Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Grimbergse oorlog (1852-1854)

Informatie terzijde

Titelpagina van Grimbergse oorlog
Afbeelding van Grimbergse oorlogToon afbeelding van titelpagina van Grimbergse oorlog

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (3.89 MB)

XML (1.23 MB)

tekstbestand






Editeurs

Ph. Blommaert

C.P. Serrure



Genre

poëzie

Subgenre

kroniek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Grimbergse oorlog

(1852-1854)–Anoniem Grimbergse oorlog–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

[vs. 778-1375]aant.

 
Nu wil ic van hem swigen nu
 
Tote dat poent es ende stade
780.[regelnummer]
Ende hoirt van den ghenen voirtane
 
Die her Arnoude te hulpe quamen,
 
T'ors ende te voet te samen.
 
Doen die boden gekeert waren,
 
Die heer Arnout sonder sparen
 
Alomme hadde om hulpe gesint,
 
Gereiden hem met genint
 
Vriende, maighe, man te samen,
 
Die hem gereet te hulpe quamen
 
Op orsse groot, sterc ende snel,
790.[regelnummer]
Gewapent utermaten wel,
 
Die quamen dair met gewoude,
 
Sonder meer die heer Arnoudeaant.
 
Sijn lant wouden helpen bescudden;
 
Hem quam succoers met grooten cudden.
[pagina 39]
[p. 39]
 
Dese quamen ongespaert
 
Wat si mochten te Grimbergen waert,
 
Ende hebben't vonden te hantGa naar voetnoot797
 
Al verwoest ende verbrant.
 
Ic wille u een deel namenGa naar voetnoot799aant.
800.[regelnummer]
Noemen, die dair te hulpen quamen
 
Her Arnoude ten selven tide,
 
Dat ghi vele te bat in den stride
 
Die heeren van beide genoten
 
Bekennen selt, cleine ende groote.
 
Daer quam die grave van VianeGa naar voetnoot805
 
Met sinen hulperen; daer quam ane
 
Heer Geraert die here van Breda
 
Met alle, die hi vore ende na
 
Vermanen ende verbidden conste.
810.[regelnummer]
Daerna quam oic met goeder jonste
 
Die here van Keppele uit Gelderlant,
 
Met ridderen ende met serjant,
 
Wel gewapent ende gereden.
 
Dair quam oic mits beden
[pagina 40]
[p. 40]
 
Die here van Arcle uit Hollant.
 
Daer quam oic, sy u becant,
 
Die here van Moroel ghevaren,
 
Met vele vrome luden te waren.
 
Daer quam met groter erenGa naar voetnoot819
820.[regelnummer]
Van Yterne die vrome here,
 
Met lieden vrome ende stout.Ga naar voetnoot821
 
Dair quam oic met gewout
 
Heer Bernaert, here van Ysselsteine,
 
Met ridderen goet ende reine.
 
Dair quam oic ter selver uren
 
Mijn heer Coenraet van Bueren.
 
Dese heren ende haer partie
 
Quamen, also ic u lie,
 
Van dees side des Rhijns sekerlike.
830.[regelnummer]
Oec quam daer uit Vrancrike,
 
Die here van Moy uit Arthois,
 
Met menigen stercken Francois;Ga naar voetnoot832
 
Hi brachte menighen Artoysien.
 
Daer quam geleden na dien
 
Heer Jacob Tsastilloen,aant.
 
Met menighen vromen baroen,
[pagina 41]
[p. 41]
 
Wel ghewapent ende opgheseten.
 
Daer quam oic, doe ic weten,
 
's Graven broeder, heer WillemGa naar voetnoot839
840.[regelnummer]
Van Sempoel, ende met hem
 
Menich man stout ende vri.
 
Her Ingelram van Couchi
 
Quam daer als een vrome baroen,
 
Ende die here van Monbasoen.
 
Die here van Hamme uit Vermandoys,
 
Ende menich stout Francoys.
 
Uit Henegouwe, verstaet my
 
Quam die here van Bossy.
 
Daer quam heer Jacob, die here van Roye,
850.[regelnummer]
Met menighen ridder moyeGa naar voetnoot850
 
Te hulpen her Arnoudeaant.
 
Van Grimbergen met gewoude.
 
Dese waren sijn vriende, maghe of man;
 
Bander side quamen nochtan
[pagina 42]
[p. 42]
 
Uyt sinen lande die baroene,Ga naar voetnoot855
 
Also si sculdich waren te doene.
 
Elc quam bi hem sonder sparen
 
Met sire maechscap dair gevaren.
 
Daer quam her Geraert van Asscheaant.
860.[regelnummer]
Met sinen maghen wel ter harnassche,
 
Neven sijn baniere dakende sere.aant.
 
Van Beighem her Alaert, die here,
 
Quam daer, ende na hem
 
Die vrome here van Eppinghem;
 
Van Hombeke her Arnout
 
Met sinen hulperen stout.
 
Dese vier baenroetsen groot
 
Wouden hem bistaen toter doot.
 
Van Oyenbrugge her Arnout
870.[regelnummer]
Quam dair ende sijn sone stout,
 
Die gheheeten was her Heinric,
 
Met sinen maghen sekerlic.Ga naar voetnoot872
 
Daer quam here Seghere van der Male,
 
Ende sijn sone, wet dat wale,Ga naar voetnoot874
[pagina 43]
[p. 43]
 
Her Symoen, na mijn beconden,
 
Metten ghenen, die hem bestonden.
 
Daer quam her Godevaert Screyhane,
 
Ende sijn broeder voert ane,
 
Ende her Jan ende her Geraert,
880.[regelnummer]
Ende heur geslachte vermaert.
 
Daer quam her Willem Tant
 
Met ridderen ende tserjant.
 
Daer quam van Ophem die here van love,
 
Ende mijnhecr Jan van den Eechove,
 
Van Scoudebroec mijnheer Gosewijn.
 
Elc quam dair met die maechscap sijn.
 
Men sach heer Willem van den Bogarde,
 
Ende van Sijtvoert heer Bernarde,
 
Ende heer Willem die borchgrave
890.[regelnummer]
Met sinen maghen comen ave,
 
Wel ghewapent ende opghesetenGa naar voetnoot891
 
Met starcken orssen vermeten.
 
Heer Paridaen van Massenhove,
 
Ende sijn oem, een ridder van love,
[pagina 44]
[p. 44]
 
Die her Geraert hiet van Liere,Ga naar voetnoot895
 
Quam te desen orloghe sciere,
 
Ende van Cobbenbosch her Arnout
 
Met sinen maghen stout.
 
Van Imple heer Peter quam dair
900.[regelnummer]
En her Geraert van Herlaer.
 
Daer quam her Gosen van Helrode
 
Met sire maechschap, die blode
 
En wouden heten in den stride.
 
Dair quam tien selven tide
 
Mijnheer Jacob van Beringhen.
 
Oec mocht men teser sameninghen
 
Sien comen heer Janne van Calmont.
 
Oec quam dair te deser stont
 
Her Heinric Hoefken, ende her Gautier
910.[regelnummer]
Van den Damme, twee ridderen fier.
 
Dese ridderen, sy u becant,
 
Waren te Grimberghen in 't lant
 
Tien selven tide woonachtich,Ga naar voetnoot913
 
Of van hare geburen machtich;
[pagina 45]
[p. 45]
 
Ende waren maech der Grimberchse heren.
 
Daer quamen gevaren met eren
 
Van by Postel menich man,
 
Die ic niet genoemen en can,Ga naar voetnoot918
 
Die lant hilden, goet of leen
920.[regelnummer]
Van den Grimberchschen heren gemeen.
 
Daer quam menich man snel
 
Te voet ende gewapent wel
 
Van die omtrent Grimbergen saten,
 
Die goet waren utermaten,
 
Beide in stride ende in orloghen.
 
Oec quam daertoe getoghen
 
Menich vreemt soudenier,
 
Die vrome was ende fier,
 
Om te dienen, dair hi soude,Ga naar voetnoot929
930.[regelnummer]
Van Grimbergen her Arnoude,
 
Diese willecome hiet sere,
 
Ende ontfincse met groter ere.
 
Hi dede hem allen groote feeste;
 
Oec dede hy, seyt die yeeste,aant.
 
Met hem die meeste baroene
 
Eten, ende alle die ridder coene
[pagina 46]
[p. 46]
 
Dede hi groote weerdicheden,
 
Dies si hem bedanckten mede,
 
Ende gheloofden hem by te stane,
940.[regelnummer]
Ende in sire noot niet af te gane.Ga naar voetnoot940
 
Al bi der borch op een scoen velt
 
Ginghen die heren met gewelt,
 
Ende daden slaen in dat groene
 
Tenten ende paweljoene,
 
Daer soudenieren, jonc metten ouden,
 
Ende ander lieden in liggen souden;
 
Want die huysen waren daer al
 
Verbrant groot ende smal;
 
Ende alsi vergadert waren dair,Ga naar voetnoot949
950.[regelnummer]
Si hadden breke gheen voirwaeraant.
 
Van vitalien, dat was hem best:
 
Her Arnout hadde hem wel bevest;
 
Ende ontboot alle te samen
 
Die meeste heeren, die daer quamen
 
Boven in de scone sale
 
Omme te hoorne sine tale,
[pagina 47]
[p. 47]
 
Ende te bezien wat hi begeert;Ga naar voetnoot957
 
Ende als die heren weert
 
In de sale vergadert waren
960.[regelnummer]
Vrageden si welc sijn begaren
 
Wair, ende wat hi wilde.
 
Doen sprac her Arnout die milde:
 
‘Ghi heren, ic claghe u te hant
 
Dat roof hebben gesticht ende brant
 
Die Brabanders voer myne oghen,
 
Ende sijn nu met orloghen,
 
Wel sere te minen onvromen,
 
Binnen minen lande comen.
 
Nu hebben si met menighen deghen
970.[regelnummer]
Die stat van Mechelen beleghen,
 
Ende selense winnen sonder letten,
 
Eest dat wise niet ontsetten.
 
Hierby ontbodic u, sijt's vroet,
 
Wat rade u hier toe dochte goet
 
Ende wat wy dbeste aenginghen,
 
Dat wy met onser sameninghen
[pagina 48]
[p. 48]
 
Hier bliven ende oic letten,
 
Of dat wi varen ontsetten
 
Die stat.’ Doen sprac die heer van Cochi:
980.[regelnummer]
‘Ic wille ons raden, hoort na my.
 
Laet ons bereiden onse vaert,Ga naar voetnoot981
 
Ende laet ons varen te Mechelen waert.’
 
Ic late gereiden die heren coene.
 
Nu hoirt hoe die Brabansoene
 
Laghen, ende wouden na dat
 
Van Mechelen die stat
 
Asselgieren ende oic winnen.
 
Doen quam een bode hierenbinnen
 
Dair die heren laghen, wet wale,
990.[regelnummer]
Van Diest, van Wemle, van Wesemale,
 
Ende van Bierbeke, die d'lant
 
In handen hadden te hant,
 
Ende lagen te samen aldair
 
In een tente scone ende openbair,
[pagina 49]
[p. 49]
 
Dair die bode in quam gestreken,
 
Die de heren wilde spreken,
 
Ende 't ierst dat hise sach,
 
Ontboot hi hem goeden dach,
 
Ende seide den heren lofsam:Ga naar voetnoot999
1000.[regelnummer]
‘Hoe dat hi van Grimbergen quam,
 
Daer menich man es op de vaert
 
Om te comen herwaert:
 
Ende willen u van hier verdriven,
 
Of daer op den velde bliven.
 
Van Grimbergen heer Arnout
 
Heeft menighen ridder stout
 
Vergadert, maighe ende man,
 
Ende al dat hi verbidden can.
 
Dese stat wilt hi ontsettenGa naar voetnoot1009
1010.[regelnummer]
Ondancs hem allen, die 't letten
 
Willen of weren teser tijt;
 
Nu siet hoe ghy beraden sijt.’
 
Doen sprac van Wemmele her Arnout:Ga naar voetnoot1013
 
‘Wy selen ontbeiden den heren stout.’
 
Doen sprac hi ten gesellen sijn:
 
‘Besiet, ghi heren fijn,
[pagina 50]
[p. 50]
 
Wat u nu dunct wesen goet,
 
Soe dat wi trocken in haer gemoet,
 
Soe dat wy haers ontbeiden?’
1020.[regelnummer]
Doen sprac met groter haesticheiden
 
Mijn heer Heinric, here van Diest:
 
‘Wiere aen wint of verliest,
 
Wy willen met onse heercracht
 
Trecken in haer meeste macht,
 
Ende te Grimbergen bestaen met stride;
 
Lieten wise hier comen tesen tide
 
Op 't velt ende wy te hope quamen,
 
Wy souden hebben al te samen
 
't Volc jegen ons van der stat.
1030.[regelnummer]
Aldus raet ic vele bat,
 
Dat wy trecken te Grimbergen toe;
 
Daer en dorren wy ons niet alsoe
 
Hueden, als wy moghen hier.’
 
Dees dochte den heren fier
 
Wesen d'alderbeste raet.
 
Sy lietene weten, dat verstaet,
 
Den heren, die in 't heer waren,
 
Dat si haer volc sonder sparen
[pagina 51]
[p. 51]
 
Gereyden daden al onvervaert
1040.[regelnummer]
Te trecken te Grimbergen waert
 
Jeghen heer Arnouts heerecracht,
 
Die hi heeft, te hope bracht
 
Om jeghen ons te comen ten stride.
 
...........
 
Als die heren al te samen
 
Dese bootschap hoirden en vernamen,
 
Daden si torsen ende ladenaant.
 
Alle haer dinc met goeden staden.
 
Sy loeden waghenen ende kerren,aant.
1050.[regelnummer]
Ende trocken henen sonder merrenGa naar voetnoot1050
 
Vaste te Grimberghen waert.Ga naar voetnoot1051
 
Het geleidese in de vaertGa naar voetnoot1052
 
Die vrome here die maerscalc was,
 
Van Wesemale, sijt seker das,
 
Die van den heere van Brabant
 
Ghemeenlic hadde d'overhant.
 
Die achterhoede dede met hem
 
Die stoute here van Craynem,
 
Met menighen ridder snel,
1060.[regelnummer]
Gewapent utermaten wel.
[pagina 52]
[p. 52]
 
Aldus trocken si tier wilen
 
Bi Grimbergen in ere halver milen.
 
Daer sloegen si tenten ende paweloenen,
 
Om hem te rusten in dat groene
 
Toten daghe, den nacht al duere.
 
Aldus quamen si tier ure
 
.........
 
Dese niemare quam te deser ure
 
Te Grimbergen al te hant,
1070.[regelnummer]
Dat de heren van Brabant
 
Met haren volcke keerden wederGa naar voetnoot1071
 
Om die borch te leggen neder,
 
Ende te doden dat sijs daer
 
Vonden, ende daer binnen waer.
 
Doen sprac van Assche her Geraert:
 
‘Ondanc hebben, die hem vervaert;
 
Laetse comen, si vinden ons hier.
 
Wy hebben menighen ridder fier,Ga naar voetnoot1078
 
Serjanten, knapen, al tote dien
1080.[regelnummer]
En derren wise twint ontsien.
 
Laet ons gereiden tesen tiden,
 
So dat wy eerlic mogen striden.’
[pagina 53]
[p. 53]
 
Sy wrachten na sinen rade,
 
Sy ginghen slapen, het was spade;
 
Jegen de andre, als ic bevroede,
 
Daden si sciltwachten goede.
 
's Morgens stont op groot ende cleine,
 
Ende men geboot in 't heir gemeine
 
Dat si hoir dinc gereiden te tide,
1090.[regelnummer]
Als men woude varen te stride;
 
Ende die Brabanders, aen de ander side,
 
Rusten hem die nacht al uit.
 
's Morgens waert daer groot geluit:
 
Sy gingen torsen ende laden,
 
Ende voiren voert met staden
 
Tot Grimberghen ane dat velt,
 
Dair d'andere laghen met ghewelt,
 
Vier bogescoten bi of also na;Ga naar voetnoot1098
 
Daer slogen si, als ic versta,
1100.[regelnummer]
Haer tenten den anderen so naer,
 
Dat manlic sach den anderen daerGa naar voetnoot1101
 
Van vore sijn tenten wat hi dede.
 
Alse die Brabanders tier stede
[pagina 54]
[p. 54]
 
Aldus waren gelogeert,
 
Ontboden die heren onverveert
 
Van Diest, van Bierbeke, van Wesemale,
 
Ende van Wemle also wale,Ga naar voetnoot1107
 
Die momboeren waren van Brabant,
 
Alle die genoten, die waren in 't lant,
1110.[regelnummer]
Dat si te haren rade quamen;
 
Alsoe si daden te samen.
 
Daer quam menich moederbaren,aant.
 
Ende doen si alle vergadert waren,
 
Sprac van Diest her Heinric:
 
‘Siet, ghi heren, sekerlic
 
Onse vianden voer ons oghen,
 
Die ons hebben in der orloghen
 
Scade groot gedaen ende scande,
 
Beide met rove ende met brande,
1120.[regelnummer]
Ende met stride te menigher stont,Ga naar voetnoot1120
 
Ons maghen verslaghen ende gewont,
[pagina 55]
[p. 55]
 
Ende noch sijn sijs te boven bleven,
 
Daer si sere met sijn verheven,
 
Alsoe si moghen te rechte wale.
 
Nu hebben si hier met getale
 
Vele liede die vrome sijn,
 
Ende goet te wapenen in schijn,
 
Also wy some wel gesienGa naar voetnoot1128
 
Hebben; oic sijn sy in dien
1130.[regelnummer]
Dat si den strijt seere begheeren.
 
Daer omme raet, ghi heren,Ga naar voetnoot1131
 
Hoe wise nu te desen tide
 
Maisteren moghen in den stride,
 
Ende hoir werken lonen van voren.
 
Ic doe u dat ter waerheit horen,
 
Bleven si t' ondre in desen stride,
 
Ghine sietse meer te ghenen tide
 
Voirwair jeghen ons kiven.Ga naar voetnoot1138
 
Moegen si ons oic nu verdriven,
1140.[regelnummer]
Ende den strijt op ons winnen,
 
Sy selen varen te Bruessel binnen,
 
Ende heeren werden van den lande.
 
Dus bliven wi met grooter scandeGa naar voetnoot1143
 
Alle ghevoert ende verderft:aant.
 
Daeromme pijnt u ende verwerft
[pagina 56]
[p. 56]
 
Raet te geven, die ons te desen
 
Oerberlic moge ons allen wesen.’aant.
 
Doen antwoerde op die waertaant.
 
Van Gaesbeke heer Godevaert:
1150.[regelnummer]
‘My dochte goet te deser tijt,
 
Na dat wy hebben moeten strijt,
 
Dat wy daden in dit orloghe
 
Halen den jongen hertoghe
 
Godevaerde, onsen jongen here,
 
Dat wine sagen, wy souden t' ere
 
Ons pinen om wel te doene.
 
Den bloden soudi maken coene,
 
Ende den coenen soudi oic te eer
 
Striden doen, ende vele te meer
1160.[regelnummer]
Souden wy die seghe winnen,
 
Ende onse viande te meer opminnenaant.
 
Om te behouden voirt meere
 
Lant ende kint in sijn eere.’
 
Doen sprac die here van Hoerne dair:
 
‘By mire wet, ghi segt wair;
 
Ende dit 's rait utermater goet;
 
Oic radic, ghi heren, dat ghy doet
 
Her Arnoude van Grimbergen ontbieden,
 
Dat hi ons met sinen lieden
[pagina 57]
[p. 57]
1170.[regelnummer]
Strijt levere, of si geraden
 
Dat hy ons come te genaden,
 
Ende hijs blive op de ghenoten.
 
Beide van cleinen ende van groten
 
Sal men hem vonnesse doen genadichGa naar voetnoot1174
 
Van al dat hy es mesdadich;
 
Ende wilt hijs niet doen in tide,
 
Ende hy ondergaet in den stride,
 
Men sal hem sijn goet afberren saen;
 
Ende eest dat men can gevaen,
1180.[regelnummer]
Men sal hem doen sine wercken gelijc.’
 
Doen sprac van Diest her Heinric:
 
‘Dit dunct my oic goet raet te sijn.’
 
Sy baden doe den ridder fijn
 
Van Craynem heren Arnoude
 
Dat hy te Bruessel varen soude,
 
Ende den jongen hertoghe halen,
 
Daer hi es in sire salen,Ga naar voetnoot1187
 
Ende brenghene in 't here met hem.
 
Doen seyde die here van Craynhem
1190.[regelnummer]
Dat hy 't geerne soude doen.
 
Aldair ginc die baroenGa naar voetnoot1191
[pagina 58]
[p. 58]
 
Vastelike sonder beiden
 
In sijn tente hem gereiden.
 
Daer na is hy opgeseten
 
Ende voerde met hem, doe ic u weten,
 
Sire maghe een groot getal
 
Wel gewapent hair lieden al,
 
Ende reet also te Bruessel waert;
 
Hier laet ic van hem de vaert.
1200.[regelnummer]
Die heren sonden met gewoude
 
In 't heer over ane her Arnoude,
 
Die cortelike gevaren quam,
 
Daer hi her Arnoude vernam
 
Met vele lieden, die al ongemeertaant.
 
Daer omtrent waren gelogiert.
 
Die bode beete doen hine sach,
 
Ende ontboet hem goeden dach,
 
Ende sprac: ‘Heer, ic come te hant
 
Uten heere van Brabant
[pagina 59]
[p. 59]
1210.[regelnummer]
Alse bode en meysalgier,
 
Ende u ontbieden die heren fier,
 
Dat ghy compt ende u volc met
 
Beteren, die hem besmet
 
Kennen, beide clein ende groot.
 
Na vonnesse der genoet
 
Moeti beteren u mesdaet;
 
Na haren wille, na haren raet,
 
Moeti gedogen wat si doen,
 
Soe te liggen in prisoen,
1220.[regelnummer]
Soe te rumen uten lande;
 
Ende en wildi niet gaen in hande,
 
Soe willen sy, des seker sijt,
 
Dat ghy hem morghen levert strijt.
 
Eest dat ghy daer blijft verwonnen,Ga naar voetnoot1224
 
U en sal niemant ghehelpen connen,
 
Ghine selt dan vergelden tscade,Ga naar voetnoot1226
 
Die ghi hebt vroech ende spade
 
Gedaen, dies sijt wel vroet.
 
Aen u lijf ende aen u goet
1230.[regelnummer]
Selen sijt lude ende stille
 
Verhalen. Segt uwen wille,
[pagina 60]
[p. 60]
 
Ende welc u raet es teser uren,
 
Dat icken moge overvueren.’
 
Alse her Arnout horde spreken
 
Den bode, wert hi al ontsteken
 
Van gramscape, maer sekerlike
 
Antwoerde hi hem gesinnichlike,
 
Ende seide: ‘Segt uwen heren dat,
 
Dat men my morgen teser statGa naar voetnoot1239
1240.[regelnummer]
Vinden sal bereet al
 
Met minen lieden groot ende smal
 
Gewapent, bereet ten stride.Ga naar voetnoot1242
 
Ic ben niet beraden tesen tide
 
Te comene in haer genade,
 
Noch te hoorne wies si te rade
 
In haer vonnesse werden souden.
 
Al loofde ic 't, en souden houdenaant.
 
Mijn maghen niet willen, noch gehingen
 
Dat wy in hare genade ginghen:
1250.[regelnummer]
Si storven liever in stride met eren.
 
Daeromme vaert wech t'uwen heren
[pagina 61]
[p. 61]
 
Ende segt, anne my God ende goet geval,
 
Dat ic hem strijt leveren sal.’
 
Die bode nam doen orlof houde,
 
Ende seide dat hy 't doen soude.
 
Dus voer hi ongespaert
 
Dat hi mochte ten here waert,
 
Daer hi beete, als ic vernam.
 
Doe hi bi den heren quam,
1260.[regelnummer]
Daer vertrac hi antwoerde ende tale
 
Van her Arnoude altemale:
 
‘Hi ontbiet u, (des) seker sijt,
 
Dat hy u morgen strijt
 
Met sinen volcke leveren sal,
 
Ende proeven sijn geval.
 
Hy noch sijn vrienden sijn niet te rade
 
Te comen in uwen genade,
 
Noch ooc in den bandoeneaant.
 
Van den vonnesse uwer baroene;
1270.[regelnummer]
Sy hebben liever sonder blijf
 
T'aventuerne goet ende lijf.’
[pagina 62]
[p. 62]
 
Doen sprac van Bierbeke die here:
 
‘Nu late ons God bejaghen de eere,
 
Dat beide lant ende kint
 
Bliven moeten ongescint;
 
En onse scade ende mesval
 
Moet ons God beteren al,
 
Ende onsen commer ooc te storen,
 
Dat men ons, die sijn momboiren,
1280.[regelnummer]
Namaels niet en verwite,
 
Noch en vertrecke in despite.’
 
Hier laet ic die tale van hem.
 
Nu hoort van den here van Craynem,aant.
 
Die nu es comen gereden
 
Binnen Bruessel der steden.
 
Op 't hof vant hi met groter waerde
 
Den jongen hertoghe Godevaerde.
 
Eerlic dede hi 't kint bereiden,Ga naar voetnoot1288
 
Dat si al metter wiegen leiden
1290.[regelnummer]
Op een orsbare, dat sachte ginc,aant.
 
Ende voerden 't voer hem varinc
 
Vaste te Grimbergen waert.
 
Oec voeren met hem ongespaert
[pagina 63]
[p. 63]
 
Een deel lieden, die gewont
 
Hadden gheweest langhen stont
 
In den aller lesten strijt;Ga naar voetnoot1296
 
Mair si waren te deser tijt
 
Algader wel genesen,
 
Ende wouden ter bataelgen wesen,
1300.[regelnummer]
Ende voeren te Grimbergen waert
 
Met heer Arnoude ongespaert,
 
Daer si quamen, na mijn weten,
 
Des avonts, doe si hadden geten.
 
T'sire tente beete her Arnout neder,
 
Ende dede 't kynt afheffen weder
 
Metter wieghen ghemackelike,
 
Ende daden 't in der tente rike,Ga naar voetnoot1307
 
Daer 't met rasten soude sijn.
 
Ende t'ierst dat die heren fijnGa naar voetnoot1309
1310.[regelnummer]
Van Brabant hadden vernomen
 
Dat die jonge hertoghe was comen
 
Metten here van Craynhem,
 
Ginghen si allegader te hem,Ga naar voetnoot1313
 
Ende festeerden 't kint voirwaer,
 
Ende deden hem groote feeste dair.
[pagina 64]
[p. 64]
 
Doen ginghen, seyt die yeeste,
 
Hem beraden alremeeste,
 
Dat si 's morgens beginnen souden.
 
't Was van jonghen ende van ouden
1320.[regelnummer]
Herde menich raet ghegheven;
 
In 't einde sijn si daer op bleven
 
Dat hem elc sal sonder beidenGa naar voetnoot1322
 
Jegen 's morgens vroech bereiden
 
Omme te stryden sonder sy,aant.
 
Ende scheden doen alle hier by;
 
Het was spade in den avont,
 
Ende ginghen hem rusten te dier stont,
 
Tot 's morgens, dat die sonne scone
 
Began te seinen aen den trone.
1330.[regelnummer]
Ende die heren met genint,
 
Die vermomboirt hadden 't kint,
 
Waren tilike opgestaen,aant.
 
Ende daden gebieden saen
 
In 't heere, dat men ten wapenen vinghe,
 
Ende hem elc gereiden ginghe,
 
Soe hi alre yerst muchte.
 
Doen wert in 't heer groot geruchte;
[pagina 65]
[p. 65]
 
Sy scoten aen halsbergen of platen,aant.
 
Ende wapenroc die wel saten,
1340.[regelnummer]
Ende hingen die sweerden aen haer siden;
 
Some saten si op rossiden,
 
Some op stercke orssen, die wale,
 
Of met ysere, of met sindale,aant.
 
Waren verdect, of met samiete.aant.
 
Soeme waren si oec, seit de vite,
 
Met fluele verdect tiere uren,aant.
 
Of met stalinen covertueren
 
Jegen slach ende jegen steke.
 
Ende alsi waren te haren gereke
1350.[regelnummer]
Wel gewapent ende bereet,
 
Togen si henen op een breet,Ga naar voetnootV. 1351
 
Scone ende slecht velt daer by,Ga naar voetnoot1352
 
Ende bleven dair houden, seg ic dy,
 
Tote dien dat si werden gescaert.
 
Daer wert geblasen ongespaert
 
Menighe trompe ende basine;aant.
 
Dus was menich ors in schine,
 
Dat wel scone spronge spranc;
 
Dus was menich blide ende sanc
[pagina 66]
[p. 66]
1360.[regelnummer]
Omdat 't ten stride comen soude,
 
Die doot eer noene lach op die moude.
 
Dair was menighe baniereGa naar voetnoot1362
 
Scone, rickelijc ende diere,
 
Menich schilt ende menich schacht,
 
Die ghebroken wert eer nacht;
 
Ende alsi hadden gehouden hiereGa naar voetnoot1366
 
Een wile, quamen die heren fiere
 
Dair gereden met genint.
 
Die vermomboert hadden 't kint,
1370.[regelnummer]
Wel ghewapent met menighen man.
 
Daer quamen met gevolget anGa naar voetnoot1371
 
Die graven, die lantsheren t'samen,
 
Die den jongen hertoge quamen
 
Te hulpe ende te succoerse dair
 
Sijn recht te behouden voirwaer

voetnoot797
Ende voeren so langhe op die vaert, Dat sy quaemen te Grimberghen, Dat sy vonden, sonder berghen.
voetnoot799
Nu willick u doen becant, Ende een deel noemen by naemen, Die heer Aernoult te hulpe quaemen, Omdat ghyse te bat sult kinnen Hoe sy hieten met goeden sinnen.
voetnoot805
Vianden, Met allen den ghenen, wilt verstanden, Die hy wel verleysten mochte. Daer quam oock, also mi dochte, Heere Geeraert, die heere van Breda, Met allen diegene die hy, verre ende nae Conste verbidden ende vermaenen. Daer quam oock, naer mijn waenen, Die heere van Keppele uyt Gelderlant, Met menighen man, sy u becant, Die wel deuren mochten in stryde. Ooc quam daer tyen tyde
Die heere van Moroel.
voetnoot819
Die gherne waeren in orloghen. Daer so quam oock ongheloghen.
voetnoot821
Met veele lieden, by mijnder eere, Die noode eer tijt souden vlien, Daer sy cavelinghe mochten sien; Want sy waeren vroom ende stout. Oock quam daer met ghewout Heer Bernaert, die heere van Iselsteyne, Met een deel ruddren goet ende reyne, Die stout waeren ende vrome. Daer quam oock, als ick nomme, Mijn heere Conraert, heere van Buren, Met vele lieden ter selver uren, Die hem hielden aen syne partye. Dese heeren quaemen, als ick lye, Van dees zyde des Rhijns sekerlicke. Op d'ander syde quam uyt Vranckerijcke.
voetnoot832
Ende bracht met hem menighen Franchois, Ende daertoe menighen Artesyen. Daer quam oock ghereden met dien Mijn heere Jacob van Chastilloen.
voetnoot839
's Graeven broedre van St Pol, heer Willem, Ende bracht menighen man met hem Ter hulpe des heeren van Grimberghen. Daer quam oock, sonder berghen, Inghelram, van Couchy die heere, Met menighen man, by mijnder eeren, Wel ghewapent ende wel ghereden. Oock quam daer, by waerheden, Van Monbason die vrome heere, Met vele lieden, moet ick u leeren, Die stout waeren ende rasch. Daer quam oock wel in 't harnasch Die heere van Hamme uyt Vermandois Met menighen vromen Franchois, Wel ghewapent, dat segghe ick u. Op d'ander syde quam daer nu Uyt Henegauwe die heere van Bochi, Dat verstaet, ook so bracht hy Menighen man onder syne vaene, Wel ghemonteert naer mynen waene
voetnoot850
Met menighen ruddere clouck ende moye Te hulpe van heere Aernoulde; Ende dese heeren quaemen met ghewoude Alle gaedre aen heer Aernoults syde Om hem te helpen tyen tyde; Want sy waeren syne maeghen. Op d'ander syde quaemen daer sonder vraeghen.
voetnoot855
Ende elck hadt syne maegschap by hem. Daer quam ghevaeren, ick seker bem, Van Assche mijn heere Geeraert, Ende met hem sijn maegschap waert, Die hem allen hielden aen syne banniere. Oock quam daer ghevaeren schiere Heere Alaert, van Beyghem die heere, Met syne maeghen, by mijnder eere, Schoone ende rijkelijcken ghemonteert. Oock quam daer, soo men my leert. Die vrome heere van Heppeghem, Ende syne maeghen alle by hem, Die hem noode souden afgaen. Oock quam daer, doe ick u verstaen, Van Hombeke heer Aernoult, Met synen maeghen, die waren stout, Ende hem bystaen wouden totter doot. Dit waeren viere baenrotsen groot, Die in 't lant woonden van Grimberghen Ten dien tyde, sonder berghen, Maer het es zedert seere vergaen. Nu willick u doen verstaen Die ruddren, die daer oock quaemen Uyt Grimberghen alle te saemen. Daer quam van Oyenbrugghe heer Aernoult, Ende synen sone, die ruddre stout.
voetnoot872
Met haeren.
voetnoot874
Ende heer Simoen, synen sone, wet waele, Met den ghenen die hem bestoeden. Daer quam oock, willick u bevroeden, Mijn heere Godevaert Scryhaene, Ende beyde syne broedren, so ick waene, Heer Geeraert ende heer Jan, Ende al haer gheslachte met an. Daer quam mijn heere, heere Willem Tant, Met syne maeghen, sy u becant. Daer quam van Ophem die heere vrome, Met synen maeghen, die men u noeme. Daer, quam heer Jan van Eechove Met synen maegschap van grooten love; Want sy waeren stout ter coren. Daer quam oock, als ick hoore, Van Schouwenbrouck heere Gossuin, Met al het maegschap sijn. Daer quam van Sijtvoort heer Bernaert, Met alle syne maegschap waert. Oock quam daer heer Willem van Bogaerde, Met syne maeghen van goeden aerde. Daer quam heer Willem die borchgraeve Met syne maeghen ghereden ave.
voetnoot891
Oock quam daer, doen ick u weten, Heere Paridaen van Massenhove.
voetnoot895
Die men hiet heere Geeraert van Liere Met alle haere maeghen fiere. Oock quam daer een ruddre stout, Van Cobbenbosch heere Aernoult, Ende met hem syne naeste maeghen. Oock quam daer, sonder saeghe, Heer Pieter van Ymple, dat wet, Ende alle syne maeghen met. Daer quam heer Geeraert van Herlaere, Met synen maeghen voorwaere. Oock quam daer heer Gosen van Helrode, Met syner maeschap, by Gode. Daer quam heer Jacop van Berringhen Met syne maeghen in waere dinghen. Daer quam heer Jan van Caelmont, Met alle syne maeschap, sy u cont. Daer quam met syne maeghen saen Heer Hendrick Hoeskin, wilt verstaen, Die stout waeren ende fier. Daer quam Van den Damme heer Gaultier, Met syne maeghen, die ick niet en nomme, Die alle stout waeren ende seere vromme. Dese ruddren alle.
voetnoot913
Tyen tyde woonachtich, weet waele, Ende waeren som maeghen, sonder fale, Van Grimberghen der heeren. Oock quaemen daer met eeren.
voetnoot918
Ende menich ruddre, die ick en can U niet wel ghenoemen nu, Die alle hielden, dat segghe ick u, Van den heere van Grimberghen haer goet. Daer quam oock menich man te voet, Wel gewapent ende vrome, Ende goet ten stryde, als ick gomme, Die ontrent Grimberghen waeren gheseten. Daer quam oock, doen ick u weten, Uyt vremden lande menich soudenier.
voetnoot929
Om te dienen daer om sout, Die van Grimberghen heere Aernout Ontfinck herde blydelijcke, Ende alle andere sekerlijcke, Ende hietse willecomme seere. Oock toefdese daer seere die heere, Ende deden eere ende groote feeste. Oock dede hy alle waeren d'eerste Met hem eten, die meeste baroenen, Ende dede al die ruddren coene
Groote werdicheyt, die commen waeren Om hem te helpen, sonder spaeren, Waer hyse sach, menichfault, Dies sy hem seyden grooten danck.
voetnoot940
Waers hy begherde, so ick waene; Daernae ghinck men daer logieren. Daer wordt gheslaeghen sonder vieren, By der borcht, op een schoon velt Menighe tente ende ghetelt, Ende daertoe veele pavilloene, Daer die heeren ende die baroene, Soudenieren ende andere lieden Inne souden ligghen, als ick bediede, Want.
voetnoot949
Daer men placht te lighen binnen. Dus gaederde heer Aernoult in allen sinnen Veele lieden, dat segghe ick u, Ende doen 't al commen was nu Dat hem te hulpe commen soude, Ontboot heere Aernoult, alsoo ick houde, Die meeste alle by naemen Dat sy by hem te raede quaemen; Want hy soudese gheerne spreken. Doen quam daer menich man ghestreken Tot hem boven in die saele.
voetnoot957
Ende te wetene sijn begherven, Ende doen sy, al sonder scheeren, Waeren commen tot heer Aernoulde, Vraegden sy hem alsoo boude Wat hy te hen begherrende waere, Daer hy se ontboot daere. Doen seyde heer Aernoult: ‘Ghy heeren, Ick laete u segghen, by mijnder eeren, Die van Brabant sijn commen In mijn lant te mijnder ontvromen, Ende hebben 't al verbrant ontrent Daer sy toe quaemen, sy u bekent; Oock daden sy my grooten anxt dooghen; Want sy berrenden voor myne ooghen Alomme af, als ghy wel siet, Ende en conste hem verbieden niet, Om dat ick van lieden was onbewaert. Nu sijn sy ghetoghen te Mechelen waert, Ende hebben daer beleghen die stat, Ende sullen se winnen, weet dat, Ten sy dat wy hem dat verbieden, Ende wyse ontsetten met onsen lieden, Eer sy der stat doen eenighe schaede; Daeromme ontbode ick ulieden te raede Omme te wetene wat u dochte goet Dat wy ane ghinghen, des sijt vroet, Oft bliven hier, oft vaeren daer Die stat sorcoursen overwaer.’ Doen seyde die heere van Couchy.
voetnoot981
Dat's dat wy ons volck doen bereyden, Soe dat wy moghen sonder beyden Porren morghen vroech tydelicke, Ende vaeren te Mechelen waert haestelijcke Die stat ontsetten ofte wy moghen. Wilt ons oock yemant ongheloghen Verbieden van den Brobanderen, Laetet ons so vromelicken keeren Dat sy haer scheren met ons niet en maken; Dat rade ick ons in waeren saeken. Dit dochte hem allen goeden raet. Doen dede heer Aernoult, dat verstaet, Over al ghebieden in den heere Dat hem elck alsoo verweere Dat sy in dien dagheraet schoone Alle ghereet waeren, sonder hoene, Om te porrene te Mechelen waert. Nu swighe ick van hem ter vaert, Ende laetse hem alle ghereyden wel, Ende segghe u voorts, sonder spel, Van den Brabanders, die laeghen Voor Mechelen, hoor ick ghewaeghen, Omdat sy wouden winnen die stat. Een bode quam ter hant nae dat Daer van Diest lach heer Hendrick, Ende van Wemmele sekerlijck Heer Aernoult, ende oock weet waele Heer Geeraert van Wesemaele Ende van Bierbeke heer Jan. Dese viere heeren hadden dan T'achterwaerne al 't volck alleene Van Brabant, ende laeghen ghemeene
In eene tente, dat segghe ick u, Daer die bode quam gaende nu. Dirst dat hy die heeren sach.
voetnoot999
Ende seyde daernae sonder berghen: ‘Ghy heeren, ick comme van Grimberghen, Daer menich man vergadert es, Ende sweren seere, dies sijt ghewes, Dat sy herwaert commen selen Ende u verjaeghen, sonder helen, Van hier, ofte al bliven doot; Want heer Aernoult, dat weet bloot, Heeft vergadert maeghen ende man.
voetnoot1009
Ende wilt dese stat commen ontsetten Ondanx yemant die 't wilt beletten.
voetnoot1013
Doen antwoorde ter selver tijt Van Wemmele mijn heere Aernoult, Die vromme was ende stout: ‘Commense, sy vinden ons hier. Nu besiet, ghy heeren fier, Wat wy nu willen bestaen Ofte hun hier ontbeyden saen, Ofte trecken in haer ghemoet. ‘Doen antwoorde, die daer stoet, Van Diest heere Hendrick: ‘Neen, wy niet, sekerlijck; Wy willen trecken in haer macht Te Grimberghen, met onser cracht, Ende bestaen se met crighe daer; Want lieten se wy hier commen voorwaer, Ende viel 't dat wy te stryde quaemen, Die van der stat souden wy te saemen Alle jeghens ons hebben met; Daer by dinckt mi best, dat wet, Dat wy te Grimberghen trecken toe. Daer en hebben wy ons niet alsoe Te hoedene, als wy souden hier. Dat segghe ick u, ghy heeren fier.’ Dit dochte den anderen goeden raet, Ende lieten 't weten, dat verstaet, Dien heeren, die daer waeren, Dat sy hun ghereyden sonder spaeren, Als te vaerene te Grimberghen waert; Want daer waere onghespaert Van heere Aernoult vergadert groote cracht, Ende hy waere oock alsoo bedacht Dat hy se ontbieden wilde in stryde. Als datte die heeren hoorden ten tyen tyde, Deden trouseren ende laden Alle bagaigen met grooter staden, Ende loeden.
voetnoot1050
Ende voeren.
voetnoot1051
Alle te.
voetnoot1052
Het gheleydese in die vaert Die stoute heere van Wesemaele. Omdat hy maerschalck was, wet waele, Van den heeren ghemeynelijcke Dedy die voorhoude sekerlijcke. Die achterhoede dede daer Die heere van Craynhem, dat es waer, Met menighen man ghewapent wel. Doen trocken sy henen, dat's gheen spel, Rechte te Grimberghen toe, Soo dat sy quaemen doe By in eene halve myle. Doen beetten sy alle, sonder ghyle, Ende sloeghen tenten ende pavilloenen Om te rusten tot haeren doene Dien nacht over totten daeghe, Ende die maere quam sonder saeghe Te Grimberghen binnen ter hant.
voetnoot1071
Wedre Ende die borch wouden worpen te nedre, Ende dooden datter binnen waere. Doen antwoorde ter hant daernaere Van Assche mijn heere Geeraert: ‘Ghehonniert sy hy die es vervaert.
voetnoot1078
So menighen ruddre fier, Ende so menighen vromen knaepe, Wy ne dorfven se niet ontsien in gheender saeken; Maer ons betrecken onser lieden Dat wy moghen, als ick bediede, Eerlick jeghens hem stryden, Alse sy willen of te wat tyden.’ Dit dochte al den ghenen goet, Die daer by stonden met grooten moet, Ende keerden hier met van den raede, Ende ghinghen hier met slaepen, want het was spaede, Ende oock diepe in den nacht; Maer sy daden, ben ick bedacht, Dien nacht doen schiltwachte goede Jeghens den anderen, als ick ghevroede, Tot 's morghens dat sy stonden op, Daer men gheboot sonder scop Over al 't heere ghemeyne, So wye hy waere, groot ofte cleyne, Dat sy hem ghereyden ten stryde Als men woude en te wat tyde; Want die vianden daer by waeren. Dat sy daden sonder spaeren, Ende ghinghen hem onledich maeken, Ende bereyden alle haere saecken, Alse te strydene als men woude. Nu willick van hem swyghen boude, Ende spreken van hem als tijt es, Ende segghe u voorts, sy ghewes, Van de Brabanters, wat sy daden, Die laeghen en rusten met staden
Alle dien nacht totten daeghe. Doen stonden sy op sonder saeghe, Ende ghinghen laden ende trousseren met, Ende voeren henen, dat wel wet.
voetnoot1098
In vier boog schoten ofte so nae, Ende daden daer slaen, so ick verstae.
voetnoot1101
Dat elcanderen sach voorwaer Van vooren in syne tente wat hy dede; Nu hoort voort alle die waerhede. Alse die Brabanters waeren ghelogiert Ontbooden die vier heeren ongheviert.
voetnoot1107
Ende die heere van Wemmele soe waele. Dit waeren die momboiren van Brabant, Alle die ghenooten, dat sy u becant, Die daer met hen waeren commen, Dat sy quaemen, hebbe ick vernomen, Sy wouden nemen raet aen hem. Doen quam daer, ick seker bem, Ten raede menighen hooghen ghenoot, Ende menich man van deugden groot, Ende doen sy alle vergadert waeren, Sprack voore, hebbe ick hooren openbaeren, Van Diest mijn heere Hendrick, Die goet was ende lovelick, Ende seyde: ‘Ghy heeren, nu sijn wy al Commen, groot ende smal Daer wy onse vianden sien voor ooghen, Die ons hebben ongheloghen Ghedaen groote schaede ende schande.
voetnoot1120
Met strydene ende met anderen dinghen, Onse maeghen verslaeghen sonder verdinghen; Ende sijn noch alle te boven bleven, Daer sy mede seer sijn verheven, Als sy moghen met rechte wel. Nu ligghen se hier sonder spel Met veele lieden.
voetnoot1128
Als wy som wel hebben ghesien, Ende schinen oock alle in dien.
voetnoot1131
Daer omme raet ons, sonder scherren, Hoe wy se best bestaen met eren, Dat wy se in den strijt matteren, Ende loonen haere wercken van voren.
voetnoot1138
Nemmermeer jeghens ons kiven. Moghen sy ons nu oock verdriven.
voetnoot1143
Ende so sijn wy met groote scande Alle ghehonniert ende oock onteerft, Daer by pijnt u ende verweerft Raet te ghevene, die ons goet si.’ Doen antwoorde, dat segghe ick di, Van Gaesbeke heer Godevaert dan: ‘My dochte wel goet, by St Jan, Nae dyen dat wy strijt hebben moeten, Dat men dade halen met hoefscher groeten Godevaert onsen jonghen hertoghe; Dat wyne aensaeghen in dit oorloghe Wy souder vele te coender wesen.’ Die heere van Hoorne sprack mids desen: ‘By mijnder trouwen! dat 's goet raet; Oock raede ick wel, dat verstaet, Dat men heer Aernoult ontbiede Dat hy strijt levere ende syne lieden, Oft dat hy comme ten ghenaden Van syne misdaet, wy sullen beraden, Ons daerop met ghenooten.
voetnoot1174
Ende hem doen een ghenadich vonnisse. Wilt hijs niet doen, sijt ghewesse, Dat men hem sal verberren Al sijn lant, sonder merren, Opdat hy ten stryde ondergeet. Machmen oock vaen, God weet, Sijn welvaeren sal sijn ghedaen; Dit soude ick raeden sonder waen.’ Doen seyde van Diest heer Henrijck: ‘Dit willen wy doen sekerlijck; Want het dinckt my goet raet sijn.’ Doen bat van Diest die ruddre fijn Van Craynhem mijn heere Aernoulde Dat hy te Brusselle vaeren woude.
voetnoot1187
Daer hy waere in sijnder zaelen.
voetnoot1191
Ter hant voer wech die baroen
In syne tente hem bereyden Vastelijcke sonder beyden, Ende es daer nae opgheseten, Ende veurde met hem, doen ick u weten, Sijnre maeghen een groot ghetal, Wel ghewapent, syne lieden al, Ende voer alsoo te Brussel waert. Nu swighe ick van sijnder vaert, Ende segghe u voort van den heeren, Die te raede daer waeren met eeren. Eerst als heer Aernoult wech was Coren sy eenen man nae das, Die over soude vaeren in 't heere, Ende heer Aernoult segghen met gheere. Die ghene voer wech sonder beyden, So dat hy in 't here ghevaeren quam, Daer hy van Aernoude vernam Voor eene tente met veele lieden; Want hy was, hoorick bedieden, Met synen volke ghelogiert, Sint dat hy wiste ongheviert Dat die vianden daer waeren commen, Ende eerst dat die bode, hebbe ick vernomen, Tot heer Aernoude quam ghevaeren, Beette hy neder sonder spaeren, Ende ghinck daer hy hem staende vant, Ende groeten al te hant; Daer nae seyde syne bodscap saen: ‘Heere, seyt hy, wilt nu verstaen, Ick comme uyt ghenen herre ghevaeren Daer u die heeren, sonder spaeren, Ende die ghenooten dat ontbieden, Dat ghy compt met uwe lieden Beteren dat ghy hebt misdaen, Naer vonnisse, doen ick u verstaen, Dat sy selve wysen sullen, Ende u ghetroosten, sonder helen, Dat sy met u willen doen: Eest te legghene in 't prisoen, Ofte te jaeghene uyt den lande; Wilde ghy 's niet doen, wet te hande, Dat sy u morghen ontbieden strijt, Ende ghy dan jeghens hem bereet sijt.
voetnoot1224
Eyst dat ghy daer blivet.
voetnoot1226
Ghyne sult hun dan verghelden de schaede, Die ghy ghedaen hebt vroech ende spaede, Eyst met goede, eyst met live. Nu beraet u hierop ryve Ende kiest die minste schaede nu; Dat raede ick in goeder trouwen u.’ Doen van Grimberghen mijn heere Aernoult, Die vrome was ende stout, Den bode hoorde so grootelijx spreken, Wiert hy met gramschap onsteken; Doch antwoorde hy hoofschelijcke Den bode weder ghesinnelijcke.
voetnoot1239
Op dese stat.
voetnoot1242
Wel ghewapent wyen dat mach schaden; Oock segt hem dat ick niet en ben beraeden Te commene in haere ghenaede niet, Noch t' aenhoorene, wat's gheschiet, Haer vonnisse ende haer ghedinghe. Oock en souden't om eenich dinghen Myne maeghen ghedooghen willen; Sy souden hem eer laeten villen, Ofte alle sterven quaelicke. Daerom voert wech haestelijcke, Ende segt dit uwen heeren Dat sy my morgent2 by mijnder eeren, Te velde sullen ghewapent sien, Ende ick ben in den wille van dien Dat ick hem strijt leveren sal Met myne lieden, hebbe ick's gheval, Ende my die God wille ghehinghen. ‘Die bode sprack nae die dinghen Dat hy gheerne doen soude, Ende nam oorlof alsoe houde, Ende voer weder ten heeren waert, Wat hy mochte, al onghespaert. Ende eerst dat hi hier quam Beette hy nedere, als ick vernam, Ende ghinck daer die heeren waeren, Ende vertelde hem sonder spaeren Van heer Aernoulde die taele, Ende seyde: ‘Ghy heeren, wet waele Dat u ontbiet heer Aernoult Dat hy met synen lieden stout Merghen wilt stryden jeghens u. Oock ontbiet hy u dat nu Hyne heeft niet te doen met uwer ghenaeden; Sijn vrienden en sijn oock niet beraeden Dat hem souden doen laeten; Sy souden eere alle by charitaten Aventuren goed ende lijf. Hier met schiet ic sonder blijf, Van hen ende bringhe u die maere.’ Die heere van Bierbeke sprack daernaere: ‘In Gods naemen dan, sy alsoo; Wy willen oock gherne morgent vroech, Anne ons God! met hem stryden.’ Hier met bleef die taele tyen tyde, Ende spracken d'een den anderen daernae, Ende die heere, als ick versta, Van Craynhem hadde so ghereden Dat hy quam binnen der steden Van Brusselle, naer mijn verzinnen. Doe reet hy recht, doen ick u kinnen, Op hof, sonder eenich letten nu, Daer hy vant, dat segghe ick u.
voetnoot1288
Doen beete hy nedre met grooter waerde, Ende dede het kint bereyden wel, Ende daernae legghen sonder spel Op eenen orsbaere metter wieghe, Ende voeret wech sonder lieghen Te Grimberghen waert met ghemaeke. Oock voeren met hem in waere saeken.
voetnoot1296
In den strijt die lestmael was; Maer sy waeren, sijt seker das, Allegader nu wel ghenesen, Ende wouden emmers ten stryde wesen, Ende voeren met heere Aernoulde Te Grimberghen, daer sy boude Quaemen 's avens, doe men hadt gheten. Doe voer hy slecht, doe ick u weten, Vore syne tente ende beeter nedre, Ende dede het kint af heffen wedre.
voetnoot1307
Ende draeghen in die tente rijcke.
voetnoot1309
Ende met dat die heeren fijn Van Brabant dat hadden vernomen.
voetnoot1313
Ginghen sy allen, ick seker bem, Wat sy mochten derwaert Om hem te siene onghespaert. Ende in den eersten dat sy quaemen dair, Feestierden sy seere, dat es waer, Ende daden hem eere ende feeste. Daernae bereyden sy hem alle met geeste Wat sy 's morghens beginnen souden. Daer waeren van jonghen ende van ouden.
voetnoot1322
Dat elck hem soude ghereyden 's Morghens vroech, sonder beyden, Als te strydene clouck ende vry; Ende hier met scheyden sy Allegaedre van den raede, Ende ginghen slaepen, want es was spaede, Ende diepe in den avent mede, Tot 's morghens vroech, dat 's waerhede, Ende als die dach te schynen began Doen weert in wake menich man, Ende die vier heeren die het bewint, Ende vermomboirt hadden dat kint, Waeren tydelijcken opghestaen, Ende deden ghebieden sonder waen Aen alle heeren, dat men te wapene ginghe, Ende hem elck ghereyde tot dese dinghen, Soe sy aldereerst mochten. Daer word in 't herre groot gherochte, Als men verstont die nieumaeren, Ende ginghen hem wapenen alle te gaere. Sy deden ane stercke platen; Daer boven wapenrox, die wel saten, Ende hinghen haere sweerden aen haere syden. Daernae saeten se, in dien selven tyde, Op groote, stercke rossyden, die wale Waeren ghedeckt met sindaele, Som met fluweele, som met samite. So waeren sy oock insgelijcke Ghedeckt met yseren couverteuren, Om dat sy te bat souden moghen deuren Jeghen steken ende jeghen slaeghen; Ende als sy waeren, hoorick saeghen, Wel ghewapent ende bereet.
voetnootV. 1351
Ontbr.
voetnoot1352
Op een schoon velt daerby, Ende bleven daer houdende, segghe ick dy, Tot dat sy worden gheschaert. Daer wordt gheblaesen onghespaert Menighe trompe, menighe busyne. Daer was menich schoon ors in schyne, Dat wel groote spronghen spranck; Daer was oock menich blyde die sanck
Dies hy ten stryde commen soude.
voetnoot1362
Daer was menighe schoone banniere, Die rijckelijcke was ende diere, En menighen schilt en menighen schacht.
voetnoot1366
Ende als sy ghehouden hadden een wyle, Quaemen die viere heeren, sonder ghyle, Die te vermonboiren hadden het kint, Daer ghereden, als men bevint.
voetnoot1371
Daer quaemen oock met, segghe ic u dan, Alle die graven ende die lansheeren, Die commen waeren met grooter eeren, Dien jonghen hertoghe te hulpe daer Om sijn rechten te behoedene voorwaer Jeghens die van Grimberghen, wet wale. Doen quam die heere van Wesemale, Die maerschalck van den herre was, Ende ghinck die lieden bestieren nae das, Ende berechten te dien tyde, Hen wysende hoe sylieden souden stryden. Daernae maeckte hy .ix. schaeren: Deerste daer af gaf hy te bewaeren Dien heere van Diest ende sijn hoede, Ende den heere, als ick ghevroede, Mijn heere Jan van Bierbeke, Ende die heeren, als ick spreke, Van Wemmele mijn heere Aernoulde; Oock schaerde hy hem selven seere boude, Omdat sy waeren van eene heerschappie. Die andere schaere, als ick u lye, Gaf hy den heere van Arschot. Die derde gaf hy, sonder spot, Dien heere van Hemme, dien stouten man. Die vierde gaf hy daer alsdan Den jonghen heere van Edinghen. Die vijfde gaf hy in waeren dinghen Den heeren van Gaesbeke beyde.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken