Het Boek. Jaargang 7

Uit Noord- en Zuid-Nederlandsche bibliotheken.

Amsterdam. - Koloniaal Instituut. -

Het zevende jaarverslag (1917) geeft op blz. 19 eenige mededeelingen over de Bibliotheek. De van Haarlem naar het perceel Sarphatistraat 34 overgebrachte bibliotheek, waaraan een publieke leeszaal is verbonden, is, uitgezonderd zon- en feestdagen, voor een ieder toegankelijk gesteld van 9 vm. tot 12 uur en van 1 tot 4 uur nm. (op Zaterdag alleen des morgens). De bewerking der verschillende catalogi werd voortgezet. Van de bibliotheek werd geregeld gebruik gemaakt. Het aantal op bons uitgeleende boeken bedroeg 1275, waaronder niet begrepen zijn de boeken door het personeel van het Kol. Inst. en door bezoekers geraadpleegd. Door schenking, aankoop en ruiling werd de bibliotheek, waarin o.m. ruim 1000 periodieken zijn opgenomen, belangrijk uitgebreid, waardoor zij van lieverlee het karakter krijgt van eene Centrale koloniale boekerij. De bibliothecaris doet voor verdere uitbreiding een beroep op hen, ‘die bij het nederleggen van hun ambt, bij verhuizing of vertrek uit Indië zich van hunne boekerijen mochten ontdoen.’

De titels der nieuwe aanwinsten van de handboekerijen der afdeelingen van het Kol. Inst. en de bibliotheken der aangesloten vereenigingen, de Ned. Botanische vereeniging en de Ned. Entomologische vereeniging, werden geregeld bewerkt.

Op blz. 51 onder de afd. ‘Tropische hygiëne’ wordt iets medegedeeld over de daaraan verbonden boekerijen. Met het betrekken van het nieuwe gebouw konden de boekerijen van het Laboratorium van de gezondheidsleer der Universiteit en de afd. Trop. hyg. van het Kol. Inst. worden vereenigd; de betreffende kaartcatalogi, volgens een bepaald nummerstelsel vervaardigd, waren reeds in de jaren van voorbe-

[p. 298]

reiding gereed gekomen. De ‘Vereenigde Boekerijen’ omvatten 70 tijdschriften (2700 deelen), voorts handboeken, monographieën, verslagen, brochures, statistieken, tot een gezamenlijk aantal van 9000 deelen. Als bibliothecaris treedt Prof. Van Loghem op; als adj. bibliothecaresse Mej. J. Scheffer. Van de vereenigde boekerijen wordt reeds een zeer ruim gebruik gemaakt; er werden in het verslagjaar 1250 deelen uitgeleend. De Index voor den catalogus is in zakformaat gedrukt; aan iederen laborant wordt een exemplaar ter beschikking gesteld.

's Hertogenbosch. - Bibliotheek van het Provinciaal Genootschap van Kunsten en Wetenschappen in Noord-Brabant. - De Handelingen van het Genootschap over de jaren 1909-1915 verschenen in 1917 als een octavo-boek van 162 bladzijden. Daarin zijn opgenomen 6 jaarverslagen over de aanwinsten der bibliotheek, uitgebracht door den Bibliothecaris L. van der Steen. Deze verslagen geven de namen van eenige schenkers en vermelden, soms tamelijk uitvoerig, de belangrijkste aanwinsten. Wij ontleenen er het onderstaande aan.

Tot de belangrijkste schenkingen behoort die van Mr. C.P.D. Pape te 's Gravenhage, bestaande in de telkens nieuw verschenen deelen van de reeks der Codices graeci et latini, door Sijtboff uitgegeven. Een tweede trouwe Schenker is Jhr. Mr. A. van Sasse van Ysselt, die in 1910 een aantaljuridische dissertaties van bekende Noord-Brabanters uit de 18^e en het begin van de 19^e eeuw schonk, een volgend jaar eenige oude Bossche Couranten van 1793-1796, later een aantal belangrijke oude boeken, en ook handschriften. Van de boeken wordt allereerst genoemd: Nederduytsche poemata van Adr. Hofferus 1635, waarin eene philippica tegen de voorstelling op een glasraam, dat de schrijver in 1629 in de St. Catharinakerk te 's Hertogenbosch heeft gezien, belangrijk voor de kennis van de glasramen in de vroegere Bossche kerken. Een zeer zeldzaam boekje bevat de geschiedenis van de vervorming der broederschap van onze Lieve Vrouwe na de inneming van den Bosch door de Gereformeerden. In een volgend verslag wordt van den zelfden schenker vermeld een werkje over de inneming van den Bosch in 1629, in datzelfde jaar te Parijs gedrukt.

De heer Aug. Sassen, vroeger notaris te Helmond, die meermalen het Genootschap met geschenken en met de vruchten van zijn studie vereerde, gaf na zijn vertrek als blijk van blijvende belangstelling een groot aantal belangrijke boekjes uit de XVII^e en XVIII^e eeuw, meest over godsdienstige onderwerpen, ten geschenke. Een van de volgende verslagen vermeldt zijn overlijden, en wijdt eenige woorden aan zijn werk.

‘Behalve in zijn Tijdschrift voor Noordbrabantsche geschiedenis, taal- en letterkunde, dat gedurende drie jaren verscheen, en in zijn Noordbrabantschen almanak 1889-93, schreef hij nog een groot aantal grootere en kleinere verhandelingen in verschillende periodieken als Taxandria, het Tijdschrift voor munt- en penningkunde enz. enz. Voorts stelde hij nog samen de historische en topographische atlas van Helmond en schreef hij: de Geschiedenis van de Schutterij der Kolveniers te Helmond; de heeren van Helmond; de Protocollen der Helmondsche notarissen; en met wijlen Mr. C. Kroon de Oorkonde van Helmond. Al deze werken getuigen van een nauwgezette bronnenstudie.

Kort vóór zijnen dood ontvingen wij van hem nog verschillende geschenken, o.a. oude kaarten, verder onder meer een zeer zeldzaam boekje bevattende een in het Engelsch geschreven verhaal van de belegering van den Bosch in 1629, in datzelfde jaar te Delft gedrukt. Hij schonk ook nog eenige handschriften van meer of minder belangrijken aard, en een pak met aanteekeningen en gegevens, de vruchten zijner studie over de Noordbrabantsche Folklore. Hij was van plan dit voor de pers gereed te maken en het voor ons Genootschap te doen uitgeven, toen de dood hem dit belette. Geheel persklaar zijn door hem gemaakt: afschriften van rekeningen van de rentmeesters van de heeren van Helmond van 1419 tot 1483, van de rentmeesters of drossaards van den graaf van Holland in den lande van Heusden (14^e eeuw) en een extract uit de rekeningen der burgemeesters van Eindhoven (1590-1591).’

De vele handschriften, deels door schen-

[p. 299]

king, deels door aankoop verkregen, waarover de verslagen eenigszins uitvoerig berichten, behoeven we hier niet te noemen; ze zijn alle belangrijk voor de locale en gewestelijke geschiedenis.

In de beide laatste verslagen vinden we ook iets over het gebruik dat van de bibliotheek wordt gemaakt. In 1914 deelt de Bibliothecaris mede:

‘Er is in het afgeloopen jaar meer gebruik gemaakt van de bibliotheek dan verleden jaar. 180 maal werden aan verschillende leden boeken uitgeleend tot een gezamenlijk aantal van 639 boekdeelen. Ook komt het mij voor, dat het gebruik der bibliotheek door het publiek tijdens de leesuren 's middags van 2-4 drukker was.’ En in het volgende verslag lezen we: ‘In het afgeloopen jaar werden aan 41 leden 220 maal boeken uitgeleend tot een gezamentlijk aantal van ± 630 boekdoelen, dus meer dan verleden jaar. Ook ging er bijna geen dag voorbij, dat niet een of meer personen boeken ter lezing vroegen in de voor een ieder toegankelijke leeszalen.’ Daarop volgen nog meedeelingen over het uitblijven van de zendingen uit Duitschland en België, over het besluit om voor de weder op te richten bibliotheek te Leuven de uitgaven en dubbelen beschikbaar te stellen, en ten slotte worden nog drie aangekochte werkjes vermeld:

1^o. Een oude druk van de in Latijnsche verzen overgezette levensbeschrijving van de martelaren van Gorkum door Estius, gedicht door Gerard Jacobs, geb. te Asten, † in 1613. 2^o. Een Antwerpsche druk van 1637 van eene Engelsche vertaling van een door H. Hugo in het Latijn geschreven verhaal van de belegering van Breda. 3^o. Een in 1631 in Duitschland gedrukt werk Becanus redivivus, van Martinus Becanus, geb. 1561 te Hilvarenbeck, † 1624.

Leeuwarden. - Bibliotheek van het Friesch Genootschap. - De Vrije Fries dl. 26, blz. 163/164 bevat het verslag van den Bibliothecaris, S.A. Waller Zeper, loopende van Juli 1916 tot Juli 1917. De mededeeling van de aanwinsten is met het oog op de thans zoo hooge kosten uitgesteld.

De heer Martin vervulde als conservator van de gedrukte werken de taak, die vóór hem door kapitein van Ankeren was waargenomen (zie Het Boek 1917 blz. 270).

In den onbevredigenden toestand van de boekerij kwam nog geene verbetering. De bibliothecaris heeft verbetering voorgesteld door het aanbrengen van ramen in den noordwand. Dit kan, nu het naastgelegen huis door aankoop eigendom van het genootschap geworden is. Het zal voldoende bruikbare werkruimte geven voor den directeur, den conservator der archaeologische afdeeling en den bibliothecaris, en ook een werk- en zitplaats voor het publiek, en zal bovendien door veranderde plaatsing der boekenkasten ruimte verschaffen voor nog 10 kasten.

De bibliotheek ontving van Mevr. Corbelijn Batterd twee kisten boeken ten geschenke, verder eene verzameling boeken van den heer Prakken te Murmerwoude, en van den heer Th. Baron Rengers een groot aantal veilingscatalogi uit den boedel van zijn vader, meest van schilderijen.

Leiden. - Universiteitsbibliotheek. - Al. phabetische catalogus der boeken, aangekocht voor rekening der Thorbecke-stichting. - Een boek van 275 bladzijden geeft ons in alphabetische orde wellicht een 4000.tal titels van degelijke werken op het gebied van economische en politieke wetenschappen. Voor de werkers op dat gebied zal deze catalogus vaak een nuttige vraag baak zijn, te meer daar tal van verwijzingen, op namen van medewerkers, commentatoren, vertalers enz. mede in het alfabet zijn opgenomen. Bijzondere aandacht verdient de catalogiseering van een groot aantal seriewerken, alsde ‘Abhandlungen aus dem Staats-, Verwaltungs- und Völkerrecht’ van Zorn en Stier-Somlo, de ‘Staats- und völkerrechtliche Abhandlungen’ van Jellinek en Meyer, ‘The English citizen’ van Henry Crack, de ‘Collection des économistes’ enz. Bij al de reeksen van dezen aard vindt men onder den titel met kleine letter eene compleete lijst van de werken die de reeks vormen, en die bovendien, met groote letter gedrukt, op hunne plaats in het alfabet te vinden zijn.

Het boek, royaal gedrukt met breede marge, draagt desondanks de sporen van den slechten tijd. Halverweg was het papier op,

[p. 300]

en is men tot eene zichtbaar verschillende papiersoort moeten overgaan.

Maastricht. - Bibliotheek en archief der gemeente. Het verslag over 1917 is opgesteld door Dr. W. Goossens die op 15 Juli van dat jaar als Archivaris-Bibliothecaris in functie is getreden. Wij ontleenen er het volgende aan.

De lokalen verkeerden in goeden staat en werden behoorlijk onderhouden. De inrichtingen voor luchtverversching, voor verwarming en voor verlichting werkten geregeld en waar herstellingen bleken noodig te zijn werden deze met spoed uitgevoerd. In het vorige verslag werd er op gewezen, dat brandgevaar zoo goed als uitgesloten was wegens de speciale maatregelen die men daartegen getroffen bad bij de inrichting van het gebouw. Het is daarom te betreuren. dat de Minister van Binnenlandsche Zaken in zijne beschikking van 25 Oct. 1917 het archieflokaal der gemeente Maastricht niet opgenomen heeft onder de talrijke gemeentelijke archieflokalen, waar stukken uit de Rijksarchieven ten behoeve van derden uitgeleend kunnen worden. Maatregelen werden getroffen voor het bijverven van de boekenkasten en rekken, waarvan de wenschelijkheid in het vorige verslag werd betoogd. Het ordenen en bewaren van het groote aantal kaarten en teekeningen van het Nieuw archief vorderde het aanschaffen van eene daartoe geschikte kast. De spoedige plaatsing daarvan werd bereidwillig toegezegd. Een bronzen buste van koning Willem I werd van den zolder van het raadhuis naar hier overgebracht en op een passend voetstuk tegen den wand geplaatst. Zonder twijfel is die buste het borstbeeld dat in 1830 op de tentoonstelling van Brussel was geëxposeerd en 3 Aug. 1836 door den Raad van Maastricht voor 400 franken werd aangekocht om het in zijn vergaderzaal te plaatsen.

Tot op 15 Juli werden de werkzaamheden tijdelijk verricht door den heer J. Nuyts, die wegens het overschrijden van de leeftijdsgrens als Archivaris-Bibliothecaris was afgetreden. Op de hem eigen nauwgezette wijze bleef hij zich nog kwijten van de taak, die hij op zoo verdienstelijke wijze gedurende tal van jaren had waargenomen. De schenking van Jonkvrouwe Alice de Stuers, die een belangrijk gedeelte der boekerij van wijlen haar vader Jhr. Victor de Stuers aan de gemeentebibliotheek had overgedaan, werd door hem gesorteerd en beschreven. Op 15 Juli begon Dr. Goossens zijne werkzaamheden met de aanvulling van den alphabetischen catalogus door het op kaart brengen van de werken der schenking de Stuers en van de boeken die in den loop des jaars waren ingekomen. Dat omvangrijke werk, telkens door andere ambtsbezigheden onderbroken, was eerst tegen het eind van December voltooid. Het totaal aantal der ingeschreven boeken was daardoor gestegen van 12624 tot 13815. Vrij druk was de briefwisseling om te voldoen aan de talrijke aanvragen om inlichtingen. Van af 15 Juli wijst het correspondentieregister 56 nummers aan. Tegelijk werd er voor gezorgd, dat de uitleendienst der bibliotheek naar behooren functionneerde.

De lijst van de aanwinsten door schenking en aankoop - waarbij de boekerij de Stuers niet is opgenomen, omdat daarvan reeds afzonderlijk verslag was gedaan - vult 8 bladzijden. Dan wordt over de gebruikmaking van de bibliotheek en het archief nog het een en ander meegedeeld:

‘Werd van de gelegenheid om werken te raadplegen in de leeszaal nog vrij weinig gebruik gemaakt, des te meer werd partij getrokken van den uitleendienst, vooral door de Maastrichtsche ingezetenen, die zich toelegden op het verwerven van akten voor Middelbaar Onderwijs. Zeer talrijk waren dan ook de aanvragen van werken op het gebied van geschiedenis en aardrijkskunde, van Nederlandsche en Fransche letterkunde. Als de werken niet voorhanden waren, werden die aanvragen doorgezonden naar de groote bibliotheken van het land, met welke de gemeente-bibliotheek in portvrij uitleenverkeer staat. Om de studeerenden zooveel mogelijk te gerieven en tevens het personeel een tijdroovend administratiewerk te besparen, heb ik gemeend bij het aanschaffen van nieuwe werken ook te moeten letten op de meest gevraagde studieboeken en ik durf de hoop uitspreken, dat ik in die richting op den steun van UEd. achtb. HH. zal kunnen rekenen. Werken van gewestelijke en plaatselijke geschiedenis, van schoone kunsten en oudheidkunde hadden, zooals

[p. 301]

gewoonlijk, veel navraag, evenals die van genealogie en heraldiek. Van het groote aantal bezoekers teekenden er 177 hun naam in het register van de leestaal.’

De volgende bladz. geven nog meedeelingen over gedane archiefonderzoekingen en over gevraagde inlichtingen.

Rotterdam. - Leeskabinet.

Verslag over 1917.

Het ledental der Vereeniging is belangrijk vooruitgegaan en van 1331 gewone leden in 1916 gestegen tot 1411, terwijl er thans 196 huisgenootleden zijn ingeschreven tegen 155 in 1916.

Nieuwe collectieve contracten werden gesloten met de firma R. Mees & Zoonen, de Internationale Crediet & Handelsvereeniging, de Nederlandsche Handelmaatschappij en de firma Ruys & Co.

Er werden 24671 deelen uitgeleend, tegen 23099 in 1916, waarbij met genoegen geconstateerd kan worden, dat het percentage der meer wetenschappelijke lectuur steeds stijgende is; het kleinere aantal uitgeleende juridische boeken vindt zijn oorzaak in het inrichten eener speciale juridische studiezaal met uitgebreide handbibliotheek, waarvan niet wordt uitgeleend.

Tegenover dit meerder gebruik mag anderzijds vermeld worden, een toeneming van de belangrijkheid der bibliotheek. Zoo steeg het aantal wetenschappelijke boekdeelen van 74358 tot 77514.

Hiervoor moet, evenals andere jaren, dank worden gebracht aan de zoo talrijken, die boekwerken aan het Leeskabinet ten geschenke hebben gegeven. Uit de nalatenschap van wijlen den heer Mr. M. Mees werd een verzameling juridische, economische en historische werken en brochures ontvangen. Uit die van wijlen den heer S.J.R. de Monchy vele letterkundige werken. De heer H. Kiersch gaf een verzameling belangrijke boeken over de Fransche Revolutie ten geschenke. Voorts verdient vermelding, dat het Leeskabinet dit jaar voor aanschaffing van bijzondere werken ten geschenke heeft ontvangen van Solleveld, v.d. Meer en T.H. v. Hattum's Stoomvaartmaatschappij een bedrag van ƒ 1000.-, zulks als blijk van erkentelijkheid jegens een der leden van het Leeskabinet.

De toeneming der bibliotheek deed sterk gevoelen het gebrek aan bergruimte. Teneinde hieraan tegemoet te komen werd een gedeelte van de spreekzaal afgenomen, teneinde aldaar boekenkasten te plaatsen. De hiervoor noodige verbouwing werd te gelijkertijd gebruikt om het overblijvende gedeelte der spreekzaal een aangenamer en gezelliger aanzien te geven.

De concierge H. Eestermans verzocht wegens gevorderden leeftijd ontslag. De Hoofdcommissie kende hem een pensioen toe van ƒ 8.- per week. De buffetten worden thans geëxploiteerd door den heer A. Joosen, die ook al de werkzaamheden van den concierge voor zijn rekening heeft genomen en die, ingevolge het gesloten contract met de Hoofdcommissie, een jaarlijksche pacht aan het Leeskabinet betaalt voor het exploiteeren der buffetten. De hiermede tot dusver verkregen resultaten beantwoorden volkomen aan de verwachting. De exploitatie geschiedt op alleszins bevredigende wijze De Hoofdcommissie vertrouwt, dat de leden door een veelvuldig gebruik zullen mogelijk maken, dat deze exploitatie zal kunnen standhouden.

In de vergadering van Commissarissen van 21 Mei 1917 werd een Commissie ingesteld tot inzameling van bijdragen, teneinde het Leeskabinet in staat te stellen tot aflossing per 31 Dec. 1918 van de 2 % obligatie-lening per saldo groot ƒ 17900.- en van een leening ter zake van het pand Wijnstraat No. 29, dat binnen afzienbaren tijd ten behoeve van het Leeskabinet in gebruik zal moeten worden genomen. De Commissie bestaat uit de volgende leden: Mevrouw Carp-Mees en de heeren C.A.P. van Stolk, G.L.M. van Es, Abr. Chabot, M. Hudig en A. van der Willigen. Naast deze Commissie vormde zich vrijwillig een Commissie uit de leden, bestaande uit de heeren: A. Boogaerdt 't Hooft, J. Tideman, P.C.J. Goedewagen en A. van der Willigen, welke eveneens bij circulaire een beroep op de leden deed. Zonder op het verslag dezer Commissies vooruit te loopen, mag de verwachting worden uitgesproken, dat het Leeskabinet de leening grootendeels zal kunnen aflossen uit de vrijwillige bijdragen, waarbij dan hiermede te rekenen valt, dat door vele obligatiehouders hun obligaties aan het Lees-

[p. 302]

kabinet zijn geschonken. Voor dit laatste past inzonderheid een woord van dank aan den heer A.S. Chabot, die zich hiervoor veel moeite heeft gegeven.

Intusschen wil de Hoofdcommissie van deze gelegenheid gaarne gebruik maken, om reeds nu ook aan de leden der beide Commissies haar erkentelijkheid te betuigen. De Hoofdcommissie constateert met groote voldoening, dat wanneer zij een ernstig beroep op leden en stadgenooten in het belang van het Leeskabinet doet, dit beroep niet vergeefsch is.

Mag in zooverre de financieele toestand van het Leeskabinet rooskleuriger worden ingezien dan in het vorige verslag, het blijft voor de Hoofdcommissie nog steeds een groote moeilijkheid om het evenwicht tusschen inkomsten en uitgaven te houden, in 't bijzonder nu tengevolge van den oorlogstoestand de uitgaven steeds stijgende zijn. Zoo zijn ook dit jaar aan alle beambten wederom duurte-toeslagen verleend. Het drukken van de catalogussen der romanafdeeling is, met het oog op de hooge papier- en drukkosten voorshands gestaakt. Een plan, om uit vrijwillige bijdragen van de geïnteresseerden een juridischen catalogus te doen drukken, is mede om deze reden mislukt. Teneinde te bereiken, dat uitgaven en inkomsten elkaar dekken, heeft de Hoofdcommissie ook dit jaar wederom getracht vrijstelling te verkrijgen van de Personeele belasting, echter ook thans zonder succes.

Ter vervanging van den heer Dr. A. Plate, die als lid der Hoofdcommissie aan de beurt van aftreding was, werd gekozen de heer Mr. M.A. Schadee, In de algemeene vergaring van 10 Febr. 1917 werd Dr. Plate op voorstel der Hoofdcommissie benoemd tot eerelid van het Leeskabinet. De Vereeniging toonde hierdoor hoezeerzij Dr. Plateerkentelijk is voor al hetgeen deze in het belang van het Leeskabinet gedaan heeft en nog doet.

De volontaire mejuffrouw Jac. C.C. van de Ven werd met ingang van 1 November 1917 benoemd tot assistente.

De werkzaamheden van het personeel gaven alle reden tot tevredenheid en de Hoofdcommissie betuigt hare erkentelijkheid voor hun ijver en toewijding in het belang van het Leeskabinet aan de heeren Folmer en Walters.

Ten slotte wil de Hoofdcommissie dit verslag niet eindigen, alvorens het Leeskabinet dringend in de belangstelling van de leden te hebben aanbevolen. Het Leeskabinet moet het niet alleen hebben van geldelijke bijdragen, hoezeer ook die gewenscht zijn. Wil het bloeien, dan moeten de leden ook doen blijken van hun persoonlijke belangstelling in het Leeskabinet, door daar zelf te komen, door nieuwe leden te werven en door al wat zij in het belang van het Leeskabinet achten, ter kennis te brengen van de Hoofdcommissie.

Uit de tabellen bij beide verslagen ontkenen we de volgende cijfers:

	1915	1916	1917
Werken in de wetensch. bibl. op 31/12:	39274	42170	44280
Deelen in de wetensch. bibl. op 31/12:	70065	74358	77514
Totaal uitgeleende boeken in 1 jaar:	13745	16499	18239

Wageningen. - Bibliotheek van de Landbouwhoogeschool. - De bibliotheek van de jeugdige Wageningsche instelling heeft veel in te halen. Zij is er onlangs gelukkig in geslaagd, zich het blijvend bezit te verzekeren van een met zorg bijeengebrachte verzameling standaardwerken en monographieën over de flora der tropen, waarin verschillende, weinig voorkomende en kostbare iconographische werken voorkomen, zooals de flora van Brazilië, van Martius, in meer dan 20 groote folio deelen, waarvan de publicatie een halve eeuw gekost heeft, de boschflora van Cochin-China, door Pierre, uitgegeven door het Fransche ministerie van koloniën, de bekende hoofdwerken over onze Ind. Flora, van Blume, exemplaren met het oude handkoloriet; een opdrachtexemplaar in extra marokijnen banden (z.g. ‘reliures romantiques’), van de onder leiding van den vermaarden Leidschen hoogleeraar Temminck uitgegeven ‘Natuurkundige Verhandelingen der Nederl. Overzeesche bezittingen’, d.d. 1840, verschillende groote monographieën over verschillende boomsoorten; tal van speciale studies over nieuwe botanische vondsten en zeldzame karaktereigenschappen.

Een bijzondere aantrekkelijkheid bezit deze verzameling in een merkwaardig exem-

[p. 303]

plaar van de eerste Duitsche uitgave van het beroemde Kruidboek van Fuchs, in 1543 te Basel verschenen, hetwelk nog aan de verzameling kruidboeken, dit jaar door de bibliotheek verworven, ontbrak. Het bevat o.a. de eerste afbeelding van verschillende Amerikaansche planten en staat op die wijze aan het begin van de uitbeelding der tropische flora. Het exemplaar is op artistieke wijze geheel uit de hand gekleurd, en bevat de portretten van den auteur, den teekenaar, den houtgraveur en van den artist, die de afbeeldingen kleurde, alle welgevulde Holbein-types.

Van elders is deze aankoop nog uitgebreid door een gekleurd exemplaar van de groote flora der Philippijnen, van Blanco, welke ter vergelijking met onze Indische flora zooveel belang heeft; en met een compleet exemplaar van de beroemde oude flora van Voor-Indiё, in den dienst der O.-I. Compagnie, door H. van Rheede van Drakenstein, in 12 folianten bijeengebracht en omstreeks 1690 uitgegeven als de ‘Hortus Malabaricus’.

Verschillende dezer werken ontbraken tot heden in Nederlandsche rijksverzamelingen.

Gedurende enkele weken zal de bibliothecaris dr. F.C. Wieder, gelegenheid geven deze verzameling in een paar van de studeervertrekken van de bibliotheek te bezichtigen.

(Nieuws v.d. dag, 1 Oct. 1918).