Boekbesprekingen
Remco Campert
Een ellendige nietsnut is de titel waaronder Remco Campert bij de Bezige Bij een vijftal short Stories bundelt. Het zijn uitknipsels uit het banale leven zonder vaste lijn of ontwikkeling. Campert wil voor het plezier des lezers maar liefst eens alles ànders doen. Waarom zou men het verhaal niet even goed beginnen met het einde? De Chinezen lezen trouwens ook van achter naar voor. Dat deze werkwijze het verhaal véél boeiender maakt dan gelijk welke plot spreekt vanzelf. Tientallen malen heb ik mijn te traag lezende ogen willen vooruitlopen om te weten ...of nu nog het einde van die flashbackinleiding niet kwam! Totdat samen met de flash-back het verhaal werd opgedoekt. Aldus werden we niet alleen geboeid maar ook voor de aap gehouden, dus geamuseerd.
Zo gebeurt onder andere in het titelverhaal dat begint met de uiteenzetting dat Lex - de nietsnut - van Joke gescheiden is. Dan volgen een paar uittreksels uit het huwelijksleven, vooral een over een bezoek aan zijn vriend, waar we wachten op de ‘clou’ van de geschiedenis die maar niet komt, tot Lex terug thuis belandt, waar zijn vrouw juist te bed ligt na de abortus die niet zo vlot is verlopen als gewenst was. Lex kan onmogelijk binnen nu, en dus moet hij maar bij zijn vriend gaan slapen. Einde van het verhaal alsmede van het huwelijk. Tja, waarom heeft die gekke lezer nu absoluut een intrige nodig? En de welvoeglijkheid, die is toch uit de mode! Waarom zou men, als men over eten en drinken schrijft niet even ongedwongen over andere even reële dingen die aan een mens kunnen gebeuren, schrijven? En over het leven kan de schrijver wel een beetje meepraten. Of moet hij u bewijzen dat hij geen halfwas meer is, en wel een en ander weet, en vooral niet te veel illuzies koestert?
Bij de lichtironische kijk op 't leven past dan ook een beeldspraak die origineel wil zijn, zoals het verder ‘breien’ aan een roman, of een zee die zo blauw is ‘als de achterkant van lucifersdoosje’. Zo nieuw is dat nu echter ook weer niet. Het is hetzelfde lichtjes zelfingenomen gebabbel van een studentje dat over alles en nog wat zijn zegje te zeggen heeft, zoals wij - het verschil aan stijlmacht in acht genomen - bij voorbeeld bij Beets vonden. Toch ontzeggen wij deze verhalen niet alle begaafdheid. Het tweede Grote Vacantie bij voorbeeld, is wel een knap short story geworden. Twee oud-schoolkameraden zouden samen een verlof doorbrengen, maar ontdekken bij het weerzien dat zij niet meer bij elkaar horen. Ten slotte echter zien zij in dat zij met het weinige dat hen bindt - een handvol schoolherinneringen - het verlof wel kunnen doorkomen. Gewone banale werkelijkheid, maar in dit geval niet kwaad ineengestoken. Elders vinden wij de bouw toch wel een beetje te veel bij het haar getrokken. De ironie lijkt een beetje te veel poze. Maar een zeker talent steekt er wel in.
L. SCHEER.