Het Belfort. Jaargang 2

[p. 769]

Kronijk.

Loopend nieuws.

VLAAMSCHE ACADEMIE. - In hare zitting van November heeft de Koninklijke Taal- en Letterkamer M.J. Dodd (Brussel) tot werkend lid benoemd in vervanging van D. Delcroix, overleden.

Zijn tot briefwisselende leden gekozen, de heeren: J. Bols (Alsemberg), J. Broeckaert (Wetteren), K. Deflou (Brugge), L. Delgeur (Antwerpen); H. Haerynck (Elsene), A. Prayon-van Zuylen van Nyevelt (Gent), L.W. Schuermans (Wilsele), H. Sermon (Antwerpen). E. Van Even (Leuven); F. Willems (Antwerpen).

Als buitenleden: (Voor Holland) MM.J. Alberdingk (Amsterdam), Arnold (Gent), Nic. Beets (Utrecht), Johan Bohl (Haarlem), Campbell (Den Haag), Cosyn (Leiden), M. Devries (Leiden), Mgr Everts ('s Hertogenrade), Habets (Maastricht), Kern (Leiden), Kluyver (Amsterdam), Moltzer (Groningen), D^r Schaepman (Den Haag), R. Snieders (Turnhout), Ten Kate (Amsterdam), Te Winkel (Leiden), Verdam (Amsterdam), Johan Winkler (Haarlem).

(Voor Duitschland) MM. D^r Franck (Bonn), Klaus Groth (Kiel), Moritz Heyne (Goettingen), G. Wencker (Marburg).

(Voor Frankrijk) MM.L. De Backer (Noordpeene), Ign. De Coussemacker (Belle).

(Voor Engeland) M.W.H. James Weale (Londen).

Voor het dienstjaar 1888 is M. Jonker N. de Pauw, voorzitter benoemd en M.J. De Laet, ondervoorzitter.

De plechtige zitting zal waarschijnelijk op 2ⁿ Kerstdag plaats hebben in de groote zaal van het Gouvernementshotel.

Deze benoemingen, gelijk men ziet, zijn gedaan in denzelfden geest als degene van het Staatsbestuur, toen de Academie werd ingesteld. Niet alleen taal- en letterkundigen, maar ook beoefenaars der vaderlandsche geschiedenis, behooren tot de gekozenen. Zóó moet het, meenen wij, zijn; maar de Academie zal het mogelijk nuttig achten, bij latere kiezingen ietwat meer plaats te gunnen aan schrijvers, die als taalkundigen bekend staan.

Zijn onze inlichtingen juist, dan hebben al de nieuwbenoemden het lidmaatschap, met betuigingen van dank en hoogachting voor de instelling, aanvaard.

Davidsfonds. - Afdeeling Borgerhout. - Deze afdeeling volhardt in haren iever en werkzaamheid. In de zitting van September gaf de heer P. Van der Loo lezing van een belangwekkend verhaal nopens de ongelukken door het spel veroorzaakt, en in die van October hoorden de leden eene lezing van den heer Hendrik Jacobs over den toestand van onderwijs en wetenschappen in de middeneeuwen.

Den 13 November gaf de afdeeling haar derde avondfeest, hetwelk opperbest gelukt is gelijk de twee voorgaande. De leden wonen de feesten talrijk bij en toonen aldus veel belang te stellen

[p. 770]

in den bloei en groei van het Davidsfonds. Al de spelers en zangers, zonder uitzondering, hebben zich goed van hunne taak gekweten, en eenen verzettelijken avond verschaft. M. Van Herendael hield de voordracht en handelde over de grootheid van ons verleden, over de uitstekende gaven die den Vlaming immer hebben gekenschetst, en die ons moeten aanzetten hetzelfde pad te bewandelen onder de leuze Voor Godsdienst, Taal en Vaderland!

M. Ossenblok dankte in eenige welgepaste woorden de opvoerders en den voordrachtgever over hunne bereidwillige medewerking tot het welgelukken van het feest, en drukte den wensch uit dat het getal leden der afdeeling, welk nu omtrent 200 bedraagt, toekomende jaar tot de 300 moge opklimmen. Dan zal de afdeeling in staat zijn nog meerdere familiefeesten te geven, en de afdeeling-Borgerhout zal een der werkzaamste zijn van 't Vlaamsche land.

In December zal de afdeeling een puik toonkundig avondfeest geven, met de welwillende medewerking van M. en M^e Crauwels-Corluy.

Afdeeling Gent. - Deze wakkere afdeeling ijvert niet alleen om goede en nuttige lezing te verschaffen aan het volk door hare kostelooze boekerijen, waar duizende lezers gezond geestesvoedsel komen halen, zij is ook werkzaam op schoolgebied en op het terrein der ontwikkeling voor het volk door middel van voordrachten. Op 17 December houdt zij de prijsuitreiking aan de laureaten in hare prijskampen voor lager en middelbaar onderwijs. De eerw. Pastoor Claeys komt er het woord voeren.

Tegen Januari bereidt zij nog eene feestelijkheid waarop M. D'Hooghe-Bellemans uit Niel de redenaar zal zijn.

Afdeeling Brugge. - Altijd maar voort en altijd met klimmend welgelukken geeft die bloeiende afdeeling hare reeks wintervoordrachten. Zij bepaalt zich niet met de stad alleen, zij straalt uit naar buiten en heeft nu onlangs eene vergadering gehouden te Blankenberge. Te Brugge sprak M. Schelstraete over het tooneel, M. Naert over de Westvlaamsche kunstschatten, en eerlang zal Senator Lammens er handelen over den huiselijken godsdienst, den Christen familieheerd.

Afdeeling Vilvoorden. - Op 20 November heeft deze ijverige afdeeling die zich langzaam aan tot op den rang der eerste zal opwerken, een welgelukt feest gehouden bestaande uit de opvoering van ‘Twee Vaders’ en ‘Vier en twintig uren fabrikant’.

Feest van Steenkiste. - Zondag 20 November l.l. heeft de Burgersgilde, in bijzijn van Burgemeester, Schepenen en meestal de Katholieke overheden van Brugge, zijn portret aangeboden aan haren hoofdman D^r Van Steenkiste. Het feest heeft luisterlijk en hartelijk geweest, geheel de Katholieke Breidelstad heeft aan den feesteling hulde gebracht en plechtig de diensten willen erkennen door dien edelen en onverschrokken strijder aan het Vlaamsch-Katholiek beginsel bewezen. Het Belfort zendt ook zijne gelukwenschen aan dien Eersten Klauwaart van Brugge, zooals Jan De Laet hem doopte.

Sterfgevallen.

Nauwelijks is het graf van De Keyser gesloten of een nieuw sterfgeval is onze kunstwereld komen beproeven: schilder Louis

[p. 771]

Gallait heeft te Brussel christelijk het tijdelijke met het eeuwige verwisseld. Met voornoemden kunstenaar stond hij aan het hoofd onzer schilderschool en den roem van beiden is Europa dóór verspreid.

Gallait was te Doornik geboren in 1810, studeerde in zijne geboortestad onder de leiding van Hennequin, eenen leerling van David, en volmaakte later zijne vorming te Antwerpen en Parijs.

Zijn eerste waar kunstwerk was De kroonafstand van Keizer Karel en zijn laatste De pest te Doornik. Tusschen die twee geniale gewrochten, daargelaten zijne meesterlijke portretten van onze vorsten, van zijnen vriend en stadsgenoot Barthelemy Dumortier en anderen, schiep hij onder meer De afgehouwen hoofden van Egmont en Hoorn, De laatste stonden van Egmont en Hoorn, Montaigne op bezoek bij Le Tasse, De inneming van Antiochië, De slag van Cassel, De kroning van Boudewijn van Constantinopel, Job en zijne vrienden, enz. enz., al doeken in galerijen van België, Frankrijk, Duitschland, en andere landen verspreid.

Gallait was historieschilder en behoorde tot de romantische school; komen zijne artistieke princiepen niet overeen met het estetiek onzer dagen, zij zijn er niet te slechter om, want heden vergeet men te veel dat de kunst een veredelend doel te betrachten heeft hetgeen niet altijd bereikt wordt in onze hedendaagsche peinture de genre. Onze kunstenaars hebben in het algemeen het gedacht geslachtofferd voor den vorm, zij hebben geen vinding, zij scheppen niet maar zijn behendige kleurbewerkers, knappe ambachtslieden en verdienstelijke decoratieschilders. Daar ook is de schuit te vol en velen komen er die niet geroepen zijn, zoo dat de groote en ware kunst meer en meer hare dood te gemoet gaat.

† Emiel Marco de St. Hilaire, oude page van Napoleon I, en gunstig gekende schrijver van werken over het eerste keizerrijk.

† Karl Goedeke te Goettingue. Zijn bijzonderste werk was Eene algemeene schets van de Duitsche poëzie.

† Elisabeth-Johanna Hasebroek, begaafde Nederlandsche schrijfster. Elise, Twee vrouwen, De bedevaartgangers, Verhalen en schetsen, Margaretha Blaren, De vrouwen der hervorming en haar roman Te laat, te Gent gedrukt, zijn hare bijzonderste werken

† Frederik Vischer, gewezen hoogleeraar te Tubingen-Zurich, schrijver van het befaamde werk AEsthetiek, oder Wissenschaft des Schonen en van het kluchtig heldendicht Der krieg 1870/71 dargestellt vom Schartemeyer.

† Herre Gerrits van der Veen, verdienstelijke en vruchtbare Friesche dichter en prozaschrijver.

Boekennieuws.

Verleden maand is verschenen te Londen bij Kegan Paul, Trench & C^o, Thomas a Kempis, Notes of a visit to the scenes in which his life was spent, with some account of the examination of his relics, by Francis Richard Cruise, M.D. (Univ. Dublin); een zwaar boekdeel in-8^o van 325 blz. zonder de tafel, de voorrede en de lijst der geraadpleegde werken, opgeluisterd met twee portretten ‘autotypes’ van den schrijver der Imitatio

[p. 772]

Christi, verschillige platen verbeeldende de bijzonderste hedendaagsche gebouwen en plaatsen in de streek waar Thomas verbleven heeft, en voorzien van een schoone landkaart van Holland.

Wat M. Cruise is en wat hij beoogt, is gemakkelijk te vernemen uit het volgende uittreksel van zijne voorrede:

‘Profoundly interesting as the subject is, and prolific as its literature has become, I am not aware of any book in English written from a Catholic point of view, in which the life and work of Thomas à Kempis. with the history of his times and surroundings, are placed within reach of the public.’

Al wat er over Thomas à Kempis in betrek met de Imitatio Christi tot den dag van heden geschreven en gedrukt werd, wordt in dit boek besproken, de redetwisten vergaârd, vergeleken en ontleed. De bronnen door de schrijvers aangeduid heeft schrijver in persoon en met eigen oogen nagezien, ja zelf de plaatsen bezocht waar Thomas zijn leven gesleten heeft en aldaar met eigene toestellen de verschillige gezichten genomen die op de platen van zijn werk verbeeld staan.

Dit schoon werk is een boek dat in de handen moet zijn van iederen Vlaming, die belang stelt in Thomas en zijne weergalooze Imitatio; onmogelijk er den korten inhoud van te geven; men moet het gevrocht zelf lezen.

H.

Geschiedenis der verwoesting van Brecht in 1584. Onder dezen titel heeft de heer J. Michielsen, ter genoemde plaats, een zeer lezenswaardig boekje in het licht gegeven. Het is eene huiveringwekkende bladzijde uit de geschiedenis der XVI^e eeuw, met aanteekeningen over den toestand der rond Brecht gelegene dorpen, alsook van een aantal andere gemeenten van het markgraafschap Antwerpen in dat tijdvak. De heer Michielsen verdient lof voor zijne belangrijke uitgave. Laten wij hopen, dat hij zijne werkzaamheid niet tot dat huidige boekje bepalen, maar nieuwe opzoekingen doen zal om het verledene van land, gewest of geboortedorp op te klaren.

De druk is van L. Braeckmans, te Brecht, en zeer net.

D.

Jaarboek der Koninklijke Vlaamsche Academie voor taal- en letterkunde, 1887, Eerste jaar, behelzende met de portretten van Zijne Majesteit den Koning en van Ministers Beernaert en de Moreau, alles wat betrek heeft met de taal- en letterkamer, de koninklijke besluiten, de instelling, de wetten, de lijst der leden met de volledige lijst hunner werken, enz. enz. fr. 2,50.

Verslagen, Mededeelingen der Koninklijke Vlaamsche Academie met de volgende voorlezingen: De Leeraars der Nederlandsche taal op een Vlaamsch Atheneum, door J. Micheels, Terugkeer tot Vondel, door H. Claeys, Breidel en De Coninck en Stichting van het Gemeentehuis te Schaarbeek, twee gedichten van E. Hiel, Jan-Antoon-Frans Pauwels (1747-1823), Antwerpsche dichter, door L. Mathot, Aanteekeningen over de voorouders van Vondel, door P. Genard, Over Willem's Madoc, door Jhr Nap. de Pauw, Een onuitgegeven Nederlandsch gedicht van Janus Dousa, door L. Roersch, De Morgen, cantate door J. Van Droogenbroeck, 2 bd. fr. 2,00.

Slechts 50 exemplaren worden in den handel gesteld