Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 138 (1993)

Informatie terzijde

Titelpagina van Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 138
Afbeelding van Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 138Toon afbeelding van titelpagina van Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 138

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave



Genre

proza
poëzie
sec - letterkunde

Subgenre

tijdschrift / jaarboek


In samenwerking met:

(opent in nieuw venster)

© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Dietsche Warande en Belfort. Jaargang 138

(1993)– [tijdschrift] Dietsche Warande en Belfort–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende
[pagina 129]
[p. 129]

Paulo Teixeira
GedichtenGa naar margenoot+

Poëzie bekleedt een bevoorrechte plaats in Portugal, waarbij de aandacht niet alleen uitgaat naar de grote klassiekers, maar ook naar nieuwe, beloftevolle auteurs. Een van hen is de dertigjarige in Mozambique geboren Paulo Teixeira, van wie alleen nog maar fragmentarisch gedichten in het Nederlands vertaald werden. Teixeira is nochtans bij uitstek een ‘internationale’ en erudiete dichter én lezer. Voortdurende assimilatie van en beïnvloeding door andere Europese schrijvers is kenmerkend is voor zijn werk. Dit procédé is het duidelijkst aanwezig in zijn bundel A Região Brilhante (1988). Daarin wordt elk gedicht opgedragen aan schrijvers en kunstenaars, en bovendien worden hun thema's en kernwoorden gretig geïntegreerd in Teixeira's barokke woordenspel. In het voorwoord tot Hoor de kleine kreet (een anthologie van hedendaagse Portugese dichters uitgegeven door Point) typeert August Willemsen deze emblematische gedichten van Teixeira als door het symbolisme beïnvloede poëzie met een modern taaleigen.

In zijn bundel Inventário e Despedida (1991) bezoekt Teixeira historische plaatsen, die hij zorgvuldig beschrijft en inkleurt. Over het algemeen zijn de strofen vrij regelmatig. De klassieke werkwijze blijkt uit het conventionele gebruik van interpunctie en syntaxis en soms ‘het bericht, de boodschap’ in de laatste versregels. Tegelijk is Teixeira zeer modern. Daarnaast is ook de invloed van de Portugese dichteres Sophia de Mello Breyner Andresen (1919) in Teixeira's werk terug te vinden. Hij deelt haar bewondering voor de Griekse mythologie en sleutelwoorden zoals zee, strand, zand, licht, gelaat en gloed komen ook in zijn gedichten veelvuldig voor. De lichamelijke liefde en het verstrijken van de tijd zijn belangrijke thema's.



illustratie
met dank aan het Europees poëziecentrum


Teixeira is een heel gewaardeerd dichter in Portugal. Hij heeft in 1992 de belangrijkste poëzieprijs van zijn land in ontvangst mogen nemen en onlangs kwam daar nog de bijzondere vermelding van de Portugese PEN-club bij. Hij publiceert regelmatig en de kwaliteit van zijn werk blijft hoog.

[pagina 130]
[p. 130]
Le ceneri di Pier Paolo Pasolini
 
Jij laat aan mijn voeten de herinnering neer
 
van die roerloze zomers met hun vracht
 
onwaarschijnlijke vruchten en de hartstocht der lichamen
 
de toekomst van hun ongeschoeide voeten
 
in het vochtige zand achterlatend: ‘Nisiuti’, met de onschuldige blik,
 
‘Gianni’ met de korte bolero, ‘Bruno’
 
met zijn blote hiel en heftige schaamteloosheid.
 
 
 
Wat wist ik van verdriet of van perversie
 
in die dagen? Rustig, tussen de raderen
 
die haar beschermden tegen de wereld, was Casarsa:
 
Guido die op een stille ochtend in maart vertrok,
 
in een clandestiene trein met een boek in
 
de hand naar de dood, terwijl zijn moeder wachtte
 
en ik, gewiegd op de stroom vergeten haren
 
van een of andere jongen, de slaap zo zacht, zo zacht,
 
voor wie insliep in de dromen van mijn ziel.
 
 
 
Jij laat nu, Niletto, op de helling
 
der jaren jouw naakte been neer en die ketterse moraal
 
die altijd de onze was. Vogels der onbeschaamdheid,
 
die van de partij en van de kerk, zoeken nu
 
in het bed waarin wij sliepen het genot waarvan zij
 
bleven verstoken, deze nachten excommunicerend
 
waaruit jongens noch meisjes zullen worden geboren
 
die in onze plaats een altaar zullen bestijgen.
[pagina 131]
[p. 131]
 
Want obsceen is alles wat zij graag zouden willen
 
doen maar waartoe zij niet in staat zijn, onoverwinnelijk blijft
 
het licht van de hemel in jouw ogen en die helderheid
 
die jou sinds lang buiten de wereld plaatst zoals
 
(zouden ze het wensen) het aureool van de aartsengelen.
 
 
 
Zij. Nooit zullen zij de vreugde kunnen dromen
 
(welke procedures zij ook aanspannen tegen ons of tegen
 
hetgeen wij ondernemen) die wij tussen de lakens delen
 
of de ruimte die zich voor ons opent
 
wanneer wij door de straat lopen, zij aan zij:
 
dan is mijn schouder voor jou een wonde,
 
de jouwe bekleedt zich voor mij met troost.
Uit: A Região Brilhante. Editorial Caminho, 1988.
[pagina 132]
[p. 132]
Anacreons lied aan Smerdis
 
De woorden verlichten jouw lichaam, verleid
 
nog door die geduldige tekening van vocalen
 
achtergelaten met de afdrukken van ons gevecht
 
in het zand. Eerste en laatste blik
 
gewaagd op die bergen van sneeuw
 
en vuur, je kunt terugkeren naar het slapen
 
in de armen van jouw heer. Voor vijf
 
talenten zou hij je niet aan zijn zanger verkopen.
 
 
 
Zo laat hij me lopen, stap voor stap,
 
over de uitgestrekte tarwevelden van jouw borst en het gulle
 
goud in jouw haren. Reik mij je hand:
 
ik wil met Dionysos één moment
 
die lippen vieren die smaken naar de nieuwe wijn van Samos.
Uit: A Região Brilhante. Editorial Caminho, 1988.
[pagina 133]
[p. 133]
De schone koordendraaister
 
Ik had als model de liefde en de studie
 
van zijn lichaam, naakt en zonder antwoord
 
op het bed. Een Febo gezongen
 
als een zucht in het oor van het gedicht,
 
terwijl een schaduw de ongewapende
 
nacht rondom de haard verzamelde.
 
 
 
Lang woont hij niet meer in mijn zachte tasten,
 
de lucht omlijstend met een obsceen woord.
 
Maar nog slaat de klok de tijd van uur tot uur.
 
Bewegingsloos en ontbloot zoals het lichaam van een kapiteel,
 
vertelt het kussensloop mij niet waarheen hij ging,
 
in welk verstrooid licht, naar welk hemels kader.
 
 
 
De borst insluitend zoals de wallen
 
van Perpignan tegen het beleg van de wereld,
 
bezoekt zijn ziel mij niet in het fosforescerende licht
 
dat de manen baadt van een paard, noch neemt ze me mee,
 
het hart in de armen, zijn vogel van bloed.
 
Ik laat de wind ia de namiddag zijn ademhaling
 
en mijn verlangen weven.
Uit: Arte da Memória. Editorial Caminho, 1992.
[pagina 134]
[p. 134]
Aan de voortvluchtige
 
Zie, Mabel, hoe de syllaben jouw leven bevrijden
 
en het verzamelen in de plooi van nog een vers.
 
Je zou willen dat het papier een balkon was voor de wereld
 
in de slapeloze opdracht van kijken, door de mansarde
 
van het lichaam, naar de stad,
 
naar het feest van haar ramen dat ons het geheim
 
van het licht weergeeft.
 
 
 
Laat je meenemen zoals een vogel in het verlangen
 
van zijn vleugels
 
over het groen van de velden en de draad van de telefoonkabels
 
om de hoed van een wolk te draaien, de wollen vacht
 
van de kudden te tellen. Zoek niet naar een of andere
 
zekerheid, noch naar de woorden
 
waarmee je het hart voor zijn leugens rechtvaardigt. Weet
 
dat je verder dan de kalligrafie van jouw gebaren het applaus
 
van de lucht bezit.
Uit: Arte da Memória. Editorial Caminho, 1992.
margenoot+
Vertaald en ingeleid door Irène Koenders

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken