Den Bybel met groter neersticheyt ghecorrigeert (Liesveltbijbel 1542)

Demetrius soeckt hulpe teghen Triphonem. Demetrius wort gheuanghen, vrede was in Iudea, die Romeynen ende Spartiaten vernieuweden den vrede met Simon.

Dat .xiiij. Capittel

1

⁺INden hondert ende tweenseuentichsten iaer vergaderde die coninc Demetrius zijn heyr, ende tooch te Meden, om hem hulpe te crijgen,

+ A vers 1

2

ende Triphon te beuechten ende tonder te doen. Ende doen Arsaces die coninck van Persen ende van Meden verhoorde, dat Demetrius binnen sinen lande ghecomen was so sant hi eenen van sinen hooftlieden dat hi Demetrium leuende vangen soude ende tot hem brengen.

3

Ende die hooftman tooch wech ende versloech Demetrius heyr, ende vinc hem ende voerden tot Arsacen, ende hi leiden in die geuanckenisse.

4

Ende alle dat lant van Iuda bleef in rusten, so langhe als Simon leefde, ende hi socht sinen volcke goet, ende sijn macht ende glorie, behaechde den volcke tot allen daghen,

5

ende met al sijnder glorien ontfinc hi Ioppe, tot eenre hauenen, ende hi maecte daer een inuaert, in die eylanden vander zee.

6

Ende hi verbreyde sijns volcx lant, ende behielt dat lantschap ende hi vergaderde vele geuangenen,

7

ende wert here bouen Gazara, ende Bethsuram, ende bouen den slote, ende hi suuerde dat slot vander onreynicheit der afgoderien, ende daer en was niemant die tegen hem stac.

8

Ende elc boude sijn lant met vreden, ende dat landt van Iuda, gaf sijn vrucht.

9

Alle die ouders saten inder straten ende spraken van des lants vruchtbaerheyt, ende die iongelingen oeffenden hen int harnasch om rutelic te vechten,

10

ende Symon victaelgeerde die steden, ende versachse met alderhande gheweer, alsoo dat sinen naem vermaert werde, tot int eynde der werelt,

11

Hy maeckte vrede int landt, ende Israel verblide met groter blischap

12

ende elck sadt onder sinen wijngaert, ende onder sinen vigenboom, ende niemant en hoedet,

13

want hi en was ter werelt niet, die op hem street, die coningen waren tonder gedaen in dien dage.

14

Ende hi hielp dye verdructe sijns volcx, ende hi hielt die wedt, ende dede wech alle ongerechticheyt ende quaet, ende hi oeffende den dienst Gods,

15

⁺ende vermenichfuldichde dye vaten des heylichdoms.

+ B vers 15

16

Ende men verhoorde te Romen dat Ionathas doot was, Ende ooc totten Spartiaten, ende si waren seer droeue.

17

Mer si verhoorden dat Simon sijn broeder ouerste priester gheworden was, in sijn stede, ende dat lantschap ende die steden dyer binnen waren, tsinen wille had.

18

Doen screuen si in metalen tafelen, dat si die vrientscap ende tgeselschap vernieuwen souden, dat si met Iuda, ende Ionathan sijn broeders gemaect hadden, ende men last voor alle tvolc van Ierusalem, ende dit was dat inhout, van dier letteren die die Sparciaten screuen

19

Die princen vanden Sparciaten ende hare steden,

20

Sy-[pa. *]mon den hooghen priestere, Ende den ouders, ende den priesteren, ende den anderen volck, vanden Ioden onsen broederen saluyt.

21

Die legaten die gheseynt waren tot onsen volck, si seyden ons van uwer glorien, eeren, ende blijschappen, ende wy worden verblijt om haer toecomst.

22

Ende wi schreuen al dat si seyden, tvolck van Iudeen raet aldus. Numenius Anthiochus soon, ende Antipater Iasons soon, der Ioden legaten quamen tot ons, om die eerste vrientscap te vernieuwen met ons,

23

ende het behaechde den volcke datmense glorioselic ontfaen soude. Ende datment wtschrift van haren woorden legghen soude in des volcx versceyden boeken, om dattet daer wesen soude, tot eender ghedenckenisse den volck vanden Sparciaten, ende hier af hebben wi ooc een wtscrift ghesonden, Simon den hooghen priester

24

⁺Ende hier na seynde Simon Numenium ooc te Romen, ende hi hadde ooc eenen grooten gulden schilt, die duisentich dragma woech, om met hen lieden vrientscap ende gheselscap te maken.

+ C vers 24

25

Ende doe dat volc van Romen dese redene verhoorden seyden si. Wat danc sullen wi Symon ende sinen soon moghen doen?

26

Want hy heuet hem sinen broeder ghelijct, ende Israels vianden verwonnen, ende si gauen hem vryheyt, ende besceruent in een Metalen tafele, ende leyden tot een teekeninge opten berch van Zion Ende dit is die copie, vanden geschrifte so hier na volcht.

27

⁺Inden achtienden daghe inder maent Ebul, inden hondert ende tweenseuentichsten iare, inden derden iare onder den hooghen priestere Symon,

+ D vers 27

28

soo wordt dit condich gemaect te Assamarel, in een grote verghaderinghe van Priesteren, ende van Princen des lants, ende voor die Ouders des volcx.

29

Want dickwils sijnder veel strijden gheschiet in onsen landen Maer Simon Mathathias soon van Iaribs soonen, ende sijn broederen gauen hen seluen in vreesen, ende wederstonden haer vyanden van haren, volcke,

30

om dat haer heylichdom ende haer wet soude blijuen staende, ende si verhieuen haer volck met grooter eeren. Ende Ionatas vergaderde sijn volc ende wert haer hoge priester gemaeckt, ende hi wert tot sinen volcke gheleydt.

31

Ende haer vyanden wouden vertreden haer heilichdom, ende tonder doen haer lantschap, ende haer handen steken teghen haer heylichdom.

32

Ende Simon wederstontse, doen ende vacht voor sijn volc, ende gaf haer vele gelts, ende wapende die stercke mannen, van sinen volcke,

33

ende gaf hen soudie ende bewaerde die steden van Iudea, ende Bethsuram dat int eynde van Iudea was, ende hi leyde daer te succoers crijschknechten vanden ioden,

34

Ende Ioppen die ter zeewaert was, bewaerde hi, ende Gazaram, dat in dat lant van Azoten is, daer die vyanden te voren in woonden, ende hi leyde daer dapper Ioden in, ende dat orbaerlijc was, ⁺ om die vyanden te wederstaen.

+ E vers 34

35

Ende tvolck sach Simons daet, ende die glorie die hi sinen volcke meynde te doene, ende si maecten hem haer leytsman, ende ouersten priester, om dat hi dit ghedaen had, ende om die trouwe ende gerechticheit, die hi tot sinen volck had, ende hi sochte in alle manieren, sijn volc te verheffen.

36

Ende in sinen daghen, haddet voortganck in sinen handen, dat die heydenen veriaecht werden wt haren landen. Ende dye in Dauids stadt, inden slote tot Iherusalem waren, daer si wt toghen ende besmetten al omme ende om, dat in dye heyli-lighe stadt was, ende si deden groot quaet int ontsuyueren.

37

Ende si leyden haers selfs ioden daer binnen, om die versekerheyt vander stadt ende vanden lande, ende hi hoochde dye mueren van. Ierusalem,

38

Ende dye coninck Demetrius, ghaf hem dat hooghe priesterschap.

39

Ende hier toe maecte hi hem zijn vrient ende eerden met grooter eeren. Want hi verhoorde, dat die ioden vanden Romeynen vrienden, ende ghesellen, ende broeders waren, ende dat si Simons legaten seere hoochlijcken oncfinghen,

40

ende want die Ioden, ende haer priesteren hem gheoorlooft hadden, dat hy haer hooftman ende hooghe priester ware, eewelijcken, tot datter een ghetrouwe prophete opstonde, Ende die die sorge hebbe vanden heylichdom.

41

Ende dat hi prouoosten soude setten, bouen haer wercken, ende haer lantschappen, ende bouen haer wapenen ende heyr, ende om dat alle menschen hem ghehoorsaem souden sijn,

42

ende datmen in sinen naem bescriuen soude alle brieuen binnen den lande

43

Ende dat nyemant vanden volcke, noch vanden priesteren dit en sal mogen breken, oft wedersegghen oft eenighe vergaderinge vergaderen binnen den lande, sonder hem Ende dat hi purpuren cleederen ende gulden halsbanden draghen soude.

44

Ende oft yemant die hier teghen deden, oft yet hier afbraken, die sal misdadich wesen. Ende dat ghenoechden al den volcke Symon te setten, ende te doen na desen woorden.

45

Ende Symon ontfinc, ende hem genoechde dat hy opperste priestere wesen soude, vander ioden volck

46

ende dat hi hooftman ende prince ende bouen al dye priesteren wesen soude. Ende si seyden ooc, datmen dit gescrift in metalen tafelen scriuen soude, ende datmense inder heyliger ghedenckenisse leggen soude in een hooge stadt,

47

ende datmen dat gescrift op den omganc des tempels, in een merckelijcke plaetse hangen soude. Desgelijcx ooc, datmen in die scatcamer een wtscrift sluyten soude. Symon ende sinen nacomelingen ter eeren.