|
| |
X. Hoe Galaät Waleweine wonde, ende hoe hi Bohorde ende Perchevale vant.
Daventure telt hier ter steden,
7725[regelnummer]
Van Perchevale al daer hine doe
Bescudde van groter pinen toe,
Ende oec vander ongenaden
Die hem die .xx. ridders daden,
Hi wandelde menege dachvaerd,
7730[regelnummer]
Alse nu vort nu achterwaerd,
Ende vant vele aventuren,
Daer niet af spreke nu ter uren;
Soe dat hi was in sine vart
Om te vaerne ter zee ward.
7735[regelnummer]
Ende hi daerna tenen castele quam,
Daer hi enen tornoy vernam:
Ende die van buten hadden gedaen
Op die van binnen, sonder waen,
Dat si gevloen waren bi dien.
7740[regelnummer]
Alse Galaät dat hadde gesien
Hi holp dien van binnen ter vart,
Ende sloech met sporen sijn part.
Ende hi stac den irsten soe,
Die hem te gemote quam doe,
7745[regelnummer]
Dat hi man ende paert ter neder stac;
Ende metten steke sijn spere brac.
Hi trac sijn swaerd ende voer te hant
Daer hi die meeste porsse vant,
Ende hi sloech metten sweerde
7750[regelnummer]
Ter neder ridders ende peerde,
Ende dede sulc wonder, dat van dien
Wonderen mochte diet hadde gesien.
Ende Walewein ende Hestor mede
7755[regelnummer]
Mettien van buten. Ende alsi dare
Des ridders scilt worden geware,
Die wit was, si seiden mede:
Dies ontbeide dade dulhede,
Om dat gene dinc, sonder waen,
7760[regelnummer]
Vore sijn swaerd ne conde gestaen.
Mettien quam geslagen metter vard
Galaät te Waleweine ward,
Ende dorsloech hem daer mede
7765[regelnummer]
Soe dat hi doet waende wesen wel,
Ende uten gereide daer vel.
Hestor ne dorste te dien tiden
Des wits ridders niet ontbiden,
Die sere reet op ende neder,
7770[regelnummer]
Ende dede vercoveren weder
Die van binnen in corten tiden,
Ende dede die van buten op dander siden
Tescoffiren, die wel vor desen
Te boven waenden hebben gewesen.
7775[regelnummer]
Ende alsi tonder waren gedaen
Galaät sciet van danen saen
Al stillekine ende in selker wijs,
Datsi in beiden siden hadden prijs.
Ende Walewein, die berect was soe,
7780[regelnummer]
Dat hi wel sterven waende doe,
Hi seide tot Hestore dese tale:
‘Dit es mi gesciet, donct mi wale,
Alse vanden stene hier vor desen
Mi es geseit, dat donct mi wesen.’
7785[regelnummer]
Hestor seide tot hem dan: ‘Here,
Sidi nu gequetst soe sere?’
- ‘Jaic, here,’ antwerde hi;
‘Ic sal sterven, God en hulpe mi.’
Hestor seide: ‘Mi donct nu wesen
7790[regelnummer]
Onse queste verloren bi desen.’
- ‘Die uwe es noch verloren niet,’
Seide Walewein, ‘al es dit gesciet;
Maer die mine es bleven nu
Alse lange als God wilt, secgic u.’
7795[regelnummer]
Ende als die vanden castele vonden
Waleweine dus mesmaect van wonden
Want hi man vander werelt was
Meest gemint in vremden landen.
7800[regelnummer]
Si drogene daer alte handen
Ende daden sine wonden besien.
Hestor ne wilde te dier steden
Van heren Waleweine niet sceden.
7805[regelnummer]
Ende Galaät reet soe verre tier wilen,
Dat hi vernachte twee milen
Van Corbenijc, daer hi vant
Ene hermitage. Hi gincker in thant,
Ende hi was daer wel ontfaen.
7810[regelnummer]
Ende als hi was te bedde gegaen
Quam daer ene joncfrouwe ende riep
Galaäte alsmen daer lach ende sliep.
Die hermite sprac jegen hare
Ende vragede wie si ware?
7815[regelnummer]
- ‘Ic ben ene joncfrouwe,’ seitsi dan,
‘Ende sprake gerne enen goeden man,
Enen riddere, die daer binnen es;
Want ic hebbe groten noet des.’
Ende hi ginc tot Galaäte saen
7820[regelnummer]
Ende dede hem daer alsoe verstaen.
Galaät ginc tot hare also houde
Ende vragede wat si woude?
- ‘Ic wille,’ seitsi, ‘dat gi u ter vart
Wapent ende sit op u part,
7825[regelnummer]
Ende volget mi: ic sal u togen
Die scoenste aventure vor u ogen,
Die enech riddere heeft gesien.’
Galaät wapende hem na dien
Ende volgede der joncfrouwen daer;
7830[regelnummer]
Ende si voer vore ende hi naer.
Des avons quamen si gereden
Daer si vonden tere steden
Enen casteel staende in een dal,
Starc ende gemuert overal.
7835[regelnummer]
Alst die van binnen worden geware
Si quamen tehant jegen hare
Ende hitense willecome wesen.
Si seide tot hen na desen:
‘Eert desen riddere, des biddic u;
7840[regelnummer]
Hi es die beste diemen vint nu.’
Si aten en lettel ende slipen daer,
Ende voren van danen daer naer;
Ende si voerde met hare mede
Een rike coffer daer ter stede.
Si vonden daer ende vernamen.
Een scep, ende tes sceeps boerde
Perchevale ende mede Bohoerde,
Die ripen: ‘Galaät, wellecome sijt!
7850[regelnummer]
Wi hebben uwes ontbeit langen tijt.
Comt vort ende laet ons sonder sparen
Ter hoger aventuren ward varen,
Die u gereet heeft onse here.’
Hi seide: ‘Twi ropen si so sere
7855[regelnummer]
Dat si hebben ontbeit na mi?
| |
| |
Salic hier beten?’ Si seide: ‘Jagi.’
Si beitten beidegadere saen
Ende lieten die paerde gaen.
Hi seindem ende ginc int scip daer,
7860[regelnummer]
Ende die joncfrouwe oec daernaer.
Die twee gesellen waren doe blide.
Tscip voer wech ten selven tide.
Des anderdages alst was dach,
Ende elkerlijc anderen daer sach,
7865[regelnummer]
Si warens blide tien stonden,
Dat si hen dus hadden ondervonden.
Ende alse Galaät die scoenheit vernam
Vanden scepe vrachdi wanent quam?
7870[regelnummer]
Dat hi niet en wiste daer af;
Maer Perchevale vertelde hem van dien
Wat hi daer af hadde gesien,
Ende hoe hem die goede man mede
Van hem ende van Bohorde verstaen dede,
7875[regelnummer]
Dat hise hebben soude te gesellen;
‘Ne ware in sijn vertellen
Ne sprac hi niet vander joncfrouwen.’
Galaät seide doe: ‘Bi mire trouwe,
Ne hadsi gesijn, ic ne ware
7880[regelnummer]
Nu te tiden niet comen hare.’
Ende elc vertelde tire uren
Den anderen sine aventuren.
Ende Bohort seide daer nare:
‘Opdat min her Lanceloet hier ware,
7885[regelnummer]
Soe soudic secgen bi dire sake,
Dat ons dan nine gebrake.’
Galaät sprac: ‘Dan mach niet gescien,
Nadat onse here niet wille van dien.’
Ende si landen an een wilt eylant
7890[regelnummer]
Tuscen .ij. roetsen, es mi becant.
Si sagen een ander scip staen
An ene andere roetse, sonder waen,
Daermen niet comen mochte toe,
Men ginger te voet toe alsoe.
7895[regelnummer]
Die joncfrouwe seide te dire ure:
‘In gene scip es die aventure,
Daer u God omme sinde hare ward.’
Doe gingen si alle daer ter vard.
Ende dat scip dat si daer vonden
7900[regelnummer]
Was vele rikeliker tien stonden
Dan tscep daer si ute quamen;
Maer dat sire niemanne in vernamen:
Dat dochte hen groet wonder wesen.
Letteren diemen mochte lesen
7905[regelnummer]
Vonden si an des scepes bort,
Die spraken vreesselike wort,
Te gerre behoef, sonder waen,
Die inden scepe souden gaen.
Dit was vanden worden di sin:
7910[regelnummer]
‘Hort man, die wils gaen hier in,
Besie di wel, ende oec merc
Dattu sijs geloves vol ende sterc;
Want ic els niet dan gelove ben.
Hier bi hoede elkerlijc hem:
7915[regelnummer]
Falgiert hem eneger maniren
Van gelove, ic sal hem falgiren.’
Si sagen elc op anderen nadien
Alsi die letteren hadden gesien.
Doen gewoech die joncfrouwe das
7920[regelnummer]
Perchevale, dat si sijn suster was,
Ende si seide: ‘Ic segt u bedi,
Dat gi te bat wilt geloven mi.
Ne geloefdi niet volmaectelike
Ane den here van hemelrike,
7925[regelnummer]
Gi sult bederven, sonder waen,
Ende alle die met daerin gaen.’
Doen geloefde Perchevale das,
7930[regelnummer]
Ende sprac tot hare daer nare:
‘Suster, ic sal int scep gaen,
Alse die wel geloeft, sonder waen,
Ende sulc oec ben, sijt seker des,
Alse riddere sculdech te sinc es.’
7935[regelnummer]
Si seide: ‘Nu gater in dan.
Dat u God mote bewaren vort an!’
Alse Galaät dat hadde verstaen
Hi seindem ende ginc int scep saen,
Ende begonste al omtrent sien.
7940[regelnummer]
Die joncfrouwe gincker in nadien,
Ende die andere twee daernaer.
Alsijt hadden besien wel daer,
Dat ant scip was, hen dochte
Dat geen so scone wesen mochte.
7945[regelnummer]
Si vonden een siden cleet daer naer
In covertoers wise gespreit daer,
Daer een rike bedde onder lach
Als men bat naer daertoe sach.
Ende Galaät hief op tcleet te hant,
7950[regelnummer]
Daer hi tscoenste bedde onder vant,
Dat hi met sinen ogen vor dien
Teneger stede hadde gesien.
Enten hoefden vant hi ene crone,
Die goudijn was ende harde scone;
7955[regelnummer]
Enten voten vanden bedde lach
Dat scoenste swaerd dat oit man sach,
Dat wel enen halven voet doe
Dat swaerd was van vremden done
7960[regelnummer]
Ende van messeliken gewone.
Die appel hadde al di maniren
Van varuen diemen mach visiren,
Ende ane elc vanden vamen was
Sonderlinge doget, alsicker af las.
7965[regelnummer]
Tuscen appel ende hilte wasset mede
Gemaect van sonderlinger wonderlijchedc:
Daer af was gemaect die ene side
Van enen serpente, dat tallen tide
In Cassidonien te sine pleget
7970[regelnummer]
Meer dan el iwer, alsmen seget,
Daer alsulke doget ane es,
Hout een man in sine hant ene
Van sinen rebben oft sine bene,
7975[regelnummer]
Hem ne mach binnen dien tiden dan
Gene te grote hitte comen an.
Di ander side es gemaect mede
Van enen vische, die te gere stede
Dan in die Eufrate ne pleget
Dat hi int walsc es geheten
Orcenezans. Gi sult weten,
Hout een man van sinen rebben een
In sine hant, ofte sijn been,
7985[regelnummer]
Hine sal niet gedinken dan
Dien tijt dat hijt hout vort an
Van bliscepen no van rouwen gene,
Die hi heeft gehat, maer allene
Om die sake die hi heeft bestaen.
7990[regelnummer]
Ende als hijt doet uter hant saen
Sal hi pensen alsi hadde inne
Te voren bi naturliken sinne. -
Ende die siden waren bedect bede
Met enen diren roden clede,
7995[regelnummer]
Ende daer ane letteren gescreven,
Die aldus te kinnen geven:
‘Ic ben wonderlic te siene an
Ende te kinnen, want noit man
Mi mochte begripen, hoe wijt
8000[regelnummer]
Hi di hant hadde tier tijt,
Ende hoe groet; ende nembermer ne sal,
Sonder een allene, dise al
Van preusheiden sal overliden,
Die hebben geweest vor sinen tiden,
8005[regelnummer]
Ende alle di gene, die oec na desen
| |
| |
Nadien selven selen wesen.’
Si spraken onderlinge nadien
Dat si daer wonder hadden gesien.
Perchevael proefde oft hi hadde cracht
8010[regelnummer]
Tswaerd te begripene, dat hem ontvacht.
- ‘Ic weet wel:’ seide hi daer naer,
‘Dattie letteren seiden waer.’
Doe sloger Bohort an die hant,
Dire af falgierde te hant.
8015[regelnummer]
Ende si baden Galate also houde,
Dat hi dat swaerd anegripen soude,
Want het sijn dinc te doene ware.
- ‘In does niet,’ seidi daer nare;
Want hi letteren geware ward
8020[regelnummer]
Gescreven an dat blote sward,
Alsoe alst lach uten scoe
Getrect eens voets lanc doe.
Ende die letteren, die bloet roet waren,
Scenen aldus daer oppenbaren:
Sonder diet bat sculdech es te doene
Dan enech ander man, dat hi
Ute desen scoe hier trecke mi;
Ende diet doet in ander maniren
8030[regelnummer]
Hine sal niet mogen falgieren
Vander doet, oft dat hi sal
Temangirt wesen over al.’
Die joncfrouwe seide daer nare,
Dat dit utetrecken verboden waren
8035[regelnummer]
Allen die levenden gemene,
Ende si seide: ‘Hort na mi,
Ic sal u nu secgen waerbi.
Alse dit scep ant lant van Logres
8040[regelnummer]
Arriverde, sijt seker des,
Dat dootvede ende werringe
Was tuschen twee coninge,
Daer deen af was Lembray di coninc,
(Ende sijn sone es, in ware dinc,
8045[regelnummer]
Die de gemangierde coninc heet.)
Die ander was, alsict weet,
Die coninc Orbaen, die Sarrasijn was doe.
Het geviel op enen dach alsoe,
Dat optie zeeside onderlinge
8050[regelnummer]
Enen wijch hadden die .ij. coninge,
Soe dat hem tescoffirde doe
Die coninc Orbaen, ende hi vloe
In dit scip, daer hi in vant
Dit swaerd, ende tract, ende ginc ut thant
8055[regelnummer]
Daer hi den coninc Lembray sach,
Die man was vander werelt optien dach
Die best geleefde an onsen here;
Ende hi sloech op hem soe sere,
Dat hi cloefde metten sweerde
8060[regelnummer]
Man ende pert tot in der eerde.
Dat was di irste slach, sijt seker das,
Die mettesen swerde geslagen was,
Daerbi beide die conincriken
Gedestruert waren jamberliken,
8065[regelnummer]
Datter noit sint coren in wies,
No boem vrocht droech, sijt seker dies;
Ende datmer noit sint vische ne vant:
Ende daer bi heetment woeste lant.
Ende alsi dat swaerd so snidende vant
8070[regelnummer]
Ginc hi omden scoe te hant.
Ende als hijt stac inden scoe
Hi viel vor dit bedde doet doe,
Ende die lichame bleef ter stede
Tot dattene ene joncfrouwe ut dede;
8075[regelnummer]
Want geen man int scep dorste gaen
Dore der letteren wille, sonder waen.’
Galaät seide: ‘Ic wane des,
Dat dit swaerd wonderlijker es
Dan enech datmen heeft gesien.’
8080[regelnummer]
Hi wilt ute trecken, ende mettien
Bat hem die joncfrouwe dat hi
En lettel beide om dat si
Dat swaerd bat besagen tien stonden;
Soe dat si den scoe daeraf vonden,
8085[regelnummer]
Dat hi hen van eens serpens velle dochte
Bi al dat sire ane gesien mochten,
Ende gelijc ere rosen roet,
Ende letteren daeran gemaect al bloet,
Daer die ene af waren goudijn
8090[regelnummer]
Ende die andere selverijn.
Ne mare alsmen die ringe sach,
Daer twaerd ane te hangen plach,
Doe hadde elkerlijc besonder
Vanden ringen groet wonder;
8095[regelnummer]
Want si van stoppen gemaect waren al,
Ende soe cranc, ende soe smal,
Dat si so cranc wesen dochten,
Dat si tswaerd niet dragen mochten
Enen dach, sine souden falgiren.
8100[regelnummer]
Die letteren spraken in deser maniren:
‘Die mi sal dragen sal sijn over al
Die beste diemen vinden sal,
Draget hi alse heilechlike mi
Alse hi sculdech es te doene, bedi
8105[regelnummer]
In ben niet sculdech te sine in steden
Daer in es enege vulheden
Oft sonde; ende die mi bringet daer
Het sal hem berouwen daer naer;
Ende die mi heilechlike dragen sal
Dat menne in gere maniren
Teneger stede mach scoffiren
Alse lange alse gegort es di man
Metten ringen daer ic hange an.
8115[regelnummer]
Ende geen man si soe coene toe,
Dat hi dese ringe af doe,
Om dat hier af geen orlof
Man mach hebben te donc of,
Wantse een wijf af doen sal te desen,
8120[regelnummer]
Die eens conincs dochter sal wesen
Ende ene coninginne oec mede.
Si sal andere doen in dese stede
Van dingen die sijn over hare,
Ende die si meest mint; ne ware
8125[regelnummer]
Si moet oec wesen al haer lijf
Maget ende een suver wijf,
Ende si sal desen swaerde sinen
Name geven ende den minen.’
Alsi die letteren hadden gesien
8130[regelnummer]
Hen hadde groet wonder van dien,
Ende kerdent ombe tier tide,
Ende vondent bloetroet in dander side,
Ende letteren, die in deser wisen
Spraken: ‘Die mi meest sal prisen
8135[regelnummer]
Hi sal ter groter noet ane mi
Meest vinden dat te lachterne si;
Ende die gene jegen wien ic sculdech ben
Godertierst te sine, jegen hem
Salic felst wesen; ende dit sal
8140[regelnummer]
Ne maer enewaerf wesen overal.’
Die joncfrouwe seget, die dit siet:
‘Dese twee dinge sijn nu gesciet,
Ende ic saelt u alhier bedieden,
Ane wien ende an welken lieden,
8145[regelnummer]
Ende waeromme ne sal sijn vervart
En geen man te nemen dit sward,
Indien dat hi si werdech des.
Het viel op enen tijt, di leden es
8150[regelnummer]
Na die passie van onsen here,
Dat Naschien, wies swaselinc
Dat was Mordam die rike coninc,
Ward bi ons heren wille gedregen
In een eylant, dat was gelegen
8155[regelnummer]
Van sinen lande .xiiij. dachvard,
| |
| |
Ende dat was ten westen ward,
Dat cylant hiet Tornoyant,
Daer hi tscip daer wi in sin vant.
Ende als hi dit swaerd hadde vonden
8160[regelnummer]
Hi begeret sere tien stonden,
Ne mare hine dorst niet treeken doe,
Ende bleef .viij. dage alsoe,
Dat hi lettel at oft dranc daer.
Opten negenden dach daer naer
8165[regelnummer]
Rees een wint, dine vorde thant
Metten scepe verre in een eylant,
Dat Occident hiet, daer hi vant,
Als hi opt lant quam, een gygant,
Die wonderlijc was ende groet.
8170[regelnummer]
Hi riep op hem: hi ware doet.
Ende als hine sach comen te hem ward
Doe trac hi dit swaerd ter vard.
Als hijt al naect hadde gesien
Hi priset al dat hi mochte nadien,
8175[regelnummer]
Ende scuddet opward doe harde,
Ende het brac in die middewarde.
Doe sprac hi in deser wise:
‘Die dinc die ic meest prise
Benic meest sculdech te lachterne, bedi
8180[regelnummer]
Dat si ter noet gebreket mi.’
Hi stac twaerd weder inden scoe,
Ende leit neder opt bedde doe,
Ende spranc uten scepe te hant,
Ende sloech doet den gygant,
8185[regelnummer]
Ende kerde weder int scip daernaer.
Ende een wint began risen daer,
Ende tscip voer wech metter zeevloet,
Ende een ander scep quam in sijn gemoet,
Daer hi den coninc Mordanne in vant,
8190[regelnummer]
Die hadde gesijn vanden viant
In die roetse geassalgirt sere
Vander vreseliker havenen ere.
Si waren alsi hen onderkinden
Blide, want si hen onderminden;
Elc anderen om aventuren.
Naschien telde hem met allen
Hoet hem metten swaerde was gevallen,
Ende hem falgierde ter noet
8200[regelnummer]
Als hi den gygant waende slaen doet.
Hi seide: ‘Des wondert mi haerde;
Wat daetdi doe metten swaerde?’
- ‘Ic leit,’ seidi, ‘daer ict vant,
Daer gijt moget sien, wildi, thant.’
8205[regelnummer]
Ende hi ginc met hem na dien.
Tirst dat hi tswaerd hadde gesien
Hi priset herde sere daer nare,
Ende seide dat niet te broken ware
Dat swaerd bi eneger argenesse,
8210[regelnummer]
En ware bi eneger betekenesse,
Ofte bi Naschiens sonden.
Ende hi leide te gadere tien stonden
Die twee sticken, ende dat sward
Vergaderde weder metter vard,
8215[regelnummer]
Alst te voren hadde gewesen.
Hi leide tswaerd weder na desen
Ter stede daer gijt moget sien.
Si horden ene stemme nadien,
Die aldus sprac [te] henlieden ward:
8220[regelnummer]
‘Rumet dit scep ende gaet int ander ter vard!
Het gebrect lettel nu ten stonden
Gine valt hier in sonden.’
Ende alsi ute gingen, binnen dien
Soe was dor sijn scoudere gesteken Naschien
8225[regelnummer]
Met enen swaerde doe soe sere,
Dat hi int scep vel ende seide: ‘Here,
Ic ben gequetst.’ Doe horde hi
Ene stemme secgen: ‘Dat was bedi
Dattu dorres trecken dat swaerd,
8230[regelnummer]
Bedie dune wares niet waerd.’
Dus quam die sprake, sijt seker des,
Die hier vore u gescreven es:
‘Die mi meest sal prisen hi
Sal meest vinden te lachterne an mi
8235[regelnummer]
Alster groter noet comen sal;’
Bedie man van deser werelt al
Gi horen moget ende verstaen bloet
Dat hem falgierde ter noet.’
Galaät sprac: ‘Hieraf siwi berecht wel.
8240[regelnummer]
Nu segt mi hoe dander gevel.’
- ‘Ic segt u,’ seitsi, ‘in waerre dinc.
Pelles, die gemangirde coninc,
Als hi achter lande mochte riden
Soe voerde hi tallen tiden
8245[regelnummer]
Met hem dat heilege kerstenhede,
Ende eerde meer dan ieman dede,
Ende levede soe heilechlike,
Dat nieweren was sine gelike.
Hi jagede in enen bosch tier stonde,
8250[regelnummer]
Daer hi verloes jagers ende honde,
Soe dat hire niet af vereeste,
Ende doelde inden foreeste,
Dat hire niet ut geraken mochte,
Ende een riddere die hi met hem gebrochte;
8255[regelnummer]
Soe dat hi quam ter zee van Yrlant,
Daer hi tscip daer gi in sijt vant.
Ende alsijt besach bat vort,
Sach hi die letteren ans sceeps bort,
Die gi liede hebt nu gesien.
8260[regelnummer]
Hine temayerde hem niet van dien,
Alse die hem kinde sonder sonde,
Ende ginc allene tier stonde,
Want die riddere die met hem was
En dorste hem niet geninden das.
8265[regelnummer]
Als hi dit swaerd vant hi traket doe
Alse verre als gi siet uten scoe,
Ende had al utgetrect, ne ware
Dat hi ward gesteken dare
Dor sin die met enen spere,
8270[regelnummer]
Daer hi af was doe alsoe sere
Temayert alsmen mach sien;
Ende mochte noit genesen vandien.
Aldus was hi dore sine coenhede
Temayert, die hi daer dede.’
8275[regelnummer]
- ‘Joncfrouwe,’ sprac Galaät doe,
‘Gi hebter soe vele geseit toe,
Dat mi donct, nadat es gesciet,
Datmen ne dar dore die letteren niet
Laten te treckene dit swaerd.’
8280[regelnummer]
Si sagen doe ten bedde waerd,
Ende vonden an dat hout doe,
Van varuwen drie maniren,
Die gi sult horen visieren,
8285[regelnummer]
Daer dene wit af was alse snee,
Dandere bloetroet min no mee,
Ende die derde in allen doene
Gelijc der miraude groene.
Wet wel, dat noit wijf no man
8290[regelnummer]
Die varuwe en maecte daer an,
Van dire varuwen tier uren.
Ende omdat liede besonder
Hier af mochten hebben wonder
8295[regelnummer]
Soe sal een deel die aventure
Hier uten wege gaen nu ter ure,
Ende sal u vanden drien maniren
Vanden varuwen nu visiren.
|
|
Auteursrechtvrij