Het Boek. Jaargang 7

[p. 273]

[Nummer 8]

L.D. Petit.
21 Maart 1847 - 16 Juli 1918.

Den 12^den Juni mochten we onze hulde brengen aan den Nestor der Nederlandsche bibliografen, die toen 25 jaren Bibliothecaris van Letterkunde was. We gaven van deze feestvergadering verslag in onze Juni-aflevering¹⁾; we deelden daar mede, hoe hij in de zeer druk bezochte vergadering met krachtige stem zijn verslag had voorgelezen, en geantwoord had op hetgeen tot hem gesproken was.

Wat wij hem vooral toewenschten, was de blijvende werklust en werkkracht om zijn jongste groote werk, het register op al onze pamfletten-catalogussen, nog te voltooien.

Deze wenschen zijn niet in vervulling gegaan. Na de vergadering heeft hij nog zelf in zijn kleine maar duidelijke schrift dankbetuigingen doen toekomen aan degenen die de huldiging op touw gezet hadden, maar kort daarna schreef zijn zoon uit zijn naam, d.d. 8 Juli, meedeelende dat zijn vader ernstig ziek was. Acht dagen later is hij overleden.

We mogen den werkzamen man na een leven, dat hem, naast het goede, zoo zware beproevingen bracht, de rust niet misgunnen. Toch is het jammer, dat zijn wensch om het groote werk waaraan hij bezig was, nog te voltooien, niet vervuld is.

Vroeger schreven we, dat men van een bibliograaf het werk wel gebruikt, maar den arbeid van den auteur niet altijd zoo waardeert als hij wel verdient, en we haalden daarbij deze woorden van een confrater aan: ‘Men mist hem pas als hij er niet meer is.’

Een critische geest maakte hierop de kantteekening, dat men iemand zeker niet missen zal als hij er nog is. Maar hoe vernuftig dit ook gezegd is, er ligt, als men den noodigen nadruk op het woord mist legt, in de aangehaalde woorden eene waarheid die wèl zin

1) Zie over Petit en zijn werk jaarg. 1917 blz. 113, en 1918 blz. 230.

[p. 274]

heeft. We staan nu voor het geval: we missen den bibliograaf.

Wie de Bibliografie en het Repertorium van Petit geregeld bij zijn studie gebruikt, zal, als hij voor de latere jaren deze voortreffelijke hulpboeken niet meer ter beschikking heeft, den ijverigen en bekwamen bewerker heel erg missen. Intusschen mogen we hopen, dat anderen de voortzetting van deze werken later zullen opvatten.

Maar hoe staat het met Petit's laatste werk, het pamflettenregister? Hier komt een dubbele taak te rusten op het bestuur van Letterkunde,-zorg voor de voltooiing, en voor den druk.

Er moet vooreerst iemand gevonden worden, die de bekwaamheid en den lust heeft om het werk voort te zetten voor de jaren 1660-1702. Voor den lateren tijd, waar we alleen met den catalogus-Knuttel te doen hebben, rust die taak meer eigenaardig op de directie der Koninklijke Bibliotheek. Als van zelf komt de gedachte op, dat overleg met den bekwamen bewerker van dien Haagschen catalogus ook voor de tusschenperiode uitkomst zou kunnen brengen.

Slaagt men intusschen niet dadelijk met de voortzetting, van het werk, dan moet ten minste gedrukt worden wat gereed is. Het zou half werk zijn, dat is waar, maar het zou toch al een heerlijk hulpmiddel zijn bij alle onderzoekingen die over de 16^e en de eerste helft van de 17^e eeuw loopen - en dit is zeker een heel groot belang!

De Maatschappij heeft in de tegenwoordige omstandigheden de middelen niet, voor de uitgaaf van zulk een boek noodig. Maar zouden daar nu niet eenige vermogende vrienden aan kunnen helpen? Dit zou tegelijk een weldaad zijn voor alle beoefenaars van onze vaderlandsche historie, en de schoonste hulde die nog na zijn dood aan Petit zou kunnen worden gebracht.