Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Grimbergse oorlog (1852-1854)

Informatie terzijde

Titelpagina van Grimbergse oorlog
Afbeelding van Grimbergse oorlogToon afbeelding van titelpagina van Grimbergse oorlog

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (3.89 MB)

XML (1.23 MB)

tekstbestand






Editeurs

Ph. Blommaert

C.P. Serrure



Genre

poëzie

Subgenre

kroniek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Grimbergse oorlog

(1852-1854)–Anoniem Grimbergse oorlog–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

[vs. 2885-3852]aant.

 
Alse doot was die hertogeGa naar voetnoot2886
 
Die te Grimbergen hadde d'orloghe,Ga naar voetnoot2887
 
Ende sijn sone hadde ontfaenGa naar voetnoot2888
 
't Lant, so begonste hi saenGa naar voetnoot2889
2890.[regelnummer]
D'orloge te vernuwen doe;
 
Maer onwijsselijc voer hire toe:
 
Sonder raet dede hi al sijn dinc.
 
Dat die van Grimbergen yerst ontginc,
 
Vercregen si weder met dit orloghe,
 
Ondancs van Brabant den hertoghe.
 
't Goet vercregen si algader,
 
Dat hem ontcracht hadde sijn vader,
 
Die d'ierste orloge began,
 
Ende ander goet daertoe nochtan
2900.[regelnummer]
Namen si hem, sijt seker das,
 
Dat sijn vader houdende was,
[pagina 130]
[p. 130]
 
Ende onthielden 't hem te male;Ga naar voetnoot2902
 
Daeromme vergaderde hi, wet wale,Ga naar voetnoot2903
 
Sijn volc groot ende cleine,Ga naar voetnoot2904
 
Ende voer met heercrachte gemeineGa naar voetnoot2905
 
In Grimbergerland logieren
 
Met ontplokene bannieren.
 
Alse die van Grimbergen vernamenGa naar voetnoot2908
 
Den hertoghe ende die met hem quamen,
2910.[regelnummer]
Wouden si tien selven tide
 
Jeghen hem varen met stride,
 
Ende nemen dats hem gebueren
 
Mochte; maer tier uren
 
Wederriet, als ic versta,
 
Selve die here van Breda,
 
Ende sprac: ‘Sem mijn ere!Ga naar voetnoot2916
 
Van Grimbergen her Arnout, here,Ga naar voetnoot2917
 
Het ware sotheit tesen tidenGa naar voetnoot2918
 
Dat wise nu voeren bestriden:
2920.[regelnummer]
Wine sijn van lieden niet voersien,
 
Ende die hertoghe nes om geen vlien
 
Hier comen; want groote cracht
 
Heeft hi al nu hier gebracht
[pagina 131]
[p. 131]
 
Van ridderen ende van knapen,
 
Die wale connen aen de wapen;
 
Ende quamen wi te stride nu,
 
Daer soude gescien, dat seg ic u,Ga naar voetnoot2927
 
Grote scade in beiden siden.Ga naar voetnoot2928
 
Maer ic rade ons tesen tiden,Ga naar voetnoot2929
2930.[regelnummer]
Dat wy ons passe so bewarenGa naar voetnoot2930
 
Dat sy niet te na en varen;
 
Ende men doe 't goet hier in 't lant
 
Al voeren in seker hant:
 
Eest dat si idel vinden de scueren,
 
Sy selen hier niet lange dueren;
 
Want hem naect de winter cout.’
 
Si seiden alle: ‘Heer Arnout,
 
Dat is seker de beste raet.’
 
Doen ginc hi, dat verstaet,
2940.[regelnummer]
Ende dede die passen bewaren wel
 
Met volcke dapper ende snel;Ga naar voetnoot2941
 
't Goet dede hi uten dorpe voeren,Ga naar voetnoot2942
 
Ende liet open huys ende scueren,
 
Daer die hertoghe mocht toeGa naar voetnoot2944
 
Comen, weert spade, weert vroe.
[pagina 132]
[p. 132]
 
Ende heer Arnout lag voert an
 
Te Grimbergen met menighen manGa naar voetnoot2947
 
Wel ter harnassche, ende wachte,
 
Beide by daghe ende by nachte,
2950.[regelnummer]
Sijn poent ende oic sijn stade
 
Om den hertoghe te doen scade.Ga naar voetnoot2951
 
Oec haddi doen begravenGa naar voetnoot2952
 
Grimbergen ende verhaven
 
Met grachten, dat men in ghenen sin
 
Dan te twee gaten mocht comen in,
 
Ende die waren van partye met
 
Goede lieden wel beset,
 
Entie verhoedense sere vast.
 
Als die hertoghe met menigen gast
2960.[regelnummer]
Een tijt hadde in 't lantGa naar voetnoot2960
 
Gelegen, ende hi ondervant
 
Hoe sy waren te gereken,
 
Dedi haestelic opbreken
 
Sijn here groot ende cleine,
 
Ende keerde weder algemeine
 
Te Brussel wert met luttel eren,
 
Ende liet scheiden sijn hulperen,
[pagina 133]
[p. 133]
 
Ende sijn volc t'huyswert varen.
 
Selve bleef hi liggende t'waren
2970.[regelnummer]
Te Bruessel binnen der stat.
 
Alse heer Arnout vernam, dat
 
Die hertoghe ende sijn hereGa naar voetnoot2972
 
Gescheden was, dede hi met gheere
 
Den lantvolcke, des sijt vroet,
 
Wederhalen al haer goet;
 
Maer altoes bleef hi op sijn hoede,Ga naar voetnoot2976
 
Ende hielt bi hem, als ic gevroede,Ga naar voetnoot2977
 
Een deel lieden van den besten,
 
Daer hi hem met soude bewesten.
2980.[regelnummer]
Des grooten hoops en hadde hi
 
Niet te doen; want verre ende bi
 
Waest verbrant oft opgenomen
 
Waer dat men toe conste comen.
 
Dus namen si orlof vortane,
 
Ende die grave van Viane
 
Sciet van daer, als ic versta,
 
Ende oic die here van Breda;
 
Maer sijn vier sonen bleven daer,
 
Die hem holpen voer en naer.
[pagina 134]
[p. 134]
2990.[regelnummer]
Dus bleef 't staende buten vrede,Ga naar voetnoot2990
 
Dat d'een den anderen niet dede
 
Dan si panden of roef namen
 
So wair dat sire toe quamen.
 
Alse dit in onpeise gestaenaant.
 
Lange hadde, so wort beslaen
 
Met siecheiden ende beswaert
 
Die ander hertoge Godevaert.
 
Onlange lachi, hine sterf;
 
Sire siele geve God haer bederf!
3000.[regelnummer]
In Brabant en was hi maer
 
Hertoghe omtrent vier jaer.
 
Te Lovene in Sinte PieterskerckenGa naar voetnoot3002
 
Groef men met dieren gewercken,Ga naar voetnoot3003
 
Ende met eren weerdelike,Ga naar voetnoot3004
 
Als't wel betaemde den hertoge rijcke.
 
 
 
Dese Godevaert liet een kint,
 
Jonc van daigen, ic liege u twint,Ga naar voetnoot3007
 
Dat in de wiege lag onbejaert,
 
Ende hiet die derde Godevaert.
3010.[regelnummer]
Doe quamen die naeste vriende,Ga naar voetnoot3010
 
Dat den kynde wel was siende,
[pagina 135]
[p. 135]
 
Ende gaven't by rade der genote
 
Van den lande, clein ende grote,
 
Vier heren te bewaren sekerlijc:
 
D'een was van Diest mijn heer Henric;
 
D'ander heer Geraert van Wesemale,Ga naar voetnoot3016
 
Maerscalc van Brabant, wet wale;
 
Die derde heer Jan van Bierbeke;
 
Die vierde sekerleke
3020.[regelnummer]
Van Wemmele heer Arnout.Ga naar voetnoot3020
 
Desen vier heren stoutGa naar voetnoot3021aant.
 
Beval men in hoede dit jonge kint
 
Dat sijt souden met genint
 
Behoeden voirt ane van aldien
 
Daer hem ane mocht messchien.
 
Oec gaf men hem in handen
 
Die momborie van al den landeaant.
 
Toter tijt voert anne
 
Dattet kint gewassen was te manne.
3030.[regelnummer]
Oic moesten si beloven ende sweren
 
Dat sy souden helpen verwerenGa naar voetnoot3031
 
Waer men den kynde woude doen onrecht,
 
Ende sijn lant bevreden slecht,
[pagina 136]
[p. 136]
 
Ende bystaen in rade en dadeGa naar voetnoot3034
 
Den lande, beide vroech ende spade.
 
Dit loofden sy gereet
 
Te voldoene, wien lief, wien leet,
 
En bleven lange, na dat ic't vinde,
 
Mombere van den jongen kinde,
3040.[regelnummer]
Ende regeerden lant ende kint.Ga naar voetnoot3040
 
Hierna gevielt sint
 
Dat van Grimberghen heer Arnout,Ga naar voetnoot3042
 
Ende beide syne sonen stout
 
Vernamen van 's hertogen doet,Ga naar voetnoot3044
 
Ende hadden nijt herde groet,
 
End in haer herte groten toren
 
Datse die hertoghe te vorenGa naar voetnoot3047
 
In haer lant hadde versocht,
 
Ende so vele volcx hadde brochtGa naar voetnoot3049
3050.[regelnummer]
Op hem, die hem daden scade,Ga naar voetnoot3050
 
Ende werden des staphans in radeGa naar voetnoot3051
 
Dat si die wouden wreken seere;Ga naar voetnoot3052
 
Om dies dat doot was haer heere,
[pagina 137]
[p. 137]
 
Dochten dat si niet ene twint
 
En gaven om dat jonge kint.
 
Dies ontboot heer Arnout
 
Sijn vrienden jonc ende out
 
T'enen nameliken daghe,
 
Ende oic alle sijn maighen.
3060.[regelnummer]
Leenknechten ende man
 
Quamen te Grimbergen an,
 
Gewapent herde wel ter cuere.
 
Doen sprac mijn heer Arnout vuere:
 
‘Ghi heren, die hertoge van Brabant,
 
Die op ons gesticht heeft brant,
 
Ende ons geerne hadde verdreven,
 
Es doot, ende na hem es bleven
 
Een kint van jongen jaren.
 
Radijt nu, wy sullen varen
3070.[regelnummer]
Ons wreken daer in 't lant
 
Op die ons willen hebben gescant?’
 
Die here van Breda sprac doe:Ga naar voetnoot3072
 
‘Goeden raet sal ic geven hier toe;
[pagina 138]
[p. 138]
 
Laet ons opsitten sonder vaer,
 
Wy sellen varen te Nettelaer,
 
Dat niet verre en es van hier;
 
Wy hebben ridderen stout ende fier,Ga naar voetnoot3077
 
Ende wy sellen in allen sinnen
 
Die borch beleggen. Eest dat wise winnen,
3080.[regelnummer]
So laetse ons, in corter stont,
 
Slechten tot in den gront,
 
Ende 't dorp verberren sonder sparen;
 
Ende van daer laet ons varenGa naar voetnoot3083
 
Te Vilvoorden al te male,
 
Ende afbreken borch ende sale,Ga naar voetnoot3085
 
Ende verberren 't dorp gereet,Ga naar voetnoot3086
 
Dat ons nu al te na steet,
 
Ende in de oogen al te seere.
 
Hierna sonder letten meereGa naar voetnoot3089
3090.[regelnummer]
Willen wy ons beraden saen
 
Wat wy dan voirt willen bestaen.’Ga naar voetnoot3091
 
Heer Arnout sprac: ‘Dese raet es goet,
 
Also wil ic dat men doet.’Ga naar voetnoot3093
 
Hi dede gebieden met staden
 
Dat men wagene dede ladenGa naar voetnoot3095
[pagina 139]
[p. 139]
 
Met brode ende oic met wine;Ga naar voetnoot3096
 
Ende si loeden hoer wapine,
 
Tente ende paveljoene,
 
Dies men mochte te doene
3100.[regelnummer]
Hebben, ende dair toe gescutte,
 
Dat oirberlec ware ende nutte.
 
Doen die van Grimbergen waren
 
Al gereet, sonder sparen
 
Togen si al onverveert
 
Ghereet te Nettelaer weert,aant.
 
Ende voerden met hem in de vaertGa naar voetnoot3106
 
Menich starc springende paert,
 
Menich ors, menich rosside;Ga naar voetnoot3108aant.
 
Oec voerden si met hem tien tideGa naar voetnoot3109
3110.[regelnummer]
Menigen scilt ende baniere,Ga naar voetnoot3110
 
Die rikelijk waren ende diere.
 
Men blies dair hoirnen ende trompen,Ga naar voetnoot3112
 
Ende lieten die orssen henen trompenaant.
 
Des si te Nettelaer quamen,
 
Daer si belagen te samen
 
Die vaste borch alomme ende omme,
 
Beide in rechte ende in cromme.
[pagina 140]
[p. 140]
 
Sy gingen slaen in dat groene
 
Tenten ende paveljoene,Ga naar voetnoot3119
3120.[regelnummer]
Daer si in souden rusten daghen;aant.
 
Ende als die van binnen saghen
 
't Here dat daer was gelogiert,
 
Werden si seere gescoffiert,
 
Ende verveert in allen sinnen,Ga naar voetnoot3124
 
Sine wisten wes beginnen;
 
Want sy waren onversien.
 
Doch sloten sy vaste na dien
 
Haer vaste poorten, dat wet,Ga naar voetnoot3128
 
Ende verhameiden metaant.
3130.[regelnummer]
Haer wikette met groter spoet,aant.
 
Met ketene vaste ende goet,
 
Ende met grote bomen sterc.
 
Daer na droegense hoer werc,
 
En grooten steenen totten mueren,
 
Daer si mede souden rueren,
 
Woude mense in enigen sinnen
 
Stormen; sy droegen ten thinnen
 
Stercke bogen ende gescutte,Ga naar voetnoot3138
 
Ende dat te stormen was nutte,
[pagina 141]
[p. 141]
3140.[regelnummer]
Om hem te waerne met eren.
 
Ende van Grimbergen die herenGa naar voetnoot3141
 
Doe si gelogeert waren,
 
Ginghen si sonder sparen
 
Eten, drincken, slapen doe;
 
Maer si bewaerden hen alsoe
 
Dat si daden in der nachte
 
Doen al te sconen sciltwachte
 
Goeden lieden, diese in haer laghe
 
Wel behoeden totten daghe.
3150.[regelnummer]
's Morgens dede met gewout
 
Gebieden mijn heer Arnout
 
Dat hem elkerlijc bereide;
 
Hy woude die borch sonder beide
 
Stormen of asselgeren gaen,
 
Ende als men dit heeft verstaen
 
Wort in't here groot gescal.
 
't Volc ginc hem wapenen al;
 
Sy daden aen halsberge of platen,Ga naar voetnoot3158aant.
 
Ende wapenroc, die hem wel saten,Ga naar voetnoot3159
3160.[regelnummer]
Elc na dat hy begheerde.Ga naar voetnoot3160
[pagina 142]
[p. 142]
 
Sy gorden goede snydende sweerde,Ga naar voetnoot3161
 
Ende namen helmen ende scilde.
 
Daer na daden de heren mildeGa naar voetnoot3163
 
Knapen nemen ende serjandenGa naar voetnoot3164
 
Vaste tergien in hare handenaant.
 
Ende hoek-awelen in haer hant,
 
Daer si mede, si u becant,
 
Den muer met souden breken,
 
Ende houwen ende afpeken.
3170.[regelnummer]
Ende doen si waren bereet
 
Togen si derwert wel gereet
 
Ter borch toe met groter spoet,
 
Somme t'ors, somme te voet.
 
Sy bliesen trompe ende hoorne
 
Dien van binnen ten toorne,
 
Die hem vaste setten ter weere.Ga naar voetnoot3176
 
Die van buten quamen met ghere
 
Al ter borcht toe gereet,
 
Wel gewapent ende bereet,Ga naar voetnoot3179
3180.[regelnummer]
Ende gingen die borch sonder vierenGa naar voetnoot3180aant.
 
Sterkelic asselgieren;
 
Hout ende stroe dat si brachten,
 
Ende vulden die diepe grachten
[pagina 143]
[p. 143]
 
Ondancs die van binnen,
 
Die uytworpen in alle sinnen
 
Menighen herden, swaren steen.Ga naar voetnoot3186
 
Oec scoten si al in een
 
Scerpe stralen ende pilenaant.
 
Uit haren boge dicwile.
3190.[regelnummer]
Maer d'ander hadden targien vast,
 
Dat hem niet en scade een bast,Ga naar voetnoot3191
 
Ende volden die grachten daerGa naar voetnoot3192
 
Dat men cortelic daer naer
 
Aen den muer ginc te voet.
 
Doen haelden sy met groter spoet
 
Groote leederen ende stercke,
 
Die men maict te selken wercke,Ga naar voetnoot3197
 
Ende rechten se ane die mueren.
 
Der wert groot ende stuere
3200.[regelnummer]
Dat assaut ende vermede
 
Wel begonnen te .XX. steden.
 
Sy daden comen sonder sparen
 
Alle haer scutten, die daer waren,
 
Die opwert in dat rueelaant.
 
Scoten menich scarp quareel,
[pagina 144]
[p. 144]
 
Die daer vlogen min noch meeGa naar voetnoot3206
 
Gelijc hagel ende snee;Ga naar voetnoot3207
 
Ende van buten ende van binnen
 
Elc pijnden om winnen,Ga naar voetnoot3208-3209aant.
3210.[regelnummer]
Ende scoot sinen vianden jeghen.Ga naar voetnoot3210
 
Daer wert gequetst menich degen,Ga naar voetnoot3211aant.
 
Beide van buten ende van binnen;Ga naar voetnoot3212
 
Men stormde daer in allen sinnen,
 
Ende die van buten sonder scop
 
Clommen daer die lederen op,
 
Ende droegen met gewelde
 
Boven haer die vaste schelde,
 
Waer op men menigen steen
 
Worp ende stac in een
3220.[regelnummer]
Met grote glavien lanc.aant.
 
Si daden an haren danc
 
Die lederen tumelen neder,
 
Die nochtan verquamen weder,
 
Ende togen emmer ter lederen toe;
 
Want dier van buten was doe
 
Vele meer dan dier van binnen,
 
Dies sijn si in allen sinnen
[pagina 145]
[p. 145]
 
Ten mure clommen boven.
 
Men mochtse prisen ende loven
3230.[regelnummer]
D'ierste, die ten muere bestreden
 
Die vianden met vromicheden.Ga naar voetnoot3231
 
Dier was een voirwaer
 
Mijnheer Geraert van Herlaer,Ga naar voetnoot3233
 
Ende van Oyenbrugge mijnheer Henric,Ga naar voetnoot3234
 
Ende heer Willem sekerlijc,
 
Die borchgrave van der Thomen;Ga naar voetnoot3236
 
Dese waren opgecomenGa naar voetnoot3237
 
Ten muere aldaer yerstwerf;
 
Nochtan waren si menichwerf
3240.[regelnummer]
Geworpen op hare scildeGa naar voetnoot3240
 
Die sy hielden, die ridders milde,Ga naar voetnoot3241
 
Dat si bina waren gevallen;
 
Doch quamen si mit allenGa naar voetnoot3243
 
Al stridende hantgemene
 
Jeghen de vianden groot ende cleene,
 
Ende sloegen grote slaghe.Ga naar voetnoot3246
 
So vele deden si in dien daghe,
 
Dat men hare dade scone, goet,
 
Met rechte prisen moet.
[pagina 146]
[p. 146]
3250.[regelnummer]
Wat si geraecten metten sweerde,Ga naar voetnoot3250
 
Dat velden si al tegen d'eerde.
 
Si daden tumelen van den muereGa naar voetnoot3252
 
Met tweeen, met drien, ter selver ure.
 
Die van binnen weerden hem vast;Ga naar voetnoot3254
 
Maer si werden te seere verlast,
 
Ende vermant in allen syden;
 
Ende doen si hare gesellen stryden
 
Sagen, die daer waren beneden,
 
Ende si al sulken anxt leden
3260.[regelnummer]
Op den muer daer si waren,
 
Clommen si op sonder sparen
 
Met .x. met .xij. te malen,
 
Ondancs den anderen, wet wale,
 
So dat si quamen ten muereGa naar voetnoot3264
 
Boven; ende dair, tier ure,
 
Wert menige man te dale gevelt
 
Van den muere met gewelt.
 
D'andere lieten's hieromme twint,
 
Sine clommens boven met genint,
3270.[regelnummer]
Soe dat si ten muer quamen,
 
Ende begonsten alle te samen
 
Te stridene op den viande,
 
Die hem weerde metten brande,Ga naar voetnoot3273aant.
[pagina 147]
[p. 147]
 
Ende somme, dat wale wet,
 
Worpen si met stenen net;
 
Maer dire van buten was so vele,
 
Dat si moesten in den nijtspele
 
Wiken die van binnen waren;
 
Want daer wasser in dit toevaren
3280.[regelnummer]
Doot ende gequetst ene partie.
 
Van den muere vloen sie
 
In de borch, ende sloten se toe;
 
Maer die ander volgden doeGa naar voetnoot3283
 
Na die andren ter borch waert,
 
Ende daden die poerten op ter vaert,
 
Dat haer geselscap quam binnen;Ga naar voetnoot3286
 
Daer begonst men in allen sinnen
 
Die borch te bestriden nu.
 
Hier af wil ic swigen nu,
3290.[regelnummer]
Ende tellen u die jeste voort,
 
Gelijc alser toe behoort.
 
Tesen tiden, dat was waer,
 
Dat die van Grimbergen Nettelaer
 
Asselgieren wouden ende breken mede,aant.
 
Quam die niemare in die stede
[pagina 148]
[p. 148]
 
Te Bruessele, dat van menigen degenGa naar voetnoot3296
 
Die borch al nu ware beleghen.
 
Die mare quam also voren,
 
Dat se die van Grimbergen storenaant.
3300.[regelnummer]
Willen, ende slechten in den grond;
 
Ende als elc here dat verstont,
 
Van dien dat 't kynt bevolen was,
 
Ende 't lantscap met, sijt seker das,aant.
 
Vermomboert hadden ende 't goet,
 
Wordense erre in den moet,Ga naar voetnoot3305
 
Ende ontboden ridderen, knapen,Ga naar voetnoot3306
 
Wel te harnassche in die wapen,
 
Die daer geseten waren naest.
 
Dese quamen met groter haestGa naar voetnoot3309
3310.[regelnummer]
Gewapent, ende dese scare
 
Was bevolen oec voerware
 
T'achterwaren, ic seker ben,
 
Den goeden here van Craynhem,
 
Dat si met hem voer sonder letten
 
Nettelaer die borch ontsetten;
 
Hi seide, hi dade geerne doe
 
Cracht ende macht daertoe.
[pagina 149]
[p. 149]
 
Dien nacht so bleef hi
 
Te Bruessel, gelovet mi,
3320.[regelnummer]
Ende dat volc algader toe
 
Tote des anderen morgens vroe,Ga naar voetnoot3321
 
Dat die dach wert verclaert
 
Gereiden si hem ter vaert,
 
Ende sijn gevaren van daer,
 
Soe dat si sijn by Nettelaer
 
Ter borch wel gewapent comen,
 
Daer si cort hebben vernomen,aant.
 
Dat die van Grimbergen, die gaste,
 
Hebben gewonnen die borch vaste
3330.[regelnummer]
Op die van binnen tien tiden,
 
Beide met stormen ende met striden,
 
Ende afgebroken tot in den gront.
 
Si hadden oec lieden gewont,
 
Somme doot, een deel gevaen,
 
Ende groten roof gedaen;
 
Vele goets hadden si gewonnen:
 
Dat selen si, opdat si connen,
 
Voeren te Grimbergen waert.
 
Sy loeden hare carren ter vaert;aant.
[pagina 150]
[p. 150]
3340.[regelnummer]
Want si wouden algader doe
 
Trecken te Vilvoorden toe.
 
Wat sijs in haren wegen vonden,Ga naar voetnoot3342
 
Dat roofden sy te dien stonden;
 
Maer cort daer na si vernamen
 
Dat daer veel liede gewapent quamen,
 
Die hem dair wilden letten,
 
Ende Nettelaer ontsetten.
 
Alse die van Grimbergen verstaen
 
Dit hebben, voeren si saen
3350.[regelnummer]
Den vianden in haer ghemoet
 
Met enen hope stout ende goet.Ga naar voetnoot3351
 
Bi Nettelaer op een schoon velt
 
Vergaderden si met gewelt,Ga naar voetnoot3353
 
Ende elc vergorde sijn peert wale.
 
Doen sprac heer Seger van den Male:
 
‘Ghi heren, hoert my voert an;
 
Hier compt gewapent menich man.
 
Daer by soud ic wel raden,
 
Dat wy een deel onser lieden daden
[pagina 151]
[p. 151]
3360.[regelnummer]
Met haeste, na voren varen,
 
Jegen den vianden, sonder sparen,
 
End si op hem begonnen den strijt;Ga naar voetnoot3362
 
Wy souden hem volgen sonder verspijt,aant.
 
Ende van achter comen op hem;Ga naar voetnoot3364
 
Want sine selen meer noch minGa naar voetnoot3365
 
Van ons weten; dus mochten wise deren,Ga naar voetnoot3366
 
Ende ons selven best verweren.’
 
Sy riepen alle: ‘Men doe alsoe!’
 
Doen werter daer gecosen toe
3370.[regelnummer]
Wel .xx. hondert ridderen goede,
 
Stout ende van hogen moede,
 
Wel ghewapent ende gereden.Ga naar voetnoot3372
 
Hi geleidese tien steden
 
Selve, heer Wouter Berthout;
 
Sijn vader was heer Arnout,
 
Van Grimberghen die here,Ga naar voetnoot3376
 
Die weert was grooter ere.Ga naar voetnoot3377
 
Dus reet heer Wouter fierlike
 
Met sconen volcke vromelike,
3380.[regelnummer]
Ende blicken utermaten claer
 
Van sconen wapenen, die men daer
[pagina 152]
[p. 152]
 
Sach op bergen ende in valeyen.
 
Daer hoerde men menich ors neyen,aant.
 
Dat bronken ginc te dier tijt.
 
Neven heer Wouteren, seker sijt,
 
Reden noch ridderen vive,
 
Vrome ende stout van live;
 
D'een was heer Segher van der Male,
 
Die den raet gaf, wet wale,
3390.[regelnummer]
Dat dese voren souden riden
 
Die vianden daer bestriden,Ga naar voetnoot3391
 
Ende d'andre souden comen na.
 
Bi hem voer, als ic versta,
 
Mijn heer Simon, die sone sijn,
 
Ende die borchgrave fijn
 
Van der Tommen, mijn heer Willem.
 
Oec streden met hem
 
Heer Geraert ende heer Jan Screyhane:
 
Twee bruederen, na minen waneGa naar voetnoot3399
3400.[regelnummer]
Waren si coene ende vroet.
 
Dat waren vijf ridderen goet,
 
Die met heer Wouteren reden,
 
Met groote behagelheden,
[pagina 153]
[p. 153]
 
Daer si sagen die vianden
 
Voer hem comen in den sande
 
Met groter haest gevaren
 
Wel gewapent sonder sparen;
 
Ende als heer Wouter vernam
 
Dat hy by den anderen quam
3410.[regelnummer]
So dat hem wale dochte
 
Dat men se beschieten mochte
 
Met enen boge, horte hi voreGa naar voetnoot3412aant.
 
Op een sterc ors ter core,
 
Wel ghewapent als een lanthere.
 
Een scilt droech hi min no mereGa naar voetnoot3415
 
Ghelijc dat was sijn baniere,Ga naar voetnoot3416
 
Die was van gout ende diere,
 
Met ere vaesche van lasuere,aant.
 
Met drie coken goet ter cuere
3420.[regelnummer]
Van sabele: twee boven, een beneden;Ga naar voetnoot3420
 
Schacht in hant van behagelheden,Ga naar voetnoot3421
 
Een pinceel daer ane van siden.aant.
 
Jegen hem horte tien tyden
 
Een vrome man, maer ic en weet niet
 
Ter waerheit hoe hy hiet.Ga naar voetnoot3425
[pagina 154]
[p. 154]
 
Hy droech enen gekeperden scilt;Ga naar voetnoot3426
 
Sijn spere wel te poente hilt,
 
Ende sloech Wouteren op de side,
 
Beneden den scilt, dat tien tideGa naar voetnoot3429
3430.[regelnummer]
Sijn spere al in splinteren brac;
 
Maer hoert hoe hi weder stac.
 
Hi geraecten bat ter cuere,Ga naar voetnoot3432
 
En staken op die borste vuere,Ga naar voetnoot3433
 
Op sijn plate, dat hi dede waden
 
Sijn spere-yser ende baden
 
In sijn lijf enen grooten voet.
 
Heer Wouter was vrome ende goet,
 
Trac 't spere van hem, d'ander viel neder:
 
Nien wet ic of hi op stont weder;
3440.[regelnummer]
Want die strijt began daer tier steden,
 
Daer dapperlijc toe quam gereden
 
Heer Willem die borchgrave coene
 
Op een ors van goeden doene,
 
Met sinen wapenen overtoghen,
 
Die van goude scoon, ongelogen,Ga naar voetnoot3445
 
Ende van kelen waren ondersneden
 
Met drie keperen vol schierhedenaant.
[pagina 155]
[p. 155]
 
Van selvere ende van lasuere.
 
D'ors liet hi lopen te dier ure
3450.[regelnummer]
Rechte te stride waert in,
 
Ende stac een meer no minGa naar voetnoot3451
 
Dat hi nederviel ter erden;
 
Soe dede hi den anderen ende den derden.Ga naar voetnoot3453
 
Hi trac 't sweert doen 't spere brac;
 
Doen wert daer een groot gecrac,
 
Beide van slagen ende van steken:Ga naar voetnoot3456
 
Menige glavie sag men breken.
 
Men ginc daer in beide sidenGa naar voetnoot3458
 
Sere vechten ende striden.
3460.[regelnummer]
Een jongelinc quam in den stride
 
Ghereden wale op een rosside,
 
Gewapent, ende stac voert ane
 
Mijn heer Janne Screyhane
 
Dat hi ter erden wel naer
 
Oec was gevallen dair;
 
Doch onthielt hi hem in 't ghereide,aant.
 
Ende sloech den ghenen sonder beideGa naar voetnoot3467
 
Dattet hoift ter aerden vel.
 
Doen wert die strijt groot end fel;
[pagina 156]
[p. 156]
3470.[regelnummer]
Van Grimbergen die gasten
 
Worden doen bestriden vaste
 
Van den Brabantschen heren;
 
Maer si weerden hem met eren,
 
Ende slogen menighen ter eerden,
 
Wat si geraecten metten sweerden,
 
Dat begaf sine slage voirt ane.
 
Doen quam heer Geraert Screyhane,
 
Die vrome was ende coene,
 
Op een ors van Arragoene,
3480.[regelnummer]
Dat sprongen groot springende quam;
 
Sijn scilt, als ic vernam,
 
Was al te male van kelen root,
 
Met een hoede van silvere groot,aant.
 
Drie rode meerlen, meer no min,Ga naar voetnoot3484
 
Met enen rande, meer no min,
 
Van lasuere al geheel.
 
Sijn wapenrok, sijn tornekeel,Ga naar voetnoot3487aant.
 
Sijn coevertoere, wet wale,
 
Was van den selven al te male;
3490.[regelnummer]
Hi riep: Grimbergen! sinen cri.aant.
 
Aldus quam die ridder vri
[pagina 157]
[p. 157]
 
Geslegen voer metten sporen.
 
Hi sach enen die hem te voren
 
Sere dede te dien stride;Ga naar voetnoot3494
 
Want hi hadde ten selven tide
 
Enen knape nedergesteken,Ga naar voetnoot3496
 
Dat heer Gerart woude wreken,
 
Ende liet d'ors lopen te hem waert;
 
Den ghenen geraecte hi ter vaert
3500.[regelnummer]
Op den scilt dien hi stac voere;
 
D'yser leet de plate doere,
 
Ende raecte hem in het herte,
 
Dat hi doot ter erden sterte.Ga naar voetnoot3503aant.
 
Dat spere brac; ten sweerde hi vinc,
 
Dat hem bi der side hinc,
 
Ende sloech dair enen anderen mede,
 
Dat hi doot viel op de stede.
 
Den derden geraecti also warm,
 
Ende sloech hem af den arm.
3510.[regelnummer]
Daerna sloech hi in de scare,
 
Ende voer striden hare ende dare.
 
Ten stride quam een ridder stout,
 
Van Craynem mijn heer Arnout,
 
Ende menich man quam ten stryde,
 
Gewapent nevens sijn syde.
[pagina 158]
[p. 158]
 
Selve was hi gewapent wel,
 
Ende sat op een ors harde snel
 
Gewapent tote in d'ogen sijn.
 
Sijn tornekeel was goet ende fijn,
3520.[regelnummer]
Ende was eens met siere baniere,
 
Die abelic was ende diere,aant.
 
Van claren goude, ende daerin
 
Een cruce van kelen, meer no min,
 
Van sable een craye fier
 
Staende in 't overste quartier.
 
Sijn ors was overdect wale
 
Van den selvere al te male.
 
In sijn hant hilt hi een spere,
 
Ende quam gereden in 't here,
3530.[regelnummer]
Op sijn ors sterc ende goet,
 
Ende stac enen in 't gemoet
 
Op den scilt dat hi cloef,
 
Oft hadde geweest een loef.
 
Dat spere voer voert, ende sneet
 
Die plate alse een siden cleet,
 
Beide vleesch ende huyt;
 
Doot werp hine den selven uit.Ga naar voetnootV. 3504-3537aant.
 
Dat spere trac hi na hem weder,Ga naar voetnoot3538
 
Daer hi den anderen met stac ter neder,
3540.[regelnummer]
Ende den derden; doe brac dat spere.
 
Ten sweerde vinc hi doe met gheere
[pagina 159]
[p. 159]
 
Ende ginc doe striden vreselike.
 
Daer werden gemaict vele like,
 
Ende menich wert daer gewont
 
Dat hi meer en wert gesont.
 
Mijn heer Arnout sloech in de tas,Ga naar voetnootV. 3546aant.
 
Die der Brabanters leytsman was.Ga naar voetnoot3547
 
Nu es daer comen, wet wale,Ga naar voetnoot3548
 
Mijn heer Segerman van den Male,
3550.[regelnummer]
Die van Grimbergen, sijt seker das,Ga naar voetnoot3550
 
Van aver t'avere geboren was.aant.
 
Sijn wapenroc die hy hat ane
 
Was van rikeliken gedane,
 
Al van sinopre, dat wet,aant.
 
Met een hode van silvere met,
 
Gecasseleert harde wel.Ga naar voetnoot3556aant.
 
Sijn ors was dapper ende snel,Ga naar voetnoot3557
 
Ghedect met eenen groenen samite;aant.
 
In sijn hant hilt hi met vliteGa naar voetnoot3559
3560.[regelnummer]
Een spere sterc ende stijf,
 
En liet lopen sonder blijfGa naar voetnoot3561
 
Sijn ors dapper ende goet,
 
Ende stac enen in sijn gemoet
 
Op die plate in de slincke sydeGa naar voetnoot3564
 
Dat hi nederviel tien tyde,
[pagina 160]
[p. 160]
 
Ende bleef onder die peerde versmacht.
 
Daerna stac hi met groter crachtGa naar voetnoot3567
 
Enen ridder ter erden neder;
 
Maer hi wert gemonteert weder.aant.
3570.[regelnummer]
Tspere brac, maer dat tronsoen
 
Sloechi op 't hooft een Brabantsoen,
 
Dat hi (van) d'ors viel op de eerde.
 
Daerna vinc hi te sinen sweerde,
 
Dat hi greep in sijn handen;Ga naar voetnoot3574
 
Daerna sloechi op de vianden,
 
Diere hi quetste herde vele
 
Ende vermincte in de nijtspele.
 
Daer wert herde seere gestreden,
 
Ende menich man overreden,
3580.[regelnummer]
Die vertreden bleef op d'eerde.
 
Daer braken schachten ende sweerde,
 
Die daer geslagen wierden ontwee;
 
Daer wert gecrijt ende gecree,
 
Ende menich peert doorsteken;
 
Daer wert gevochten ridderleken.
 
Mijn heer Simon van den Male,
 
Proefde hem in den stride wale,
[pagina 161]
[p. 161]
 
Ende sijn vader, mijn heer Segerman:
 
Menighen viant reden si an.
3590.[regelnummer]
Die sone nu, sijt seker das,
 
Gelijc den vader gewapent was;
 
Maer een sterne, seldi geloven,
 
Van sable stont in 't hooft boven.
 
Hy sloech sijn ors met sporen
 
Van goude roet, ende heeft vercoren
 
Enen, dien hi stac voere
 
Den seilt ende den rugge doere,
 
Ende viel ter eerden neder.
 
Doen riep hi: Grimbergen! weder,
3600.[regelnummer]
Lude ende met groter kele.
 
Doen ginchi in den nijtspele
 
Striden utermaten wale;
 
Maer die van Brabant, sonder fale,
 
Hadden hem te vele liede,Ga naar voetnoot3604
 
Ende te groten maiseniede.Ga naar voetnoot3605
 
Her Wouter Berthout, die here,
 
Hadde gestreden herde seere
[pagina 162]
[p. 162]
 
Gelijc enen vromen man.
 
Sine liede sachi voert an
3610.[regelnummer]
Verladen utermaten sere,
 
Dies hadde die stoute here
 
Verdriet ende groten toren,
 
Ende sloech sijn ors met sporen.Ga naar voetnoot3613
 
Hi schudde den arm metten schachte,
 
Ende stac met al sulken crachte
 
Enen cnape hiet Godeskijn,
 
Die 't in den strijt, als 't was in schijn,
 
Seer wel hadde gedaen,
 
Dat sijn spere-yser saen
3620.[regelnummer]
Sijn lijf dore moest waden,
 
Ende hem twint stont in staden
 
Van sinen wapenen clein no groot,
 
Ende viel ter eerden doot.
 
Doen trac hi 't speer na hem weder,
 
Daer hi menighen man seder
 
In den strijt quetste mede.
 
Doen quam gereden ter stede
 
Heer Willem die borchgrave,
 
Ende stac enen knape ave,
3630.[regelnummer]
Die van walscher Brabant was,Ga naar voetnoot3630
 
Dat hi doot viel in 't gras.
[pagina 163]
[p. 163]
 
Ende heer Seger van den Male
 
Stac enen dat hi taleaant.
 
Tumelde van sinen peerde,
 
Ende bleef vertreden op d'eerde,Ga naar voetnoot3635
 
Daer si hondert sagen an;
 
Dese hiet van Lovene Jan.
 
Daer quam cort gereden doen
 
Heer Segerman's sone, mijn heer Simoen
3640.[regelnummer]
Van den Male, een ridder stout,
 
Ende stac heer Lambrecht met gewout,
 
Die van den geslechte wale
 
Geboren was van Wesemale,
 
Dat hi doot met alle
 
Voor sijn voeten quam gevallen;
 
Want hine dore sijn herte reet.
 
Doen reet hi voort ende street
 
Met sinen sweerde dat hi trac,
 
Ende dede menighen ongemac,
3650.[regelnummer]
Ende velde neder in dat gras,
 
Dies crune nemmermeer genas;aant.
 
Voerts sloechi in den strijt.
 
Daer quam ghereden tiere tijt
[pagina 164]
[p. 164]
 
Mijn heer Gerart Screyhane;
 
Mijn heer Jan volgde hem ane,
 
Die in stride tiere uren
 
Beiden wel mochten dueren;
 
Van ere wapenen waren si.aant.
 
Heer Gerart die ridder vri
3660.[regelnummer]
Stac enen die Gosewijn hiet:
 
Door den buc horte hi den spriet
 
Met al met den gonfanone;aant.
 
Ende heer Jan die ridder scone
 
Stac enen dore sijn wapen snel
 
Dat hi neder ter eerden vel:
 
Onder die peerden wert hi versmacht.
 
Doen wert daer met groote cracht
 
Ghestreden ende met grimmigen moede;Ga naar voetnoot3668
 
Daer lach menich in den bloede
3670.[regelnummer]
Ghetorden ende t' ongereke.
 
Daer quam verstormelike,
 
Mijn heer Wouter Berthout,
 
Ende stac een ysere ende hout
 
In den buic ene elle lanc;Ga naar voetnoot3674
 
Dat spere brac in dat bedranc,
[pagina 165]
[p. 165]
 
Ende vinc ten scerpen sweerde,
 
Daer hi hem wel mede weerde,
 
Ende sloech enen boven
 
Op 't beckeneel, dat hy 't gecloven
3680.[regelnummer]
Heeft tot sijn ogen.
 
Die stercke doot deet hi hem doghen,
 
Daer 't mijn heer Arnout toesach,
 
Dies hadde hi quaet verdrach
 
Van Craynhem, sijt seker das,
 
Die der Brabanters leytsman was;
 
Want die doot bleef was sijn maech.
 
Dies en was hy lac noch traech:aant.
 
Met sporen sloech hi ongespaert
 
Te mijn heer Wouter Berthout waert,
3690.[regelnummer]
Ende stacken so onsochte,
 
Eer hijs hem gehoeden mochte,
 
Dat hi nederviel op d'eerde;
 
Maer hi spranc op als d'onverveerde,
 
Ende trac voor hem sinen scilt.Ga naar voetnoot3694
 
Sijn sweert nam hi met gewilt
 
Ende ginc striden daer te voet,
 
Als een ridder vrome ende goet.
[pagina 166]
[p. 166]
 
Sijn volc quam daer toegereden
 
Met wel grooter haesticheden,
3700.[regelnummer]
Ende si wouden hem monteren.
 
Daer wert gestreden met eren
 
Boven heer Wouter, sonder waen,Ga naar voetnoot3702
 
Ende menich schoon pongijs ghedaenGa naar voetnoot3703
 
Van den heren in elke side.Ga naar voetnoot3704
 
Daer quam in den stride
 
Mijn heer Wouter de Beere,
 
Die gestreden hadde met ghere
 
Op die van Grimbergen fellike.
 
Daer wert gestreden ridderlike;
3710.[regelnummer]
Hi was t' ors, gewapent wale
 
Ende met ysere ende met stale.
 
Sijn wapen hem van prise wel saten:
 
Hi hadde boven sire platen
 
Een tornekeel, dat hem wel stoet,Ga naar voetnoot3714
 
Van keelen root als een bloet,Ga naar voetnoot3715
 
Van selvere vijf ruten rene,aant.
 
Daer in met enen palesteneaant.
 
Staende sijnde van lasuere.
 
Starc, groot ende goet ter cuere
3720.[regelnummer]
Was sijn ors ende oic snel,
 
Dair hi op was geseten wel.
[pagina 167]
[p. 167]
 
Nu es hi comen in dat here
 
Gereden met gerechte spere,
 
Ende stac mijn heer Janne Screyhane
 
Dat hi viel in der bane
 
Op die doden, die daer lagen,
 
Dat hi swaerlic mochte verdragen;
 
Maer hi lach harde onlanghe,
 
Hine spranc op in den bedwange
3730.[regelnummer]
Ende ginc staen met gewoude
 
Neven heer Wouteren Berthoude
 
Te voet in den herden stride,
 
Ende trac van ane sine side
 
Sijn goede sweert ute sinen scoe,aant.
 
Daer hi hem met ginc weren doe
 
Ende vaste slaen in beiden siden;
 
Oic riep hi tien selven tiden:
 
Grimbergen! wat hi mochte.Ga naar voetnoot3738
 
Daer was van slagen groot gerochte
3740.[regelnummer]
Ende menich man overreden,
 
Ende gequetst daer si streden;
 
Doch daden so vele, si u cont,
 
Die van Grimbergen tiere stont,aant.
[pagina 168]
[p. 168]
 
Dat si met pinen, met groter cracht,
 
Te peerde hebben wederbracht
 
Die heren beide, die te voet
 
Streden als ridderen goet;
 
Ende als heer Wouter, doe ic u weten,
 
Ende heer Jan waren opgeseten,
3750.[regelnummer]
Togen si haer sweerde uter sceide,
 
Ende lieten d'orse lopen beideaant.
 
In die vianden te hande,
 
Ende ginghen striden metten brandeGa naar voetnoot3753
 
Vreselyke op die andre doe,
 
Die hem seere ronnen toeGa naar voetnoot3755
 
T'allen siden, segge ic u.
 
Her Wouter gaf enen hu,Ga naar voetnoot3757
 
Ende sloech enen datti hem cloofde
 
Die meeste helft van den hoofde,
3760.[regelnummer]
Ende hi op d'eerde neder viel doot,Ga naar voetnoot3760
 
Ende heer Jan sloech in den noot
 
Enen andren 't hooft af sonder merre.
 
Doe worden die van Brabant erreGa naar voetnoot3763
 
Als si 't saghen, ende ronnen
 
Den anderen op; daer wert gewonnen
 
Ere ende prijs in beiden siden;
 
Men sach noyt so sere striden.
[pagina 169]
[p. 169]
 
Die van Brabant hebben verladenaant.
 
D'ander, die si achter daden
3770.[regelnummer]
Met grooten slaghen ende met fellen;
 
Heur sweerden clonken als bellen.
 
Tegen der Brabanters gemene
 
Was der anderen macht wel clene.
 
Het waer hem van spel gegaen;
 
Maer daer toe quamen saen
 
Gereden in der selver bane
 
Selke die riepen: Viane!
 
Oec riep daer: Grimbergen! met
 
Ene partie, die ongelet
3780.[regelnummer]
D'orssen sloghen metten sporen.
 
Elc heeft den anderen vercoren;
 
Selc vinc ter spere, selc trac 't sweert.
 
Doen worden die Brabanters verveert;
 
Hem dachte verloren 't spel,
 
Dies erselden sy, dat wet wel,Ga naar voetnoot3785aant.
 
Vorder dan si waren comen.
 
Als mijn heer Arnout dat heeft vernomen
 
Van Craynhem, heuren leytsman,
 
Wert hi erre, ende sloech voert an
[pagina 170]
[p. 170]
3790.[regelnummer]
Sijn sterke ors metter sporen,
 
Ende stac enen rechte voren:
 
Beide man ende peert
 
Keerden die voeten op weert.
 
Dat spere trac hi na hem weder,Ga naar voetnoot3794
 
Ende stac enen anderen neder.
 
Doen trac hi 't sweert voert sere,Ga naar voetnoot3796
 
Ende voer striden als een here:
 
Al sijn volc vertrooste hi;
 
Sijn sweert als een ridder vri
3800.[regelnummer]
Voer hi proeven in den stride.
 
Dus vercoeverden tien tideaant.
 
Die van Brabant overwaer;
 
Menich slach groot ende swaer
 
Wert daer geslegen in der noot.
 
Oic bleef dair menich doot
 
Die 's morgens was al gesont.
 
Die van Grimbergen, si u cont,aant.
 
Mochten in der scoffelturenaant.
 
Langer niet een twint geduren.
3810.[regelnummer]
Sy moesten keeren door de noot
 
En vlien uter persen groot,
[pagina 171]
[p. 171]
 
Des si met grooter pine daden;
 
Want si waren te sere verladen:
 
Si hadden scade genomen swaer.
 
Oec volgden hem d'ander naer;
 
Een deel sloeghen sire ende vinghen,
 
Ende met deser samenlinghen
 
Vercoeverden weder met eren.
 
Van Grimbergen die heren
3820.[regelnummer]
Leerden die van Brabant sterken strijt,
 
Ende dadense algader tiere tijt
 
Deisen met slaghen groot na dat
 
Tote Bruessele der stat.
 
Die van Grimbergen keerden doe
 
Vaste met hare proyen toe;
 
Sy hadden den strijt verwonnen.
 
Na dat si gemerken connen,
 
Soe hebben si, dat wet te voren,
 
Omtrent .lx. man verloren.
3830.[regelnummer]
Een deel wasser oec gewont.
 
Haer gevangen daden si tiere stont
 
In eenen torre spannen vaste,Ga naar voetnoot3832
 
Daer si in hadden cleine raste.Ga naar voetnoot3833
[pagina 172]
[p. 172]
 
Hier na dede heer Arnout
 
Van Grimbergen, die here stout,
 
Die ghene halen sonder begheven,
 
Die op 't velt doot bleven,
 
Beide vriende ende vianden,
 
Ende deetse begraven te hande
3840.[regelnummer]
Op een kerchof, des sijt vroet,
 
Dat daer by den cloestere stoet.
 
Daer na gingen hem ontwapen
 
Ridderen, heren ende knapen,
 
Ende ginghen hem daerna rusten
 
Dies hem mochte lusten.
 
Die gewonde, in waren saken,
 
Deden hem binden ende vermaken;
 
Eten, drincken ginghen si mede.
 
Van hem swig ic nu ter stede,
3850.[regelnummer]
Ende sal u van den anderen tellen,aant.
 
Die henen reden met haren gesellen
 
Te Bruessel waert hare straten.

voetnoot2886
Alsoo... desen.
voetnoot2887
Stichte de oorloghe.
voetnoot2888
't Lant hadde.
voetnoot2889
Begonste hi dat oorloghe saen Weder te vernieuwene doe; Maer hy voere onwijsselicke toe, Ende dede sijn dinck al sonder raet, So dat die heeren, dat verstaet, Van Grimberghen weder gheereghen, Hoe seere datter die hertoghe was jegen, 't Goet, dat hen hadde oncracht sijn vaedre, Ende oock ander goet te gaedre, Dat die hertoghe houdende was, Naemen sy hem, sijt seker das.
voetnoot2902
Onthielden hem.
voetnoot2903
Sodat hy hieromme.
voetnoot2904
Sijn volck ontboot.
voetnoot2905
Hercrachte ghemeene In 't lant van Grimberghen logieren Met menighe ontplokende.
voetnoot2908
Die hy met hem brachte daer, Dat segge ick u al overwaer. Doen die van Grimbergen hadden vernomen Dat die hertoghe daer was commen Met syne lieden tyen tyde Wouden sy jegens hem vaeren te stryde, Ende nemen, dats hen mochte ghebeuren; Maer het wederriet tier selver heuren Die heere selve van Breda.
voetnoot2916
Ende seyde aldus, als ick verstae.
voetnoot2917
Heer Aernoult.
voetnoot2918
Sotheyt by mijnder eere, Dat wy jegens hen stryden gingen, Ende ick segge u by wat dingen: Wyne sijn niet voorsien van lieden, Ende die hertoghe, hoorick bedieden, Es hier commen met groote macht, Ende heeft hy met hem bracht. Vele ruddren ende knaepen, Die wel connen aen die.
voetnoot2927
Dat segge ick u.
voetnoot2928
In beyde syden.
voetnoot2929
Te desen tyden.
voetnoot2930
Ons passe so bewaeren Dat sy ons niet en mogen daeren, Ende doen 't goet van den lieden Alle gaedre veuren, willick bedieden, Daer 't mach sijn in zeker hant, Ende alsoo hen dit werdt becant, Ende sy ydel vinden die scheuren, Soe sullen sy node lange deuren; Want die winter compt hen op, Dus sullen sy moeten sonder scop wederkeeren, wye lief, wy leet.’ Doen seyden sy allen, God weet: ‘Dit waere die alre beste raet.’ Doen ginck heer Aernoult, dat verstaet, Ende besette die passe wel.
voetnoot2941
Dat dapper was.
voetnoot2942
't Goet dedy uuyten dorpen veuren, Ende liet open huusen ende scheuren.
voetnoot2944
Mochte commen. Oock lach heer Aernoult hebbe ick vernomen.
voetnoot2947
Te Grimberghen binnen, met menighen man Wel te harnassche, by St. Jan, Ende lach ende wachte syne stade.
voetnoot2951
Te doene.
voetnoot2952
Als 't puyt gaeve ende tijt. Oock haddi doen begraven, des seker sijt, Grimberghen wel al omme ende omme, Dat men ten rechte no ten cromme Niet en mochte commen in Dan ten twee gaeten, meer no min, Ende die waeren al wel beset Met vele lieden, dat wet, Ende verhoedsi wel ter core, Ende doe die hertoghe, als ick hoore.
voetnoot2960
Eenen tijt hadde ghelegen in 't lant, Ende hy sach ende ondervant Hoe sy berecht hadden haer dingen, So dedi opbreken sonderlinge Sijn heeren al cleene ende groot, Dat segge ick u ter waerheyt bloot, Ende keerde dane hy commen was Te Brussel binnen, sijt seker das, Ende hadde luttel vrome ghehaelt. Doen liet hy sijn volck, als men taelt, Alle gaedre scheyden ende t'huuswaert ryden, Ende bleef daer sonder beyden Liggende te Brusselle in die stat; Ende als.
voetnoot2972
Dat dheere ghescheyden was te maele; Soo ghinc hy henen sonder hale, Ende dede weder met grooten spoet De lieden haelen.
voetnoot2976
Altijt.
voetnoot2977
Bevroede, Een groot deel goeder lieden. D'ander liet hy, als ick bediede, Alle weder t'huuswaert keren; Want syne hadden, by mijnder eren, Geenen oorboor te doene in 't lant; Want es was, sy u becant, Verberrent daer mens toe mocht commen. Hier nae nam oorlof, [heb] ick vernomen, Die edele grave van Vianden, Ende voer t'huus waert te hande. Soe dede oock, als ick verstae, Die stoute heere van Breda; Maer sijnre sonen bleven viere daer Met heer Aernoult, dat es waer, Ende hulpen hem 't lant achterwaeren. Dit stont dus, hebbe ick hooren openbaeren.
voetnoot2990
Langen tijt sonder vrede, Ende sonder soene, dat d'een en dede Ten anderen waert niet een twint, Syne hadden ghepant, si u bekint. Alse dit lange hadde ghestaen, Weert die hertoghe sieck saen, Die die andere Godevaert hiet, Ende starf corts, en liege u niet; Want hy lach lange, als ick scou; Oock en was hy, by mijnder trouw, In Brabant hertoghe maer vier jaer. Doen so weert hy bracht daer naer.
voetnoot3002
Kercke.
voetnoot3003
Daer men groef, als ick mercke.
voetnoot3004
Met grooter heeren.
voetnoot3007
Dat jonck was, en liege u twint; Want noch in de wiege moest liggen, Dat Godevaert hiet, hoordick seggen, Ende was.
voetnoot3010
Doen quaemen die vrienden onghespaert, Dien den kinde naest bestoeden, Ende gaven't daer in hoeden By den raede der ghenoote Van den lande, cleene ende groote, Vier machtighe heeren sekerlijcke: D'eene.
voetnoot3016
D'ander was, dat weet waele, Mijn heere Geeraert van Wesemaele, Die maerschal van Brabant was; Die derde was, als ick las, Mijn heere Jan van Bierbeke. Die vierde was, als ick spreke.
voetnoot3020
Mijnheere.
voetnoot3021
Waren stout Beval men 't kint in hoede daer Dat sijt bewaeren souden voorwaer Van al dat hem mochte messchien. Oock so gaf men hem mids dien Die monboirie van allen landen Daer te houdene in haere handen Tot dyer tijt dat Godevaert dan Waere opgewassen ende worde man. Oock so moesten sy daer zweeren.
voetnoot3031
Weeren Die jonghe hertoghe sijn recht Ende wesen hem ghetrouwe slecht,
voetnoot3034
Ende oock den lande in raede ende in dade. Waer oock yemant die woude schade Doen den lande in eeniger manieren, So en souden sy niet langer vieren, Sy souden't weeren, wien lief, wien leet; Dit gheloofden sy, God weet. Dus bleven sy monboire van den kinde, Ende langen tijt, als ick vinde.
voetnoot3040
't Kint ende lant. Hier en binnen, sy u becant, Dat die hertoghe was bleven doot, Ende die vier heeren hadden bloot Te vermonboirene lant ende kint, Soe ghevielt, ic liege u twint.
voetnoot3042
Mijn heere.
voetnoot3044
Wisten ter waerheyt dat die hertoghe Doot was, bereyden sy oorloghe; Want sy hadden in 't herte tooren.
voetnoot3047
Daer te vooren.
voetnoot3049
Ende so veele lieden op hem brocht.
voetnoot3050
Ende schande ghedaen ende schade.
voetnoot3051
Te hant dies in.
voetnoot3052
Dat sy dit cort wouden vreken; Want hen dochte, hoorick spreken, Synt dat die hertoghe begraeven was. Dat sy niet, ghelooft mi das, Metten anderen hadden te doene. Doen ginck heer Aernoult, die coene, Ende ontboot ten tyen tyde Al sijn volck wyde ende syde, Daertoe vrienden ende maegen. Oock ontboot hy, sonder saege, Den grave van Vianden ende daer nae Synen maech, den heere van Breda, Ende menighen anderen coenen man, Die alle quaemen te Grimberghen an, Met menighen man ghewapent wel; Ende doen sy allen, sonder spel, Commen waeren, sprack heer Aernoult, Van Grimberghen die heere stout, Ende seyde: ‘Ghy heeren, nu es doot bleven Die hertoghe van Brabant, die ons verdreven Hadde gerne, haddy ghemocht, Maer 't es bleven, dies sijt bedocht, Van hem in 't lant een schoone kint, Dat jonck es, en liege u twint; Maer wyne dorfvens ontsien niet. Nu saeg ick gerne, wats gheschiet, Dat wy voeren daer in 't lant, Ende ons vraken, sy u becant, Van der onweerden die ons sijn vadre Dede, ende 't lant met alle gaedre; Want wyne dorvense niet ontsien.’
voetnoot3072
Antwoorde mids dyen, Ende seyde: ‘Ick sal u geven raet, Naer dat my dinckt dat hier staet: Sitten wy al op ter vaert, Ende vaeren te Nettelaer waert.
voetnoot3077
Ende beleggen die borch fier, Ende mogense wy winnen t'enegher stont, Laetse ons afbreken in den gront, Ende verbernen het dorp al mede.
voetnoot3083
Vaeren gherede.
voetnoot3085
Ende breken af.
voetnoot3086
Het dorp al met; Want dit steet ons, dat wel wet, In die hoogen.
voetnoot3089
Ende als wy dit, by mijnder eere, Hebben toebracht ende ghedaen Sullen wy.
voetnoot3091
Waer wy voore vaeren sullen sonder twi.’ Doen sprack heer Aernoult, segge ick di, Van Grimberghen.
voetnoot3093
Ick wille dat men alsoe doet.’ Doen dedy.
voetnoot3095
Dat men die wagenen gingen laden.
voetnoot3096
Beyde met broode ende met wyne, Daertoe harnasch ende wapine, Tenten ende pavillioenen mede, Dat men al terstont dede, Ende loeden menighen waghen. Daernae, als ick u mach sagen, Doen sy alle ghereet waeren, Die van Grimberghen, sonder spaeren, Togen sy henen, wat sy mochten, Te Nettelaer waert met gherochten.
voetnoot3106
Veurden.
voetnoot3108
Ors ende.
voetnoot3109
Oock veurden.
voetnoot3110
Menighe banniere.
voetnoot3112
Men blies trompen ende boussinen; Die orsen liepen, dat mocht schynen, Tot dat sy te Nettelaer quaemen. Doen gingen sy henen te saemen, Ende belagen die borch alomme, Beyde met rechte ende met cromme, Ende daeden slaen.
voetnoot3119
Haere tenten ende pavillioenen, Daer sy hem in rusten gingen; Ende die van binnen, in waere dingen, Doen sy dheeren saegen ghelogiert.
voetnoot3124
Ende verveert doe ick u bekinnen, Ende en wisten.
voetnoot3128
Haere poorten ende haere wykeeten met, Ende veradmeydense vaste, dat wet, Met groote boomen ende met stercken; Daer nae droeghen sy, als ick mach mercken, Groote steenen te haere meuren, Daer met sy nederwaert souden reuren, Woudmense bestormen in eenigher sinnen. Oock droeghen sy tot harer cynnen.
voetnoot3138
Gheschutten, Ende al dat ten stryde was nutte, Om hen te verwerne daer mede.
voetnoot3141
Ende die van Grimberghen, dat's waerhede, Doen sy alle ghelogiert waren, Ende haere dinck hadden bestelt, daer naere Gingen sy drincken ende eten, Ende daernae slaepen, doen ick u weten; Maer sy daden daer goede schiltwachte Ende goede hoede in dier nachte Met veele lieden totten daege. Doen stonden op, al sonder sage, al de heeren dat daer commen was, Ende mijn heere Aernoult, sijt seker das, Van Grimberghen dede ghebieden Dor alle 't heere, dor haeren lieden Dat elk hem ginge bereyden; Want hy woude sonder beyden Die borch asselgeren gaen. Doe men in 't heer hadde verstaen Die weere, so weert daer groot gheschal; sy gingen hem waepenen al.
voetnoot3158
Haulbergen ende.
voetnoot3159
Wapenrocken.
voetnoot3160
Elck naedien dat.
voetnoot3161
Ende gorden.
voetnoot3163
Die heeren.
voetnoot3164
Den knaepen ende den serjanden De vaste targien nemen in de handen Ende die houweele in de hant, Daer met sy souden, sy u becant, Die meuren al te stucken houwen. Ende doen al de heeren in goeder trouwen Waren berecht ende al bereet Togen sy henen wel ghereet Ter borch waert alle gaedre te voet Met groeten geruchte, sijt's vroet; Men blies die trompen ende.
voetnoot3176
Ter weerne. Ende die van buyten quaemen niet geerne Alle ter borch toe ghedeckt.
voetnoot3179
Berect.
voetnoot3180
Die borch assellieren Starkelicken in aller manieren. Sy brachten boomen, stroo ende hout, Ende volden die grachten met ghewout
Ondancks die daer waeren binnen, Die uytewerpen, doen ick u kinnen.
voetnoot3186
Op die andere menighen steen. Oock so schoten sy al in een Scherpe straelen met heure boghen; Maer sy waren ongheloghen Wel bewaert met targen vast.
voetnoot3191
Schaede.
voetnoot3192
Wat die van binnen mochten doen Ende van buyten die baroen Hadden die grachten, segghe ick u, So ghevult dat men nu Tot aen den meur ginck te voet. Doen daden sy haelen, sijt's vroet.
voetnoot3197
Ende rechtense, als ick marcke, Aen die meuren tot .XX. staden. Oock daden sy commen met lichter laden Alle die schutteren, die daer waren Om d'ander te schieten daer naere, Dat sy daden met haesticheyde, Ende schoten opwaert, sonder beyden, In die vianden menighen quareel, Die ghedichte vlogen gheheel.
voetnoot3206
Ontbr.
voetnoot3207
Dan in de merte sneeu ofte haegele.
voetnoot3208-3209
Ontbr.
voetnoot3210
Ende schoten uuytwaert jeghen.
voetnoot3211
Waert ghequest.
voetnoot3212
Dat segge ick u, in beyden zyden. Die van Grimberghen clommen ten dien tyde Op die leeren met crachte, Ende droegen boven hem ten wachte Vaste schilden op haer hooft, Ende die van binnen, des ghelooft, Worpen op hun menighen steen, Ende stacken nae hun al in een Met glavien groot ende lanck, Ende daden aen menighen heere danc Van de leederen tumelen nedre; Doch vercoenden sy doen wedre, Ende toghen emmer ter leeren toe. Oock was die van buyten doe Die van binnen al te veele, Soe dat sy dien tselve speele. Met crachte ter meuren clommen boven. D'eerste dier op quam mach men loven.
voetnoot3231
Ende die vianden ter meuren bestreden, Dies was een by waerheden.
voetnoot3233
Mijn heere Geeraert.
voetnoot3234
Ende mijn heere Hendrick, dat's waer, Diemen van Hoyenbrugge hiet, Ende heer Willem, en liege u niet.
voetnoot3236
Thommen.
voetnoot3237
Dese quaemen op den meur gheclommen, Dat segghe ick u, aller eerst waerf; Nochtans.
voetnoot3240
Met crachte gheworpen op haer schilde, Dat.
voetnoot3241
Die heeren.
voetnoot3243
Doch quaemen sy boven met allen, Soe dat waeren hantghemeene.
voetnoot3246
Ende gingen slaen groote slaegen, Ende daden so veele tyen daghe Dat men se prysen moet sonder waen So lange als die werelt sal staen.
voetnoot3250
Want wat sy gheraeckten metten sweerde, Dat sloegen.
voetnoot3252
Ende daden sy.
voetnoot3254
Nochtans waeren sy te seere Van binnen vermant by mijnder eere; Want men ginck hen toe t' allen syden. Maer doen sy saegen ten dien tyde Die andere, die noch waeren beneden, Den hanxt die haer ghesellen leden Op dien meur.
voetnoot3264
Dat sy boven quaemen ten meure, Nochtans wertter ter dier ure Menich weder te daele ghevelt Van de leedren, alsoo men my telt; Doch en lieten sijs hieromme niet Ende clommen boven, wats gheschiet, So dat sy op den meur.
voetnoot3273
Op die vianden, Die hen seer weerden te hande. Met slaene ende met werpene met; Maer en hielp hen niet, dat wet; Want die van buyten waren te vele, Soe dat sy moesten dyen spele Dien andren wyken door den noot. Van de haere, so was doot Ende ghequest eene groote partye, Ende vloen alle, by Ste Marie.
voetnoot3283
Die andere volghden hen alle doe Van den meuren ter borch weert.
voetnoot3286
Soe dat die andere quaemen binnen, Ende begonsten in allen sinnen Die borch t'aenstrydene, segge ick u. Ick swyge al van desen nu, Ende laetse die borch wel aenstryden, Ende wille u seggen sonder vermyden Die yeeste alsoo sy behoort; Nu swyget alle ende hoort voort. Ten dien tyde, alsoo ick las, Dat die van Grimberghen, sijt seker das, Belegert hadden Nettelaere, Dat sy nu assaillierden voorwaer Om te winnen die borch ghereede.
voetnoot3296
Te Brusselle voor die heeren, Dat die borch, by mijnder eeren, Van Nettelaere belegert waere Van die van Grimberghen openbaere Ende sy breken wilden ende schoren. Doen dese maeren quaemen te vooren Die heeren dien kint waere bevolen Te achterwaerene, sonder dolen, Ende te verborne lant ende goet.
voetnoot3305
In haeren.
voetnoot3306
Riddren ende knaepen.
voetnoot3309
Die daer quaemen met grooter haest Met veele lieden, by St. Jan, Ende doen sy commen waeren an Weert den heere van Craynhem dare 't Volc bevolen dat hy beware Ende die borch te Nettelaere dede ontsetten. Ende hy antwoorde sonder letten, Hijt sout herde gerne dede; Want willich wasser hy toe, die baroen. Dien nacht bleef hy te Brusselle toe.
voetnoot3321
Tot des anderdachs 's morgens vroech, Ende dat volck oock al te maele. Des morgens, sonder lange taele, Voer hy wech onghespaert Met syne lieden te Nettelaer waert, Die coene waeren ende stout, Ende wel ghewaepent menichvout Soe dat sy by Nettelaere sijn commen Ende haerenbinnen, heb ick vernomen, Hadden van Grimberghen die lieden Die borch ghewonnen, als ick bediede, Op die van binnen, met storme, met stryde, Ende haddesien dien selven tyde Al gheworpen in den gront. Oock haddensy ter selver stont Vele lieden daer op ghevaen, Ende veel goet, sonder waen, Daer inne ghewonnen, segge ick u, Dat sy al henen sonden nu Ter Grimberghen waert met grooter hoeden. Daernae deden sy, wilt ghevroeden, Haer karren allegaeder laeden Ende waeren oock alsoo beraeden
Dat sy alle wouden doe.
voetnoot3342
Ende verberren in corte stonden Wats sijs in haeren weghe vonden. Binnen desen quam hem nieu mare Dat vele lieden quamen dare Wel ghewapent van Brabant waert, Ende wouden beschudden op die vaert Nettelaere, ende oock onsetten. Doen dat wisten sonder letten Die van Grimberghen, en wouden sy Niet langer letten, dat segge ick di, Doen sy die waerheyt hadden verstaen, Ende voeren met eenen hope saen.
voetnoot3351
Die daer quamen met grooter spoet, Ende doen die van Grimberghen vernamen Die vianden, hielden sy stille t'samen.
voetnoot3353
Ende vergorden daer met ghewelt Haer paerden ende saten weder op. Doen sprack heer Segerman, sonder scop, Van den Maele: ‘Ghy heeren, hoort my, Hier compt menich man, segge dy, Wel ghewapent, die ons haet; Daer by ware wel mynen raet Dat wy een deel van onse lieden Nu hier ter stat van ons schieden, Ende wyse voeren lieten vaeren Tegen die.
voetnoot3362
Ende sy begonsten op hen den strijt, Wy souden hen volghen wet ter tijt.
voetnoot3364
Commen op hen.
voetnoot3365
Want sy sullen.
voetnoot3366
Van ons weten, dat segge ick u, Alsus sullen wyse moghen nu Alderbest schaden, dat dincke mi.’ Doen riepen alle die riddren vry: ‘Wy willen dat men doe alsoe!’ Te hant wert daer ghecosen doe Wel .xx. hondert goede lieden, Die vrome waren, als ick bediede.
voetnoot3372
Ende wel ghereden. Haer leitsman wert daer ter steden Selve mijn heere Woulter.
voetnoot3376
Die vrome heere.
voetnoot3377
Menighe eere. Ende doen heer Woultre, sonder dolen, Die lieden te leyden was bevolen, Voer hy henen harde haestelicke Met grooten gheruchte sekerlicke. Men blies de hoornen ende busienen
Dat die vallyen van groote pynen Weder luyden ende die montaingen. Daer ginck menich ors van Spaingen Seere bronkende te dier tijt. Oock soe voeren, des seker sijt, Neven heere Woultre ruddren vive, Die goet waeren van haeren live; Dat was heer Segere van den Maele, Die eerste den raet gaf, weet wale.
voetnoot3391
Ende die vianden bestryden Tot dat d'andre quamen naer. Oock voer daer met, als ick verstae, Sijn sone, mijn heere Simoen, Ende daertoe een ruddre coen, Mijn heere Willem, die borchgrave, Oeck voer mede, by St. Bave.
voetnoot3399
Twee ghebruederen, naer mynen wane, Die coene waeren ende vroet. Die waeren die vive wel ghemoet, Die met heer Woutren reden daer, Die so seere heeft voorwaer
Ghereden dat hy die vianden Voor hem sach commen te hande Met groote haeste seer ghevaeren. Syne hadden ghemaeckt gheene schaeren; Maer quamen alle te hope ghereden. Ende alse heer Woultre, by waerheden, Den anderen so by quam dat hem dochte Dat men wel beschieten mochte.
voetnoot3412
Hortte hy wijt vore Op een goet ors ende stark ter core.
voetnoot3415
Hy droeg den schilt min no meere.
voetnoot3416
Syne banniere, Die van goude was goet ende diere, Met eender vaesschen van laseure, Met dry coucken ter selver ure.
voetnoot3420
Ende een.
voetnoot3421
Den schacht in die hant, by waerheden, Daer aene een pingoen van syde. Oock hortte uyt jegens hem tien tyde Een vrom.
voetnoot3425
Wel ter.
voetnoot3426
Maer hy droug een ghekeperden schilt, En de speere hy wel te pointe hielt, Ende stack heer Woultre op de syde.
voetnoot3429
Dat dien tyde Dat de speere al te splinten brack; Nu hoort hoe hy hem selven vrack.
voetnoot3432
Ter core.
voetnoot3433
Borst vore Door die plate bat met staden Dat 't ysere in sijn lijf moeste baden Meer dan eenen grooten voet. Heer Woultre die vroom was ende goet Track naer hem 't speere ende d'ander viel neder. Niet en wete ick oft hy stont weder; Want die strijt begonst op hem. Doen quam ghereden, ick sekre ben, Aen den strijt die borgraeve coene Op een ors van Aragoene.
voetnoot3445
Die schoone waeren onghelogen Van goude, van keelen ondersneden Met dry keperen, by waerheden, Gheverwet van silvere ende van laseure, Ende liet loopen ter selver ure.
voetnoot3451
Ende stack eenen.
voetnoot3453
Soe dedi den anderen ende den derden. Sijn sweert track hy doen speere brack.
voetnoot3456
Van stekene, van slaene overal.
voetnoot3458
Want 't vacht groot ende smal Aen beyde syden wat daer was. Doen quam ghereden, sijt seker das, in den strijt een jonghelinck Op een rosside, dat wel ghinck, Wel ghewapent totten teen, Ende stack van Screyhaen broeder een, Mijn heere Janne, dat hy wel naer Ter aerden was ghevallen daer.
voetnoot3467
Sonder beyden Dat hem 't hooft afviel ginder. Doen werden verert meer ende minder
Die Brabandren, dat seggick u, Ende liepen op die van Grimberghen nu Vreeselick, die hem seere weerden; Want wat sy met haeren scharpen sweerden Gheraeckten, dat liet staen sijn slaen. Doen quam heere Geeraert Scryehaen, Een vrom ruddre ende een coene Op een ors van Tierascoene, Die groote sprongen springhende quam Wel ghewapent, als ick vernam, Sijn schilt was van kele root.
voetnoot3484
Met dry groote merlen daer inne, Met eenen rande meer no minne.
voetnoot3487
Sijn couverteure, sijn tornekeel Was van den selven al te maele, Hy riep: Grimberghen! dat weet waele, Daer hy quam gheslaeghen met sporen. Hy sach een dies hem te voeren.
voetnoot3494
Tot dien.
voetnoot3496
Eenen knaepe te neder ghesteken. Mijn heere Geeraerde wildet wreken Ende liet loopen ten ghenen waert, Die hy gheraeckte ter vaert Op den schilt die hy stack doere; Dat speere leet door die plaete voeren, So dat hem 't ysere ranc in 't herte.
voetnoot3503
Ende hy doot ter eerden stertte.
voetnootV. 3504-3537
Ontbr.
voetnoot3538
Dat sperre trac hy naer hem wedre, Daer hy eenen andere mede stack nedre. Dat speere brack, hy vinck ten sweerde, Ende riep: Brabant! luyde ende horde, Ende voer stryden vreeselijcke. Daer weert menich bracht ten lijcke, Daer geen pape en was in 't eynde.
voetnootV. 3546
Ontbr.
voetnoot3547
Ontbr.
voetnoot3548
Doen quam ghereden met gheninde Mijn heere.
voetnoot3550
Ende was van Grimberghen, wet wale, Van haver te haver al gheboren. Sijn wapenrock, wilt my hooren Was van sinople al, dat wet, Met eenen hoode.
voetnoot3556
Ghecarteleert.
voetnoot3557
Stout ende.
voetnoot3559
Hy hielt in sijn hant, seyde die vite, Een speere.
voetnoot3561
Ende liet loopen sonder blijf Sijn ors dat dapper was ende goet.
voetnoot3564
Op de slincker syde, Dat hy nederviel in den stryde.
voetnoot3567
Met grooter cracht Eenen ruddre ter eerden nedre; Maer hy weert hermonteert wedre. Doen brack 't speere, en dat trinsoen Sloech hy op 't hooft eenen Brabanchoen Dat hy doot viel op die eerde.
voetnoot3574
In beyde sijn hande, ende ginck slaen op die vianden, Dier hy queste seere vele, Ende verminckte te dien spele Eer die strijt eynde nam. Doen wert daer, als ick vernam, Uyter maeten seere ghestreden, Ende menich man ter neder ghereden, Die vertorden bleef op d'erde. Daer werden ontwee schachten ende swerden Veele gheslaeghen, dat segge ick u, Ende menich peert doorsteken nu; Want sy vochten vreeselicke. Doen quam ghereden rudder-licke Mijn heere Simoen van den Maele, Die sone was, dat wet waele. Mijn heere Segermans, wilt hooren, Die ick u nompde hier te vooren, Van den Maele, die seer street, Ende was ghewapent, God weet, Ghelijc dat sijn heere vaedre was; Maer hy droeg, sijt seker das, Eene sterre van sable in 't hoot boven. Hy sloech sijn ors, wilt ghelooven, Met spoeren van gaude root, Ende stack eenen in die noot So seere op den schilt vore Dat ysere quam ten rugge dore, Ende hy ter eerden viel neder. Doen riep hy: Grimbergen! weder, Wat hy mochte, met luyder kele. Doen ginck hy stryden, niet te spele; Maer in neerste, dat wet wel; Maer die van Brabant in dit spel.
voetnoot3604
Al te.
voetnoot3605
Doen quam met sijnre meyseniede Heer Wouter Berthout doen den strijt, Ende hadde ghevochten, des seker sijt, Ghelijck eenen vromen heere. Hy sach sijn lieden verladen seere, Dies hy hadde grooten toren.
voetnoot3613
Metten spooren, Ende schudde den aerme metten schachte, Ende stack met selcker crachte Eenen cnaepe die Goddefroy hiet, Die vrome was, en liege u niet, Ende ten stryde wel hadde ghedaen, Dat hem niet en conste ghestaen Negeene wapenen in staden, Tspere en moeste in sijn lijf waden, Ende doot viel ter eerden nedre. Doen track hy tspeere wedre, Daer hy menighen quetste mede. Doen quam ghereden ter dyer stede Mijn heer Willem de borgrave.
voetnoot3630
Die uyt den waelschen. Brabant was, Dat hy doot bleef in 't gras. Ende mijn heere Zegere Van den Maele Stack oock eenen sonder haele Dat hy viel.
voetnoot3635
Vertorden op die eerde, Daer sy hondert toesaegen. Oock hiet hy Jan, hoorick ghewaghen, Van Lovene, een vroom man. Doen quam gheslaegen met sporen aen Mijn heere Simoen, heere Segerman's sone Van den Maele, een ruddre coene, Ende stack eenen die Lambrecht hiet, Ende was ook, en liege u niet, Van den gheslachte van Wesemaele, Dat hy doot bleef, dat wet waele; Want hyne door sijne herte stack. Hy vinckt 't sweert doen de spere brac, Daer hy eenen anderen sloech mede Dat hy doode viel op de stede; Doen sloechi voort in den strijt. Daer quam ghereden ter tyer tijt
Mijn heere Geeraert Schryehane Ende heer Jan, sijn broedre, ick wane, Die wel in stryde mochten deuren, Beyde alleens van eenen palleure, Wel ghewapent van allen leden. Mijn heere Geeraert stack daer ter steden Eenen, die heer Gosswine hiet, Door synen buyck den starcken spryet Oock allen met de confanoenen; Ende heer Jan, sijn broedre, die coene, Stack eenen al door sijn wapine, Dat hy ter eerden viel in scyne Ende bleef onder die peerden versmacht.
voetnoot3668
Als ick de waerheyt vinde. Doen liet loopen met gheninde Mijn heere Woultre Berthout.
voetnoot3674
Eender hellen lanck, Dat tsperre brack uyt bedranck. Doen track hy 't sweert, dat scherpe was, Ende sloech eenen, sijt seker das, Op sijn beckeneel boven Dat hy hem heeft ghecloven, Ende sijn hooft totten hooghen. Die stercke doot dede hy hem dooghen, Dat heer Aernoult van Crainhem sach toe, Die 't qualick mochte verdraeghen doe; Want hy was sijn maech nae, Ende sloech met spooren, als ick verstae, Tot mijn heer Woulter Berthout waert, Ende gheraectene ongespaert, Eer hijs hem ghehoeden mochte, Opten schilt soe onsochte.
voetnoot3694
Ende track den schilt voor syne borst, Ende nam sijn sweert sonder vorst Ende ginck seere stryden te voet. Doen quam sijn volck metter spoet
Om dat syne wouden vermonteren. Daer wert gestreden met grooter heeren.
voetnoot3702
Wouteren.
voetnoot3703
Poignijs.
voetnoot3704
Van den lieden in beyde syden. Doen quam daer ghereden ten tien tyde Mijn heere Woulter de Bere, Ende had ghestreden met grooten gere Op die van Grimberghen vromelicke. Hy was ghewapent rudderlicke Met wapenen die hem wel saeten. Hy hadde al boven syne plaeten.
voetnoot3714
Tournekeel.
voetnoot3715
Root, des sijt vroet, Met vijf ruyten van silvere daer in, Met eenen palesteene, meer no min, Daer inne gaende van lazeure; Sijn ors was groot ende sterck ter ceure, Daer hy doen op gheseten was, Ende sloech seere met spooren naer das, Ende quyte speere metter hant, Ende stack heer Janne, sy u becant, Diemen hiet Screyhane, Op den schilt, nae mynen wane, Dat hy viel van den orsse daer Op die doode, dat was waer, Daer hy lach herde onlanck; Want hy herde schiere op spranck, Ende ghinck staen op syne voeten Neven heer Wouteren, met groote moyte, Van Grimberghen, ende track 't sweert Ende ghinck hem weeren ter vaert, Ende sloech seere in beyde syden. Doen riep.
voetnoot3738
Al dat hy mochte: Grimberghen! Doen wert daer, al sonder berghen, Boven die twee seere ghestreden Ende menich man overreden, Ende seere ghequest ende ghewont; Doch daden sy so veele ter stont, Die van Grimberghen, seggick di, Dat sy beyde die heeren vry
Weder te peerde hebben bracht, Ondancks den anderen ende haere cracht. Doen heer Waulter was opgheseten, Ende mijn heere Jan, doen ick u weten, Toghen sy die sweerden uyt de scheyden, Ende liepen loop alle beyde.
voetnoot3753
Stryden, wilt verstanden, Vreeselick.
voetnoot3755
Die hem seere ghinghen toe.
voetnoot3757
Doen slouch mijn heere Woutre nu Eenen ruddre, dat hy hem cloofde.
voetnoot3760
D'eerde viel.
voetnoot3763
Doen worden die Brabanters erre, Als sy dat saegen, ende liepen op Den andren so seere ende sonder scop. Dat sy een groot deel achter daden, Ende en was gheen wondere, a waeren sy verladen; Want haer menichte was cleene. Het hadde met hen al uuyt den spele Ghegaen, en hadden 't d'ander ghedaen, Die doe quaemen, wilt verstaen, Met gheruchte ende onlokende vaenen. D'een riep: Grimberghen! d'ander: Vianen! Ende sloeghen in den strijt ter vaert. Doen weerden die Brabanders vervaert; Want haer dochte.
voetnoot3785
Ende eyselende achterwaert, weet wel, Voeren van daer sy waren commen. Doen heer Aernoult had vernomen, Van Crayenhem, die haer leytsman was, Weert hy erre, sijt seker das, Ende sloech d'ors metten spooren, Ende stack eenen, wil dit hooren, Dat beide man ende paert.
voetnoot3794
Doen track hy 't speere naer hem wedre.
voetnoot3796
Doen riep hy Brabant, wat hy mochte, Ende track 't sweert met coene ghedochte, Ende ghinck stryden als een heere. Doen worden sy lieden vercoent seere, Ende begonsten weder te stryden. Daer weert gheslaeghen tyen tyden Menich slach, daer schaede was aeve; Menich weert ghemaeckt ten grave, Die des morgens was ghesont; Doch quaemen d'ander ter stont So hertelicken ter schoffelteuren Dat sy niet langer mochten deuren; Maer moesten keeren door dien noot, Ende lieten den anderen het velt bloot, Dat sy nochtans met pynen daden, Ende vloen allen omberaeden, Wat sy mochten te Brusselle waert, Dat segge ick u al onghespaert, Ende hadden schaede ende tooren, Ende die andere, doe ick u hooren, Volgden hen vastelick naer Meer dan een myle, dat's waer, Daer syne veele slougen ende vingen; Maer sy lieten se by dien dingen, Dat sy te Bruselle waeren te nae, Ende keerden weder, als ick verstae, Te Grimberghen met haere proye, Ende hadden blyscap ende joye Dat sy verwonnen hadden den strijt; Want sy hadden tier tijt Niet verloren boven .LX. man, Ende luttel wasser ghequest dan, Die 't derren mocht van misquaemen. Haer ghevangenen daden sy te saemen.
voetnoot3832
Torne.
voetnoot3833
Da[.....] hadden luttel raste. Hier nae dede die heere Aernoult Van Grimberghen, die men heet stout, Alle die ghene haelen saen, Die op 't velt bleven, sonder waen, Waeren vrienden ofte vianden, Ende dede se graven te handen Op een kerckhof, dat daer stoet By den cloostere, dat sy vroet. Ende als dit al was ghedaen, Dede hy hen ontwapenen saen Ende ghinck hem rusten daer naere, Ende oock alle d'andere voor waere. Die ghewonde daden hen voorsien, Ende wel verbinden naedien, Ende ghinghen eten ende drinken mede. Nu swighe ick van hen te deser stede, Ende wille u van d'andre tellen, Die wech reden met haere ghesellen.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken