Het Belfort. Jaargang 13

[p. 46]

Een standbeeld voor Jan-Frans Willems.

Een krachtige beweging is tot stand gekomen om Jan Frans Willems op de schitterendste en waardigste wijze te herdenken.

Een veertigtal Gentsche maatschappijen sloten zich bij de Gentsche afdeeling van het Algemeen Nederlandsch verbond aan om door de medewerking van allen de aangewende pogingen des te zekerder te doen slagen. De Minister van openbare werken en schoone kunsten heeft er reeds in toegestemd eene toelage te verleenen en alles voorspelt dat de provincie en de stad Gent het gegeven voorbeeld zullen volgen.

Niet overbodig zal het wezen hier in eenige trekken het leven te schetsen van den beroemden Vlaming, dien we willen vereeren, en de verdiensten te doen uitschijnen, waardoor hij ten volle recht heeft op de betuiging van hulde en dankbaarheid van wege zijne stamgenooten

Niet lang vertoefde Willems in het nederige dorpje Bouchout (bij Lier), waar hij in 1793 geboren werd. Zijne prilste jeugd bracht hij door in het naburige Lier, waar hij in betrekking kwam met den grootvader van Tony Bergmann, onder wiens leiding hij eene uitstekende opvoeding genoot en met het Fransch, Duitsch, Engelsch vertrouwd egraakte.

Het leven der groote stad trok hem aan om aan zijnen onverzadigden werklust vrijen teugel te laten vieren. Hij leefde te Antwerpen van 1809 tot 1830, dichtte er het stuk Aan de Belgen, schreef zijne verhandeling over de Nederduitsche Taal en Letterkunde, en als vurige vereerder der Nederlandsche Taal en een oprecht aanhanger van Oranje beijverde hij zich voordurend voor de herstelling van de taal en de nauwe aaneensluiting tusschen Noord en Zuid. De omwenteling deed hem verbannen naar Eekloo, waar hij als ontvanger van de registratie eenige jaren verbleef. Daar gaf hij den beroemden Reinaard de Vos uit.

Toen hij zich in 1835 te Gent kwam vestigen heeft hij eerst zijne groote rol gespeeld als algemeen erkend leider der Vlaamschgezinde vaderlanders, die zich rondom hem schaarden. Hij verwierf er den naam van ‘Vader der Vlaamsche Beweging’, die hem onsterfelijk gemaakt heeft en hem in de eerste plaats recht heeft gegeven op het ontworpen standbeeld.

Hij was te Gent de gids en de ziel van de groep geleerden, die de

[p. 47]

Nederlandsche taalkunde, geschiedenis en lettercritiek in Vlaanderen gesticht hebben, als Serrure, Blommaert, de St-Genois, Snellaert, Van Duyse, Ledeganck, Heremans en meer anderen. Hier gaf hij het eerst letterkundig wetenschappelijk Vlaamsch tijdschrift uit: Het Belgisch Museum, stelde zich aan het hoofd van de regeling der zoo verwarde spelling, gaf er zijne Oude-Vlaamsche liederen uit en was de inrichter van het eerste groot petitionnement van 1840, dat mag aangezien worden als het ware uitgangspunt der Vlaamsche beweging.

Te Gent dus voornamelijk streed en werkte Willems voor de belangen van zijn land en zijne taal, en berokkende hem die strijd ook menig onaangenamen dag, hij versaagde niet, maar bleef als hoofd en leider op zijn post, tot dat hij in 1846 op het eereveld viel. Toen hij als voorzitter der Fonteinisten de gekrenkte rechten der rederijkers op het stadhuis te Gent met vuur verdedigde, trof hem eene beroerte, die een einde stelde aan zijn werkzaam en hoogst nuttig leven.

Indien hij als dichter niet ruim bedeeld was met verbeelding en poëtisch gevoel, als geleerde en prozaschrijver muntte hij boven allen uit en met zijn helderen geest en vasten wil heeft hij den weg gebaand tot dieper studie en grondiger kennis onzer letterkunde en harer geschiedenis.

Te Gent, waar zijn stoffelijk overschot rust, dient ook zijne nagedachtenis in brons vereeuwigd te worden, opdat zijn beeld steeds herinnere aan de plichten, die ons zijn opgelegd, en allen aanspore tot het volharden in het streven naar grootheid en roem van het vaderland.

Dat nu alle Vlamingen aan de inrichters een doelmatige hulp verleenen, en hand aan hand werken tot het zelfde doel, d.i. het treffend bewijs geven hoe geheel het Vlaamsche volk, eensgezind en geestdriftig, de ware verdienste weet te schatten en te vereeren.