde 1 Julij 1858 86 schepen, met 1740 stukken, behalve 48 kanonneerbooten met 174 stukken. Onder de schepen telde men 5 van linie, 16 fregatten, 10 korvetten, 7 brikken, 13 goeletten, 4 id. met schroefvermogen, 16 stoom-oorlogschepen, 8 transport-, kost-, hospitaalschepen, enz.

De zeemagt telde 1 admiraal, 1 luitenant-admiraal, 2 vice-admiraals, 4 schouten-bij-nacht, 20 kapiteinen, 40 kapitein-luitenants, 272 luitenants 1e en 2e kl., 59 adelborsten 1e kl., 55 id. 2e kl. en 75 3e kl.; 85 officieren van gezondheid en 80 officieren van administratie.

In werkelijke dienst waren in 1857 5945 man, behalve 475 inboorlingen in dienst van Neêrl. Indië. Het korps mariniers telde 1795 man, waarvan 882 aan boord, onder het algemeen cijfer begrepen.

Staatsbegrooting voor 1859.

De inkomsten zijn geraamd op f 73,575364; de uitgaven als volgt:
I. Huis des Konings f 900000
II. Collegiën van Staat 551561
III. Buitenlandsche Zaken 483617
IV. Justitie 2,703962
V. Binnenlandsche Zaken 5,239948
VI. Hervormde Eeredienst 1,747484
VII. Roomsch-Katholijke Eeredienst 644801
VIII. Marine 7,364025
IX. A. Nationale Schuld 32,200007
IX. B. Departement van Finantiën 6,438400
X. Oorlog 11,509000
XI. Koloniën 139456
XII. Onvoorziene uitgaven 100000
  _____
  f 70,022244

of met verschillende buitengewone posten f 72,615036, zijnde omstreeks 1¼ millioen minder dan de dienst van 1858.

De uitgaven over 1857 beliepen in millioenen f:
gewone uitgaven } algemeene dienst 37½ } Totaal 93 1/10 millioen.
gewone uitgaven } rentebetaling 32 3/10 } Totaal 93 1/10 millioen.
buitengew. uitgaven } amortisatie 21 2/5 } Totaal 93 1/10 millioen.
buitengew. uitgaven } geheel buitengew. 1 4/5 } Totaal 93 1/10 millioen.

De opbrengst der Rijks-ontvangsten globaal in millioenen f, bedroeg in hetzelfde jaar: belastingen 56 ⅗, domeinen 1 3/10, andere inkomsten 2, bijdragen der koloniën 41, buitengewone middelen a) voordeelige sloten 14 1/10, b) domeinfonds 0 7/10, totaal 113 ⅘ mill.

De belastingen alleen bragten in 1847 op ruim 54 millioen. Sedert dien tijd zijn er vele belastingen afgeschaft en slechts ten deele door anderen vervangen. De som der afgeschafte bedraagt

ruim 7 millioen 's jaars, die der nieuw ingevoerde (daaronder begrepen de geraamde opbrengst van de verbetering van sommige belastingwetten) bedragen slechts p. m. 2 millioen. De bronnen van 's Rijks inkomsten zijn dus verminderd met een berekend bedrag van 5 millioen. En toch was in 1857 de opbrengst ruim 65½ millioen. Zij overtrof dus die van 1846 met f 2,600000 in rond cijfer. De voortgang van opbrengst der belastingen in dat tijdperk bedraagt dus, comparatief, niet minder dan ruim 7½ millioen, of bijna 7 ton 's jaars gemiddeld. De O.I. bate over 1858 wordt geschat op 30 millioen.

Kolonien.

Nederlandsch Indië. In het verslag der regering over den toestand van Nederl. Indië, loopende over 1856, worden o.a. de volgende statistieke bijzonderheden aangetroffen. De bevolking van Java en Madura op ulto. Dec. 1856 beliep 11,290450, zijnde 379209 meer dan in het vorige jaar. De bevolking bestond uit 19431 Europeanen en daarmede gelijkgestelden, 135649 Chinezen, 24903 andere vreemde Oosterlingen en 11,105279 inlanders en 5188 lijfeigenen. De bevolking van de buitenbezittingen was op dat zelfde tijdstip als volgt:

BEZITTINGEN. Europeanen. Chinezen. Andere vreemde Oosterlingen. Inlanders, slaven, enz. totaal.
Gouv. Sumatra's Westkust 1657 2110 1583 1,000094 1,005444
Benkoelen 184 406 73 112136 112799
Lampongs 11 30 252 82681 82974
Palembang 93 2800 1811 460926 465630
Banka 89 15105 4393 27602 47189
Blitong 13 627 886 10884 12410
Riouw 86 15937 68 7374 23465
Wester afdeeling. } Borneo 46 23778 1384 307986 333194
Zuid- en ooster afd. } Borneo 193 1627 243 511431 513494
Celebes en onderhoorigheden 1093 2105 39 275337 278574
Gouv. der Molukken. { Amboina 977 256 445 185796 187474
Gouv. der Molukken. { Banda. 440 140 250 109224 110054
Gouv. der Molukken. { Ternate 625 339 21 88415 89400
Gouv. der Molukken. { Menado 680 928 1697 144633 147936
Timor 176 703 6 1645565 1646450

De bevolking der Nederlandsch-West-Indische bezittingen bedroeg op 31 December 1857 als volgt:

Hervormden en Luth. Katholijken. Morav. Br. Israëlieten. Heidenen. totaal.
Suriname (31 Dec. 1858) 7868 9500 22586 1419 8549 52922(1)
Curaçao (31 Dec. 1857) 1914 16742   1013   19669
Bonaire id. 137 2581   1   2719
Aruba id. 362 2597   2   2961
St. Eustatius id. 1755 187   1   1943
St. Martin id. 2794 252       3046
Saba id. 1575 222       1797

Gezamenlijk overzigt van het Koningrijk der Nederlanden en zijne Koloniën.

□ geogr. mijlen. Bevolking op 31 Dec. 1857.
Het Koningrijk in Europa 594 Ongeveer { 3,250000
Koloniën in Azie 28923 Ongeveer { 15,000000
Koloniën in Amerika 2829 Ongeveer { 83000
Koloniën in Afrika 500 Ongeveer { 100000


Vorige Volgende