Het weeshuis van gouda.
Een typisch Hollandsch stadsgezicht!
Nergens ter wereld zal men zoo'n kijkje vinden op zulke teekenachtig oude gevels, op dat stille, kalme grachtje, tusschen die mooie boomen, met de aak rustend in het water, dat alles zoo helder weerspiegelt, en eindelijk dat weeshuis met het mooie poortje, die kleine geruite ramen en de weezen in haar eigenaardige kleeding er voor, waarlijk, het lijkt of hier de tijd heeft stilgestaan, of wij nog midden in de 17de eeuw staan. Alleen wanneer men heel goed toekijkt, merkt men dat die ouderwetsche huizen heel moderne spiegelruiten hebben en valgordijnen, zoodat het wel degelijk een tafereeltje is uit onze dagen, dat de schilder Klinkenberg ons voor oogen toovert.
Misschien gaf hij alles wat precies weer; een photographie kon niet nauwkeuriger zijn, maar toch is 't hem uitstekend mogen gelukken stemming in zijn schilderij te brengen, evenveel ten minste als men vindt in de griezelige, verwarde verfmorserij op vele nieuwerwetsche meesterstukken.
Hoe meer men onze fraaie gravure beschouwt, hoe meer men doordrongen wordt van de stille poëzie onzer Hollandsche kleine stadjes, hoe meer de kalme rust van haar vredige hoekjes in ons nederdaalt, een rust in de werkelijkheid en op den duur wat benauwend, maar hier gelouterd en verheven door de kunst, weldadig werkend op onze door het grootsteedsche, woelige leven opgewonden en overspannen zenuwen.
De schilder, die zulke aandoeningen weet op te wekken, is op zijn manier een weldoener der menschheid, en zijn kunst verheft zich verre boven de photographie, daar het hem gelukt is in zijn arbeid een deel van zichzelf te leggen, dat hoe subtiel ook, zich langzamerhand uit zijn werk ontwikkelt en tot de ziel spreekt van allen, voor wie deze taal verstaanbaar is.
Zoo richt zich de kunstenaar - gelukkiger dan de schrijver, die slechts een beperkt gehoor tot zijn beschikking heeft - tot alle landen en volken, onverschillig welke taal zij spreken; daardoor zijn het vooral onze schilders, die de intieme schoonheid van Holland aan de wereld bekend maken, en wij hebben alle reden om hen hiervoor dankbaar te zijn.
Het Weeshuis van Gouda is wel geschikt om vreemdelingen een hoog denkbeeld te geven van de schilderachtigheid onzer aardige, kleine stadjes.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd