|
| |
XXI. Van Waleweine ende der joncfrouwen van Galestroet, ende hoe hi sinen broder verloeste.
Die aventure sal u tellen
Van Waleweine ende sinen gesellen,
11790[regelnummer]
Si senden enen knape daer naer,
Die dapperlike vore reet,
Die der joncfrouwen seide gereet
Dattie witte hert es gevaen,
‘Al daer toe sach, sonder waen,
11795[regelnummer]
Die swerte riddere; maer wetet dat
Wi waren bleven daer ter stat,
En had gedaen een riddere fijn,
Die u gast sal tavont sijn;
Die bescudde ons, sonder waen:
11800[regelnummer]
Vrouwe, dien suldi wel ontfaen,
Want hi heves wale verdient
Dat gi sijt sijn gode vrient.’
Die joncfrouwe was blide daer of,
Ende dede versiren al haer hof
11805[regelnummer]
Om Waleweine blide te maken,
Die gereden quam metten knapen
Dore die stat, die scone was.
Daer sach hi in, sijt seker das,
Meer sirheiden dan hi sach nie
Ende binnen desen heeft hi vernomen
Porters jegen hem daer comen,
Die joncfrouwe sinde oec saen
11815[regelnummer]
Ene joncfrouwe jegen hem daer,
Die si gehouden hadde menech jaer,
Om dat si was van Carmeloet,
Ende si die ridders kinde al bloet,
Die tArturs hove behoren nu,
11820[regelnummer]
Ende meest om Waleweine dat secgic u,
Om dat sine soude doen kinnen hare.
Nu sinde si dese joncfrouwe daer nare
Ende doen si werd geware das,
11825[regelnummer]
Dat was Walewein, nam sine tien tiden
Bider hant, ende leitdene besiden,
Ende sprac: ‘Here, ic segt u bloet,
Lietdi uwer name, gi sijt doet;
Maer wildi, ic sal u raden wale.
11830[regelnummer]
Alse gi comt vord in die zale
Vor mire joncfrouwen, so salic voren
Spreken, dat sijt alle horen:
‘Her Keye de drossate, willecome!’
Ende alsic u aldus dan nome,
11835[regelnummer]
Soe antwerd mi saen ten kere:
Dit mogedi doen met groter ere,
Ende laet mi vord gewerden dan.’
Walewein seide: ‘Dus vangict an.’
Die joncfrouwe keerde weder saen
11840[regelnummer]
Ende dede harre joncfrouwen verstaen
| |
| |
Dat Keye ware, die daer quame.
‘Dat es hi,’ seit si, ‘in duvels name.’
- ‘Dies en canic geloven niet,
Dat hem dese ere es gesciet,
11845[regelnummer]
Dat hi vanden swerten riddere nu
Mine jagers verloeste, dat secgic u.’
Ende binnen dat si mede staen
Quam Walewein daer binnen gegaen;
Ende alsene die joncfrouwe heeft vernomen
11850[regelnummer]
Die te voren tot hem was comen,
Riep si lude ende sere mettesen:
‘Her Keye, willecome moetti wesen!’
Her Walewein sprac: ‘God lone u, joncfrouwe.’
Doen hietene willecome di vrouwe
11855[regelnummer]
Ende oec alle die andere mede.
Die vrouwe sprac aldaer ter stede:
‘Her Keye, weltijt sagedi iet
Heren Waleweine?’ - ‘Vrowe, doe ic sciet
Van Karlioen do was hi daer
11860[regelnummer]
In hogen, blide ende sonder vaer.’
Doe deetsi knapen comen saen,
Die hem sine wapine af hebben gedaen.
Doe deetsi hem bringen scire
11865[regelnummer]
Doe nam sine daer metter hant
Ende leidene in ene capelle thant,
Die bat ende scoenre gescreven was
Den enege daer ic nie af las.
In midden die capelle hinc een horen:
11870[regelnummer]
Nie werd geen minsce geboren
Die beteren horen hadde gesien.
Ende in dien horen stac mettien
Balsemene, mirre ende wiroec
Ende alrehande cruet, dat so wel roec,
11875[regelnummer]
Dat hem dochte dies gelike,
Dat hi was in een hemelrike.
Si leitdene allettel vord mettien:
- ‘Ende al dat gi noch hebt gesien
En es niet, her riddere, twaren,
11880[regelnummer]
Jegen dat ic u sal hier oppenbaren.’
Doe toende si hem een graf aldaer,
Dat si hadde doen maken, vorwaer,
Soe dire ende soe behindelike,
Dat nie man sach des gelike:
11885[regelnummer]
Daer was ene venstre gemaect an
Met sulker liste, dat geen man
Nembermer geweten ne soude:
Die dede si op alsi woude,
Ende wie daer binnen sach al bloet
11890[regelnummer]
Deetsi die vinstere slaen te doet,
Want si sneet alse een swaerd.
Si trac ene clinke daer ter vart,
Ende die vinstre scoet op wel sciren,
Dat Walewein ne wiste in wat maniren,
11895[regelnummer]
Ende si dede hem doe inward sien.
Daer sach hi dmeeste wonder mettien.
Doe sprac die vrowe stille daer nare:
‘Owi, oft dit Walewein nu ware,
Dien ic minne soe oversere,
11900[regelnummer]
Hine ontginge mi nembermere.’
Sijn si in die capelle gestaen
Ende spraken van messeliken dingen.
Die joncfrouwe en conste haer niet bedwingen,
11905[regelnummer]
Sine seide Waleweine alle die saken
Waeromme si dit hadde doen maken.
- ‘Her Keye, nu hord al hier ter stede:
Dit graf ende dese venstre mede
Sijn gemaect lude ende stille
11910[regelnummer]
Om mijns heren Waleweins wille,
Om dat ickene hier met doden soude
Alsic dese vinstere nederlaten woude.
Als hijt daer binnen waende besien
Soe soudicse dus nederlaten.’.... Mettien
11915[regelnummer]
Sloech si op die clinke weder,
Ende die vinstere viel daer neder,
Ende sloet soe vaste, dat verstaet,
Datter met tuscen en mochte een draet
Gebliven, hine moeste kerven ontwee.
11920[regelnummer]
- ‘Her Keye, nu hort mi vortwerd mee!
Ende als hi doet ware, dan oec wet,
Soe soudic mi selven doden met,
Ende soude ons doen dan ter stont
In dit graf, mont ane mont.
11925[regelnummer]
Her Keye, dat ic u dit make in inne
Dat doet mi di starke minne
Daer ic om hem af ben gevaen.’
Doen dede si hem vord verstaen
Waer af irst die minne quam:
11930[regelnummer]
Om dat hi den ridders haer leven nam
Die Galate ontreden ter stat
Doe hi den toren wan vor dat,
Daer Galate gesciede groet wonder,
Dien die joncfrouwe nu hadde onder,
11935[regelnummer]
Ende diemen hier vore oec hiet met
Der joncfrouwen casteel, dat wel wet,
Ende diemen daerna hiet Galastroet
Na Galate, om dat hi uter noet
11940[regelnummer]
Si telde oec vord daer ter stede
Vanden tornoye, die was daer naer,
Dien si beropen dede oec daer;
Si seide vanden swerten riddere mede,
Hoe dat hijt so wel daer dede,
11945[regelnummer]
Dat hi tgeruechte hadde al daer:
‘Doen quam min her Walewein daer naer
Ende stakene daer neder vor ons allen.
Doe moeste hem di prijs gevallen,
Want hi den tornoy algader verwan.
Mijn hoeftcleet, ende boet hem daer
Sijn lief te sine, al oppenbaer;
Maer hine achte noit so vele op das
Dat hi noit sint quam daer ic was.’
11955[regelnummer]
Walewein seide der joncfrouwen gereet:
‘Minnetdi mi, dat ware mi leet,
Alsoe als gi heme nu doet:
Hi sal u scuwen, es hi vroet;
Maer ic hope hi vinden soude
11960[regelnummer]
Genade oft hise soeken woude.’
- ‘Dies en darf hi hopen niet,
Dat hi mi mochte ontgaen iet
Metten live; ic segt al bloet,
Ic haddene liver bi mi al doet
Want hine soude niet willen neder
Lecgen sine aventuren, wetic wale.
Oec hebbic hier nu te desen male
Gariëtte sinen broder gevaen,
11970[regelnummer]
Ende doene geesselen ende slaen
Elkes dages dor sinen wille.
Dit segt hem oec lude ende stille
Als gine siet. Es hi soe vrome,
Dat hi om sinen broder come
11975[regelnummer]
Ende bescudde hier, oft hi mach,
Den menegen swaren, groten slach,
Dien hi ontfaet al hier ter stede,
Ende den menegen honger mede.’
Alse Walewein dat verstoet
11980[regelnummer]
Was hi drove in sinen moet;
Ende banderside was bi blide ter stonden
Dat hi sinen broder hadde vonden,
Dien hi lange hadde verloren.
Doe sprac Walewein: ‘Hier machmen horen,
11985[regelnummer]
Joncfrouwe, grote wonderlijchede.
Wiste Walewein nu ter stede
Dat gi sinen broder doet dit dogen,
Hine soude u nembermer minnen mogen;
Maer wildi Garitte geven mi nu
11990[regelnummer]
Er wech te vorne, ic swerd u,
| |
| |
Dat ic Waleweine ende heme mede
Binnen ere maent bringe gerede
Te vechtene jegen hen drien,
Die beste die gi vint te dien;
11995[regelnummer]
Ende connen si hen bescudden daer,
Soe bliven quite dan daer naer;
Ende connen duwe die twee verwinnen
Soe comen si gevaen hier binnen.’
- ‘Neen, men magene mi niet ontalen,
12000[regelnummer]
Walewein en comene selve halen.
Ende wildi, gi seltene margen sien
Udewerd leiden.’ Ende mettien
Quamen twee knapen daer toe saen:
‘Vrouwe, men mach eten gaen.’
12005[regelnummer]
Doe gincmen eten daer ter vart,
Daer te etene gedient ward
Van alre dinc, van alre spisen,
Soe datment niet conste volprisen
Die sonderlinge gerechten daer.
12010[regelnummer]
Ende naden etene oppenbaer
Quam die joncfrouwe van Karmeloet,
Die Waleweine hier vore dor noet
Ende es vor ene venstere gegaen,
12015[regelnummer]
Ende bat hare om raet ter stede
Sinen broder te verloessen mede.
Die joncfrouwe sprac: ‘Hoe soet gaet,
Ic sal u geven goeden raet:
Mergen suldi vroech opstaen
12020[regelnummer]
Ende sult en wech varen saen
Tote achter genen boegart,
Ende ic sal van binnen comen ter vard,
Ende sal u in laten sonder lette
Daer besiden, te genen wikette.
12025[regelnummer]
Daer selen uwen broder bringen
Drie starke ribaude sonderlinge,
Dine geesselen selen daernaer:
Dan suldi vorward comen daer,
Ende slaet di quadien doet,
12030[regelnummer]
Ende nemt uwen broder dan al bloet
Ende vortene met u henen dan.
Ic sal oec vlien al dat ic can
Vaste henen te Karmeloet;
Want blevic hier, ic ware doet.’
12035[regelnummer]
Walewein dancte der joncfrouwen,
Ende swoer daer bi sire trouwen,
Hi sout haer lonen wel daer naer.
Dus scieden si beide al daer,
Ende Walewein wilde nu slapen gaen,
12040[regelnummer]
Dat daer scire was gedaen.
Des ander dages daer na doe
Stont op Walewein harde vroe,
Ende wapende hem ende danen sciet,
Aldaer hem die joncfrouwe riet.
12045[regelnummer]
Ende doe ten wikette quam
Die dore hi ombesloten vernam.
Doe voer hi in saen daernaer,
Ende barch hem. Doe sach hi daer
Scire die ribaude gereet,
12050[regelnummer]
Die sinen broder brachten gecleet,
Ende gingenne gesselen ende slaen
Met starken royen, sonder waen.
Si slogene so vresselike,
‘Hulpe! acharme, ic moet sterven.
Ay broder, her Walewein waer sidi!
Hoe lettel wetti datmen mi
Slaet nu dus jamberlike sere!’
12060[regelnummer]
Mettien quam Walewein die here
Ende sloech den enen, des geloeft,
Dat hine toten tanden cloeft.
Den anderen sloech hi den arm af,
Den derden hi enen slach gaf
12065[regelnummer]
Dat hi nederviel op deerde.
Die andere vloen doe harre verde,
Ende lieten Gariëtte daer.
Ende her Walewein namene daer naer
Ende leidene op sijn part saen.
12070[regelnummer]
- ‘Ay live here, laet ons verstaen
Wie gi sijt,’ sprac daer een knape.
- ‘Ic beent, Walewein, bi ridderscape,
Die minen broder met mi vore.’
Doe gingen dese ende maecten in rore
12075[regelnummer]
Al dat hof ende oec die stat.
Doen die joncfrouwe wiste dat,
Dat Walewein sinen broeder wech vord,
Ward al dat lant daer omme verrord.
Si sochte die joncfrouwe van Karmeloet,
12080[regelnummer]
Die gevloen was dor die noet;
Ende doe si des werd geware,
Dat si gevloen was van dare,
Doe wist si wel dat si was
Bedrogen. Doen deetsi na das
12085[regelnummer]
Te storme lude in al haer lant,
Om Waleweine te volgene thant.
Ridders, knapen, porters mede,
Wapenden hen ende volgeden gerede
Waleweine, die reet ter vard
12090[regelnummer]
Met sinen broder tswards ridders ward,
Ende vant di porte open twaren,
Daer hi binnen es gevaren
Ende daerna harde vaste sloet.
Ende opter stede quam een conroet
12095[regelnummer]
Van ridders hem gevolget naer,
Die di porte belagen daer
Ende begonden daer an houwen ende steken.
Doe quam die riddere vord gestreken
Van daer binnen om die nimare,
12100[regelnummer]
Ende als hi Waleweine ward geware
Hiet hine willecome wesen.
Doe vrachdi Waleweine na desen
Om tgeruchte van genen lieden:
Doe ginct hem Walewein al bedieden,
12105[regelnummer]
Vander joncfrouwen van Galestroet,
Ende van sinen broder oec die noet.
Al dat hem gesciet was daer
Vertrac hi den swerten ridder vorwaer.
Doe sprac die swerte riddere saen:
12110[regelnummer]
‘Live here, doet mi verstaen
Uwen name, des haddic vergeten;
Dien soudic herde gerne weten.’
- ‘Ic ben,’ seit hi, ‘Walewein genant:
Minen name kintmen in menech lant.’
12115[regelnummer]
Doe sprac die swerte: ‘Live here,
Des ben ic blide harde sere,
Dat mi so goeden man verwan.
Had geweest een minder man,
Des haddic mi gescaemt sere.’
12120[regelnummer]
Doe sprac Walewein: ‘Hoe heetti, here?
- ‘Maurus die swerte heetmen mi.’
- ‘Her Maurus,’ seit hi, ‘nu staet mi bi
Getrouwelike, des biddic u,
12125[regelnummer]
Jegen die joncfrouwe van Galestroet.’
- ‘Sterven motic quader doet.’
Sprac Maurus, ‘oftic u af sal gaen,
In sal u hier in staden staen
Met al minen volke, wet dat wel.’
12130[regelnummer]
Doe ne dede Maurus niet el
Dan hi te wapenen saen geboet
Al dat daer was, clein ende groet.
Twintich ridders haddi ter steden,
Die alle dage met hem reden,
12135[regelnummer]
Waer dat Maurus hadde te doene,
Die stout waren ende coene.
Nu ginc Maurus ten mure staen,
Ende die joncfrouwe ontbodi saen
Van Galestroet. Si quam daer.
12140[regelnummer]
Doe vrachde hare Maurus daernaer:
| |
| |
‘Wacrombe hebdi dus mi belegen?’
- ‘Her Maurus, des willic u verplegen:
Gi hebt min her Waleweine daer binnen:
Woudi mi dien geven met minnen
12145[regelnummer]
Ic trocke van hier weder nu.
En geefdijs mi niet, ic segt u
Dat ic hier sal so lange bliven,
Dat ic u allen sal doen ontliven,
Ende u borch te stucken breken.’
12150[regelnummer]
- ‘Bi Gode, joncfrouwe, dits een teken
Dat ic harde cleine ontsie.
Min duchten es vele meer bedie
Dat gi mi tirst sult ontflien.’
Doe gincmen in beiden siden mettien
12155[regelnummer]
Werpen ende scieten vaste daer naer:
Pederiren ende bliden worden daer
Gerecht vor dien casteel gereet.
Ic seege u datmen daer sere street,
Beide van buten ende van binnen.
12160[regelnummer]
Maer Waleweine mochtmen wel kinnen
An sine slage die hi sloech,
(Ic segt u dat hi niemanne verdroech,
Ende Maurus oec sijn geselle,
Worpen menegen daer ter delle,
12165[regelnummer]
Die opgeclommen waren daer.
Met allen engienen, wet vor waer,
Werd daer gestreden op dien dach,
Al toter nacht, weet dat wel.
12170[regelnummer]
Nu hord wat daer snachs gevel:
Doen si resten waenden binnen
Quamen die van buten in allen sinnen
Ende braken des muers een groet deel
Eerment wiste inden casteel,
12175[regelnummer]
Ende sijn ten gate binnen comen.
Dit hevet min her Walewein vernomen
Ende Maurus sijn geselle mede:
Dese gingen ter selver stede
12180[regelnummer]
Ende wederstondense daer so sture
Die daer binnen waren comen,
Al sout hen al die werelt vromen,
Sine mochten niet daer weder uut.
Daer werd van slagen groet geluut:
12185[regelnummer]
Selc spranc vanden mure neder,
Die nembermer opstont weder,
Van groten ancste die daer was.
Dus worden gescoffirt na das
Die van Galestroet vor dat gat.
12190[regelnummer]
Ende die van binnen oec na dat
Vermaectent harde scire daer.
Doen dit was gedaen daer naer
Sprac Maurus min her Waleweine an:
‘Here, wat raetdi hiertoe dan?
12195[regelnummer]
Wine mogen ons verweren niet.
Oft gi ende Gariët henen sciet,
Margen vroech, ende ic mede,
Ende alle onse lide oec ter stede
Daer die van Galestroet lecgen nu,
12200[regelnummer]
Eer si opstaen, secgic u,
Selewise scoffiren, wetic wale.’
Walewein sprac: ‘Dit radic wale.
Nu vaste, ridewi derward!’
Doen reden si al ongespard
12205[regelnummer]
Daerward ongelet na desen.
Ende Gariët was oec wel genesen,
Soe dat hi mede riden mochte.
Dese drie maecten dmeeste gerochte,
In gene here, dat nie man sach.
12210[regelnummer]
Daer was geslegen menech slach
Eermen comen conste ter were.
Maurus, die swerte, ende sijn here,
Ende Walewein ende Gariët
Hebben die andere soe ontset,
12215[regelnummer]
Dat sire wel tweehondert doet slogen
Eer si ter weringen comen mogen.
Nu was daer een, ende hiet Blandoes,
Een starc riddere, die altoes
Den swerten riddere haette sere:
12220[regelnummer]
Dese quam ombe tenen kere
Ende stac opten swerten daer,
Dat hi gevallen was wel naer;
Maer die swerte stakene weder
Dat hi viel ter eerden neder,
12225[regelnummer]
Ende tspere in sinen buc woet
Meer dan onderhalven voet.
Dit sach her Dromas, en ridder valiant,
Des conincs sone van Yrlant,
Die daer hadde menegen man:
12230[regelnummer]
Den swerten riddere volgedi an
Al daer hi tsinen lieden vloe.
Dit sach Walewein ende quamer toe,
Ende wilde Dromase wederstaen.
Ende Dromas quam op hene saen,
12235[regelnummer]
Ende heeft op Waleweine gesteken
Dat sijn spere moeste breken;
Maer her Walewein stakene weder,
Dat hi ende sijn pert vielen neder:
Hi werd gequetst ende sijn part
12240[regelnummer]
Brac den hals in die vart.
In sach noit in genen stride
Soe vele lide in corten tide
Doet geslegen, dat wetic wel.
Mijnher Walewein was hen alte fel
12245[regelnummer]
Ende die swerte riddere mede
Ende Gariët; dese drie ter stede
Daden daer een groet wonder:
Si daden die andere alle onder.
Dus vochten si tot in die nacht
12250[regelnummer]
Rechte bi gerre borchgracht.
Doe keerden vandien van Galistroet
Die van binnen, ende men sloet
Die port doe sire binnen waren;
Ende Walewein bleef daer buten, twaren,
Die sere noch vochten ongelet.
Daerna worden si geware saen
Dat hen dandere waren ontgaen
Ende die porte gesloten was.
12260[regelnummer]
Doe keerden si ombe saen na das,
Ende keerden ten bosche waerd tien tiden,
Daer hen nieman na dorste riden.
Ende Maurus, dat suldi verstaen,
En hadde gene scade ontfaen:
12265[regelnummer]
Daeraf was hi nu sere blide.
Nu latic staen van desen stride
Ende sal van Waleweine tellen sonder lette
Ende van sinen broder Gariëtte.
|
|
Auteursrechtvrij