Biekorf. Jaargang 37

Uit den ouden taalschat.
IJsmare

Dit oude woord beteekent: een ijsschorre, ijsschol, ijsschots; fr. glaçon.

Verdam in zijn Mnl. Wdb. vermeldt het woord, maar stelt er een vraagteeken achter en twijfelt aan de beteekenis. Hij beschikt immers maar over eene aanhaling, te weten uit Maerlant's Spiegel Historiael:

Dit ijs...
...moruwede ende brac ontwee,
Ende daer si hoopten die ijsmaren,
So lagen si oft ijsbergen waren⁽¹⁾.

De volgende lezingen geven over de beteekenis voldoende bescheid. Ze zijn ontleend aan de Rekening der Noordwateringne van Veurnambacht over 't jaar 1422, f. 2 v. - 3⁽²⁾.

‘Item betaelt Philips Vardebonder van xii. werclieden die hij deide zijn up beede de sluusen, alst begonste doyen ende tys begonste scueren, omme de ijsmaren die camen vanden versche in sticken te stekene ende te doen drivene duer de gaten vande slusen, te dien ende datter de sluusen geen grief of hebben zouden, daeran dat de vorseide werclieden wrochten, mids dat so slackelike dooyde, elc x. daghen

(1) Uitgave De Vries-Verwijs, III, bl. 137 (Leiden, 1863).

(2) Die Rekening berust op het archief van het Brugsche Seminarie.

[p. 57]

te VIII. sc. sdaghes elken man up sinen cost, beloopt.

48 lb.

Item betaelt vanden spaden ende voorken ende vanden sparren die inde spaden ende voorken ghesteken waren, daermen de vorseide ijsmaren mede in sticken stac, die costen als

10 lb.

...omme dat doe de vorseide veldammen so grievelik of ghedreven waren vanden groten ijsmaren....’

Maerlant's voegreken beteekenen dus wel ‘dat de ijsschorren zoo opeen hoopten dat ze aan ijsbergen geleken.’

A.V.