Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De arbeidsenquête van 1887. Deel 1: Amsterdam (1981)

Informatie terzijde

Titelpagina van De arbeidsenquête van 1887. Deel 1: Amsterdam
Afbeelding van De arbeidsenquête van 1887. Deel 1: AmsterdamToon afbeelding van titelpagina van De arbeidsenquête van 1887. Deel 1: Amsterdam

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (3.31 MB)

XML (1.47 MB)

tekstbestand






Editeur

Jacques Giele



Genre

non-fictie

Subgenre

non-fictie/geschiedenis/tijdsbeeld(en)
non-fictie/politiek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De arbeidsenquête van 1887. Deel 1: Amsterdam

(1981)–Anoniem Arbeidsenquête van 1887, De–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Verhoor van den heer J.B.G. Eylders.

2937. V. Wees zoo goed mij uw naam, voornamen, beroep en woonplaats op te geven.

A. Johannes Gerhardus Bartholomeus Eylders, oud 47 jaren, baas in de Koninkl. Waskaarsenfabriek te Amsterdam.

2938. V. Zijt gij al lang in die betrekking?

A. Ik ben op mijn 22ste jaar voorman geworden en nu 47 jaar oud, dus ongeveer 24 jaar.

2939. V. Altijd in dezelfde afdeeling.

A. Neen mijnheer de Voorzitter. Eerst bij de distillatie; vervolgens in de perskamer, verder in de oliemakerij, in de kokerij en in de vetmakerij.

2940. V. Uw werk is dus afgedaan, wanneer de stearine verkregen is?

A. Om u te dienen.

2941. V. Gij hebt dus uitsluitend te maken met mannelijk personeel. Hoeveel mannen zijn er in uwe afdeeling?

A. Op het oogenblik 75 à 80.

2942. V. Dat zijn dag- en nachtploegen?

A. Ja, maar op het oogenblik werken niet alle afdeelingen dag en nacht.

2943 V. Is het dan nu slap?

A. Niet zoo heel druk. De perserij werkt alleen over dag; de oliekokerij, de acidificatie en de distillatie echter dag en nacht.

2944. V. Dus voor die dingen, die gij hebt opgenoemd, zijn dag- en nachtploegen?

A. Ja.

2945. V. Hoe sterk zijn de nachtploegen?

A. In de perskamer, als daar werk is, 18 man; voor de distillatie elk 4 man; voor de acidificatie 8 man; in het oliegebouw ploegen van 2 man.

2946. V. Dat zijn allen dubbele ploegen, voor een dag en een nacht.

A. Ja.

2847. V. Hoe krijgt gij dat omgewisseld? Is er een dag dat er doorgewerkt wordt? Is dat de Zondag?

A. Er is verzocht om eens in de week door te werken. Zij komen 's morgens om 6 uur en werken tot den volgenden morgen 6 uur door.

2948. V. Zoodat men eene ploeg heeft, die 24 uren werkt?

A. Ja.

2949. V. Gij hebt niets onder u dan volwassen mannen?

A. De jongste is 17 jaar.

2950. V. Maar aankomende jongens hebt gij niet?

A. Neen; de andere zijn allen boven de 18 jaren.

2951. V. Hoe gaat het met de boeten in uwe fabriek?

A. Dat is betrekkelijk niet veel. De boeten worden alleen opgelegd bij hooge noodzakelijkheid, en dan wordt eerst de directie er over gesproken. De boeten worden meestal opgelegd wegens misbruik maken van te laat komen en bedragen dan 5 of 10 cents.

2952. V. De mannen en de vrouwen?

A. Ja, echter wordt des Zaterdags vaak verschoond van de boete, niet echter bij misbruik.

2953. V. Maar men begint met het te laat komende personeel te beboeten?

A. Ja.

2954. V. Wat geschiedt met die boeten?

A. Zij gaan in een pot, en daaruit wordt ziekengeld betaald.

2955. V. Welk ziekengeld?

A. Voor menschen, die langer dan een jaar aan de fabriek goed hun plicht deden, en bijv. een ongeluk aan de handen krijgen, dan wordt voor hen betaald: f 3,50; voor meisjes naar gelang van verdienste f2 of daaromtrent.

2956. V. Dit geldt zoowel mannen als vrouwen?

A. Ja.

2957. V. Gij draagt het voor als vasten regel in geval van het beloopen van een ongeluk; maar wordt ook voor gewone ziekten ziekengeld gegeven?

[pagina 235]
[p. 235]

A. Ja, ook zelfs buiten den boetenpot. Wanneer wij den heer Hartogh zeggen dat iemand, die goed oppast, ziek is, wordt het ziekengeld van het loon uitbetaald, ook wanneer geen geld in de boetenpot is.

2958. V. Eene vrouw van de gieterij b.v., die ziek wordt en eene poos lang, een, twee jaren, aan de fabriek is, krijgt dus positief f 2,50 à f 3?

A. Er is geene vaste bepaling van hetgeen zij krijgen, maar ziekengeld ontvangen zij.

2259. V. Dat is dus vast? Hoe lang duurt dat?

A. Twee, drie, vier weken.

2960. V. Wie regelt dat dan?

A. De directeur, aan wien het gevraagd moet worden.

2961. V. Gij gelooft dus wel degelijk, dat vrouwen, in die termen vallende, het ziekengeld krijgen?

A. Het gebeurt heel dikwijls. Ik kan niet zeggen, dat allen het krijgen, omdat het mijne afdeeling niet is, maar ik meen wel dat velen het krijgen, althans zij die gekwetst worden.

2962. V. Kent gij dat geval met dien man van 40 jaar Weegman, die in Maart 1884 brandwonden heeft gekregen door het overkoken van een ketel met vet?

A. Het gebeurt wel eens meer dat iemand zich brandt met het water of vitriool, maar het door u genoemde geval herinner ik mij op het oogenblik niet.

2963. V. Wordt er gewoonlijk door de mannen overgewerkt, afgescheiden van het nachtwerk?

A. Wanneer er buitengewoon druk werk is, gebeurt het dat een paar uren overgewerkt wordt tot 's morgens acht à negen uur door den nachtploeg.

2964. V. Dus houdt gij den nachtploeg aan het werk terwijl dedagploeg is opgekomen, en ook omgekeerd?

A. Ja.

2965. V. En worden die twee uren niet wel eens drie uren?

A. Ja, een enkele maal.

2966. V. En nog wel meer uren?

A. Neen, dat is zeer zeldzaam.

2967. V. De heer Goeman Borgesius: Hoe lang werken de werklieden op de perskamer?

A. Van 's morgens zes tot 's avonds negen uur.

2968. V. Dus 15 uur?

A. Ja.

2969. V. Moeten die wel eens overwerken?

A. Neen, want zij werken feitelijk reeds drie uur over?

2970. V. Werken zij Zondags ook zoo lang?

A. Neen, dan werken zij in het geheel niet.

2971. De heer Van Alphen: De overuren welke de lieden in de perskamer, die 15 uren werken, arbeiden, worden die als gewone uren berekend?

A. Ja, elk uur, dat wordt overgewerkt, wordt betaald als een gewoon uur.

2972. V. Hoeveel rusttijd valt in die 15 uren werken?

A. Het heet dat zij geen rusttijd hebben; maar eigenlijk hebben zij veel meer rust dan de anderen. Als de persen loopen, mogen zij niet weg - zij moeten er op passen - maar zij kunnen er op hun gemak bij gaan zitten.

2973. V. Zij kunnen dus niet uit het lokaal gaan om wat uit te rusten?

A. Neen.

2974. V. Hebt gij uit uw eigen soms nog wat te zeggen over de zaak, over het volk, over de vrouwen of over de aankomende meisjes? Gij zijt er al zoo lang bij.

A. Ik weet niet anders dan dat het volk in mijne afdeelingen nog al tevreden is. Zij mogen den heer Hartogh gaarne; en als er in hun belang iets kan gedaan worden, wordt er zooveel mogelijk aan voldaan.

2975. V. Gij kunt het dus nog al vinden met het volk?

A. Zeer goed.

2976. V. Zijn er geen klagers onder tusschenbeide?

A Bij mijn weten niet.

2977. De Voorzitter: Uw verhoor is afgeloopen.

J.G.B. Eylders.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken

Over het gehele werk

auteurs

  • Jacques Giele

  • over H.C. Verniers van der Loeff

  • over G.J.Th. Beelaerts van Blokland

  • over Jacob Dirk Veegens


plaatsen

  • over Amsterdam