Logo DBNL
Biekorf. Jaargang 60 (1959)

Biekorf. Jaargang 60

(1959)– [tijdschrift] Biekorf–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige

60e Jaargang 1959 - inhoud

I. Bijdragen

Vertellingen van bachten de Kupe. Van twee houtrapers A. Bonnez 1
Gezelliana - Serpentenglazen E.N. - G.P.B. 660
Nieuwe Jaer van Brugghe. Gedicht van Anthonis de Roovere. 1460 A. Viaene 7
Zonnewijzers op Jezuïetengoed (te St.-Kruis) M. Cafmeyer 12
Suikerijasten te Oekene F. Messiaen 15
De koeke en 't hertegespan G.P. Baert 17
Toponymica uit de Kuststreek J. De Langhe 22 186 341
Leiemossels E.N. - G.P.B. 25 60 91 319
Oude grafzerken als bouwmateriaal. 1481 A. Viaene 26
Paspoorten voor de Kortrijkse Vercruysse's L. Van Acker 27
Napoleon in De Corenblomme te Brugge G. Van Nieuwenhuyse 29 273
Nijverheid te Torhout in 1807 L. Van Acker 30
Judith van Vlaanderen A. Viaene 33
Textielnijverheid te Roeselare. 1764 A. Viaene 40
't Manneke uit de Mane K. De Lille 41
De liederen over Centen De Groof H. Stalpaert 47
Spokende katten. I. Rondedans in de brouwerij II. De witte katte van 't Nekkerputje A. Bonnez 51
Vertellingen van pastoor Leroy. Bibliografie Fr. Silxis 53
Grafschrift als politieke satire. 1471 A. Viaene 57
Pastoorsinhaling te Zarren. 1827 B. Slembrouck 59
Leiepaling E.N. 61
Gerecht van desperatie te Nieuwpoort. 1623 A. Viaene 62
H. Kruisommegang te Sluis R. De Keyser 63
De Donderheilige Sint-Donatus en zijn verering in West-Vlaanderen M. English 65 103 141 200
De aflezer van Krombeke A. Bonnez 74
Roeselaarse voornamen in 1957; in 1958 D. Cracco 79 134
Schotelgeld voor de schouteet C.B. 81
Zalig zijn de boeren Raf Seys 84
Westvlaamse Zanten J. De Langhe 85 151
Gezelle over de eerste mitrailleuse A. Viaene 87
De dagen in Vlaamse historienamen A. Viaene 88 356
De vijf godskameren te Oostkerke R. De Keyser 91
Kruidekoeken G.P.B. - J.D.D. - H.P. 92 124
Windmolens in maatgemeenschap F. Messiaen 93
Krokodil als ex-voto E.N. 94
Messen uit Vlaanderen A. Viaene 95
Gezelle en Mistral A. viaene 97
Schieten met vuurwapens in processie E.N. 110
Oude gedenkstenen in de St.-Maartenskerk te Kortrijk J. De Cuyper 111
Balpijpschutters in het Bulskampveld Adh. Dauw 115
Vliegende Maandag en Schuwe Maandag. 1914 F. Messiaen - J. De Smet 118 137
West-Vlaanderen te Bokrijk A. Bonnez 121
De Pijpweg van Male naar Damme R. Vandenberche 124
Snoek voor de prinsen A.V. - L.V.A. - M. Bovyn 125 192 368
Joost de Hurtere en de ‘Vlaemsche Eylanden’ T. Van Biervliet 129
Koeiwachters leven   140
Volksbenamingen voor geneesmiddelen K. De Busschere 152

Blinkdozen en andere soldatennamen M. Cocle - A. Bonnez - G.P. Baert 153
Schieten met de balpijp E.N. 155
Den tas' ondertrekken A.H. - Dh. J. Goossenaerts 156
Het zwaard van Egmont E.N. 157
Paaseieren M. Debaere 157
Kiekens van Izegem G.E. 158
Een verdwenen hondwatermolen te Assebroek. A. De Groote 158
Oude Vlaamse lachedingen G.P. Baert 159
Het debat over Vlaanderens roem in het Jezuïetencollege te Brugge. 1605 A. Viaene 161
Milleke van Kaleshoek vertelt M. Cafmeyer 171 211
Sint-Arnoldusputje te Tiegem C.B. 177
Modest Vinck: lid van den Swigenden Eede? K. De lille 178
Voorhistorische woonplaatsen te Steenbrugge R. Crois 181
Volk uit het Noorden. Zomerverblijf van de boer. Loteling in verlof. De straatheren I Dendooven 184 313
Zantekoorn uit het Westland L. De Vloo 189
Harten van Bourgondische prinsen te Brugge. 1531 A. Viaene 190
Reisapotheek in de 18de eeuw E.N. 190
Sint-Elooi-in-de-Zomer L. Defraeye 191
De Heren van Diksmuide uit het Artesische geslacht Sacquespée. 1507-1607 A. Viaene 193
Bij een gedicht van Karel de Gheldere: O Pifferari Raf Seys 206
Brugse kapoenen en Izegemse koekoeken L. Van Ackek 209
Brandmerk van Brugge E.N. 219
Latten aan 't huis A. Viaene 221
De Ieperse familie Baelde te Roeselare D. Cracco 222
Weddenschappen op de vermiste Hertog G. Pottie 223
De Maerlant-feesten te Damme in 1860 G. Gyselen 225
Bedevaart, volksgeneeskunde en toverij W. Giraldo 235
Wanneer bekwam de Sint-Kwintensabdij bezittingen te Oostkerke? R. De Keyser 243
Rederijkershumor in kanselarijstijl R. Haelewyn 247
Wijsheid van chirurgijns en astrologijnen. 1550 A. Viaene 250
Oproerige politieke biljetten op de Burg te Brugge. 1653-1703 A. Viaene 257
Gezelle te Roeselare J. Geldhof 264
Historische riddertornooien E.N. 266
De kerken van Wulveringem en Vinkem L. Devliegher 267
't Was op een Witten Donderdag. De lotgevallen van een merkwaardig Passielied H. Stalpaert 274
Balpijpschutters J. Vangaver 280
De oudste getuigenis over het H. Bloed te Brugge Luc Danhieux 281
Vlaamse steenbakkers naar Pruisen E.N. 283
Articles de Roubaix G.P. Baert 284 317
Wandtapijten in het kasteel te Avelgem. 1645 A. Viaene 287
Handwerk in het Sioenklooster te Kortrijk 1450-1550 A. Viaene 289
Pieter Baes en de Gilde van Sinte Luitgaarde J. Geldhof 301
Doopnamen te Bruge in 1958 H. Stalpaert 309
Maria van Bourgondië verongelukt (bij Brugge?) R.H. 316
Schuttersgilde en Schuttershof te Oekene F. Messiaen 317
Het klokkengietersgeslacht De Leenknecht (alias van Harelbeke) A. Deschrevel 321

Beschrijving van Alveringem [Pauwel Heinderycx] 345
In de parochiekerk van Damme 1462-78 J. De Smet 352
Merkwaardige Brugse nieuwjaarskaartjes M. Van Wesemael 355
Uit de oude feestkalender. Nieudach A. Viaene 357
Duimpjesuitgaven Fr. Sillis 360
Spreuken en zegswijzen uit de omstreken van Brugge. II. De Kleding. Draad, naald en naaien M. Cafmeyer 363
De Zilveren Panne van de barones van Male F.J. 365
Engelse vrijbuiters gevonnist te Nieuwpoort. 1617 A. Viaene 366
Zilverdragers vóór 1914 G.P. Baert 367
De doodhoek van 't Hospitaal (Brugge 1390) J.D.V. 369
Het pensionaat van Louis Lannée te Torhout R. Haelewyn 370
Scherminkelen en lemen strooien F. Messiaen - G.P.B. 371
Strooien van palmtakjes op de kist K.R. Berquin - D.C. 372
Griete die den duvel bant A. Viaene 373
De ontstaansgeschiedenis van de zeepolders J. Ameryckx 377
Oostendenaers en Slusenaers in de Vrijbuiterstijd 1580-1600 A. viaene 401
Van een valse pater die ging onttoveren. 1755. D. Verstraete 407
Eerste gasmaskers voor de burgerlijke bevolking in West-Vlaanderen. 1916-1918 J. De Smet 411
Vlaams debuut van Albrecht Rodenbach A. Viaene 413
 
Kwade Zondag te Kortrijk. 1645 J. Delbaere 420
De windmolens in 1959 C. Devyt 421

II. Zakenwijzer

Plaatselijke Geschiedenis

Brugge 7 26 28 29 30 37 47 57 59 63 69 73 88 103 105 108 125 126 130 137 141 154 162 165 179 190 192 199 203 209 219 224 232 250 254 258 266 273 281 288 309 320 326 341 355 368 369 370 373 374 376 380 405

Aalbeke 256
Aarsele 137
Aartrijke 210
Adinkerke 378
Alveringem 105 345
Anzegem 105 160
Ardooie 137 192
Assebroek 28 158 181
Avelgem 138 287
Bavikhove 108 119
Beernem 116
Beerst 106
Beveren (R.) 103 106 149
Beveren (V.) 105 122
Bissegem 108
Blankenberge 23 85 288 320 341 384 398
Boezinge 108
Booitshoeke 57 272
Bovekerke 83
Bredene 28 380 392
Damme 56 123 225 244 321 327 328 330 342 386 388
Deerlijk 191 203 254
Dentergem 137
Dikkebus 103 141 405
Diksmuide 81 193 300 359 432
Doomkerke 117
Dranouter 252 411
Dudzele 185 244 254 269 314 370 382 386
Eernegem 104 141
Elverdinge 105 142
Esen 23
Geluveld 421
Gistel 58 129 138 142 254 381
Gits 133
Handzame 96 202
Harelbeke 26 61 269 321 405
Haringe 104 105 142
Heist 22 244 256 341 398
Hertsberge 116 251
Heule 421
Hoeke 244
Hooglede 131 371 405
Houtave 57 382 397
Houthulst 119
Hulste 119
Ieper 17 53 73 88 105 108 110 119 128 142 155 157 161 165 254 269 276 320 327 405
Ingelmunster 405
Izegem 119 128 158
Izenberge 105 144
Jabbeke 139
Kaaskerke 57 381
Kanegem 144
Raster 121
Kemmel 252 406
Klemskerke 379 382
Klerken 199
Knokke 85 103 105 144 187 244 342 389
Koekelare 82 184 208
Koksijde 121 125 411
Kooigem 108
Koolskamp 137
Kortrijk 6 26 27 31 40 58 61 64 84 92 111 125 126 144 155 159 160 161 165 168 223 236 254 256 284 288 289 318 322 325 362 368 376 405 416 420
Krombeke 74 122 412
Kuurne 62
Lampernisse 105 165
Lapscheure 244 386 389
Lauwe 319
Ledegem 96
Leffinge 382 391
Lichtervelde 137
Lissewege 23 165 185 244 256 272 314 344 382 386
Lo 105 122 288 384
Loppem 139 182
Male 123 365
Mannekensvsre 385
Meetkerke 382 397
Menen 26 40 88 276
Merkem 64 232
Mesen 406
Meulebeke 405
Middelkerke 96 253
Moere 381 384
Moeren (De) 378 398
Moerkerke 12 245 387 398
Moeskroen 256
Monikerede 90 256
Nieuwkerke 252
Nieuwmunster 185
Nieuwpoort 31 62 105 145 168 366 372 376 382
Oedelem 32 116 182
Oekene 15 93 96 119 317 371
Oeren 347
Oeselgem 104 145
Ooigem 61
Oostduinkerke 145 383
Oostende 139 161 166 192 380 390 391 401
Oostkamp 116 117 181
Oostkerke (B.) 23 32 90 121 185 243 269 386
Oostkerke (D.) 381
Oostvleteren 121
Oudenburg 37 283 384 391
Pervijze 246 382
Pittem 137
Pollinkhove 105
Poperinge 105 110 142 145 254 406 411
Proven 412
Ramskapelle (B.) 342 386
Ramskapelle (N.) 57 105
Raversyde 96 253
Rekkem 269
Reninge 103 146
Reningelsl 406
Roesbrugge 239 412
Roeselare 15 40 79 86 88 96 118 134 222 254 264 362 372 413
Rollegem-Kap. 421
Ruddervoorde 117
Ruiselede 91 280 405 421
Rumbeke 92 421
Schore 385
Schuif erskapelle 117
St.-Andries 89 182
St.-Baafs-Vijve 120
St.-Joris (B.) 105 146
St.-Joris (N.) 105
St.-Kruis 12 365
St.-Michiels 181
St.-Pieters (B.) 316
Slijpe 385
Snaaskerke 118 382 391
Staden 105 119 157
Stalhille 397
Stavele 346 410
Steenbrugge 181
Stene 391
Stuivekenskerke 57 105
Tiegem 138 177
Tielt 17 54 117 119 333 403
Torhout 30 138 164 246 269 369
Uitkerke 341 382 386
Veurne 104 142 146 254 272 323 325 345
Vijvekapelle 365
Vinkem 122 267
Vlamertinge 105
Vlissegem 380 382
Waardamme 116
Waarmaarde 138
Waasten 17 252
Waregem 317
Watou 194 196 237
Wervik 61 142 147 165 376
Westkapelle 22 187 244 342 386 389
Westouter 105 108 147 121
Westvleleren 105 239
Wevelgem 235 319
Wielsbeke 61 103 148
Wijnendale 131 316
Wilskerke 96 148
Wingene 117 254 403
Woumen 96 105 148 200
Wulpen 105 379
Wulvergem 252
Wulveringem 267
Zandvoorde (O.) 384 392
Zarren 59
Zedelgem 139 182
Zeebrugge 203
Zerkegem 117
Zevekote 398
Zoutenaaie 347
Zuienkerke 23 185 226
Zwevegem 149 201
Zwevezele 138
Aardenburg 22 165 272
Deinze 17 25 60 61 92 150 269 289
Gent 26 84 88 105 137 164 168 244 254 331 332 336 356 375
Maldegem 12 171 211 220 361 409
Oostburg 167 243
Oudenaarde 62 125 158 165 331 357 402
Sluis 63 105 262 325 326 401

Onomastica

Biezenpolder 407 Eiensluis 23 Fockewerve 350 Godskameren (Vijf) 32 90 Hagebroek 131 Heyenbilck, Heyemersch, Heiensluis 23 Houvre (ten Houvere) 348 Kerkwech 90 Coepoorte 26 Kwaaddijksken 343 Loonisvliet 22 Lootse 22 Nieuwenhove 13 Oostdijk 341 Rapenbrugge 409 Reepke (Riptje) 285 Roomsheule, - polder. - vliet 22 St.-Corneliusweg 256 Smoudtwech 63 Spermalie 58 Stinkertje 285 Valkaartsgote 342 Valckaert 342 Vlaemsche Eylanden 130 Vergulde Flassche 407 Viswegelkens van Doest 256 314 Vlamingstraat 341 Wyckhuys 351 Zoetendale 12 Zottinnestraat 128 Zwankendamme 344 Zwynen (ten Swinne) 349. - Bestanddelen: dam 344 heis 24 room 22 zwane 344.

Persoonsnamen. Bonnet - Bonnette 64 91 Donaas 256 Griete 374 Melchior, Gaspar, Balthasar 320 Sonnette 64. - Moderne doopnamen (Brugge en Roeselare) 79 134 309.

Familienamen. Bonnez 91 Loonis 22 Valckenaer 343 Volkaart 342.

Groepsnamen. Kortrijkzaan, Wervikaan 376 Oostendenaers, Slusenaers, Vlyssenaers 405 Kaproenen 320. - Partijnamen: Cauwe, Spreeuwe 260. - Spotnamen: Blinkdozen 128 153 Chaskes 154 Platvoeten, Strontboeren, Zandstuivers 154 Siskes (Xaverianen) 376 419 Lynwadiers van Tielt 297. - Schuilnamen 180.

Historienamen 88 118 137 356 419. Hondennamen 192.

Biographica

Artevelde Jakob 166 Baes Pieter 301 Behaegel Pieter, schoolman 370 Bening Alexander 63; Livina 165 Blandein Jan, schilder 28 Blomme Carolus, geneesheer 18 Caytan L.A. 96 Claerhout Juliaan 99 121 Coolman Joos, rederijker 247 Cornelis Adriaensz (Broer) 263 De Bo R., musicus 6 Decoene Alberic 25 De Groof Vincent 47 De Hurtere Joost, kolonist 129 De Lay Eduard, litograaf 356 De Lille Victor 255 361 Denys Achiel 44 De Paeu Jan 114 Depuydt J. van Aartrijke 210 De Roovere Anthonis 7 57 359 Develter A. van Esen, landbouwleraar 209 Dey Hendrik, schilder 28 Dochy Joseph 315 Druyve Christiaan, abt 350 Duclos Adolf 149 301 413 Durieu Henri, opvoeder 30 Egmont, graaf van 157 Flamen Gustaaf 305 413 Guido Gezelle 6 87 97 110 188 234 264 302 306 413 Gezelle Caesar 255 Goethals-Vercruysse, oudheidkundige 27 177 Graven van Vlaanderen 164 Haschaert Pieter, geneesheer 250 Heinderycx Pauwel, kroniekschrijver 345 Hosschius Sidronius 232 Janssens Gabriël, humanist en schoolman 162 Janssens J.J., geneesheer 288 Judith van Vlaanderen 33 Lanchals Pieter 192 263 Lannée Louis, schoolman 369 Leroy Jules 29 41 53 Lodewijk XVIII 273 Maerlant Jakob van 167 225 Marchantius Jacob 351 Margareta van Oostenrijk 190 Margareta van Vlaanderen 168 Maria van Bourgondië 190 316 Graaf de Muelenaere, gouverneur 231 Napoleon (Bonaparte) 29 273 Neyrinck Jan, serpentist 6 Paret, dokter te Handzame 96 Persyn, bouwmeesters 58 Plateel Jan 168 Portinari Thomas 373 Rapaert François, geneesheer 250 Renier P.J. van Deerlijk 254 Albrecht Rodenbach 255 413 Rommel Henri 307 Sneyssens (Cornelius) 167 Simon Stevin 232 Stijn Streuvels 15 139 222 255 Vander Schelden Bertrand 45 Van Doorne Hendrik 25 Vanhee Alfons 41 Van Cutseghem Govaert, steenhouwer 26 van Outryve d'Ydewalle Stanislas 89 Van Ryn Jan, schilder 270 Van Vossenhoolen Adriaen, geneesheer 250 Verbanck Joris, beeldhouwer 319 Verbanck (Kapitein Boerenkrijg) 96 Verriest Hugo 255 413 Versnaeyen Karel 226 Verwey Albert 255 Vinck Modest 178 Vyncke Amaat 43. - Clarysse Jan-August, pastoor en architect 418 De Backer Louis, letterkundige 98.

Familiekunde: Assenede van 10 Audejans 163 Baelde 222 Bassevelde van 10 Bottelier 16 Boudewijn IV en V van Vlaanderen 39 Bryarde van 270 Cauwe 317 Chaux de la 287 Claesman 365 Coc (de Cock) 112 Cortewille 272 Dhont 365 Donche 270 Dorpe van den 163 Fonteguy 349 Four du 13 Gheldere de 259 Gracht van der III Gruuthuse 287 Harelbeke van 339 Heere de 358 Houtmaert 9 Judith van Vlaanderen 39 Knibbe 348 Lannoy de 167 Leenknecht de 339 Maldeghem van 167 Meeze 272 Metteneye 369 Meulenbeke van 10 Moerkerke van 167 Mil de 163 Paeu de 113 Picquet 348 Pierins 10 Plaet de 10 Poupet 287 Richardot 287 Rommel 163 Sacquespee 199 Schoore van 96 Steenhuyse 287 't Kint 365 Valcke 16 Vercruysse (Kortrijk) 27 Verlinde 93 Villegas 261 Waffelart 16 Wommene van 163 Wulfgrave 349 Wulfsberghe van 348.

Baudimont 195 Haveskerke van 198 Joigny van Pamele 196 Jonglet de 198 Sacquepree 199 Trazegnies 197.

Oudheidkunde en kunstgeschiedenis

Bodemkunde (zeepolders) 377.

Opgravingen en vondsten. Kortrijk 159 Tiegem 177 Steenbrugge 181 Oostburg 167 Vinkem en Wulveringem 268 Bredene, Brugge, Klemskerke en Oostende 380.

Bouwkunst. Kastelen: St.-Kruis 13 Gits 133 Kortrijk 159 Vinkem en Wulveringem 267 Alveringem 347. - Kerken en kapellen: Aardenburg 272 Adegem 220 Beveren (R.) 106 Bredene 28 Brugge 29 58 110 162 271 Damme 271 Deinze 269 Dikkebus 141 Dudzele 269 271 Harelbeke 269 Ieper 269 Lissewege 272 Oostkerke (B.). Rekkem. Torhout 269 Veurne 146 Vinkem 267 Wilskerke 148 Wulveringem 267.

Burgerlijke en landelijke bouwkunst: Brugge: watermolen, gevang en Speie 26; Vinkem, hoeve en schuur 126 267: Lo, mikke 122; Beveren (IJzer), wagenkot 122; Assebroek, hondwatermolen 158. Vestingbouw 192. Waterleiding 177. Windmolens 93 420.

Beeldhouwkunst. Beelden 105 141 270 grafstenen 26 111 281 grafmonumenten 190 195 kerkmeubels 106 109 142 270 354 kerststal 359 zonnewijzer 13.

Schilderkunst 28 109 149 270 273 359 373 miniaturen 37 63 293 354 tekeningen 374. Grafische kunsten 106 142 355.

Metaal. Edelsmeedwerk 37 105 142 klokken 107 149 321-340 354 fontein 123 mes 32 95 zwaard 128 157 192 herbergmaten 288 gulden sporen 160 168 munten 160 167. Aardewerk. Potten 31.

Glas 195 197.

Textielkunst. Paramenten 37 292 wandtapijten 287 borduurwerk 37 292 358 damastlinnen 165 294.

Heraldiek. Wapenkabinet 195 196. Muziek. Serpent 6 60.

Volkskunde

Achterwarege 215 aflezer 74 almanakken 41 58 250 astrologijnen 250 balboog 116 balpijpschieting 115 155 280 Beertje (almanak) 58 bezweringen (mens en dier), bezwering op afstand 74 chirurgijnswijsheid 250 erfenis 365 gebed tegen de kwalen 74 gebed voor ons vlees 176 grafschrift 57 hoepelsnijder 122 huisnar 197 jaarmarkt van Donk 211 Karnavalstoet 366 keizer en koning nadoen 224 kerkdiensten 352 klokken 321 klokluiders 352 kloosterhandwerk 59 289 359 honden (namen, razernij) 192 214 220 koeiwachtersleven 140 175 kommunie (eerste) 172 kruidekoeken (kwakoeken) 64 92 124 lemen strooien 371 loteling 185 Manneke uit de Mane (almanak) 41 mestrapers 192 mikke 122 moederkens- en

vaderkensdag 58 nieuwjaarsgebruiken 7 148 357 359 422 ommegangsreuzen 262 353 ovenkot 184 paaseieren 157 pastoorsinhaling (eerdicht) 59 Placcaet der privilegiën van de mans 247 processiegebruik 110 recepten 77 reisapotheek 190 schapers 96 160 scherminkelen 318 371 schooljaren 171 schutters 110 116 155 317 351 serpentblazer 6 60 St.-Elooi (zomer- en winterfeest) 191 St.-Hubrechtsgebed 215 snoeikunst 256 snoek als geschenk 125 192 368 spellewerkschool 117 spotbiljetten 257 stoeten (historische) 253 straatheren 313 tafelgebruiken 81 tanden (aantal) 250 teenke-tert 212 tempeliershof 12 tolbarelen 117 tornooien 266 uitvaartgebruiken 320 372 vastenavond 366 vlaschaard (werk) 174 vlieger (spel) 160 220 vollaard 32 84 vontegift 320 weddenschap 223 weerwijsheid 252 417 zevensprong 213 zielhond (loting) 375 zomerverblijf van de boer 184 zondagschool 172 zonnewijzer 12.

Oud recht. Brandmerk 219 appelmate 320 gerecht van desperatie 62 kleermakersrecht 364 zeerovers 366 vrijbuiters 401.

Heiligenverering en -verbeelding

Achas van Torhout 164 Amor 195 Antonius-abt 107 Antonius (-abt?) 78 149 Antonius van Padua 109 Apollonia 77 Arnold 177 Artemus I en II 200 Barbara 112 117 Benedictus 164 Bloed 38 164 281-82 Cordula 67 Cornelius 256 Cunera 67 Dominicus 17 Donatianus 148 203-05 256 Donatus I 65-73 103-10 141-50 200-05 Donatus II 72-73 105 108 148 Donatus van Arezzo 148 200 202-04 Donatus van Fiesole 204 Drie Koningen 72 Drogo 141 Elooi 191 236 238 319 Eulalie van Barcelona 198 Felix 148 Franciscus 110 Franciscus-Xaverius 376 Gekroonden (Vier) 66 Gereon 66 Germanus 240-41 Gertrudis 76 Gerulphus 164 Gervaas 68 Godelieve 58 106 164 Guthago 164 254 Honestus 148 Hubertus 142 214-15 220 316 Isidoor (Broeder) 240 Jan 75 Jezus (Gedoornkroonde) 238-39 Jezus (van Praag) 241 Joris 147 Karel de Goede 149 164 Kristoffel 96 Kruis 63 253 Laurentius 108 148 Livinus 240 Machutus 17 20 21 Makarius 164 Margareta 198 373 Martelaren (Veertig) 66 Martinus 38 252 Mauritius 66 240 Maurus 108 Medardus 252 Mennas 194 Michaël 252 Nikolaas 145 Nikolaas van Tolentijn 17 Onze-Lieve-Vrouw 165 - Altijddurende Bijstand 235 - ter Biest 235 - Bijstand 108 - Bundekens 169 - Droge Boom 373 - ter Duinen 28 - Lourdes 240 - Scapulier 145 - Tuine 110 Oswald 38 Pankratius 252 Petrus 17 Rozenkrans 108 Scapulier 109 Sebastianus 252 Slapers (Zeven) 66 Symforianus 236 240 Thomas van Kantelberg 164 350 Ursmarus 283 Ursula 66-67 Ursus 66 Viator 195 Viktor 66.

Ziekten en gevaren. - atrophie mésentérique 17 bliksem (zie Donatus) buikgangliëntuberculose 18-19 carreau (péritonéal) 18-19 donder (zie Donatus) galziekten 235 gâteau (péritonéal) 19 hoofdpijn 239-40 kinderziekten 240 klieren 19 koeke (en varianten in benaming) 17-21 235-36 238 koeke gezet (gesmeten) 236 koorts 235 239 krampen 17 239 leverziekten 235 nagelgaten 236 238 nierkwalen 241 ongeneeslijke ziekten 239 oudeman 21 plane 17 236 razernij 214-15 220 stuipen 256 zenuwziekten 238. - Vgl. de bezweringen van ziekten en kwalen (mens en dier) 74-77.

Bedevaartplaatsen

Aalbeke 256 Aardenburg 165 Aarlen 70-72 107-08 143-44 200 Aarsele 104 Aartrijke 104 Abbeville 94 Adegem 203 220 Alveringem 104-05 Antwerpen 72-73 106 109 143 Anzegem 104-05 Avekapelle 104 Avelgem 104 Bavikhove 19 108 Beerst 106 Belle 73 105 Bergen 72 Beveren (Roes.) 103 105-08 Beveren (IJzer) 105 Bisse-

gem 108 Boezinge 108 Bollezele 165 Bredene 28 Brugge 38 69 72-73 103 108-10 141 165 169 281-82 373 Brussel 144 Chapelle-lez-Herlaimont 240 Deerlijk 191 Deûlemont 236 240 Dikkebus 103-04 141 Donk 214-15 Doornik 73 147 Dulzemonde (zie Deûlemont) Echternach 238 Eernegem 103-04 141 Elverdinge 105 142 200 Etikhove 202 Gent 105 Gistel 58 142 Graf (H.) 38 164 Ham 105 Handzame 202 Haringe 103-05 142 Hoeke 105 Hoves 240 Ieper 17 72-73 105 108 110 142-44 165 200 239 Izenberge 105-06 144-45 Kanegem 144 Kerselare 94 Keulen 66 72 Knokke 103 105 144 Kooigem 108 Kortrijk 17 108 112-13 144 236 238 240 Lampernisse 105 Lissewege 165 Lo 105 Maarke-Kerkem 19 Madrid 94 Merris 105 Middelburg 215 München 108 Münstereifel 69-72 107-08 143 200 202-04 Nieuwpoort 105 145 Oeselgem 103-04 145 Oiron 94 Onsherensboompje 238-39 Oostduinkerke 145 Oostkerke 254 Oudenaarde 165 Outrijve 17 Pollinkhove 105 Poperinge 105 145 Ramskapelle. (Npt.) 105 Renen 67 Reninge 103 146 Roesbrugge 239 Roeselare 17 Rome 65-72 106 108 143 147-48 Scherpenheuvel 241 Sevilla 94 St.-Bertrand de Comminges 94 St-Eloois-Vijve 17 St.-Hubert 214 220 St.-Joris (Npt.) 105 St.-Joris-ten-Distel 105 146 St.-Lievens-Esse 240 St.-Lievens-Houtem 240 St.-Omaars 94 St.-Pieters-op-den Dijk 316 St.-Symphorien 240 Sluis 63 Staden 105 Stuivekenskerke 105 Tiegem 177 Tielt 17 Tongeren 241 Veurne 103-04 146 Vlamertinge 105 Waasten 17 Wannegem-Lede 17 20-21 Weingarten 38 Wervik 147 Westouter 105 108 147 Westvleteren 105 239 Wevelgem 235 Wielsbeke 103-04 Wilskerke 148 Woumen 105 148-49 200 Wulpen 105 Xanten 66 Zwevegem 17 149-50 200.

Praktijken. aanraking (aan relikwieën van heilige) 69 70 72 107 109 142 144-45 aarde (van graf) 240 bedevaarders (onpaar) 20 bedevaart (tweede en verdere) 20 bedevaart (te voet) 20 belezen 239 241-42 belletjes (Donatus) 108 beroepsdienders (-sters) 17 19 238 betasten (van de koeke) 19 boomschors (amulet) 239 brillen (ex-voto) 239 bron 177 240 corael nemen 70 Corneliusweg 256 dienen (met zoveel bedevaarders als zieke oud is) 235 doodsanctjes (van vissers) 28 doorntwijgje (amulet) 239 ex-voto's 28 94 239-40 geldstuk (zich ermee zegenen alvorens te offeren) 239 getallen (3 7 9) 235-36 239-42 gewijde briefjes of biljetten (Donatus) 107 haarklisjes (zie koorts afbinden) haarspelden offeren 240 heiligdommetjes 241 hemdje (op bron laten drijven) 240-41 hemdje (moet één nacht gedragen zijn) 240-41 honden merken (met Hubertussleutel) 215 kijken (niet) 236 kledingstukken (aan kapel achterlaten) 239 241 kleedje wijden 236 klokjes (Donatus) 108 koeketasters 236 koekewijvetjes 19-20 236 koorts afbinden 235 239 korsetten (aan kapel achterlaten) 239 krokodil (ex-voto) 94 kussen (portret) 240 linten offeren, dragen, verbranden 239-40 melk drinken 70 missen (zie Donatus) nageloffer, nagels in grond, in wijwatervat 238 olie 241 overdragen (van ziekte) 242 pad (ex-voto) 94 palm 242 portretten (van vissers) 28 prentjes meebrengen uit bedevaartplaats 72 propagandabriefjes (Donatus) 107 141 144 register (der bedevaarders) 240 ringen (ijzeren) 72 240 schoentjes (in kapel achterlaten) 239 241 sleutel (Hubertus) 214-15 220 splinters (uit muil van krokodil als remedie) 94 spreken (niet) 236 stool (Hubertus) 214 taille (Hubertus) 214 votiefschilderijtjes 28 water (van bron) 241 wijwater 242.

Devotieboekjes. 65 67 72-73 103-04 106-09 111 141-42 145-48 200.

Legenden, krokodil als ex-voto 94 Livinus 240 vuur gedoofd (Donatus) 147 H. Bloed 38.

Biographica. Blomme (Carolus) 17-21 Hippocrates 21 Pater Joachim (Smetje) 239.

Volksvertelsel

Milleke van Kaleshoek vertelt 171 211. Vertellingen van Pastoor Leroy (bijvoegsels) 29 53.

Sagen. - Witte kat 51. Rondedans (katten) in brouwerij 51.

Sprookjes. - Karel den draaier 3. Van twee houtrapers 1.

Legenden. - Longinusrelikwie 38. Huis van Vlaanderen 169.

Rijmen. - Een brouwer zonder mout 285. Kinderlied: Maseur Aldegonde 172. Als 't regent en de zunne schingt 64. 'k Hê van de nacht in d'helle geweest 375. Lachedingen 159. Nieuwjaar 8 155 359 422. Markt voor oud en jong 212. Brandmerk 219. Koeiwachter 140. Politieke biljetten 257. Privilegiën van de Mans 247. Raadsel: een peerd met een lang steertje 363. Rijmgebed St.-Hubrecht 215. Tergrijm 364. Zalig zijn de boeren 82. - Berijmde bezweringen 74-76.

Volkslied

Centen de Groof, Brugs vliegenier 48. Oudvlaamse liederen op vliegende bladen 30. Passielied 274. Van 't meisken met haer zestien vrijers 176.

Aanvangsregels. - Amis, courage, à l'abordage 365. Den eersten was een schoenmaker 176. De wereld is een zot 49. En wie kuist er onze reep 174. Hebt ge niet gehoord van de zeven 213. Les bonnes gens de St.-Gilles 49. Mijnhere Bommariel laatst op de jacht 173. Ons komplootje is were bijeen 213. Onze boer en onze baas 175. Op eenen witten donderdag 274.

Volkstaal

Zegswijzen en spreuken. Draad, naald en naaien 363.

Appeltand, frezetand 189 bavière 224 beete-frans 122 bout 102 briefke (boodje) 160 doedelen 207 eerzelare 189 enkelare 410 fijfer 207 flikkeren (dansen) 102 hevelte 160 hooibond 151 jachtkomfoor 184 koeierskrone 210 kogelspeite 87 lapportje 220 leiemossels 25 60 91 319 leugenare 151 lielootsen, lingelootsen 22 lood schudden 151 lucifer 151 mestrapers 192 moeial, morre 102 oregat 217 ovenkot 184 paling vangen 189 pastershoed 151 peilkaart 117 perlaaien, pervijlen 151 plakwaaier 160 220 prisupetry 78 schuifelen 24 46 serpentenglazen 6 smokregen, smoren 152 spaarwegel 189 speerzen 152 strobatse 50 trappistentaal 52 troost (een potje) 64 trouwzot 212 uitfineren 217 uitgaan 285 veraaid 189 veroektjoektjoeken 85 voddenopslag 127 verwulfd 101 vijvers 75 wuk en wiene 217 242 wulvetange 24 zeuren 152 zilveren panne 365 zuur 217. - Dier- en plantnamen 60 61 85 86 91 128 151 152 205. - Geneesmiddelen (volksnamen) 152.

Aan de balie hangen 286 als 't regent 64 baljuw verliest zijn boete 288 bruintje maakt elder 189 de moere van 't geld 286 den tas ondertrekken 127 156 246 dode hond 102 koe horen beurelen 189 uil op 't dak 242 half gat zijn 286 Keizer Karels katte 286 Konings katte 418 kerremesse in d'helle 375 klappen lijk vitse, iemand te pissen leên, iemand 't gat oplichten 286 latten aan 't huis 221 lijnzaad houden 286 op de balk schrijven 286 op 't kantje van 't nestje zitten 102 pastoor van 't gemeente 102 al 't Riptje deure 285 schole binst de vakantie 286 stap en scher gaan 189 met de tatse-trein gaan 285 op thuisblijvers wagen 285. - Zeispreuken 102.

Uit de oude taalschat

Oude vakwoorden (15e-16e eeuw) van het textielbedrijf: spinnen van vlasgaren, weven van linnen, naaiwerk (alfabetisch) 294-300.

Aelzack 62 baggaert 123 beeldekins, brievenkins makene 300 betleem 359 brandinne 288 dijkroede 376 doothouc 369 eester 7 eewangeliare 293 fonteyne 123 fustagie 261 garite 9 gheloofsamic-

hede 10 glend, gloosen 8 goud (soorten) 296 haentjens wijn 376 hallinc 370 heester 7 hooglandsche wijn 376 huerde 62 ysegrau 376 kankerinne 288 canneele 376 carie 62 carnacioen 353 karroen 320 confortorie 296 crayebeken 160 cutse 290 lade 123 lancksteerten 64 lapperie 296 lavengier 224 lynwadier 296 myte 370 moken 101 muederare 123 nieudach 357 onghesonde 8 overslane 123 pasquille, pasquinade 258 263 pype 123 polzack 62 riec 62 rochelen 11 rommenysch 297 scypcoufere 288 schuttelgeldt 81 sjacherijn 93 slapscheten 263 speelhof 14 spyckerschuld 123 strecroede 376 striepen (linnen) 40 tintene 123 trecwerc 299 uteslane 123 vendue 293 veneets figueren (damast) 299 verdriet (suikerij) 93 vestiwarie 299 vigneronklok 233 vingerhoet 299 voetwere 299 vrybuyter 401 zilver (soorten) 300.

Griete die den duvel bant 373 santkens planten, schildekens slaene 257 edelmans ryckdom 314 van twee gapers comter een cooper 314 noyt myte of hallinc 370 het byltjen soecken 320.

Boekennieuws

't Beertje 58. J. Ameryckx. Bodem en bewoning in de zeepolders 56. Bachten de Kupe (tijdschrift) 31. F. Baur. Gezelle's Loquela en de studie van de volkstaal 221. R. Boone. Drinkwater in Vlaanderen 56. M. Broeckhove. Weerkundige Volkskalender 253. K. De Busschere. Ontmoeting met Gezelle 188. L. Defraeye. St.-Elooi te Deerlijk (Kaarte) 191. H. Degryse - T. Dereeper. Karel de Gheldere 218. R. De Keyser. De vierschare van Dudzele 254. De Leiegouw (handelingen) 31. A. De Meester. Oud Spermalie 58. L. Devliegher. Romaanse bouwkunst in Frans-Vlaanderen 287. B.H. Dochy. O.-L.-Vrouwparochie te Roeselare 418. M. English - L. Devliegher. Kerk en parochie te Adegem 220. J. Geldhof. Ongeluksjaren van directeur Henri Durieu 30. M. Hanot. Albert Verwey en Vlaanderen 255. R. Henneman. Pieter-Jan Renier 254. A. Houbaert. O.-L.-Vrouw van den Drogen Boom 373. Dom N. Huyghebaert. Grafschrift van Diederik van de Elzas te Watene 281. R. Lievens. Pentekeningen van Marcus Gerards? 374. J. Noterdaeme. Ontstaan van de parochie Oudenburg 283. Rond de Poldertorens (tijdschrift) 254. A. Schouteet. Dokumenten over Brugse schilders 28. R. Seys. De dichter van de rozen 218. H. Stalpaert. Oudvlaamse volksliederen en vliegende bladen 30. E.I. Strubbe - P. de Simpel. Coutumes de Warneton 252. R. Vandenberghe. De Pijpweg en de waterleiding van Male naar Damme 123. F. van Es. Moederkensdag en Vaderkensdag 58. A. Vanneste - M. Ingelaere. Middelkerke 253. M. Van Wesemael. De zielhond in woord en beeld 375. D. Verstraete. Parochieleven in Oud-Adekerke 220. A. Viaene. Historische stoeten in Vlaanderen 253. Jean de Vincennes. Brugse kerken (vert. A. Devyt) 29. Westvlaanderen. Kortrijk-nummer. Kathedraalnummer (St.-Salvator Brugge) 126.

Illustratie. Buitentekst: Donatusbeelden Aarlen, Nieuwpoort, Poperinge, Zwevegem 144-145. Iudicium Panegyricum (titelpagina) 168. Polders en dijken N.O. van Brugge 388-389. Landschappen in de zeepolders 378-379.

In de tekst. Balpijp 115. Judith van Vlaanderen 35. Onsherensboompje Watou 237. Zonnewijzer Nieuwenhove 13. Kerk Wulveringem 269. Klokken (de Leenknecht) 323 329. Silexvoorwerpen Steenbrugge 181 183. Milleke van Kaleshoek 211. Nieuwjaarskaartjes 355. Donatusprenten 69 103 107 143 201 202 204. Zeepolders: oudste dijken 384; polders en dijken 385; krekensysteem: IJzerestuarium 383, Zwininham 387; polders van Oostende 391; ontstaan van het Oudland 393; bodem en bewoning Houtave-Stalhille 395: veendelverijen 396: lage Moere van Meetkerke 397.

Vraagwinkel

Balpijp en balboog. Cobonus en Pecavia. De vijf godskameren te Oostkerke-Damme. Vlaams mes. Vollaard. Op kunstambacht te Parijs. Trappistentaal 32.

Een potje troost. Als 't regent en de zunne schingt. Lancksteerten: een schapenras. Meisjesnamen Bonnette en Sonnette. Kruidekoeken 64.

Schapersjaar. Beschrijving van Roeselare door L.A. Caytan. Die edel Schooren van Raversyde. Kapitein Verbanck van Ledegem. Dokter Paret van Handzame 96.

Binnenkomen door de bres. Zottinnestraat. Revalenta Arabica. Blinkdozen. Het zwaard van Egmont. Vlaamse steenbakkers in Pruisen. Sulferabeelen 128.

Oude muntnamen. Schapersverdiensten. Weefschool te Anzegem. Vlamingstraat te Delft. Gulden Sporen te Maastricht. Spel met plakwaaier: een briefke zenden 160.

Hondennamen. Plaat van de mestrapers. Italiaanse vestingbouwers in Vlaanderen (Cantagallina). Het zwaard van Pieter Lanchals 192.

Koning en keizer nadoen. Lavengier van de graaf. Bavière van De Meulemeester. Onder 't strooien dak (spreuk). Hypotheek 224.

Articles de Roubaix. Viswegelkens van Doest. Sint-Corneliusweg. Donatianus - Donaas. Snoeikunst in figuren 256.

Voor de Boeren van Transvaal (1901). Tinnen herbergmaten. J. Janssens, geneesheer te Blankenberge (1779). Kankerinne en brandinne. Schipkoffer. Baljuw verliest zijn boete 288.

Blauwe en Rode Kaproenen te Ieper. Uitvaartgebruik (palmtakjes, bloemen strooien). Appelmaten. Karroen hebben. De Drie Koningen in de naamgeving. Getijdenboek als vontegift 320.

De Siskes. Kortrijkzanen en Wervikanen. Haentjens Wyn. Ysegrau. Strecroede 376.

Serpent in begrafenisstoet 6. Ligging van de Heiensluis 24. H. Kruisconfrerie te Sluis 63. Pissebloem - beddepissers 85 205. Sint-Janskruid als remedie 86. Vliegende Maandag, Schuwe Maandag 88. Vlaamse messenmakers in Engeland 95. Hagebroek-kasteel te Gits 133. Ulanen als handelsreizigers 150. Bijnaam van kanonniers 154. Fontein te Tiegem 177. Onderaardse gang te Koekelare 184. Broucsaulx leen 187. Familienaam Sacquespee - Sacquepree 199. Brandmerk van Brugge. Duimpjesuitgaven 255. Ghesoden gaerne 295. Confortorie, comfortuere 300. Waar verongelukte Maria van Bourgondië? 316. Westvlaamse Bankhuizen 362. Erfenis Dhont 366. Opvolging Louis Lannée - Pieter Behaegel te Torhout 370.


Vorige