Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Het Antwerps liedboek. Deel 2. Commentaar (2004)

Informatie terzijde

Titelpagina van Het Antwerps liedboek. Deel 2. Commentaar
Afbeelding van Het Antwerps liedboek. Deel 2. CommentaarToon afbeelding van titelpagina van Het Antwerps liedboek. Deel 2. Commentaar

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (5.01 MB)

Scans (39.50 MB)

ebook (5.88 MB)

XML (1.57 MB)

tekstbestand






Editeurs

Dirk Geirnaert

Louis Peter Grijp

Hermina Joldersma

J.B. Oosterman

Dieuwke E. van der Poel



Genre

poëzie

Subgenre

gedichten / dichtbundel
liederen/liedjes


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Het Antwerps liedboek. Deel 2. Commentaar

(2004)–Anoniem Antwerps liedboek–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

42 En jonck herteken, goet van prijse

Dialooglied, waarin een jongeman tevergeefs probeert een vrouw te verleiden.

1,1 Een jonge voortreffelijke kerel
1,3 met goeden avijse: geloof me
1,7 wel verstaen: goed begrepen
3,2 verantwoordet: antwoord
3,3-4 Ik heb veel hogere bergen zien dalen dan dat torentje dat daar omvalt (de woordvolgorde is ongewoon: men zou hoogher voor berghen verwachten)
4,2 (Wellicht vooral figuurlijk op te vatten:) Ik onderwerp mij aan u
4,5 ghi en hebt gheen noot: je zit helemaal niet in de problemen (reactie op 4,3-4)

Een jongeman tracht een meisje te verleiden, maar hij heeft geen schijn van kans. Aanvankelijk verwoordt hij zijn bedoelingen in beeldspraak: hij wil in haar boomgaard gaan en daar de blaadjes plukken en de roosjes laten staan. Zij begrijpt hem maar al te goed, ook wat betreft de seksuele meta-

[pagina 121]
[p. 121]

foor en antwoordt dat er een ander is die van haar boomken reyn een blaadje zal mogen plukken. In de tweede strofe probeert hij of hij dan haar roosjes mag plukken, als hij de blaadjes laat staan. De omkering in de eerste en tweede strofe maken het niet eenvoudig om te zien waar de roosjes en blaadjes precies voor staan. Het plukken van een roos is in de middeleeuwse literatuur een bekend beeld voor het ontmaagden van een jonge vrouw, een betekenis die wel in te passen is in de eerste, maar niet in de tweede strofe.

Als de vrouw blijft weigeren, zegt hij in strofe 3 enigszins verontwaardigd dat hij wel hogere bergen heeft zien vallen dan het torentje voor hem, met andere woorden: hij beschrijft het verlies van haar maagdelijkheid als een relatief kleine gebeurtenis (zie voor dezelfde beeldspraak al 45:5-9). In de slotstrofe gooit hij het nog eens over een andere boeg: hij probeert met hoofse taal op haar gemoed te werken. Maar anders dan in heel wat andere liederen uit het Antwerps Liedboek, houdt de vrouw in het hele lied voet bij stuk, wat mooi wordt uitgedrukt doordat de afwijzing in de refreinregels steeds herhaald wordt.

De lengte van strofe 1 wijkt af, waarbij de eerste twee regels als een toegevoegde introductie beschouwd kunnen worden.

 

De melodie is niet bekend, maar toch genoot het lied een bescheiden bekendheid. Het is ook in andere bronnen overgeleverd, zoals het Zutphens liedboek van 1537. Het wordt eenmaal als wijsaanduiding aangehaald, in de Lustighe Amoreuse Refereynen van Hendrick Aerts van Boxtel in 1597.

Literatuur: Kalff 1884, p. 278-279; Leloux 1985, p. 178-179; Repertorium 2001, t2902.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken