Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Bijdragen en Mededelingen betreffende de Geschiedenis der Nederlanden. Deel 105 (1990)

Informatie terzijde

Titelpagina van Bijdragen en Mededelingen betreffende de Geschiedenis der Nederlanden. Deel 105
Afbeelding van Bijdragen en Mededelingen betreffende de Geschiedenis der Nederlanden. Deel 105Toon afbeelding van titelpagina van Bijdragen en Mededelingen betreffende de Geschiedenis der Nederlanden. Deel 105

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (5.89 MB)

ebook (6.08 MB)

tekstbestand






Genre

non-fictie

Subgenre

tijdschrift / jaarboek


In samenwerking met:

(opent in nieuw venster)

© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Bijdragen en Mededelingen betreffende de Geschiedenis der Nederlanden. Deel 105

(1990)– [tijdschrift] Bijdragen en Mededeelingen van het Historisch Genootschap–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende
bron

Bijdragen en Mededelingen betreffende de Geschiedenis der Nederlanden. Deel 105. Nederlands Historisch Genootschap, Den Haag 1990

codering

DBNL-TEI 1

Wijze van coderen: standaard

dbnl-nr _bij005199001_01
logboek

- 2023-02-03 RK colofon toegevoegd

verantwoording

gebruikt exemplaar

eigen exemplaar dbnl

 

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Bijdragen en Mededelingen betreffende de Geschiedenis der Nederlanden. Deel 105 uit 1990.

De Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren beijvert zich voor het verkrijgen van toestemming van alle rechthebbenden; eenieder die meent enig recht te kunnen doen gelden op in dit tijdschrift opgenomen bijdragen, wordt verzocht dit onverwijld aan ons te melden (dbnl.auteursrecht@kb.nl).

 

redactionele ingrepen

Aan het begin van elk nummer is een kop tussen vierkante haken toegevoegd.

p. 78, 378: In het origineel staat de gerecenseerde titel in de kop tussen de titel van het artikel en de auteursnaam. In deze digitale versie is deze steeds onder de kop geplaatst.

p. 107-108: in het origineel staat een kop die doorloopt op de volgende pagina. In deze digitale editie kan dit niet worden weergegeven. De kop is daarom in zijn geheel op p. 108 geplaatst.

p. 175-176, 324, 532-533, 709-712: op deze pagina's is een tekstgedeelte om privacyredenen afgedekt.

p. 206: usw.85. > usw85.: von 3 U-Booten, 2 Tankschiffe usw85.

p. 441-442: in het origineel staat een kop die doorloopt op de volgende pagina. In deze digitale editie kan dit niet worden weergegeven. De kop is daarom in zijn geheel op p. 442 geplaatst.

p. 442-443: in het origineel staat een kop die doorloopt op de volgende pagina. In deze digitale editie kan dit niet worden weergegeven. De kop is daarom in zijn geheel op p. 443 geplaatst.

p. 454-455: in het origineel staat een kop die doorloopt op de volgende pagina. In deze digitale editie kan dit niet worden weergegeven. De kop is daarom in zijn geheel op p. 455 geplaatst.

p. 562, 564: de tabel op deze pagina is te breed om in deze digitale versie in zijn geheel te kunnen worden weergegeven. Daarom is deze tabel hier in delen onder elkaar geplaatst.

p. 576: ‘betere” → ‘betere’: ‘even grooten vijand van het ‘goede’; het ‘betere’’.

 

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina's (deel 1: achterplat, deel 2: achterplat, deel 3: achterplat, deel 4: achterplat) en pagina's met advertenties (deel 1: *1, *2, *3, *4) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.


[Deel 1,  voorplat]


 

BIJDRAGEN EN

MEDEDELINGEN

BETREFFENDE

DE GESCHIEDENIS

DER NEDERLANDEN

NEDERLANDS HISTORISCH GENOOTSCHAP

DEEL 105 ■ AFLEVERING 1 ■ 1990


[Deel 1,  binnenkant voorplat]

Bijdragen en mededelingen betreffende de geschiedenis der Nederlanden

105e jaargang, aflevering 1, 1990.

De BMGN zijn een uitgave van het Nederlands Historisch Genootschap en de leden van het NHG ontvangen de BMGN. De BMGN verschijnen in 4 driemaandelijkse afleveringen.

Ledenadministratie en inlichtingen omtrent het lidmaatschap:

Secretariaat NHG, postbus 90406, 2509 LK Den Haag, telefoon 070-3140 363.

De contributie bedraagt ƒ77,50 voor leden en ƒ42,50 voor student-leden.

Abonnementen voor niet-leden (instellingen) en losse nummers kunnen besteld worden bij het secretariaat NHG, postbus 90406, 2509 LK Den Haag, telefoon 070- 3140 363, abonnementsprijs ƒ73,50 per jaar voor 4 afleveringen, exclusief porto per jaargang: binnenland ƒ6,- en buitenland ƒ25,-, losse nummers ƒ20,-, exclusief porto. Voor themanummers gelden speciale prijzen.

Redactie:

W. Blockmans

R.C. van Caenegem

C. Fasseur

P.M.M. Klep

E. Lamberts

H.F.K. van Nierop

Correspondentie en boeken ter recensie:

drs. Marja de Keuning

drs. Gees van der Plaat

Redactie BMGN

Postbus 90406

2509 LK Den Haag

Manuscripten dienen te worden uitgevoerd volgens de ‘huisregels’ van de BMGN gehanteerd in E.H. Kossmann en C.B. Wels, Aanwijzingen voor tekstbewerking en annotatie (Utrecht, 1971). U kunt deze aanwijzingen verkrijgen bij het redactiesecretariaat.

Verzorging: A-D Druk BV Zeist

ISSN 0165-0505

Advertenties: redactie BMGN, postbus 90406, 2509 LK Den Haag, telefoon 070-3140 363. Tarieven: 1/1 pag ƒ400,-, 1/2 pag. ƒ225,-, 1/4 pag. ƒ125,-.

Het verlenen van toestemming tot publikatie in dit tijdschrift houdt in, dat de auteur aan de uitgever onvoorwaardelijk de aanspraak overdraagt op de door derden verschuldigde vergoeding voor kopiëren, als bedoeld in Artikel 17, lid 2 der Auteurswet 1912 en in het K.B. van 20 juli 1974 (Stb. 351) ex Artikel 16b der Auteurswet 1912, teneinde deze te doen exploiteren door en overeenkomstig de Reglementen van de Stichting Reprorecht te Amsterdam, een en ander behoudens uitdrukkelijk voorbehoud van de kant van de auteur.

Articles appearing in this journal are abstracted and indexed in Historical Abstracts.

Uitgegeven met steun van het Belgisch Ministerie van Nationale Opvoeding en Nederlandse Cultuur.


[Deel 1, pagina 171]

Mededelingen

Stichting vakgerichte belangenbehartiging historici (SVBH)

Mensen die geschiedenis studeren doen dat meestal met veel enthousiasme. De maatschappelijke belangstelling voor geschiedenis is bovendien groot. Desondanks is de situatie op de arbeidsmarkt voor historici slecht. Om effectief en gezamenlijk te kunnen werken aan verbetering van deze situatie werd in 1984 door een groep jonge historici de Stichting vakgerichte belangenbehartiging historici (SVBH) opgericht. In de jaren daarna is de SVBH uitgegroeid tot een landelijke organisatie met 600 leden in de verschillende afdelingen in Amsterdam, Nijmegen, Leiden en Utrecht. De SVBH richt zich zowel op de historicus die binnen het vak actief wil blijven, als op degene die zich op de algemene arbeidsmarkt oriënteert. De SVBH wil alle NHG-leden aandacht vragen voor het volgende. Een belangrijke doelstelling van de SVBH is het verwerven van, met name historische, opdrachten. Hiervoor wordt contact onderhouden met musea, uitgeverijen en instellingen. De opdrachten die de SVBH verwerft worden uitgevoerd door haar medewerk(st)ers. Van die medewerk(st)ers die in aanmerking willen komen voor opdrachten bezit de SVBH uitgebreide gegevens over studieverleden, specialisatie(s) en werkervaring. Meestal wordt een kandidaat gevonden van wie de kennis en vaardigheden precies aansluiten bij de opdracht. Mocht u of uw (werk)omgeving op zoek zijn naar een historicus, dan heeft de SVBH de juiste kandidaat voor u. Wij bemiddelen vrijwel altijd met succes, werken op ‘no cure, no pay’ basis en zorgen, met behulp van goede contracten, voor een juiste afhandeling van de bemiddeling. Voor meer informatie over onze bemiddelingsactiviteiten of voor opdrachten kunt u contact opnemen met het landelijk secretariaat van de SVBH. Behalve met het verwerven van opdrachten houdt de SVBH zich met de volgende activiteiten bezig: historici bij elkaar brengen die zich bezig willen houden met het vak, onder andere in de vorm van onderzoeksgroepen; onderhouden van contacten met andere stichtingen, verenigingen en instellingen die zich bezighouden met het vak geschiedenis of met de arbeidsmarkt voor historici; het profileren van de historicus als algemeen academikus; het ontwikkelen van lesmateriaal, het verzorgen van tentoonstellingen en van activiteiten en publikaties rond herdenkingen. Alle afgestudeerde en nog niet afgestudeerde historici kunnen medewerk(st)er worden van de SVBH. Zij ontvangen dan zesmaal per jaar het contactblad Palaver, komen in aanmerking voor de verworven opdrachten en kunnen meedoen in werkgroepen in de afdelingen. Medewerk(st)er kunt u worden door ƒ30,- (studenten ƒ25,-) over te maken op giro 4727346 ten name van SVBH, Amsterdam, onder vermelding van ‘nieuwe medewerk(st)er’. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met het SVBH Landelijk secretariaat, Postbus 71975, 1008 ED Amsterdam, telefoon 020-5484966, dagelijks bereikbaar van 10.00-17.00 uur.

Symposium Oorlog en samenleving 1590, 31 maart 1990

In 1990 herdenkt Breda dat prins Maurits vierhonderd jaar geleden de stad veroverde door de list met het turfschip. In het kader hiervan wordt op 31 maart 1990 het symposium ‘Tussen twee vuren. Oorlog en samenleving omstreeks 1590’ gehouden in de Grote Kerk. Dit symposium is aan drie themata gewijd: de politiek-militaire, de sociaal-economische en medische en de cultureel-religieuze ontwikkelingen. De nadruk zal vallen op westelijk Brabant, geplaatst binnen het verband van de Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden op het eind van de zestiende en aan het begin van de zeventiende eeuw. Als sprekers treden op dr. S. Groenveld, verbonden aan de Rijksuniversiteit van Leiden, prof. dr. L. Noordegraaf, verbonden aan de Universiteit van Amsterdam, en drs. P.M. Toebak, verbonden aan de Gemeentelijke Archiefdienst van Breda.


[Deel 1, pagina 172]

Aan de deelname van het symposium zijn geen kosten verbonden. Aanmelding kan geschieden bij de Gemeentelijke Archiefdienst van Breda, telefoon 076-242401 (P.M. Toebak).

Economic and Social History in the Netherlands

Zojuist is het eerste deel verschenen van Economic and Social History in the Netherlands. Dit nieuwe Engelstalige jaarboek, dat door het Nederlands Economisch-Historisch Archief (NEHA) wordt uitgegeven, heeft als doel de internationale uitwisseling van onderzoeksresultaten op het gebied van de economische en sociale geschiedenis van Nederland en zijn voormalige koloniën te stimuleren. Het eerste deel, dat tien bijdragen bevat, kan worden besteld door overmaking van ƒ39,50 op rekeningnummer 54 20 18 802 bij de ABN Bank, Vijzelstraat, Amsterdam of op gironummer 1535 bij de Postbank ter attentie van NEHA, Amsterdam (met vermelding: ESHN, vol. 1). Kopij voor het volgende deel (in het Engels, ter lengte van maximaal 8000 woorden) graag inzenden vóór 1 juni 1990 naar NEHA, Cruquiusweg 31,1019 AT Amsterdam, ter attentie van redactie Economic and Social History in the Netherlands. Nadere inlichtingen en richtlijnen voor auteurs zijn te verkrijgen op hetzelfde adres (C.A. Davids).

Aankondiging NHDA-congres 27-28 april 1990

Op vrijdag 27 april en zaterdag 28 april 1990 wordt in Leiden het congres ‘Geautomatiseerde archivering en ontsluiting van historische data’ gehouden. De eerste dag van het congres zal zich uitsluitend richten op de Nederlandse en Belgische situatie. Aandacht zal geschonken worden aan enerzijds de wijze van opslag en documentatie van historische data en anderzijds de concrete resultaten van op deze data georganiseerd onderzoek. De tweede dag is in internationaal perspectief opgezet, 's Ochtends zullen enige grote historische databanken uit Noord-Amerika en Europa zich presenteren en de middag zal gewijd zijn aan de toegang tot (inter)nationale dataarchieven ter verkrijging van historische data. De voertaal van het congres is Engels. De kosten van het congres bedragen ƒ135,- (voor VGI-leden ƒ110,-; studenten ƒ25,-). Nadere informatie NHDA, Doelensteeg 16, 2311 VL Leiden, telefoon 071-272720/272719.

Call for Papers: International Conference on the Centenary of Rerum Novarum, University of Hull, 12-14 April 1991

The Social Values Research Centre at the University of Hull will be holding an international conference 12-14 April 1991, with as its central theme the impact of the Leonine Encyclical Rerum Novarum of 1891, through one hundred years of rapid social, economic and political change. The Organising Committee now invites contributions to this conference, in either French or English. With offers of papers or for further information please write to: David Curtis, Department of French, The University of Hull, HU6 7RX, Great Britain.

Vooraankondiging conferentie 11 mei 1990

Het Onderzoekscentrum arbeidsmarkt letterenacademici aan de Vrije Universiteit organiseert in samenwerking met de Stichting vakgerichte belangenbehartiging historici (SVBH), op 11 mei 1990 een conferentie over de arbeidsmarkt voor letterenacademici. Het doel van deze conferentie is al diegenen samen te brengen die zich beroepsmatig bezighouden met (een deel van) de arbeidsmarkt voor letterenacademici. Hierbij denken wij aan stagecoördinatoren, studie-adviseurs en uitstroombeleidsmedewerkers op de universiteiten, mensen van belangengroepen, arbeidsbureaus, (om)scholingsinstituten, bemiddelingsbureaus, vertaalgenootschappen en mensen uit de politiek. De conferentie zal plaatsvinden op de Vrije Universiteit in


[Deel 1, pagina 173]

Amsterdam, van 10.00 tot 16.30 uur. 's Ochtends zijn er lezingen, 's middags discussiegroepen en een afsluitend forum. Nadere informatie: Onderzoekscentrum arbeidsmarkt letterenacademici, p/a SVBH/conferentiecommissie, Postbus 71975, 1008 ED Amsterdam, telefoon 020-5484966.

Voorintekening afscheidsbundel prof. dr. H. Daalder

In september 1990 verschijnt ter gelegenheid van het afscheid van prof. dr. H. Daalder als gewoon hoogleraar in de politieke wetenschappen aan de RU Leiden: Politiek en historie. Opstellen over Nederlandse politiek en vergelijkende politieke wetenschap, onder redactie van J.Th.J. van den Berg en Bart Tromp. In deze bundel zijn een aantal van de belangrijkste artikelen van Daalder op het gebied van de Nederlandse politiek en geschiedenis en op dat van de vergelijkende politieke wetenschap bijeengebracht. De omvang bedraagt ruim 500 pagina's. Het is mogelijk bij voorintekening in te schrijven op dit boek, en wel door storting van ƒ69,50 op postgiro 392124 van Uitgeverij Bert Bakker, Amsterdam, onder vermelding van ‘Daalder’ en met volledig adres van de intekenaar. Uiterste datum van voorintekening is 1 juli 1990.

NOG VERKRIJGBARE UITGAVEN VAN HET NHG

Bijdragen en mededelingen betreffende de geschiedenis der Nederlanden (BMGN)

Vanaf 1980 zijn volledige jaargangen te verkrijgen (ƒ77,50; voor studenten ƒ42,50, inclusief verzendkosten).

De volgende themanummers zijn nog te leveren:

Federalism. History and current significance of a form of government, 94 (1979) afl. 3;

Bourgondië en de Noordelijke Nederlanden, 95 (1980) afl. 2;

Herrijzend Nederland, 96 (1981) afl. 2;

A Bilateral Bicentennial. Two hundred years of Dutch-American relations, 1782-1982, 97 (1982) afl. 3;

Mentaliteitsgeschiedenis, 98 (1983) afl. 3;

Willem van Oranje, 99 (1984) afl. 4;

De bijdragen van buitenlanders aan het geschiedkundig onderzoek en de geschiedschrijving van België en Nederland, 100 (1985) afl. 4;

Nederland 1955-1973. Ontwikkelingen en internationaal kader, 101 (1986) afl. 1;

Steden in Nederland en België in de eerste helft van de negentiende eeuw, 101 (1986) afl. 4;

Politieke theorie en de Nederlanden, 102 (1987) afl. 3;

Het water, 103 (1988) afl. 4.

Natievorming, 104 (1989) afl. 4

(Per themanummer ƒ22,50; voor studenten ƒ17,50, inclusief verzendkosten).

Nederlandse Historische Bronnen

NHB I (417 p., ledenprijs ƒ45,-, inclusief verzendkosten);

NHB II (432 p., ledenprijs ƒ50,-, inclusief verzendkosten);

NHB III (319 p., ledenprijs ƒ56,50 inclusief verzendkosten);

NHB IV (Briefwisseling Willem van Oranje en Jan van Nassau, 143 p., ledenprijs ƒ15,-, inclusief verzendkosten);

NHB V (336 p., ledenprijs ƒ60,-, inclusief verzendkosten);


[Deel 1, pagina 174]

NHB VI (‘Voor u persoonlijk’. Brieven van minister van buitenlandse zaken jhr. A.C.D. de Graeff aan gezant J.P. graaf van Limburg Stirum (1933-1937), 178 p., ledenprijs ƒ30,-, inclusief verzendkosten);

NHB VII (Egmond en Berne. Twee verhalende historische bronnen uit de middeleeuwen, vi + 146 p., ledenprijs ƒ35,-, inclusief verzendkosten).

NHB VIII (Bruins' Berlijnse besprekingen. Een selectie uit het archief van prof. mr. dr. G.W.J. Bruins, in het bijzonder de jaren 1924-1930, 248 p., ledenprijs ƒ45,-, inclusief verzendkosten).

De NHB's I, II, III en V zijn bundels kleine bronnen.

Bibliografische reeks van het NHG

Repertorium van verhalende historische bronnen uit de middeleeuwen, samengesteld door M. Carasso-Kok (xix + 498 p., ledenprijs ƒ95,-, inclusief verzendkosten);

Aanwijzingen voor tekstbewerking en annotatie, samengesteld door E.H. Kossmann en C.B. Wels (15 p., ƒ3,50, exclusief verzendkosten);

Richtlijnen voor het uitgeven van historische bescheiden (6e herziene druk, 28 p., ƒ7,50, exclusief verzendkosten).

Oud Fonds. Systematisch overzicht van alle uitgaven, mededelingen en bijdragen verschenen in publikaties van het Historisch Genootschap, 1845-1969, samengesteld door Th.S.H.Bos, G. van Herwijnen, G.N. van der Plaat en J. Verschoor, met medewerking van M. de Keuning (384 p., ledenprijs ƒ65,- inclusief verzendkosten).

NHG-Congres: Geschiedschrijving en tweede wereldoorlog. Vijftig jaar na de inval

Op 10 en 11 mei 1990 organiseert het Nederlands Historisch Genootschap in samenwerking met het Instituut voor Nederlandse Geschiedenis, het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie en de Sectie Militaire Geschiedenis van de Bevelhebber der Landstrijdkrachten in de aula van de VU een tweedaags congres over Geschiedschrijving en tweede wereldoorlog. Vijftig jaar na de inval. Inleiders en co-referenten uit binnen- en buitenland zullen discussiëren over de volgende thema's: de meidagen van 1940, het verslagen leger, de verwerking van het trauma van mei 1940 binnen de krijgsmacht, verzet en collaboratie, de betekenis van de oorlog voor het overheidsapparaat, oorlog en gezag en de oorlog als bron van affaires. Inschrijfformulieren zijn verkrijgbaar bij het secretariaat van het NHG, postbus 90406, 2509 LK Den Haag, tel. 070 3140363.


[pagina 176]


Overdrukken

Artikelen betreffende de geschiedenis der Nederlanden die verschijnen in buitenlandse bundels en tijdschriften ontsnappen helaas gemakkelijk aan de aandacht. De redactie van de BMGN zou het daarom bijzonder op prijs stellen indien auteurs van dergelijke artikelen een overdrukje zouden willen sturen naar het redactiesecretariaat, postbus 90406, 2509 LK Den Haag.


[Deel 1,  binnenkant achterplat]

Inhoud


M. de Metsenaere en E. Witte, Taalverlies en taalbehoud bij de Vlamingen te Brussel in de negentiende eeuw 1
   
G.J. Hooykaas, Thorbecke en de pers 39
   
Els M. Jacobs, Met alleen woorden als wapen. De Nederlandse poging tot openstelling van Japanse havens voor de internationale handel (1844) 54
   
Discussiedossier over W. Brulez, Cultuur en getal. Aspecten van de relatie economie-maatschappij-cultuur in Europa tussen 1400 en 1800 78
   
Recensies 87
   
Kronieklijst 137
   
Lijst van ontvangen recensie-exemplaren 165
   
Mededelingen 171
   
Naamlijst van medewerkers/sters 175

 


[Deel 2,  voorplat]


 

BIJDRAGEN EN

MEDEDELINGEN

BETREFFENDE

DE GESCHIEDENIS

DER NEDERLANDEN

NEDERLANDS HISTORISCH GENOOTSCHAP

DEEL 105 ■ AFLEVERING 2 ■ 1990


[Deel 2,  binnenkant voorplat]

Bijdragen en mededelingen

betreffende de geschiedenis der Nederlanden

105e jaargang, aflevering 2, 1990.

De BMGN zijn een uitgave van het Nederlands Historisch Genootschap en de leden van het NHG ontvangen de BMGN. De BMGN verschijnen in 4 driemaandelijkse afleveringen.

Ledenadministratie en inlichtingen omtrent het lidmaatschap:

Secretariaat NHG, postbus 90406, 2509 LK Den Haag, telefoon 070-3140 363.

De contributie bedraagt ƒ77,50 voor leden en ƒ42,50 voor student-leden.

Abonnementen voor niet-leden (instellingen) en losse nummers kunnen besteld worden bij het secretariaat NHG, postbus 90406, 2509 LK Den Haag, telefoon 070-3140 363, abonnementsprijs ƒ73,50 per jaar voor 4 afleveringen, exclusief porto per jaargang: binnenland ƒ6,- en buitesnland ƒ25,-, losse nummers ƒ20,-, exclusief porto. Voor themanummers gelden speciale prijzen.

Redactie:

W. Blockmans

R.C. van Caenegem

C. Fasseur

P.M.M. Klep

E. Lamberts

H.F.K. van Nierop

Correspondentie en boeken ter recensie:

drs. Marja de Keuning

drs. Gees van der Plaat

Redactie BMGN

Postbus 90406

2509 LK Den Haag

Manuscripten dienen te worden uitgevoerd volgens de ‘huisregels’ van de BMGN gehanteerd in E.H. Kossmann en C.B. Wels, Aanwijzingen voor tekstbewerking en annotatie (Utrecht, 1971). U kunt deze aanwijzingen verkrijgen bij het redactiesecretariaat.

Verzorging: A-D Druk BV Zeist

ISSN 0165-0505

Advertenties: redactie BMGN, postbus 90406, 2509 LK Den Haag, telefoon 070-3140 363. Tarieven: 1/1 pag ƒ400,-, 1/2 pag. ƒ225,-, 1/4 pag. ƒ125,-.

Het verlenen van toestemming tot publikatie in dit tijdschrift houdt in, dat de auteur aan de uitgever onvoorwaardelijk de aanspraak overdraagt op de door derden verschuldigde vergoeding voor kopiëren, als bedoeld in Artikel 17, lid 2 der Auteurswet 1912 en in het K.B. van 20 juli 1974 (Stb. 351) ex Artikel 16b der Auteurswet 1912, teneinde deze te doen exploiteren door en overeenkomstig de Reglementen van de Stichting Reprorecht te Amsterdam, een en ander behoudens uitdrukkelijk voorbehoud van de kant van de auteur.

Articles appearing in this journal are abstracted and indexed in Historical Abstracts.

Uitgegeven met steun van het Belgisch Ministerie van Nationale Opvoeding en Nederlandse Cultuur.


[pagina 321]


Overdrukken

Artikelen betreffende de geschiedenis der Nederlanden die verschijnen in buitenlandse bundels en tijdschriften ontsnappen helaas gemakkelijk aan de aandacht. De redactie van de BMGN stelt het daarom bijzonder op prijs indien auteurs van dergelijke artikelen een overdrukje zouden willen sturen naar het redactiesecretariaat, postbus 90406, 2509 LK Den Haag.


[Deel 2, pagina 322]

Mededelingen

Afscheid prof. dr. A.F. Manning

Op 1 oktober 1990 treedt prof. dr. A.F. Manning, hoogleraar nieuwste geschiedenis aan de katholieke universiteit te Nijmegen en oud-voorzitter van het Nederlands Historisch Genootschap, vervroegd uit. Op 29 juni houdt hij zijn afscheidscollege. Bij die gelegenheid verschijnt een aflevering van Ex Tempore. Historisch tijdschrift KU Nijmegen, met daarin een door de voorzitter van het Nederlands Historisch Genootschap, prof. dr. P.W. Klein, geschreven portret van prof. Manning. Deze aflevering is te verkrijgen door overmaking van ƒ15,- (inclusief verzendkosten) op girorekening 5780923 ten name van G. Nijsten/ D. Fröhling te Nijmegen onder vermelding van ‘Manning’.

Jaarvergadering Nederlands Historisch Genootschap 19 oktober 1990

De jaarvergadering van het Nederlands Historisch Genootschap wordt op 19 oktober 1990 gehouden in de aula van de Koninklijke Bibliotheek te Den Haag. Er zullen vier lezingen worden gehouden over het fin de siècle in Nederland.

Stichting onderzoek magie en toverij

Deze in 1990 opgerichte stichting stelt zich ten doel het onderzoek naar de geschiedenis van magie, toverij en hekserij in Nederland te bevorderen. Behalve aan hekserij en tovenarij zal in de komende jaren ook aan ‘magische’ volksgeneeskundige opvattingen en praktijken en aan de produktie en receptie van duivelsbeelden aandacht worden besteed. Voor minimaal 50 gulden perjaar kan elke geïnteresseerde donateur van deze stichting worden. Hiervoor ontvangt men een jaarlijks overzicht van de activiteiten en krijgt men 40% korting op de onder auspiciën van de stichting verschenen publikaties. Het bestuur van de stichting bestaat thans uit de volgende personen: prof. dr. W.Th.M. Frijhoff (voorzitter) (Erasmusuniversiteit Rotterdam); dr. A.J. Dekker (secretaris) (P.J. Meertens-Instituut); drs. P.C. van der Eerden (penningmeester) (Universiteit van Amsterdam); dr. W.J.C. de Blécourt; dr. M.F. Gijswijt-Hofstra (Universiteit van Amsterdam). Het adres van de stichting is: Keizersgracht 569-571, postbus 19888, 1000 GW Amsterdam, telefoon 020-234698 (A.J. Dekker), giro 6065738.

Tweede ‘dag van de kerkgeschiedenis’ in Groningen

De vorig jaar in Gouda opgerichte Vereniging voor Nederlandse kerkgeschiedenis organiseert op 1 september a.s. haar tweede dag van de kerkgeschiedenis, dit keer in samenwerking met het comité ‘geloven in Groningen’. De kerkhistorische dag vindt plaats in de Groninger Aakerk in het kader van de festiviteiten rond de viering van het 950-jarig bestaan van deze Noordelijke stad (10.30 uur). Beoefenaars en liefhebbers van de kerkgeschiedenis kunnen op deze dag luisteren naar lezingen over aspecten van de Groningse kerkgeschiedenis, met inbegrip van de relaties met het naburige Oost-Friesland door respectievelijk de heren Hermans en Smidt, terwijl prof. Knetsch zal ingaan op diaconale zorg in het algemeen en in Groningen in het bijzonder. Nadere informatie en aanmelding voor het lidmaatschap (ƒ25,- per jaar): Secretariaat van de Vereniging voor Nederlandse kerkgeschiedenis, Sleedoomsingel 1, 2803 BZ Gouda.

Studiedag Studievereniging voor sociaal-economische geschiedenis

De Studievereniging voor sociaal-economische geschiedenis houdt haar jaarvergadering/studiedag op vrijdag 12 oktober a.s. Centraal onderwerp gedurende de dag is het door de SHO gefinancierde project ‘integrale geschiedenis. Een vergelijkend onderzoek naar de ontwikkelingen in Oost-Brabant en Groningen, ca. 1770-1914’. De twee hoofdonderzoekers prof. dr. P. Kooij en dr. G.M.T. Trienekens zullen het project en de eerste onderzoeksresultaten belichten. Diverse projectmedewerkers zullen nader ingaan op specifieke deelonderwerpen. Het geheel wordt voortgezet met een commentaar van dr. Th. Engelen en met


[Deel 2, pagina 323]

een forumdiscussie. De dag wordt gehouden te Amsterdam (precieze plaats wordt nog bekend gemaakt). Ook niet-leden zijn welkom. Belangstellenden kunnen zich opgeven bij de secretaris van de Studievereniging, drs. H.J. de Jong, Van Moerkerkenlaan 21, 9721 TA Groningen, telefoon 050-256916 of 050- 633737. Leden van de vereniging ontvangen nog nadere informatie.

Archeologisch-historisch symposium 2 en 3 november 1990 te Rotterdam

In het kader van het 650-jarig bestaan van de stad Rotterdam organiseert de Coördinatie commissie archeologisch onderzoek Rotterdam een archeologisch-historisch symposium met als thema ‘handel, handelsplaatsen en handels waar vanaf de vroege middeleeuwen in de Lage Landen’. Het symposium vindt plaats op vrijdag 2 en zaterdag 3 november 1990 in Museum Boymans-van Beuningen, Mathenesserlaan 18-20, Rotterdam. De deelnamekosten bedragen ƒ50,- (1 dag: ƒ30,-); lunches ƒ17,50 per dag. Programma met aanmeldingsformulier verkrijgbaar bij het Bureau oudheidkundig onderzoek van gemeentewerken Rotterdam (BOOR), Aelbrechtskolk 12, 3024 RE Rotterdam. Nadere inlichtingen bij drs. P.W. van den Broeke, Bomeostraat 15, 2405 CW Alphen aan den Rijn, telefoon 01720-75846.

Studiedag thema ‘ziekte en geschiedenis’

Op vrijdag 16 november 1990 organiseert de Faculteit der historische en kunstwetenschappen van de Erasmus Universiteit een studiedag over het thema ‘ziekte en geschiedenis’. Gastsprekers zijn Roy Porter (Londen) en Giulia Calvi (Siena). Er zijn workshops over onder meer ‘ziekte, godsdienst en magie’ en ‘ziekte en overheidsbeleid’. Aanvang 9.30 uur. Plaats: Dr. Molewaterplein 50 (bij het Dijkzigtziekenhuis). Toegang vrij. Inlichtingen en aanmeldingen: 010-4087753 (R. Dekker).

Symposium universitaire leerboeken

Op vrijdag 23 november 1990 organiseert de afdeling economische en sociale geschiedenis van de rijksuniversiteit Leiden een symposium over universitaire leerboeken: ‘Criterium, contouren en cijns voor een Nederlandstalig leerboek’. Sprekers: dr. Th. L.M. Engelen (Nijmegen), prof. dr. W.P. Blockmans (RUL) en drs. H.M. Beliën (UvA). Plaats: Doelensteeg 16, Leiden. Geïnteresseerden kunnen zich opgeven bij Jan van den Noort, Sint Mariastraat 44a, 3014 SM Rotterdam.

Burgersdijk-studiedag

Op 1 december 1990 zal de Werkgroep Sassen voor de geschiedenis van de wijsbegeerte in Nederland een studiedag organiseren over de zeventiende-eeuwse hoogleraar in de filosofie te Leiden Frank Burgersdijk (1590-1635). Deze bijeenkomst zal plaatsvinden in de gebouwen van de Leidse universiteit, waar in de bibliotheek van 1 december tot 15 januari bovendien een aan Burgersdijk en zijn werk gewijde tentoonstelling te bezichtigen zal zijn. Als sprekers zullen optreden drs. H.W. Blom (EUR), dr. E.P. Bos (RUL), prof. dr. M. Feingold (Michigan), drs. M.J. van den Hoven (EUR), dr. M. Karskens (KUN), dr. G.O. van de Klashorst (RUU), dr. H.A. Krop (EUR), prof. dr. M.J. Petry (EUR), dr. J.B.M. van Rijen (EUR) en drs. M.R. Wielema (EUR). Een overzicht van het dagprogramma en verdere gegevens kan men vanaf omstreeks september aanvragen bij het adres van de Werkgroep Sassen: Faculteit der wijsbegeerte, EUR. postbus 1738,3000 DR Rotterdam. Voor telefonische inlichtingen: 010-4523324 (Wielema) of 020- 730405 (Krop).

Conferentie maatschappijgeschiedenis 1991

De Stichting maatschappijgeschiedenis is een samenwerkingsverband van zes studieverenigingen: de Nederlandse vereniging tot beoefening van de sociale geschiedenis, de Studievereniging voor sociaaleconomische geschiedenis, de Vereniging voor landbouwgeschiedenis, de Werkgroep voor de geschiedenis van de Noord- en Oostzeehandel, de Historisch-geografische afdeling van het KNAG en de Historischsociologische werkgroep van het SISWO. De opdracht van de stichting is het organiseren van conferenties over een belangrijk historisch thema. Op vrijdag 24 mei 1991 wil de stichting een conferentie wijden aan ‘media en sociaal-culturele veranderingen, ca. 1500-nu’. Deze bijeenkomst zal zich wijden aan de bestudering van ‘symbolische goederen’ in de ruime zin van het woord (variërend van toneelstukken en populaire literatuur tot radio-uitzendingen en televisieprogramma's). Centraal staat de vraag naar de relatie tussen communicatie en maatschappelijke veranderingen, zowel in politiek en economisch als in sociaalcultureel opzicht. Daarbij zijn verschillende invalshoeken mogelijk: 1 de produktie van dergelijke


[Deel 2, pagina 324]

goederen (wie maakte ze en waarom), 2 de distributie van dergelijke goederen (veranderingen in en maatschappelijke diffusie van communicatietechnieken), en 3 de receptie van dergelijke goederen (wie keek, las, luisterde en wat was daarvan de invloed op de sociaal-culturele ontwikkeling). Voorstellen voor papers (niet langer dan één kantje A4) kunnen worden ingediend tot uiterlijk 27 september 1990. Personen die bereid zijn een bijdrage te leveren of die suggesties hebben voor anderen die een bijdrage zouden kunnen leveren wordt verzocht contact op te nemen met de voorzitter van de stichting, Frank van Vree, Heemraadssingel 193, 3023 CB Rotterdam, telefoon 010-4776132, of met de secretaris, Marcel van der Linden, IISG, Cruquiusweg 31, 1019 AT Amsterdam, telefoon 020-6685866.

‘De Pauwhof’ in Wassenaar

De buitenplaats ‘De Pauwhof’ in Wassenaar biedt gastvrijheid aan academici en kunstenaars die zich enige tijd willen terugtrekken om rustig te kunnen werken of nieuwe inspiratie op te doen. U kunt daar ongestoord aan een artikel, proefschrift of andere publikatie werken, dan wel colleges of een lezing voorbereiden. Het is mogelijk er werkbesprekingen te houden met een beperkt aantal deelnemers. ‘De Pauwhof’ biedt dezelfde gastvrijheid aan buitenlandse academici en kunstenaars. De circa 15 gasten die het centrum kan ontvangen, beschikken over een werk-slaapkamer. De gasten betalen niet meer dan de kostprijs. Als dat bezwaar oplevert, is reductie mogelijk. Voor nadere inlichtingen en het aanvragen van logies kunt u zich wenden tot de gastvrouw van ‘De Pauwhof’, Paauwlaan 2A, 2243 AA Wassenaar, telefoon 0751-14283.


[Deel 2,  binnenkant achterplat]


Inhoud  
 
Woord vooraf 177
 
L. de Jong, Zelfkritiek 178
 
J.Th.M. Houwink ten Cate, Generaal Winkelman, secretaris-generaal Hirschfeld en de Duitse bezettingspolitiek in mei-juni 1940 186
 
G.M.T. Trienekens, Het Koninkrijk der Nederlanden in de tweede wereldoorlog van L. de Jong, getoetst op het terrein van de voedselvoorziening 231
 
J.C.H. Blom, Ludovico locuto, porta aperta 244
 
M. van den Wijngaert, De politiek van het minste kwaad 265
 
W.C.M. Meyers, België en de tweede wereldoorlog 280
 
Recensies 295
 
Lijst van ontvangen recensie-exemplaren 316
 
Mededelingen 322
 
Naamlijst mede werker s/sters en auteurs 324

 


[Deel 3,  voorplat]


 

BIJDRAGEN EN

MEDEDELINGEN

BETREFFENDE

DE GESCHIEDENIS

DER NEDERLANDEN

NEDERLANDS HISTORISCH GENOOTSCHAP

DEEL 105 ■ AFLEVERING 3 ■ 1990


[Deel 3,  binnenkant voorplat]

Bijdragen en mededelingen

betreffende de geschiedenis der Nederlanden

105e jaargang, aflevering 3, 1990.

De BMGN zijn een uitgave van het Nederlands Historisch Genootschap en de leden van het NHG ontvangen de BMGN. De BMGN verschijnen in 4 driemaandelijkse afleveringen.

Ledenadministratie en inlichtingen omtrent het lidmaatschap:

Secretariaat NHG, postbus 90406, 2509 LK Den Haag, telefoon 070-3140 363.

De contributie bedraagt ƒ77,50 voor leden en ƒ42,50 voor student-leden.

Abonnementen voor niet-leden (instellingen) en losse nummers kunnen besteld worden bij het secretariaat NHG, postbus 90406, 2509 LK Den Haag, telefoon 070- 3140 363, abonnementsprijs ƒ73,50 per jaar voor 4 afleveringen, exclusief porto per jaargang: binnenland ƒ6,- en buitenland ƒ25,-, losse nummers ƒ20,-, exclusief porto. Voor themanummers gelden speciale prijzen.

Redactie:

W. Blockmans

R.C. van Caenegem

C. Fasseur

P.M.M. Klep

E. Lamberts

H.F.K. van Nierop

Correspondentie en boeken ter recensie:

drs. Marja de Keuning

drs. Gees van der Plaat

Redactie BMGN

Postbus 90406

2509 LK Den Haag

Manuscripten dienen te worden uitgevoerd volgens de ‘huisregels’ van de BMGN gehanteerd in E.H. Kossmann en C.B. Wels, Aanwijzingen voor tekstbewerking en annotatie (Utrecht, 1971). U kunt deze aanwijzingen verkrijgen bij het redactiesecretariaat.

Verzorging: A-D Druk BV Zeist

ISSN 0165-0505

Advertenties: redactie BMGN, postbus 90406,2509 LK Den Haag, telefoon 070-3140 363. Tarieven: 1/1 pag ƒ400,-, 1/2 pag. ƒ225,-, 1/4 pag. ƒ125,-.

Het verlenen van toestemming tot publikatie in dit tijdschrift houdt in, dat de auteur aan de uitgever onvoorwaardelijk de aanspraak overdraagt op de door derden verschuldigde vergoeding voor kopiëren, als bedoeld in Artikel 17, lid 2 der Auteurswet 1912 en in het K.B. van 20 juli 1974 (Stb. 351) ex Artikel 16b der Auteurswet 1912, teneinde deze te doen exploiteren door en overeenkomstig de Reglementen van de Stichting Reprorecht te Amsterdam, een en ander behoudens uitdrukkelijk voorbehoud van de kant van de auteur.

Articles appearing in this journal are abstracted and indexed in Historical Abstracts.

Uitgegeven met steun van het Belgisch Ministerie van Nationale Opvoeding en Nederlandse Cultuur.


[Deel 3, pagina 534]

Mededelingen

‘Haerlem’ -prijs 1991

De historische vereniging ‘Haerlem’, daartoe in staat gesteld door de ir. F.E.D. Enschedé-stichting, looft sinds 1981 éénmaal per twee jaar een prijs ten bedrage van ƒ2.500,- uit voor een oorspronkelijke, nog niet gepubliceerde studie in de vorm van een scriptie of artikel, bij voorkeur op basis van bronnenonderzoek en met een omvang van ten minste 5000 woorden. Er moet een duidelijke relatie zijn tussen het onderwerp van de studie en de geschiedenis van Haarlem. De inzendingen voor de ‘Haerlem’-prijs voor 1991 moeten voor 1 september 1991 gezonden worden naar de secretaris van de jury, drs. J.J. Temminck, Gemeentearchief, Jansstraat 40, 2011 RX Haarlem, bij wie het reglement van de ‘Haerlem’-prijs verkrijgbaar is en tot wie men zich ook kan wenden voor nadere informatie.

Villa I Tatti Fellowships

Villa I Tatti offers between 12 and 15 fellowships each academie year. These fellowships are available for scholars doing advanced research in any aspect of the Italian Renaissance and are normally reserved for post-doctoral scholars in the early stages of their career. Candidates of any nationality are eligible. Each fellow is offered a place to study, use of the Biblioteca Berenson and the Fototeca Berenson, lunches on weekdays, various other privileges of membership in the I Tatti community, and an opportunity to meet scholars from various countries working in related fields. Fellows are selected by an international committee of distinguished senior scholars in Italian Renaissance studies, representing such fields as literature, history, fine arts, music, philosophy, etc. The committee usually makes its selections in late January, and applicants are informed of its decisions immediately thereafter. Applications from candidates are due in October 15 for the following year's fellowships. Applicants should provide: 1 a fellowship application form; 2 a curriculum vitae; 3 a statement of no more than ten pages describing their proposed research, and 4 three confidential letters of recommendation, which should be mailed directly by their authors. These materials should all be provided in duplicate, one set mailed to Professor Walter Kaiser, Director, Villa I Tatti, Via di Vincigliata 26, 50135 Florence, Italy, and the other to Professor Dante della Terza, Vanserg 128, Harvard University, Cambridge, MA 02138, USA.

Informatiecentrum volkscultuur

Het Informatiecentrum volkscultuur is op zoek naar mensen die zich op een of andere manier bezig houden met volkscultuur. Dit beslaat het brede terrein van ‘het leven van alledag’, de manier waarop mensen hun leven vorm geven. Volkscultuur kan variëren van gebruiken rond vrijen en trouwen tot een verzameling bidprentjes of stoomminiaturen. Het kan gaan over de manier waarop we eten en drinken, over


[Deel 3, pagina 535]

massacultuur, over de taal van tieners en het dialect van een streek. Talloze particulieren en organisaties houden zich met aspecten van volkscultuur bezig, zoals: spel, mode, wonen, muziek, sieraden, kindercultuur, normen en waarden, volksgeloof, feesten, tuincultuur, hygiëne enzovoorts. Dit gebeurt echter vaak zonder op de hoogte te zijn van elkaars activiteiten. Het Informatiecentrum volkscultuur wil al deze gegevens graag opnemen in zijn uitgebreide adressenbestand. Omroepen, kranten, musea, verenigingen en dergelijke kunnen hiervan gebruik maken voor bijvoorbeeld uitzendingen, artikelen en tentoonstellingen. Bovendien gebruikt het Informatiecentrum het bij zijn eigen werk: het beantwoorden van vragen, het uitgeven van publikaties, het organiseren van lezingen, tentoonstellingen en cursussen. Wilt u uw gegevens laten opnemen in het adressenbestand, dan kunt u contact opnemen met het Informatiecentrum volkscultuur, Lucasbolwerk 11, 3512 EH Utrecht, telefoon 030-319997 (op werkdagen van 9.00-17.00 uur).

Waterinksymposion 20 oktober 1990

Op zaterdag 20 oktober 1990 is het precies 100 jaar geleden dat de pedagoog-psycholoog-theoloog prof. dr. Jan Waterink (1890-1966) werd geboren. Ter gelegenheid van dit feit organiseert de Vrije Universiteit een studiedag rond het werk en de invloed van deze kleurrijke en belangwekkende historische figuur. Jan Waterink was een opmerkelijke en zelfbewuste persoonlijkheid, die een stempel heeft gezet op de nieuwgereformeerde cultuur tussen 1920 en 1960. Hij was een creatief wetenschapper, een populair publicist, een geliefd spreker, een ondernemend organisator en een vaderfiguur voor velen. Tijdens het symposion zal Waterink in verschillende voordrachten belicht worden tegen de achtergrond van wetenschappelijke, culturele en maatschappelijke ontwikkelingen van zijn tijd aan de hand van recent en uiteenlopend onderzoek. Tevens zullen unieke filmbeelden uit de jaren dertig van Waterink (onder meer op zijn geliefde Paedologisch instituut) vertoond worden. Het Historisch documentatie centrum voor het Nederlands protestantisme richt een tentoonstelling over Waterink in, die tijdens het symposion officieel geopend zal worden. Belangstellenden kunnen zich voor deze dag opgeven door ƒ25,- (inclusief koffie, thee, lunch) over te maken op gironummer 4994166 ten name van J.C. Sturm, Amsterdam, onder vermelding van ‘Waterink’.

Symposium Holland in 1840

Op zaterdag 3 november 1990 zal in Hoofddorp een symposium plaatsvinden over Holland in 1840 ter gelegenheid van de herdenking van het 150-jarig bestaan van Noord- en Zuid-Holland als afzonderlijke provincies. Dit symposium vormt de afsluiting van het ‘1840-project’, een onderzoek naar het dagelijks leven in Hollandse gemeenten 150 jaar geleden, uitgevoerd door 35 lokale en regionale historische verenigingen. Het project werd georganiseerd en begeleid door de culturele raden van Noord- en Zuid-Holland in samenwerking met de rijksarchieven in beide provincies. Op de bijeenkomst zal het thema ‘Holland in 1840’ door professionele historici en door deelnemers aan het project worden belicht. Tevens zal aandacht worden besteed aan de bijdrage van amateur-historici aan het historisch onderzoek èn aan het belang van een provinciaal georganiseerde ondersteuning van de lokale en regionale geschiedbeoefening. Aan het slot van het symposium zal door de commissarissen van de koningin in Noord- en Zuid-Holland een prijs worden uitgereikt aan de twee verenigingen die het beste onderzoeksverslag samenstelden. Bovendien wordt dan een bundel gepresenteerd, die de bekroonde werkstukken en een samenvatting van de resultaten van het gehele onderzoek bevat. Informatie: B. van Oyen, Culturele raad Noord-Holland, Postbus 163, 1970 AD IJmuiden, telefoon 02550-16941 en B. van Straalen, Culturele raad Zuid-Holland, Mauritskade 43, 2514 HG Den Haag, telefoon 070-3624961.

Symposium: De VDB tussen sociaal-democratie en liberalisme

Op zaterdag 24 november 1990 organiseren het Documentatiecentrum Nederlandse politieke partijen van de Rijksuniversiteit Groningen, het Documentatiecentrum voor nieuwste geschiedenis van de Universiteit van Amsterdam en de Werkgroep sociaal-democratische geschiedenis van de Wiardi Beekman Stichting een bijeenkomst over de Vrijzinnig-democratische bond (VDB). De VDB splitste zich in 1901 af van de Liberale Unie en ging in 1946 op in de PvdA. In een viertal bijdragen van historici en politicologen zal worden ingegaan op deze ontwikkeling. Daarbij zal aan de orde komen: de middenpositie die de VDB in het vooroorlogse bestel innam (de relatie tussen de VDB en enerzijds de sociaal-democratie en anderzijds


[Deel 3, pagina 536]

het liberalisme); de interne verhoudingen in de VDB in de jaren dertig; en de doorwerking van het vrijzinnigdemocratische gedachtengoed in de PvdA. Een forum bestaande uit politici van de PvdA, D'66 en VVD zal de bijeenkomst besluiten met een discussie over de vraag welke van deze drie partijen zich heden ten dage de rechtmatige ideologische erfgenaam van de VDB mag noemen. Het symposium vindt plaats in het gebouw van de subfaculteit politieke wetenschappen op het Binnengasthuisterrein in Amsterdam en zal duren van 10.00-16.00 uur. De kosten bedragen ƒ15,- (inclusief lunch). Dit bedrag dient te worden overgemaakt op gironummer 30603 ten name van de Wiardi Beckman Stichting te Amsterdam, onder vermelding van VDB-dag. Aanmelding tot 7 november 1990 bij de WBS, Postbus 1310, 1000 BH Amsterdam. Voor nadere informatie wende men zich tot het Documentatiecentrum Nederlandse politieke partijen, Oude Boteringestraat 52, 9712 GL Groningen, telefoon 050-636830.

Studiegroep vrouwengeschiedenis van de vroegmoderne tijd

Op vrijdag 7 december 1990 zal te Utrecht een interdisciplinaire studiedag plaatsvinden over het leven en werk van Anna Maria van Schurman (1607-1678). Nieuw en vernieuwend onderzoek met betrekking tot deze geleerde vrouw zal gepresenteerd worden vanuit verscheidene disciplines, te weten de neerlandistiek, theologie, filosofie, geschiedenis, historische pedagogiek en kunstgeschiedenis. Spreeksters zijn onder andere Brita Rang, Agnes Sneller, Angela Roothaan, Caroline van Eek en Mirjam de Baar. Deze studiedag wordt georganiseerd door de Studiegroep vrouwengeschiedenis van de vroegmoderne tijd. Nadere informatie bij Marit Monteiro (Kerkstraat 58, 6543 KL Nijmegen, telefoon 080-786827), Machteld Löwensteyn (020-254422) of Mirjam de Baar (030-341138). De organisatoren willen in contact komen met degenen die momenteel bezig zijn met een onderzoek naar Anna Maria van Schurman. Zij worden verzocht contact op te nemen met de organisatie via één van de bovenstaande telefoonnummers.

Congres Het afscheid van de jeugd. Oproep voor papers

Op woensdag 13, donderdag 14, en vrijdag 15 november 1991 organiseert de Belgisch-Nederlandse vereniging voor de geschiedenis van opvoeding en onderwijs, in samenwerking met de Vakgroep geschiedenis van de Rijksuniversiteit Limburg en het SISWO, een congres over de geschiedenis van de overgang van jeugd naar volwassenheid. In een viertal hoofdlezingen zullen gerenommeerde onderzoekers het thema behandelen. Daarnaast zal in werkgroepen aan de hand van vooraf ingediende congrespapers nader op het thema worden ingegaan via vier invalshoeken, die tegelijk vier werkgroepen vormen: 1 Regulering: het vastleggen van de grens tussen jeugd en volwassenheid; 2 Arm en rijk: de realisering van de grens onder invloed van sociaal-economische condities; 3 Jongens en meisjes, mannen en vrouwen: de grens en de sexen; 4 Opvattingen over de grens: de geschiedenis van denkbeelden over de overgang van jeugd naar volwassenheid. De congresorganisatie wacht voorstellen voor papers in (gebaseerd op eigen onderzoek) op één A4, uiterlijk 1 oktober 1990. Voor 1 december 1990 ontvangt u bericht. Adres: Congres ‘Het afscheid van de jeugd: de geschiedenis van de overgang van jeugd naar volwassenheid’, Vakgroep geschiedenis, Rijksuniversiteit Limburg, Postbus 616, 6200 MD Maastricht. Inlichtingen: telefoon 043-888389 (J.J.H. Dekker), 043-888387 (Chr. Leonards).

Jaarvergadering Nederlands Historisch Genootschap 19 oktober 1990

De jaarvergadering van het Nederlands Historisch Genootschap wordt op 19 oktober 1990 gehouden in de aula van de Koninklijke Bibliotheek te Den Haag. Er zullen vier lezingen worden gehouden over het fin de siècle in Nederland.


[Deel 3,  binnenkant achterplat]


Inhoud  
 
Werner Thomas, De mythe van de Spaanse inquisitie in de Nederlanden van de zestiende eeuw 325
 
Th.L.M. Engelen en J.H.A. Hillebrand, De daling van de vruchtbaarheid in de negentiende en twintigste eeuw. Een historiografisch overzicht met bijzondere aandacht voor Nederland 354
 
C. Fasseur, Gemengd onthaal: de weerklank op Money's ‘Java’ in Nederland 368
 
Discussie over Het woord van eer 378
 
G. Groenhuis, De Glorious Revolution van 1688 herdacht 394
 
Recensies 404
 
Kroniek 481
 
Lijst van ontvangen recensie-exemplaren 524
 
Naamlijst van medewerkers/sters 532

 


[Deel 4,  voorplat]


 

BIJDRAGEN EN

MEDEDELINGEN

BETREFFENDE

DE GESCHIEDENIS

DER NEDERLANDEN

NEDERLANDS HISTORISCH GENOOTSCHAP

DEEL 105 ■ AFLEVERING 4 ■ 1990


[Deel 4,  binnenkant voorplat]

Bijdragen en mededelingen

betreffende de geschiedenis der Nederlanden

105e jaargang, aflevering 4, 1990.

De BMGN zijn een uitgave van het Nederlands Historisch Genootschap en de leden van het NHG ontvangen de BMGN. De BMGN verschijnen in 4 driemaandelijkse afleveringen.

Ledenadministratie en inlichtingen omtrent het lidmaatschap:

Secretariaat NHG, postbus 90406, 2509 LK Den Haag, telefoon 070-3140 363.

De contributie bedraagt ƒ77,50 voor leden en ƒ42,50 voor student-leden.

Abonnementen voor niet-leden (instellingen) en losse nummers kunnen besteld worden bij het secretariaat NHG, postbus 90406, 2509 LK Den Haag, telefoon 070-3140 363, abonnementsprijs ƒ73,50 per jaar voor 4 afleveringen, exclusief porto per jaargang: binnenland ƒ6,- en buitenland ƒ25,-, losse nummers ƒ20,-, exclusief porto. Voor the manummers gelden speciale prijzen.

Redactie

W. Blockmans

R.C. van Caenegem

C. Fasseur

P.M.M. Klep

E. Lamberts

H.F.K. van Nierop

Correspondentie en boeken ter recensie:

drs. Marja de Keuning

drs. Gees van der Plaat

Redactie BMGN

Postbus 90406

2509 LK Den Haag

Manuscripten dienen te worden uitgevoerd volgens de ‘huisregels’ van de BMGN gehanteerd in E.H. Kossmann en C.B. Wels, Aanwijzingen voor tekstbewerking en annotatie (Utrecht, 1971). U kunt deze aanwijzingen verkrijgen bij het redactiese cretariaat.

Verzorging: A-D Druk BV Zeist

ISSN 0165-0505

Advertenties: redactie BMGN, postbus 90406,2509 LK Den Haag, telefoon 070-3140 363. Tarieven: 1/1 pag ƒ400,-, 1/2 pag. ƒ225,-, 1/4 pag. ƒ125,-.

Het verlenen van toestemming tot publikatie in dit tijdschrift houdt in, dat de auteur aan de uitgever onvoorwaardelijk de aanspraak overdraagt op de door derden verschuldigde vergoeding voor kopiëren, als bedoeld in Artikel 17, lid 2 der Auteurswet 1912 en in het K.B. van 20 juli 1974 (Stb. 351) ex Artikel 16b der Auteurswet 1912, teneinde deze te doen exploiteren door en overeenkomstig de Reglementen van de Stichting Reprorecht te Amsterdam, een en ander behoudens uitdrukkelijk voorbehoud van de kant van de auteur.

Articles appearing in this journal are abstracted and indexed in Historical Abstracts.

Uitgegeven met steun van het Belgisch Ministerie van Nationale Opvoeding en Nederlandse Cultuur.


[Deel 4, pagina 708]

NIEUWE UITGAVE

Aansluitend op het Overzicht van de door bronnenpublicatie aan te vullen leemten der Nederlandsche geschiedkennis (1904) en de Drie rapporten over de uitgave van bronnen voor de Nederlandse geschiedenis (1952) publiceert het Instituut voor Nederlandse Geschiedenis het boekje Bronontsluiting voor historisch onderzoek. Met deze publikatie beoogt het ING het terrein van de wetenschappelijke bronontsluiting ten behoeve van het onderzoek van de Nederlandse geschiedenis in vogelvlucht te overzien. Het ING wil op deze wijze bijdragen aan de ontwikkeling van denkbeelden en plannen op dit onderzoeksterrein, dat bij uitstek is aangewezen op een researchbeleid op langere termijn en op een gerichte en gecoördineerde inspanning. Het boekje bevat het huidige onderzoeksprogramma alsmede een indicatie van het aandeel in de uitvoering van nieuwe projecten.

Reacties en commentaren op deze toekomstschets en op de daarin verwerkte desiderata voor bronontsluiting zijn zeer welkom.

Bronontsluiting voor historisch onderzoek kan besteld worden bij het Instituut voor Nederlandse Geschiedenis, postbus 90755, 2509 LT 's-Gravenhage, postbankrekening 117416, à ƒ10,- (incl. porto). Ook het hierboven genoemde Overzicht is in de herdruk van 1950 nog leverbaar à ƒ15,- (incl. porto). De Drie rapporten zijn uitverkocht. Mocht hiervoor in voldoende mate belangstelling blijken te zijn, dan zal een fotografische heruitgave overwogen worden.


[Deel 4,  binnenkant achterplat]

Inhoud


J. Bieleman, De verscheidenheid van de landbouw op de Nederlandse zandgronden tijdens ‘de lange zestiende eeuw’ 537
 
N.J.P.M. Bos, Vermogensbezitters en bevoorrechte belastingbetalers in de negentiende eeuw 553
 
Maria Grever, De kracht van de inwendige strijd. Het biografisch oeuvre van Johanna W.A. Naber (1859-1941) 578
 
Recensieartikel door Marcel van der Linden, Arbeidsverhoudingen en arbeidersradicalisme. Het Vlissingse geval 605
 
Repliek door Bert Altena 611
 
Recensies 614
 
Kroniek 662
 
Lijst van ontvangen bibliografieën, repertoria, gidsen en inventarissen 686
 
Lijst van ontvangen recensie-exemplaren 692
 
Inhoud jaargang 697
 
Medewerkers/sters 709

 


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken