Leven van Lutgart

(1899)–Anoniem Lutgart, Leven van– rechtenstatus


II. Hir begint dander partie van den boke. Van din dat mense abdisse maken woude ende van din dat si te Gode bat dat his hare verdroge, ende van din dat onse Vrowe te hare quam ende sise trostede mettin dat si hare benam dat walsch te leerne. Doe comen was in derre wise Lutgart, die magt van groten prise, T Aiwires binnen, daer si sent 200[regelnummer] Hilt langen tijt in dat convent Die ordene ende die costumen, Daer menech plegt hem an versumen, Die die ne welt volbrengen nit, Dat selden hare es sent geschit, 205[regelnummer] So lip wel vollic die nimare Aldaer omtrent, dat comen ware T Aiwires mettin Godes bruden Lutgart, die goede, van Sentruden. Dis was wel menech harde vro 210[regelnummer] Tin tiden, dat die dinc also Beschikket was; want goet ende ere Dede oppenbare Got, die Here, Van Cistiaus din grawen nonnen, Ga naar margenoot+Dat si Lutgarden ie gewonnen. 215[regelnummer] Dis waren blide ijonc ende out Ende alle dankden menechfout Dire eeren Gode al sonder wanc; Si seiden: ‘Got hi hebbes danc, Dat hi ons hevet toe geweget 220[regelnummer] Lutgarden, die den name dreget Van sonderlinger heilechheiden.’ Aldos so spraken ende seiden Die menege an din selven tide: Want si dis alle waren blide 225[regelnummer] Die dat vernamen, ende sagen Lutgarden grawe cleeder dragen, Die daertevoren andre droch Te Milen, daer si lange gnoch Geweset hadde in eren groet, 230[regelnummer] Al schiet si deenen doer die noet. Tien selven tide dat Lutgart Dos in dien lande wart vermart Ende in der goeder liede mont Was worden aldos namecont, 235[regelnummer] So wart gemicket altehant Van soelken lieden in dat lant, Dien haestelike was cont gemaect Ga naar margenoot+Dat si so wale was geraect Dat si wel tere abdiën dochte, 240[regelnummer] So wanneer dat si hare iit mochte Gehelpen metter walscher talen, Dat sise abdesse souden maken In enen cloester, van dengenen Die daer int lant die beste scenen; 245[regelnummer] Want hen wel dogte al openbare Dat wel gesciet dien cloester ware, Daer si abdessen name in droege. Dies dochte hen allen wel gevoege, Dat si in enen worde abdesse; 250[regelnummer] Met rechte en mochte, niet gemesse, Met rechte en mochte niet mesloven, Daer si abdesse worde boven. Dies wart tien tide also geslegen Die raet ende overeen gedregen, 255[regelnummer] So wanneer dat si iet verstuende Dis walsches, och gespreken conde, Dat mense abdesse maken soude, In welken dat si wesen woude. So lange was met gueden staden 260[regelnummer] Hare ende gins hir op geraden, Dat dese dinc es comen voert Ga naar margenoot+So verre, dat wel heft verhoert Lutgart, die maget goedertiren, Dat mense weder wilde stiren 265[regelnummer] Tonleden van ambachte wert. Owi! hoe sere was ververt Die maget, doe si dat vernam! Want dat si daer beschiwen quam Dor noet, ende elre moste laten 270[regelnummer] Om dat gewin van harre baten, Ende al dat se t Aiwires brachte, Dat was dolende van ambachte, Daerbi si dikke was tevoren In schade comen ende in toren 275[regelnummer] Ende oc gedoget hadde pine,
[pagina 8]
Daer noch behoerde hare in te sine, Opdat si noch din graet optorde Dat si aldaer abdesse worde, Ochte in dat walsche lant elwaer. 280[regelnummer] Mar doe die magt in sorgen swar Gevallen was in derre wise, Te Gode wert van paradise, Die hare altoes wel stont in staden Ende oc har herte plach onladen 285[regelnummer] Van sorgen ende van meswenden, Ga naar margenoot+So ginc si haren hope senden Met vaster trowen ende goeder Ende oc te sire suter moeder Mariën wert, ende ene bede, 290[regelnummer] Die si met vasten hope dede, Begonste si op enen dach Daer si in kniegebede lach; Si seide: ‘Got van hemelrike, Die alle dinc geweldelike 295[regelnummer] Volbrengen mogt, wel sute Here, Din groten vaer, die mi so sere Verladet nu dat herte binnen, Din moetti, Here, also bekinnen Dat ikker af ontcommert si; 300[regelnummer] Wel sute Got, nu sendet Uwe gracie, die mi so beverde mi Dat ikker af ontladen werde; Want vilic weder in den pas, Daer ic verlegen binnen was 305[regelnummer] Te minen schaden wilen eer, So waric gonnert emmermeer. Wat soude mijns gewerden dan? Genade, Got! want ine can Mi selven wel getrosten nit, 310[regelnummer] Opdat die dinc also geschit Ga naar margenoot+Als ic versta; want, sonder waen, Dis motic emmer schade ontfaen. Wat holpe dan dat ic te Milen Om dat gemac van mire silen 315[regelnummer] Gelaten hadde ende elre vonde Dat selve, dis ic nit ne conde Gedragen sonder schade groet? Mar loesset mi ut derre noet, Die uwen wille doet algader! 320[regelnummer] Dis biddic u, wel sute Vader. Oc biddic u, wel sute Vrowe, Daer ic altoes in vinde trowe, Die maget ende moeder sijt Ende emmermeer gebenedijt 325[regelnummer] Selt wesen in den hogen trone Daer gi met Gode spannet crone, Dat gi beschowet die mesquame Dar ic af boete gerne name; Dat es die sorge, die mi dert, 330[regelnummer] Daer ic af sere ben ververt; Want vilic weder in die pine Daer mi verwasset in te sine, So we mi dan dat ic hir quam Ga naar margenoot+Ende ic die kovele an genam, 335[regelnummer] Daer ic van commere ende sorgen Altoes in waende sijn verborgen! Want, moet die dinc also volcomen Alsic hir hebbe nu vernomen, So motic emmer werden sware 340[regelnummer] Verladen meer dan ochtic ware Te Milen bleven, vrië Maget; Want igewelc, die sorge draget Van eere abdiën, lange in pine So staet dengenen wel te sine, 345[regelnummer] In langen commer ende in leet, Alsic wel bi mi selven weet, Bi din dat ic so lange droch Dat prioraet, dat mi verwoch Beide al te sere ende al te sware. 350[regelnummer] Bi die so seggic oppenbare Dat ic en werde abdesse nit, So wat dat mi daerna geschit, Noch priorinne, al sonder waen, Magic met eeren dis onstaen. 355[regelnummer] Nu hebbic u die noet geclaget, Vrie edele Moeder ende Maget, Die mi verweget nu so sere; Ga naar margenoot+Dis biddic u ende onsen Here, Dats Ihesus Kerst, u sone goet, 360[regelnummer] Dat gi verleenet mi din spoet Ende uwe gracie sendet mede Dat ic in dese closterstede, Daer ic in drage nu abijt, Noch elre (want gi mechtech sijt 365[regelnummer] Te comene alles wel tevoren) En werde nemmermeer gecoren Tabdessen noch te priorinnen; Mar dat ic mote, Vrowe, hir binnen In eenechheiden so geleven, 370[regelnummer] Dat ic te ijonest al sonder sneven Te meerre baten ende vromen Te goeden inde mote comen; O Moder ende Maget sijn, Dis moetti mi gehelpech sijn!’ 375[regelnummer] Eer dese bede har inde nam, Aldaer met groten schine quam Gevaren neder harde lise Die Vrowe van din paradise, Die Moeder ende Maget sijn, 380[regelnummer] Dat nimene el ne mochte sijn Bedaget noit dan hare allene, Ga naar margenoot+Die was van alre vlekken reene. Die sprac aldos aldaer si stoet: ‘Lutgart, mine utvercorne goet, 385[regelnummer] U clagen hebbic wel vernomen, Dis benic u nu trosten comen; U clagen hebbic wel verstaen, Oc es uwe bede wale ontfaen, Dis mogdi mi wel weten danc,
[pagina 9]
390[regelnummer] Want icse ontfine al sonder wanc. Al clagende hebdi dis verlijt, Dat gi verladen binnen sijt Van groten sorgen, die u deren Ende u dat herte so ververen, 395[regelnummer] Dat gi ne cont gehermen nit; Want gi din wederval onssit Ende oc die nose van ambachte, Daer men u weder gerne in brachte, Alse u wel cont gemaket es. 400[regelnummer] Mar wet, Lutgart, sijt dis gewes, Dat ic din raet van derre saken Met mire macht sal wedermaken, So dat u nemermeer ne sal Tambachte wert de wederval 405[regelnummer] Geschaden mogen noch geletten; Ga naar margenoot+Want ic mi sal daer iegen setten. Nu sijt in hogen ende vro; Dit salic wedermaken so Dat gi ne werdet nemmermeer 410[regelnummer] Verladen, daer gi wilen eer Te Milen wart verladen mede. Nu houdt u herte in goeden vrede; Dit salic u hegaden wale, Want ic u sal die walsche tale 415[regelnummer] Ontdragen, so dat gi ne selt Noch macht gewinnen, noch gewelt, Te sprekene it met walscher tongen; Dos seldi bliven ongedwongen Van uwen mesterschape; want 420[regelnummer] So wanneer dat men it dit lant Vernemet dat u es te swaer Dat walsch te leerne, al over waer So seggic u, dat u van desen En sal nemmeer begrutet wesen, 425[regelnummer] Dat gi onttredet nu so sware; Want het welstaende nit ne ware, Dat eene abdesse, maget fijn, In desen lande soude sijn Of hir of elre, die ne conde 430[regelnummer] Berechten nit met haren monde Ga naar margenoot+Din closter, din si soude rekken. Daeromme salic u onttrekken Ende ondergaen die walsche sprake; So seldi leven met gemake 435[regelnummer] Voertanemeer in uwen tide. Nu sijt in hogen ende blide; Ic sal u dit so wel begaden, Dat gi ne werdet meer verladen Met besechheiden van ambachte, 440[regelnummer] Noch met gewoude, noch met crachte, Noch met bedwinge van gebode. Nu blivet dan, Lutgart, te Gode; In mach hir sijn nit langer nu; Den suten Got bevelic u.’ 445[regelnummer] Na desen warden denen schit Die Godes moeder ende lit Lutgarden liggen wel getroestt, Want sise hevet al verloestt Van harre commerliker smerton. 450[regelnummer] Dis dankde si met blider herten Den riken coninc van den trone Ende oc der coninginnen schone, Die boven dingele es verheven. Ga naar margenoot+Dos es Lutgart getrostet bleven. 455[regelnummer] Mar wildi dat ic u bediede Groet wonder, datter na geschide, Ic saelt u seggen of ic can: Sent dat Lutgart din troest gewan Van onser Vrowen, die se lise 460[regelnummer] Vertrostet hadde in derre wise, So seggic u al sonder waen, Alse ons die vite doet verstaen, Dat si in ernste noch in spele En conste noit sent so vele 465[regelnummer] Dis walschs geleeren noch verhalen, Dat si wel hadde in walscher talen Och broet genoemet ochte wijn, Die lichte gnoch genoemet sijn, Noch ander dinc och licht, och swar; 470[regelnummer] Nochtan dat si wel XL ijar Gestadelic och daer omtrent T Aiwires binnen woende sent, Daer si vollevede in groten eeren Al haren tijt al sonder leeren 475[regelnummer] Dis walsches it, nochtan dat si Din walschen nonnen was so bi, Dat si aldaer dis walsches gnoch Ga naar margenoot+Hen hoerde spreken int gevoch Wel menechwerf op elken dach. 480[regelnummer] Mar alse men daer binnen sach Dat si ne conde nit ontfaen Int herte binnen noch verstaen Dis walsches, noch gespreken oc, Daer si wel lettel toe ontploc 485[regelnummer] Har herte, alse omme dat onthouden, So lit men dis al Gode wouden, Ende oc die maget goedertiren, Die men tevoren plach visiren Tambuchte, eer men dis wart geware, 490[regelnummer] Dat dit gebreken was an hare, Al sonder swarheit van gebode In haren closter dinen Gode.	[tekstkritische noot]237 l haestelic. - 240 l. it. - 250 l. gemessen. 250 l. mochten (?). - 251 l. mochten of mocht men (?). 255 l. verstonde. - 272 l. dollende of donlede. margenoot+ f. 8 v^o. margenoot+ f. 9 r^o. margenoot+ f. 9 v^o. [tekstkritische noot]356 l. vriëdele. margenoot+ f.10r^o. margenoot+ f.10v^o. margenoot+ f.11r^o. margenoot+ f.11v^o. margenoot+ f.12r^o. [tekstkritische noot]403 l. nemmermeer. 420 l. in dit. margenoot+ f.12v^o. margenoot+ f.13r^o. margenoot+ f.13v^o. margenoot+ f.14r^o.

Vorige Volgende

II. Hir begint dander partie van den boke. Van din dat mense abdisse maken woude ende van din dat si te Gode bat dat his hare verdroge, ende van din dat onse Vrowe te hare quam ende sise trostede mettin dat si hare benam dat walsch te leerne.