|
| |
IV. Hoe Morgeyn den coninc Artur vertelt al Lanceloets minne vander coninginne.
Alse die coninc was gesceden
2410[regelnummer]
Van Caneborch hi quam gereden
Onder hem ende der coninginnen,
Ende lagen dien nacht binnen
Enen castele, die sconincs was,
Ende hiet Tauros, alsict las.
2415[regelnummer]
Des ander dages die coninc, twaren,
Voer van daer ende hiet varen
Die coninginne te Carmeloetwaerd,
Diet gerne dede ende voer derwaerd.
Die coninc voer van steden te steden
2420[regelnummer]
Ende quam op enen dach gereden
In enen bosch, di sere scone was.
Inden selven bosch hadde, alsict las,
Morgein de feye epe woninge,
Dine gemoette daerna varinge.
2425[regelnummer]
Si hadde daer hondert vrowen met hare.
Tirst dat si des conincs werd geware
Dede si hem feeste harde groet,
Ende heeftene so vele genoet,
Dat hi met hare te haren huus quam.
2430[regelnummer]
Ende alsine daer binnen vernam
Ontfinc si sere wel den here,
Ende dede heme grote ere.
Die taflen waren gemaect, ende men sat
Ten taflen met groter feesten ende at.
2435[regelnummer]
Na etene deetsi bedden wale
Den coninc in die selve sale
Daer Lanceloet hadde vor desen
Twee wintere ende ene somere toe,
2440[regelnummer]
Daer Lanceloet hadde gemaect doe
Ymaginen vander coninginnen
Ende van hem selven bi minnen.
Morgein pensede nu in hare.
Dat nu wel poent comen ware
2445[regelnummer]
Den coninc te secgen die minne
Van Lancelote ende vander coninginne.
Die coninc ginc slapen in die zale
Daer ic af hebbe gehouden tale,
Ende die vrowe in ene ander, sonder waen.
2450[regelnummer]
Des ander dages es vroech opgestaen
Die vrowe metter haest, ende ginc
In die zale daer lach die coninc.
Elc hevet anderen gegroet daer;
Ende si seide toten coninc daernaer:
2455[regelnummer]
‘Doet mi ene bede, des biddic u,
Die u sal lettel costen nu.’
Hi seide, hi gevetse gerne hare
Indien dattie bede sulc ware
Dat si sculdech ware te sine gehort,
2460[regelnummer]
Ende hise macht hadde te doene vort.
- ‘Here, gi mogetse wel doen,’ sprac si.
Ende hi gafse hare daerbi.
- ‘Soe suldi met mi bliven, here,
Hier binnen desen dach vortmere.
2465[regelnummer]
Here, wel nu dat gi nu ter tijt
In die stede vander werelt sijt
Daermen meer begeerde u comen.
Gine sout oec geen wijf mogen nomen
In dese werelt, die alsoe sere
2470[regelnummer]
U mint, alsic doe nu, here.
Ende ic beent oec sculdech, sekerleke,
Vleescelike minne, bi mire trowe.’
- ‘Wie sidi dan, goede vrouwe,
2475[regelnummer]
Die mi alse sere minnet alse gi
| |
| |
Doet verstaen? Speeldi met mi?’
- ‘Nenic, hets recht dat ic u minne;
Ic ben uwe vleescelike vrindinne,
Ic ben u suster, suldi verstaen,
2480[regelnummer]
Morgeyn die feye, sonder waen,
Uwes vader kint ende uwer moder.
Gi sout met rechte, live broder,
Mi bat kinnen dan gi doet.’
Alse die coninc dit hier verstoet
2485[regelnummer]
Vloech hi te hant ane hare
Ende helsese met groten gare,
Ende was blide van deser sake.
‘Ic beens,’ sprac hi, ‘wel tegemake,
Suster, dat ic u hebbe vonden.
2490[regelnummer]
Ic waende wel vor desen stonden
Dat gi doet had gesijn. Ic sal u
Te Carmeloet met mi voren nu,
Daermen u sal doen grote ere.
Wi selen niet sceden nu mere:
2495[regelnummer]
Gi sult met ons bliven daer binnen
Ende houden geselscap der coninginnen;
Ende si saels wel blide wesen
Alsi weten sal van desen.’
Morgeyn den coninc antwerde gaf:
2500[regelnummer]
‘Live broder, en versoect mi niet daeraf;
Ic come altoes te hove niet
Den dach ic leve, wats gesciet.
Tirst dat ic sceden sal van u
Soe salic varen, secgic u nu,
2505[regelnummer]
Int dal van Avalon, daer sijn binnen
Vrowen die al die toverien kinnen.’
Die coninc cleetden ende es opgestaen,
Ende dede sire suster vor hem sitten gaen.
Si saten daer ende si spraken
2510[regelnummer]
Van een, van anderen, vele saken.
Dus satense toter primtijt daer.
Die sonne sceen, di dach was claer,
Dat licht sloech ten glasen venster in,
Ende werd daer lichter dant was int begin.
2515[regelnummer]
Ende die coninc werd siende omtrent,
Soe dat hi daer die poenturen bekint,
Ende die beelden, die Lanceloet, sonder waen,
Makede alsi lach daer gevaen.
Die coninc was van letteren so vroet,
2520[regelnummer]
Dat hi dat gescrefte wel verstoet,
Ende laest, ende werd thant geware,
Dat in die camere was al oppenbare
Lanceloets ridderscap al gescreven,
Ende sijn werc ende sijn leven
2525[regelnummer]
Als hi riddere was neuwelinge.
Ende hine sach daer gene dinge
Gescreven, sine waren hem cont,
Biden wondere datmen van hem verstont
Ende plach te vertellen int hof,
2530[regelnummer]
Ende daer men niemare brachte of.
Aldus hevet die coninc besien
Lanceloets gewerke. Ende nadien
Alsi die beelden siet, die visieren
Galeouts ende Lanceloets acquitiren
2535[regelnummer]
Jegen Genoevren der coninginne,
Wet dat wel in uwen sinne,
Hine was niet lettel tongemake
Als hi geware werd der sake.
Ende hi werd doe pensende sere,
2540[regelnummer]
Ende sager op ilanc soe mere,
Ende sprac al stillekine daer:
‘Es dese betekenesse waer
Van desen beelde, so heeft, sonder waen,
Lanceloet mi grote scande gedaen
2545[regelnummer]
Van minen wive; ic sie oppenbare
Dat hi acquiteert met hare.
Ende es die sake alsoe gesciet
Alsmense hier gescreven siet,
Het ware mi de meeste droefhede
2550[regelnummer]
Die ic noit hadde teneger stede,
Want mine mochte van Lancelote niet
Gene merre onwerde sijn gesciet.’
Hi riep ane sire suster daernare
Ende sprac aldus jegen hare:
2555[regelnummer]
‘Live suster, ic bidde u,
Dat gi mi segt die waerheit nu
Van dien dat ic u vragen sal.’
Si seide: ‘Ic sal u die waerheit al
Secgen van dat ic weet, sonder waen.’
2560[regelnummer]
Hi deet hare sekeren saen,
Ende hi seide tot hare ter stede:
‘Ic mane u bi uwer sekerhede
Dat gi mi ontect al claer
Wie die poenture maecte daer,
2565[regelnummer]
Ende die betekenesse daer af.’
Morgeyn hem antwerde gaf:
‘Wat eest, here, dat gi segt nu!
Ward sake dat ict seide u,
Ende wist hijt diet heeft gescreven,
2570[regelnummer]
Hi soude mi nemen dat leven,
Ende nieman soude mi van desen,
Dan God, warant mogen wesen.’
- ‘Gi moet mi emmer,’ sprac die coninc,
‘Die waerheit secgen van deser dinc,
2575[regelnummer]
Ic segt u loyalike, dat gi
Nine selt sijn gewroget van mi.’
- ‘Soudi iet willen, her coninc,
Dat ic nu verswege dese dinc?’
- ‘Nenic,’ antwerde die coninc saen,
2580[regelnummer]
‘Gi moetse mi secgen, sonder waen.’
- ‘Ic saelt u,’ sprac si, ‘secgen al,
Soe dat icker in niet liegen sal.
In weet oft gi wet in uwen sinne
Dat Lanceloet mint die coninginne,
2585[regelnummer]
U wijf. Hi heefse, sonder sage,
Gemint vanden irsten dage
Dat hi irst die ordene ontfinc
Van ridderscape, in waerre dinc;
Ende hi dede dore die coninginne
2590[regelnummer]
Vele proueetsen; ende dor haer minne
Waest algader dat hi dede.
Dat mogedi merken in ene stede,
Ter Doloreusergaerden, al claer;
Want alse gi sindet irsten daer,
2595[regelnummer]
Gine mocht niet in, in gere manire,
Men dede u beiden optie rivire.
Alse gi sindet al oppenbaer
Van uwent halven enen ridder daer
2600[regelnummer]
Hine mochte niet in, sonder sage;
Maer alser Keye quam toe,
Die der coninginnen riddere was doe,
Hi voer in; ende sine liede
Merkeden dit alst gesciede,
2605[regelnummer]
Dat der coninginnen riddere voer binnen,
Daer den inganc niet mochte gewinnen
U riddere, dien gi sindet dare.
Nochtan ne wordijs niet geware.’
Die coninc gaf antwerde hare:
2610[regelnummer]
‘In nam daertoe gene ware,
Maer mi bedinket daer af wel
Dattie sake recht also gevel
Van Keyen, datmenne daer in liet;
Maer des en benic vroet niet,
2615[regelnummer]
Weder dat dor mi was gedaen
Soe dore der coninginnen, sonder waen.’
Die vrowe antwerde den here:
‘Hi minde die coninginne alsoe sere
Alse enech man, in sijn gedochte,
2620[regelnummer]
Enege vrowe minnen mochte;
Hine ontecket haer niet nochtan
Bi hem selven, no bi anderen man,
So dat hi, bi haren wille, dede
Al die proueetse die hier ter stede
2625[regelnummer]
Sijn gescreven alse gi siet.
| |
| |
Dus was hi lange, dat hi el niet
Ne dede dan hi qual embertoe,
Alse diegene die minde doe,
Ende die niet en was gemint,
2630[regelnummer]
Ende die niet en dorste en twint
Ontecken iemanne van sire minnen;
Soe dat hi acquiterde daer binnen
Galyoute den coninc; ende dit was
Opten selven dach, nadat iet las,
2635[regelnummer]
Dat hi die swerte wapine droech an,
Ende den tornoy tuscen u tween verwan,
Na dien dat gijt daer siet gemielt.
Ende na desen done soe gevielt
Dat hi den pais maecte tuscen u tween
2640[regelnummer]
Tuwer eren, alst daer wel sceen.
Ende alse Galyout dat gesach,
Dat hi ember argerde dach na dach,
Mettien dat hi in sinen sinne
Soe minde die coninginne,
2645[regelnummer]
Soe dat hi verlocs drinken ende eten,
Galyout die wilde ember weten
Waerbi dat hem dat wesen mochte.
Hi bat hem soe vele ende versochte,
Dat hi tote hem liede doe
2650[regelnummer]
Dat hi die coninginne minde soe,
Dat hi sterven moeste dor hare.
Galyout sprac tot hem daernare,
Dat hi niet en ware tongemake
Noch temayerd om die sake;
2655[regelnummer]
Hi soude soc vele doen, dat hi stille
Soude hebben al te sinen wille
Die coninginne, die hi minde so sere.
Aldus belovede hem die here,
Ende hi dede soe ane die coninginne,
2660[regelnummer]
Dat si georloefde sine minne,
Ende gaf hem een teken daer af,
Met enen cussene dat si hem gaf,
Alsoe als gi sien moget, sonder waen,
In die poenturen die daer staen.’
2665[regelnummer]
Altehant sprac Artur die coninc:
‘Ic weet gnoech van deser dinc.
Ic sic oppenbaerlike in desen
Mine onnere ende scande wesen,
Ende die verradenesse, sonder waen,
2670[regelnummer]
Die mi Lanceloet hevet gedaen.
Ic soude gerne weten nu ter uren
Wie dat maecte dese poenturen;
En mach niet wesen, die gone
En wiste wel van Lanceloets doene.’
2675[regelnummer]
- ‘Lanceloet maketse, bi mire trouwe,
Selve metter hant,’ sprac di vrowe.
‘Ende ic sal u wel vroet maken das,
In welken tiden dat dit was.
Here, mach u gedinken van dien,
2680[regelnummer]
Dat twee tornoye waren gesien
In die mersche van Karmeloet?
In dien tiden seiden al bloet
Die gesellen vander tavelronden
Dat si ten tornoye tien stonden
2685[regelnummer]
Niet ne voren, oft quame dare
Lanceloet, ende hi an haer side ware,
Om dat hi hadde in alre wijs
Daer hi quam vanden tornoye den prijs.
Ende alse Lancelote dat werd cont
2690[regelnummer]
Hi keerde hem jegen hen ter stont,
Ende dede soe vele met wapinen ter stede,
Dat hi dat velt rumen dede,
Ende deetse met crachte, sonder waen,
In die stede van Carmeloet slaen.
2695[regelnummer]
Mach vanden tornoye gedinken u?’
- ‘Jaet, herde wel; mi es te mode nu,
Alsic den selven tornoy sage.
In sach noit in enen dage
Riddere met wapenen alsoe vele
2700[regelnummer]
Doen als hi dede te dien spele.
Waerbi sprecti nu daer af?’
- ‘Ic segtu. Alsi ruemde thof
Hi was verloren onderhalf jaer,
In selker maniren, datmen daer
2705[regelnummer]
Van hem vereeschede en gene dinc.’
- ‘Dat was waer,’ seide die coninc.
- ‘Bider trouwen die ic u sculdech bem,’
Sprac die vrowe, ‘ic hilt gevaen hem
Twee wintere ende enen somer dure,
2710[regelnummer]
Ende hi mielde hier ter ure
Die beelden die gi nu hier siet.
Noch en ware hi mi ontgaen niet,
Hine ware hier binnen bleven
Die dage die hi hadde mogen leven,
2715[regelnummer]
Sonder dattie duvel hier ter stede
Die meeste duvelie dede.’
- ‘Wat dedi?’ sprac Artur ter vrowe.
Si seide: ‘Hi brac, bi mire trouwe,
Met sinen handen, dat was al claer,
2720[regelnummer]
Die ysere van dire vensteren daer.’
Ende si ginc hem die vensteren togen.
Alst die coninc sach met ogen
Seidi dat geens mans werc ware,
Maer eens vians al oppenbare.
2725[regelnummer]
Die coninc besach dat werc lange stont,
Dat in die camere gemielt stont,
Ende hi pensde ende sweech vort
Lange, dat hi nine sprac een word.
Daerna seide hi tote Morgeyne:
2730[regelnummer]
‘Ic ne gelovede niet Aegraveine,
Die mi dit selve dede verstaen:
Ic hilt over logene, sonder waen.
Maer dat ic hier hebbe vonden
2735[regelnummer]
Gelovics bat dan ic dede eer.
Ende inne worde oec nembermeer
Te gemake, in sal claerlike
Die waerheit weten ende properlike;
Ende eest also, alse vor onse ogen
2740[regelnummer]
Dese beelden ons donken togen,
Dat Lanceloet daer hevet jegen mi mesdaen,
Ic sal mi pinen al sonder waen
Daertoe, dat si tenegen stonden
Te gadere selen werden vonden,
2745[regelnummer]
Dattet si geproefde sake.
Daerna salics nemen sulke wrake,
Datmer af sal spreken ewelike.’
Morgeyn seide doe: ‘Sekerlike,
Anders waremen u grote scande
2750[regelnummer]
Sculdech te done in elken lande.’
Gnoech talen makede die coninc
Ende Morgeyn, sijn suster, van deser dinc;
Ende si vermaende om wrake
Embertoe te doene van deser sake,
2755[regelnummer]
Ende hi belovede hare alse coninc
Soe te wrekene dese dinc,
Men souder af spreken embermere,
Daertoe comen mochte dat si
2760[regelnummer]
Te gadere vonden worden, si ende hi.
Morgeyn seide: ‘Wetet sekerlike,
Datmense sal beide cortelike,
Te gadere vinden, hem ende hare,
Opdatmens wille nemen ware.’
2765[regelnummer]
- ‘Ic sal soe vele doen,’ sprac die here,
‘Mint die een den anderen also sere
Alse gi mi hebt gedoen verstaen,
Si selen te gadere worden gevaen
Eer dese naeste maent sal liden,
2770[regelnummer]
Comt Lanceloet te hove in dien tiden.
Hi bleef met sire sustere aldaer
Dien dach ende die weke daernaer.
Morgeyn, sijn suster, droech ter tijt
2775[regelnummer]
Boven allen mannen in haren sinne,
| |
| |
Om dat hem minde die coninginne.
Ende sine sweech geen tijt das,
Alse lange als die coninc daer was,
Sine vermaende van dire sake,
2780[regelnummer]
Dat hi van sire scanden name wrake
Tirst dat hi te Karmeloet quame
Ende hi die sake waer vername.
Die coninc hi antwerde doe hare
Dat hem des niet te biddene ware,
2785[regelnummer]
Hine liet om half sijn conincrike
Hine sout wreken hogelike.
Binnen dien tiden dat di coninc daer was
En wildi niet gedogen das,
Dat ieman in die camere quam
2790[regelnummer]
Daer hi die beelden in vernam,
Sonder hi ende Morgeyn al eenlike,
Om dat daer gemielt was so clarlike
Sine scande ende sine onnere.
Daventure en sprect nu nemmere
2795[regelnummer]
Van Arture ende sire suster ter stede:
Si sprect van Lancelote ende sine gesellen mede.
|
|
Auteursrechtvrij