Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
't Geestelijck kruydt-hofken (1657)

Informatie terzijde

Titelpagina van 't Geestelijck kruydt-hofken
Afbeelding van 't Geestelijck kruydt-hofkenToon afbeelding van titelpagina van 't Geestelijck kruydt-hofken

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1.47 MB)

ebook (3.25 MB)

XML (0.71 MB)

tekstbestand






Genre

poëzie

Subgenre

liederen/liedjes


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

't Geestelijck kruydt-hofken

(1657)–Anoniem Geestelijck Kruydt-hofken–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Het tweede Deel, Waer in aen-geteyckent worden de jaren van Christi geboorte.

CHristus zijnde besneden, 1
De Wijs' uyt Oosten-land 2
Hebben hem aen-gebeden, 
Herodes raeckt van kant, 8
Christi verstant 12
Onder de Leeraers werdt bevonden, 
Augustus het leven mist, 15
Hier na Ioannes Baptist 30
Van Godt voor henen wert gesonden. 
In Tiberius tijden 
Christus aen 't Cruyce stondt, 34
d' Apostels met verblyden 
Over al deden kondt 
Het nieuw Verbondt, 
Petrus, Iacobus kleyn end' grooten, 
Philippus en Andreas 
Bartholemeus, Thomas, 
Tadeus, en Symon Zeloten. 
Mathias werdt verkooren, 
Stephanus werdt gedoodt 
Paulus Godts stem mach hooren 35
Iacobus komt in noot, 44
't Concilioot 51
Werdt te Ierusalem gehouden: 
Christen name eerst begint: 43
[pagina 344]
[p. 344]
 Festus Ioden nijd bevindt,
59 Dies Paulus Romen eerst aenschouden.
41 Mattheus sijn Euangely,
58 Paulus sijn Brieven schrijft,
45 Marcus bloeyt als een Lely,
61 Lucas ons oock gerijft,
 Sijn penne drijft,
99 Ioannes oock seer wel t' Ephesen,
 Timotheus, Barnabas,
 Tistus, Philemon, Silas
 Hebben haer vyerigheyt bewesen.
68 Seneca is in 't leven,
50 Philo den wijsen Man,
60 Epicterus verheven
66 Doen Nero den Tyran
 't Vervolgh began,
72 Verspasiaen Ierus'lem winnet,
 Iosephus is nu bekent,
70 Rotterdam krijght fondament,
96 Dominiaen veel bloets verslinnet.
110 Onder Traiaen en Verus 
170 Vervolgingh derd' en vierd'/ 
205 De vijfd' onder Severus, 
238 Maximus fel regiert, 
253 Decius tiert, 
258 Oock Valeer', en Aurelianus, 277
 Is de negenst' in 't getal, 
 Doch de wreetste boven al 
304 Is onder Diocletianus. 
 Veel vrome Christen-helden
 Hebben gestort haer bloedt,
205 Ireneus men velden,
169 Policarpus door gloedt,
172 Blandina soet,
 Attalus d' yser stoel besuret,
[pagina 345]
[p. 345]
Serapion lijdt den brandt, 205
Ignatius Leeuwen-tandt, 110
Laurentius den rooster duret. 261
Lucianus most sterven 311
Rugg'lings op yser scherp, 
Sebastiaen men kerven286
Siet door het pijl-gewerp, 
Heet' Oly snerp, 
Peck, Teer lijden de Martelaren, 
't En is uyt te spreken niet 
Wat een tyranny geschiedt 
De Christen Kerck drie hondert jaren. 
Noch zijn veel overblijver 
Vervolgingen ontgaen, 
AEgesippus den Schrijver,160
Eusebius daer aen, 320
Tertulliaen, 200
Den kloecken school-geleerd' Panthenis 183
En den ouden Papias, 160
Clemens die te Romen was, 92
Den hoogen verlichten Origenus. 226
Paphnutius belyder, 325
Clemens, Alexandrijn, 204
Antonius een strijder 300
In d' eensame Woestijn, 
Bisschop Martijn, 375
Osius, in de Spaensche steden, 330
Dionisius Corinth', 175
Didimus met d' oogen blindt, 372
En Spiridon vol soetigheden. 330
Ieronimus in Iuden, 380
Ambrosis tot Milaan, 374
Augustinus in 't zuyden, 400
Gelijck oock Cipriaen, 250
En Nasiaen, 370
[pagina 346]
[p. 346]
360 Neffens Basilius verkeerde,
398 Chrisostomus onderwijl
340 Athanasius aen Nijl,
299 En oock Cyrillus Gods woort leerde
 In Thebaiden veel Vaders
 Gingen Discipels voor,
289 Marcarius, midtsgaders
350 Arsenius, Prior
 En Ysidoor
372 Moyses, Pastor, Pambo, Ammonis,
388 Evagius, Theonas,
360 Eulogius, Elias,
380 Palladius en Apollonis.
68 Doch sijn Nicolaieten,
51 Cherintus, Ebion,
131 En Bencochab vol spijten,
277 Manicheus begon
310 Arrius kon
265 Met Samosetaen veel beroeren,
254 Oock Novatianus graegh,
420 Nestorius en Pelaeg',
321 Met Donatus haer leer invoeren.
318 Ten tijden Constantinis
 Was wel 't vervolgen heen,
 Maer door tweedrachts fenijn, is
325 't Concili van Niceen
 Komen by een,
 Malkander men begost te haten:
337 Gonstantius volght in 't rijck
 En na desen van gelijck
360 Iulianus den Apostaten.
363 Na hem Iovinianis,
364 Valens en Valentijn,
 Het Roomsch rijck onderdaen is,
379 Twee Theodosi fijn,
[pagina 347]
[p. 347]
Daer neffens zijn 408
Arcadius in 't Oost gekomen, 395
Honorius in het West, 
Doch wert Romen op het lest 414
Van Alaricus ingenomen. 
Concili zijn in 't wesen: 
Constantionpel tweed', 384
Het derde tot Ephesen, 428
En tot Chalcedon breed 448
Was 't vierde reed, 
d' Instellingen zijn ingebroken, 
Paus Leo en Innocent 417
Hebben 't roer te met gewent, 443
Veel dingen na haer sin gesproken. 
Door Attilae heyr-krachten 450
Geheel Europa heeft 
Gensericus met machten459
Africa inne heeft: 
Veel wetten geeft 
Iustinianus in sijn boecken, 530
Boëtius lijdt gequel, 526
En de Longobarden fel 569
Italien geheel verkloecken. 
Benedictus stelt orden, 529
Gregorius regeert, 590
De Engelanders worden 597
Tot het geloof bekeert, 
Phocas begeert 606
Den Paus sal 'thooft der kercken wesen: 
Heraclius onderdaen 620
Maeckt door strijdt den Persiaen, 
En Machomet is opgeresen. 623
Wtrecht wort door de handen 642
Dagoberti gebout, 
Will'boort predickt dees landen,696
[pagina 348]
[p. 348]
719 't Doopsel weygert Radbout,
734 Martellus stout.
 d' Afgoden uyt Vrieslant verdrijvet,
724 Keyser Leo uyt de Kerck
 Heeft vernielt het beeldewerck,
806 De Texten op haer tijdt men schrijvet.
702 Absimarus verdreven
 Van dien hy eerst verdreef,
 Vergeldingh wert gegeven,
730 Damascenus nu leeft,
 Den Paus toeschreef
750 Pipino Vranckrijck als een gave,
732 Saracenen doen inval,
778 Carolus verwinnet al,
792 Vlaender verkrijgt den eersten Grave.
800 Carolus Magnus stichtet
 Het Westersch Keyserdom,
878 En Scotus heeft gelichtet,
860 Batavia dat zwom,
 Hollandt daerom
 Van d' holligheyt den naem ist geven.
880 De Noortmannen doen gewelt,
911 d' Ungersche zijn oock ontstelt,
988 Capet in Vranckrijck wert verheven.
 't Pausdom lijdt groot vernielen,
906 Veel dringen in den stoel,
907 Niet om 't behoudt der zielen,
912 Maer door wil van haer boel,
897 Stephani woel
908 En Sergius de Kerck beroeren,
930 Denemercken hem bekeert,
965 Polen 't Euangeli leert,
968 De Muysen Hatto wel beloeren.
 De Keyserlijcke kroone,
 Na Caroli geslacht,
[pagina 349]
[p. 349]
Is komen op Ottone. 962
En Duytslandt toegebracht, 
En om d'eendracht 
Keur-Vorsten zijn gestelt te kiesen: 1010
Henrici tot drie of vier, 
Onder dese sach men schier 1046
Den Paus sijn aertse macht verliesen. 1081
Hier na is Roomschen Heere 
Fred'rick Barbarossem, 1155
Berengarius leere 1035
Is tegen Pausen stem: 
Ierusalem 1100
Wert acht-en-tachtigh jaer gewonnen, 
In Vranckrijck d' Albigensis.1176
En te Romen Arnaldis. 1138
Hebben haer leeringen begonnen. 
Bernardus wert geboren, 1090
Dominicus daer by, 1170
Franciscus komt te voren 1182
Oock Thomas Aquini,1264
Raimund', Lulli,1260
Bonaventuur onder d' Prelaten, 1250
Magnus toegenaemt Albert, 1265
Damiaet' gewonnen wert, 1219
Graef Floris moet sijn leven laten. 1298
Guelfen party veel hinders1233
Itali doen met macht, 
Een Gravin brenght veel kinders 1266
In Hollandt t' eender dracht, 
Oock wert gebracht 
Te Avinion den stoel van Romen: 1305
Tempeliers komen in rou, 1312
Dom tot Wtrecht krijght gebou, 1320
Hoeckx ende Cabeljaus opkomen. 1351
Een Schisma is onsteken, 1378
[pagina 350]
[p. 350]
 d' Een Paus drijft d' ander uyt,
1340 Taulerus is gebleken,
1352 Wiclef zijn leer ontsluyt,
1380 Men vint 't Buyskruyt,
1398 En Tamerlaen neemt in veel rijcken:
1316 Tot Leyden wort steen van broot;
1323 In Zeelandt een vrouwe groot
 By een Reusin is te gelijcken.
1403 In Purmer d' Meereminne
 Als nu gevangen wort,
1421 Veel Dorpen vloeyen inne
 In den Biesbos by Dort:
1436 d' Engelschen kort
 Sietmen te met uyt Vranckrijck jagen,
1446 Kermers drijven hunne saeck,
1460 Oock leeft Kempis en Gerlaak.
1476 Carel van Switsers wordt verslagen.
1409 't Concilie te Pisen 
 Brenght 't Schisma in Gesus, 
1415 Die van Constans verwijsen 
 Hieronimum en Hus: 
1440 Eugenius 
 't Basels Concilium moet wijcken, 
1440 't Boeck-drucken breed en wijt 
 Komt in Capistrani tijdt 
1498 Savanorolam moet bezwijcken. 
1293 Adolphus van Nassouwen, 
1298 Albert. Henrick na hem 1308
 Het Keyserdom behouwen, 
1314 Lodowijck krijght de stem, 
1346 En Carolem, 
1378 Wenceslaus en Robert beklijfde, 
1411 Sigismundis komt daer aen, 
1440 Frederick, Maximiliaen. 1493
1519 Na desen Carolus de vijfde. 
[pagina 351]
[p. 351]
Machomet met victory 1353
Constantinopel wint, 
De Scheep-vaert Christophori 1479
Geheel West-Indien vint: 
Luther begint, 1517
Calvinus en oock Menno leeren, 1536
Zwinglius blijft in de slacht 1531
Paraselsis is geacht, 1510
En Erasmus in grooter eeren.1520
Romen wert in genomen, 1527
Britten siet m' openbaer, 1520
Capucinen opkomen, 1525
Der Iesuiten schaer, 1540
Oock werdt nu klaer 
Trentens Concili nae veel jaren, 1563
Beelden krijgen eenen val, 1566
Alba doodt een groot getal, 1568
Den Trobel brengt een groot bezwaren. 
Veel Dorpen zijn versoncken 1570
In Alderheyl'gen vloedt, 
Tot Parijs is men droncken 1572
Van Hugenooten bloedt: 
Alckmaer krijght moet, 1573
Leyde ontset is door Gods wonder 1574
Een Comeet haer groot vertoont, 1577
De Pacificati schoont, 1578
De Spaensche Vloot komt gants ten onder. 1588
Onder d' Astronominen 
Copernicus beroemt, 1525
Daerna sagh men verschijnen 
Tycho Brahe genoemt: 1585
Socinus komt, 1580
Arminius begint te leeren, 1608
Een Comeet men vyerigh siet 1618
[pagina 352]
[p. 352]
1620 Waer nae veel verdriet geschiet,
 Door wisselig van Duytsche Heeren.
1609Treves sijnde begonnen,
1621 Eyndight nae twaelef jaer,
 Godt heeft verlossen konnen
1629 Hollandt uyt sijn bezwaer:
 Dus laet ons maer
 Met hert en sinnen hem aenkleven
 Vyerigh volgen in het goet,
 Hy sal ons uyt liefde soet
 Al wat ons hier van nood' is geven.
 Ghy hebt hier uyt Cronijcken,
 d' Out-vaders van begin
 Aenvangh van Coninghrijcken,
 Volcken, steden niet min:
 Breeder ist in
 De boecken wijtloopigh beschreven,
 Leest het al tot Godes prijs,
 Bidt hem dat hy u aenwijs'
 Den rechten wegh van 't eeuwigh leven.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken