De Hollandsche Lelie. Jaargang 25

Ter bespreking toegezonden.

I. Boeken.

Aan D' Overkant, door Max van Ravestein. (Uitgever L.J. Veen, Amsterdam.) Mijn lezers zullen zich misschien nog wel herinneren, hoe ik den voorganger van dezen roman: Bij ons, met veel lof aankondigde. Evenals die voorganger behandelt óók Aan d' Overkant een Roomsch-Protestantsch familieleven. 't Is trouwens een vervolg op: Bij ons, en handelt over dezelfde menschen gedeeltelijk. Het kenmerkt zich óók door denzelfden levendigen boeienden verhaaltrant, en dezelfde sympathieke karakterteekening, waardoor de personen, in hun strijd en hun godsdienstmoeilijkheden, met ons meeleven en onze belangstelling wekken, beide de protestanten en de Roomschen.

Een revolver-schot, door Virginie Loveling. (Uitgever H. Honig, Utrecht). Virginie Loveling, de bekende sympathieke Vlaamsche auteur, aan wier pen wij zoo menige goedgeschreven vertelling danken, verhaalt hier, in het zoet-vloeiend Vlaamsch, waarin te schrijven zij meesteresse is, een spannende geschiedenis, die al de deugden heeft van haar vroegere scheppingen. Als ik mij niet vergis is Stijn Streuvels een bloedverwant van Virginie Loveling. Hoe dit zij, in elk geval heeft zij met hem gemeen die eigenaardige bekoring van stijl en vertellingswijze, die zijn boeken zoo iets teer-eenvoudigs geven.

Onafhankelijk, door Elise Soer. (Uitgever A.W. Sythoff, Leiden). De schrijfster van ‘Catharina’, den historischen roman, dien ik verleden jaar hier uitvoerig aankondigde, en met warmte aanbeval, heeft ons thans een novelle aangeboden uit het moderne leven, eene die zeker in den smaak zal vallen van hen die houden van vriendelijk-aandoende, boeiend-geschreven uitspannings-lectuur. De schrijfster schildert met zeer goede penseelstreken hare personen, zooals b.v. in het begin de hospita van Alice van Weeren, die je héél levendig vóór je ziet.

Het boek van het huwelijk, (van Heinrich Lhotzki), uitgave van W.J. Thieme te Zutfen. - Wanneer men tegenwoordig hoort, na een toevallige afwezigheid, dat deze of die zijn getrouwd samen, kan men er gerust de vraag op laten volgen: En wanneer zijn ze weer gescheiden? Want, echtscheiden is tegenwoordig, althans hier in den Haag, troef. En uit dat oogpunt lijkt mij een boek als Het boek van het huwelijk wèl der moeite waard om het eens héél héél ernstig te lezen, vooral als men reeds is geengageerd, maar ook vóór dien tijd, en ook, misschien dan nog 't allermeest, daarna.

B.v., - ik doe een enkelen greep uit de vele zeer behartenswaardige opmerkingen, die de verschillende hoofdstukken geven:

Verreweg de meeste mannen hebben hun beroepsbezigheden buiten's huis. Wanneer zij dan, moe en uitgeput, naar huis komen, moeten zij daar met de armen der liefde worden ontvangen, en moet hun huis, alleen reeds door zijn bestaan, hun nieuwe levenskrachten schenken. Is het echter thuis ongezellig, dan wordt het leven bedorven, en beide echtelieden hebben daaronder te leiden. Arme kinderen, die op zulk een bodem moeten opgroeien. - - Hij, die in zijn huis kleinigheden veronachtzaamt, kan menschenlevens bederven. Onze kostbaarste bezittingen zijn niet goud en roem, maar een gezellig thuis aan zijn eigen haard.

Is dit geen gezonde, en maar al te veel, juist heden ten dage, vergeten levenswaarheid? Triviaal zal misschien de een of ander zeggen. Goed, maar 't dagelijksch leven van man en vrouw bestaat nu eenmaal niet enkel uit minnekozen noch uit enkel intellectueel samen-elkaar-verstaan. - Intusschen, niet alleen op dit gebied maar ook ten opzichte van vele andere questies van huwelijksleven bevat dit boek nuttige beschouwingen, ter overdenking aanbevolen.

Onze Vorstinnen uit het huis van Oranje-Nassau in het stadhouderlijk tijdperk door Johanna W.A. Naber (uitgever Tjeenk Willink en Zn., Haarlem) 2^de vermeerderde druk. Over dit aanbevelenswaardige boek, door mejuffrouw Naber geschreven op historisch gebied, heb ik reeds vroeger uitvoerig in dit blad gewezen, en ik wil bij dezen herdruk nog eens gaarne herhalen, dat ik deze vrouwenlevens niet zoozeer daarom interessant acht voor hedendaagsche lezers, omdat zij ‘vorstelijke personen’ gelden, als wel omdat zij ons uitbeelden een verleden van plichtsbetrachting, innerlijke beschaving, grondige ontwikkeling, en, boven alles, moeder- en echtgenoote-besef, waaraan de hedendaagsche dames een voorbeeld kunnen nemen, omdat

[p. 363]

zij er, ondanks al haar geredekavel over kunst enz., niet bij halen meestal.

Beroepskeuze voor jongens en meisjes, door D. Smit en H.J. Bouten (uitgever Meulenhoff, Amsterdam). Een herziene uitgave van: Wat moet mijn jongen worden, en Wat moet mijn dochter worden. Een uiterst practisch register, bevattend de namen van allerlei opvoedings-inrichtìngen, opleidingsscholen, enz., vergezelt dit voor ouders zoo hoogst nuttige boekje, dat hun den weg wijst in het zoeken van een levenskeuze voor hunne zonen en dochteren, iets wat heden ten dage in bijna elk huisgezin, rijk of arm, aan de orde van den dag is. De schrijver legt uit b.v. waartoe het eind-diploma van een H.B. school met vijfjarigen cursus recht geeft, enz. enz. Hij noemt ook prijzen van scholen en opvoedings-gestichten.

Het Geweten, door Johan Boijer (vertaald) uitgever H. Honig, Utrecht. Een van die Noorsche vertellingen, die zoo menschelijkgewoon aandoen, en je misschien juist daarom zoo pakken, omdat zij niets gewilds of kunstdoenerigs aan zich hebben, enkel verhalen een gewoon stukje menschenleven, met zijn lief en zijn leed, op de oorspronkelijke innige wijze waarin de Noren meester zijn.

Voor zoover ik het noodig oordeel, kom ik op al deze boeken later uitvoeriger terug.

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.

II. Verscheidenheden.

Academie-kalender 1912, uitgegeven bij W.L. en J. Brusse, Rotterdam. (75 cts).

Deze kalender is een proeve der bekwaamheid van de leerlingen der Rotterdamsche Academie van Beeldende kunsten en Technische wetenschappen. Hij ziet er recht ‘modern’ uit, in 3 kleuren uitgevoerd, met duidelijke cijfers, die hem zeer bruikbaar maken.

Practische Handleiding voor het naaien en knippen, (derde druk) uitgever A.W. Sythoff, Leiden. Ofschoon het hier een herdruk geldt, wil ik niet in gebreke blijven dit uitstekend en practisch werk van mevrouw Content-Duitz krachtig aan te bevelen met den meest mogelijken nadruk. In waarheid deed deze vrouw ‘een goed werk’, door aldus duizenden vrouwen en meisjes in den lande in staat te stellen zichzelve goedkoope en toch goede patronen te vervaardigen. Hare handleiding is even duidelijk als practisch, en hare maatneming en coupe berusten op anatomischen grondslag. Haar boek wordt op 3 groote scholen in Nederland gebruikt voor aanschouwelijk onderwijs, waardoor men niet zooveel theoretisch behoeft te werken, en meer tijd overblijft tot practisch bezigzijn. Uit eigen ervaring weet ik dat een patroon, bij mevrouw Content-Duitz-zelve besteld, uitstekend uitvalt, naar de door haar opgegeven wijze van zelf-maat-nemen. Ik ben er zóó voor dat alle meisjes leeren hare eigen kleeding en onderkleeding vervaardigen, voor zichzelven eerst, en voor haar kinderen wellicht later, dat ik deze uitgave met recht veel waardeering begroet.

De Firma Van Goor Zonen te Gouda brengt aardige reclame-briefkaarten voor haar verschillende uitgaven. Zij zien er smakelijk en artistiek uit.

En ook de firma H.P. ter Braak te Deventer gebruikt dit reclame-middel van ‘Uitstapkaartjes,’ bevattende Overijsel, Veluwe, de Geldersche achterhoek, enz. Een omslag met 1-10 nummers kost 70 cts. - Drente - ‘waar eens mijn wiegje stond’ - gij zijt niet waardig gekeurd om te worden opgenomen!

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.

III. Jeugd-lectuur.

Het Wonderkruid, door Nelly Hoekstra-Kapteijn, uitgever Slothouwer, Amersfoort. Bevat aardige vertellingen en sprookjes voor jonge kinderen, in den prettigen, vroolijken verteltoon, deze schrijfster eigen; met plaatjes versierd, in aardig bandje, is het zeer geschikt voor Sint Nicolaas-cadeautje.

Friedesientjes-Levensloop (vertaald) uitgever G.H. Kruyt, Amsterdam. Jammer dat het ‘vertaalde’ je dadelijk treft door dezen eigenaardigen titel; ook verder op in 't boekje voel je dat vertaalde zoo voortdurend, en vooral voor kinderen vind ik dat hinderlijk. Overigens is het een lief-aandoende vertelling, maar met een te duitsch cachet m.i.

Verhalen uit de Dieren-wereld, door J. Westendorp, uitgegeven door de Vereeniging tegen het mishandelen van dieren voor Haarlem. - Wel, dat ik dit een aanbevelenswaardig boekje vind, en een dat ik menig jong vriendje of vriendinnetje graag ter lezing aanbeveel, zal wel niemand van mij verwonderen. 't Is zoo'n goed werk, zoo'n uitgave als deze die belangstelling wekt voor en in het dier. Aardige plaatjes versieren den tekst. Ik noem o.a.: De honden van den St. Bernard,

[p. 364]

Zelf-genezing bij Dieren, enz. Och toe ouders, geeft uw kinderen dit werkje cadeau.

Tooverlantaarn der eeuwen door Nellie van Kol, uitgever A.H. Kruyt, Amsterdam. Voor kinderen zijn mij deze verhalen te geleerd, en óók te droog-verteld. Zij laten je daardoor zoo koud, hebben zoo recht iets van het systeem: ‘leeren’, al ‘spelend’; daarvan houdt een kind nu eenmaal niet.

De Juliana-bibliotheek, (uitgever H. ten Brink, Meppel), bevat weder verscheidenheid van keuze. Ik kondigde verleden jaar deze uitgave reeds uitvoeriger aan. Thans vind ik o.a. Lamoraal van Egmont, door H. Molt; natuurlijk een historische vertelling; Oom Harold, uit het Engelsch (de schrijfster, Lady Mac Alister, verwierf daarmede een eersten prijs), bevattend een geschiedenis van Engelsche kinderen; en De Haciënda aan de Valdivia. Gelijk de titel reeds aanduidt speelt dit laatste verhaal in verre streken, en ik kan de lezing ervan niet bijzonder aanbevelen, om het onverschillige waarin er wordt gesproken over dieren-dooden. Dat leert kinderen wreedheid. Jammer, omdat het overigens wel een ontwikkelend iets is zoo'n in een geheel andere omgeving spelend boek, dat geheel nieuwe toestanden schildert.

De Rebachjes, (uit het duitsch), uitgever H. ten Brink, Meppel, is een smaakvol uitgegeven ‘Jonge dames boek’, zooals op het titelblad staat. Het is een opwekkend, gezond-gedacht, en boeiend-verteld verhaal, dat aangenaam aandoet.

ANNA DE SAVORNIN LOHMAN.