Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De Belgische Illustratie. Jaargang 7 (1874-1875)

Informatie terzijde

Titelpagina van De Belgische Illustratie. Jaargang 7
Afbeelding van De Belgische Illustratie. Jaargang 7Toon afbeelding van titelpagina van De Belgische Illustratie. Jaargang 7

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (26.18 MB)

Scans (1195.24 MB)

ebook (27.07 MB)

XML (2.04 MB)

tekstbestand






Genre

proza
poëzie
non-fictie

Subgenre

tijdschrift / jaarboek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De Belgische Illustratie. Jaargang 7

(1874-1875)– [tijdschrift] Belgische Illustratie, De–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

In 't hartje van Afrika.
De stammen der Niams-Niams en der Monbuttous.
(Vervolg en slot.)

Op den boord der Nabambisso bouwde de troep eene nieuwe versterking en geduchter dan die welke er reeds bestond. In vijf dagen was zij gereed en sloeg men, binnen die omheining, hutten op, en terwijl Abou-Sammat uittrok, om den weg veilig te maken, bleef Schweinfurth met een klein garnizoen achter. De voorraad was gering en ofschoon de Niams-Niams meer dan eens gezegd hadden, dat zij den witten man geen kwaad wilden, vond deze het echter niet raadzaam, zich buiten de omheining te wagen en door de jacht het ontbrekende aan te vullen.

De honger was daar. Reeds had men jacht gemaakt op de witte mieren en de Nubiërs aten niets meer dan wortels. Soep van pompoenblaêren maakte het hoofdbestanddeel des maals uit. Abou-Sammat, die slechts twintig dagen moest afwezig zijn, keerde niet weer en, wanhopig over den toestand, waarin hij zich bevond, besloot Schweinfurth de naburige versterking of seriba te bereiken. Deze werd Tuhamy genaamd. Na twee dagen marsch, was de gids in een bosch van boterboomen verdoold, en dit in het midden van den nacht en op een oogenblik dat de lucht door den bliksem werd geploegd.

Te Tuhamy was er inderdaad overvloed; doch het was gelukkig voor den reiziger dat hij het denkbeeld opvatte naar de laatst verlatene versterking, aan de Nabambisso, terug te keeren, dewijl kort na zijn vertrek de inlanders Tuhamy aanvielen. Toen hij aan de Nabambisso terugkeerde, was Abou-Sammat nog niet daar; de expeditie was moeilijk en gevaarlijk tegen zooveel vijanden geweest, en slechts aan het toeval was het te wijten, dat hij er het leven afbracht. De oorlog werd algemeener. Verscheidene ivoirkoopliê sloegen hunne krijgsmacht bijeen.

Hoogst belangrijk is dit deel van de reisbeschrijving van Schweinfurth, vooral daar waar het een beslissenden slag gold en wanneer hij vertelt, dat de Nubiërs met eene wezenlijke ontzetting bemerkten, dat de mannen van Ndoruma, een bondgenoot der Niams-Niams, geweren hadden en zelfs voortreffelijk daarmeê schoten. Twee muselmansche aanleiders, Abou-Sammat was door wonden terug gehouden, sneuvelden; de Nubiërs sloegen op de vlucht en lieten geweren en voorraad op het slagveld achter.

Schweinfurth nam geen deel aan die reeks oorlogen; hij had de versterking van Ghattas bereikt en volgde van daar, met diepe ontroering, de ijselijke worsteling. Terugkeeren naar Karthoum kon hij niet, de oorlog was overal uitgebroken. In veiligheid was hij echter wel; doch eene andere ramp moest hem treffen. Op zekeren morgen hoorde hij plotseling: ‘brand, brand!’ roepen. Inderdaad de vesting stond in brand. De vlam was door den wind aangehitst en liep zoo bliksemsnel voort, dat het hem slechts mogelijk was eenige kostbaarheden, onder ander zijne manuscripten, te redden. Het woord is niet juist, hij redde niets, tenzij met moeite zijn eigen lijf.

Zes honderd hutten stonden op een en hetzelfde oogenblik in brand. Het geknetter der vlammen was verschrikkelijk; van tijd tot tijd ontploften de geladen geweren, in den brand achtergelaten, en eindelijk sprong met een donderend gedruisch het kruitmagazijn in de lucl t. Een neger bracht den reiziger eene doos met teekeningen, potlooden, pen en inkt terug: dat was alles, wat hem overschoot. Hij had geen

[pagina 36]
[p. 36]

kleêren, zelfs geen hoed meer, en moest zich een hoofddeksel van kardoezenpapier maken.



illustratie
NEWTON EN HET ZONNELICHT.


Wel is waar had hij turksche kleedingstukken kunnen dragen; doch dit weigerde hij volstrekt. Overigens, het allergekste europisch kleed is daar in die landstreek, meer ontzien, dan het schitterendste kleed eens Muselmans. De jonge Akka was den reiziger bij gebleven, doch hij stierf te Karthoum aan den buikloop. ‘Nooit,’ zegt Schweinfurth, ‘heeft eenig afsterven mij zoo diep getroffen.... Twee jaar is dit

[pagina 37]
[p. 37]


illustratie
DE VLUCHT DER VERLOOFDEN.


[pagina 38]
[p. 38]

nu geleden, nog is de herinnering daaraan levendig; de wonde is nog niet geheeld.’

Heeft Schweinfurth juist zijn eigen weg niet kunnen kiezen, aangezien hij de ivoirkoopliê volgen moest, dan toch heeft hij aan Europa, behalve vele andere ontdekkingen, den kanker van Afrika doen kennen namelijk den misdadigen menschenhandel, die er gedreven wordt. Afschuwelijk is het te zien, hoe daar, in die streek, met het leven der arme slaven wordt gespeeld. Ons artikel geeft er nog slechts een flauw denkbeeld van: men leze het werk van den onverschrokken reiziger. Wel wordt er iets gedaan, om den slavenhandel tegen te gaan, doch wat er gedaan wordt door den onderkoning van Egypte en de europische konsuls te Karthoum is onvoldoende.

De slaven worden door de koningen der afrikaansche volksstammen gelijk vee geleverd, en voor die menschelijke waar krijgt hij katoenstoffen en andere europische voortbrengsels. Zelfs hebben de slavenkoopers aan een der machtigste koningen der Niams-Niams, Mofio geheeten, geweren gegeven om des te beter zijn schandelijken handel te kunnen beschermen. ‘Het afrikaansche negerras zal eindelijk verdwijnen,’ zegt Schweinfurth, ‘en beter ware het integendeel dat het verwijfde ras van Arabieren en Turken verdwene. De negers zijn beter dan zij, indien men hun slechts de liefde tot het werk kon inplanten.’

Schweinfurth zag meer dan eens de gruwelijke mishandeling, welke de arme negers moesten onderstaan. Een dezer lag stervend op den weg, en zijne beulen ranselden hem met zweepen, om hem te doen gaan. De ongelukkige stierf onder de slagen. Op een ander oogenblik zag hij eene vrouw, die door koortsen aangetast was en ijselijke pijnen onderstond; zij smeekte kermend om genade. Weet ge welke genade zij erlangde? Men wierp haar levend in de Nijl.

Indien de groote Mogendheden van Europa, die hier millioenen besteden, om elkander te vermoorden, millioenen gaven om den slavenhandel en de barbaarschheden, op de afrikaansche kust, uit te roeien, zouden zij voorzeker een beter werk doen dan wel nu. Dat men de vrijheid in die streken min of meer daarstelle, en men zal daarenboven den missionnaris weldra in het hartje van Afrika zien doordringen, om er de leer van Christus te verkondigen. Eens deze aangenomen, is Afrika aan de beschaafde wereld gegeven, en zou deze daaruit onmeetlijke rijkdommen putten.

O - O.

 

Een onzer letterkundige vrienden, de heer Lodewijk Delgeur, die in 1874 terugkeerde van eene reis, die hij in het noorden van Afrika deed, in gezelschap der antwerpsche heeren Jules van Havre en Jehan della Faille, ontmoette den reiziger Schweinfurth, op terugreis naar Europa, te Alexandrië. Schweinfurth is blond en klein van gestalte en dien men, naar zijn uiterlijk te oordeelen, tot zulke verre en tevens stoute tochten niet in staat wanen zou.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken