Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De Belgische Illustratie. Jaargang 14 (1881-1882)

Informatie terzijde

Titelpagina van De Belgische Illustratie. Jaargang 14
Afbeelding van De Belgische Illustratie. Jaargang 14Toon afbeelding van titelpagina van De Belgische Illustratie. Jaargang 14

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (28.05 MB)

Scans (1450.37 MB)

ebook (27.56 MB)

XML (3.02 MB)

tekstbestand






Genre

proza
poëzie
non-fictie

Subgenre

tijdschrift / jaarboek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De Belgische Illustratie. Jaargang 14

(1881-1882)– [tijdschrift] Belgische Illustratie, De–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Onze gravures.

Een gezicht in Edam.

Vele Nederlanders verkeeren in den waan, dat zij, om schilderachtige tooneelen te kunnen aanschouwen, noodzakelijk eene buitenlandsche reis moeten maken. Men is immer geneigd hetgeen voor de hand ligt, ver te zoeken. Gelukkig werken vele nederlandsche schilders dit vooroordeel tegen, door van tijd tot

[pagina 213]
[p. 213]

tijd onze aandacht te vestigen op een schilderachtig punt, zoo nis hun eigen land er zoo vele aanbiedt.

Onze gravure, ‘Een gezicht in Edam’ is vervaardigd naar eene schilderij van C. Springer.

Op den voorgrond zien wij de Edammers in hun dagelijksch bedrijf, en de statige tempel schuilt gedeeltelijk weg achter het lommer der hooge boomen even als zijn zuidelijke ingang achter het vooruitspringend torentje. De groote kerk te Edam, op last der hollandsche graven gebouwd en in het begin der vijftiende eeuw afgewerkt, ging ten tijde der reformatie aan de Protestanten over. Het inwendige wijkt in zooverre van den gewonen kerkbouw af, dat de zijbeuken even breed en hoog zijn als de middenruimte of het schip. De merkwaardige raamschilderingen zijn geschenken van de voornaamste steden van Holland en versieren dit gebouw sedert het begin der zeventiende eeuw.



illustratie
DE DOOD VAN DEN MIJNWERKER, NAAR ÉMILE SACRÉ.


Het zal vele Nederlanders, die verleden

[pagina 214]
[p. 214]

jaar de tentoonstelling van schoone kunsten te Brussel bezochten, aangenaam zijn geweest, in die overgroote rij van meesterstukken, dat echt hollandsch tafereeltje te ontmoeten. Hebben dan ook sommige artisten, door het natuurschoon in den vreemde aanschouwd, geen oog meer voor het teekenachtige op den vaderlandschen bodem, van Springer kan dit niet gezegd worden.

De dood van den mijnwerker.

Aangrijpend, diep schokkend is het tafereel, dat wij hier voor ons hebben. Wij staan hier voor eene episode uit eene dier vreeselijke rampen, welke vooral in de laatste dagen zoo herhaaldelijk zijn voorgekomen en honderden mijnwerkers het leven hebben gekost.

Van den morgen tot den avond, of liever in een eeuwigen nacht gehuld, met het houweel gewapend in de duistere mijngangen te wroeten, om de steenkool te voorschijn te brengen, die aan de overige menschheid licht en warmte en honderd geriefelijkheden verschaft, ziedaar ‘des mijnslaafs lot in 's aardrijks ingewanden.’ Driewert beklagenswaardig de ongelukkige wanneer dat verschrikkelijk lot door een nog verschrikkelijker dood gevolgd wordt.

En dat is hier het geval! Door eene plotselinge instorting overvallen, is de arme mijnwerker onder zijn arbeid levend begraven; de groeve, waarin hij gewerkt en gezwoegd heeft, is zijn graf geworden. Maar wellicht is er nog redding!

Zijne makkers, aan dergelijke rampen gewoon en altijd op het uiterste voorbereid, zijn op het verdachte gedruisch toegesneld. Onmiddellijk zijn zij met bijlen en houweelen aan het werk gegaan om het opgehoopte puin weg te ruimen en hun ongelukkigen kameraad lucht te verschaffen. Zij weten dat ook hun elk oogenblik een dergelijk ongeluk boven het hoofd hangt en haasten zich dus eene hulp te verleenen, die zij wellicht morgen zelf zullen behoeven. Zwijgend arbeiden zij voort, geen rust kennende vóór het lichaam te voorschijn gebracht is.

Eindelijk daar is het! Goddank, het is nog warm. Aller handen zijn gereed om het op te heffen, den kostbaren last naar boven te dragen, behoedzaam en toch zoo snel mogelijk, omdat alleen de frissche buitenlucht redding kan brengen, zoo er nog redding mogelijk is. Het roerlooze lichaam wordt op den kouden grond uitgestrekt, het wordt gekoesterd, betast, gewreven, kortom, alle pogingen worden in het werk gesteld om de levensgeesten weêr op te wekken.

‘Er is nog hoop,’ zegt de een.

Een ander haalt de schouders op en schudt bedenkelijk het hoofd.

‘Ik vrees er voor,’ herneemt een derde.

‘Het is met hem gedaan,’ meent een vierde.

‘St!’ waarschuwt de oudste, want hij heeft onder de toegesnelde vrouwen de echtgenoote van den rampzalige opgemerkt, en deze mag slechts trapsgewijze met het onheil bekend gemaakt worden; zij zal de vreeselijke waarheid toch steeds te vroeg vernemen.

De oude treedt op haar toe en tracht haar moed in te spreken; hij vleit haar nog met eene hoop, die hij zelf niet meer koestert; want het is hem niet ontgaan, hoe het lijk, ondanks al de moeite, die de redders er aan besteden, al kouder en stijver geworden is. De mijnen hebben een nieuw slachtoffer geëischt; wederom is een mijnwerkersgezin van den man en vader, van den broodwinner beroofd, en in armoede gedompeld!

De schilderij van Emile Sacré vormt een roerend drama, welks personages door groepeering, houding en gelaatsuitdrukking de heftigste en meest verscheiden gemoedsbewegingen vertolken, welke de menschelijke ziel gevoelen kan. Zij heeft haren vervaardiger op de laatste brusselsche tentoonstelling de gouden medaille aangebracht.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken