Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Leven van Lutgart (1899)

Informatie terzijde

Titelpagina van Leven van Lutgart
Afbeelding van Leven van LutgartToon afbeelding van titelpagina van Leven van Lutgart

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (2.30 MB)

XML (1.18 MB)

tekstbestand






Editeur

François van Veerdeghem



Genre

poëzie

Subgenre

heiligenleven


In samenwerking met:

(opent in nieuw venster)

© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Leven van Lutgart

(1899)–Anoniem Lutgart, Leven van–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

IV. Hoe dat si mester Yacope van Vitri verloste van den bande van kranker minnen.

 
Oc was tin tiden in dat lant
750[regelnummer]
En man vermart, en wel bekant,
 
Ga naar margenoot+Die oc was cont der maget vri,
 
Hit meester Yacob van VitriGa naar voetnoot1.
 
Die goede man was worden mare
 
Omdat hi was goet predekare,
755[regelnummer]
Ende hi wel conste in din sermone
 
De kracht van din scrifturen tonen
 
Ende oc te rechte wel bedieden
 
Din clerken ende oc andren lieden.
 
Op enen tijt so was gevaren
760[regelnummer]
Met droever herten achterwaren
 
Die here alse op gerechte trowe
 
Ene utvercorne schone vrowe.
 
Die hem met menscheliker minnen
 
Tevoren so plach avewinnen
765[regelnummer]
Sijn herte sere ende utermaten,
 
Dat hijs en conde nit gelaten,
 
Hine es gevaren dar si lach
 
Onlostech, ende selve plach
 
Hars met phisiken lange stonde;
770[regelnummer]
Want hijs onsseggen nit ne conde
 
Der cranker minnen, die hem dede
 
Dis plegen, daer hi selve mede
 
So trege wart ende oc so lat
 
Dat hi tin tiden al vergat
775[regelnummer]
Dis sermonerens ende al stille
 
Daer lach om harre minnen wille;
 
Want even lanc dat hem die moet
 
Met hare also te sine stoet,
 
Heft hi sijns selves al vergeten.
780[regelnummer]
Wat wondre? want hi was beseten
 
Ga naar margenoot+Van harre minnen, dine dwanc
 
So dat hi wart ten dogden cranc.
 
Mar Godes brut, die heft vernomen
 
Dat hi aldos was ave comen
785[regelnummer]
Dis predekens ende omme wat saken
 
Ende oc hoe hi began mesraken,
 
Si hadde int herte groten toren,
 
Dat hi so dullic heft verloren
 
Die gracie, die hem was verleent.
790[regelnummer]
Van rowe groet heft si geweent
 
Ende oc gebeden dis te Gode
 
Dat hi din mensche, och hijt gebode,
 
Verloestte van der cranker minnen
 
Ende har baraet hem dade kinnen.
795[regelnummer]
Mar Got, die alle dinge sit,
 
Ende wilde dis noch horen nit;
 
Want hi der baten nit ne gherde,
 
Noch van der crankheit, die hem derde,
 
Der loessenessen nit ne rochte;
800[regelnummer]
So lostelic hem wesen dochte
 
Met kranker minnen sijn bevaen!
 
Dat heft die viant al gedaen,
 
Die hem met sinen losen treken
 
Die doget dos waende avebreken.
805[regelnummer]
Dis hadde int herte groten rowe,
 
Do sijt vernam, Lutgart, die vrowe;
[pagina 13]
[p. 13]
 
Dis ginc si so har lijf karinen
 
Met eiseliken disciplinen
 
Ende oc met groten slagen blowen,
810[regelnummer]
Dat hare har leven mochte rowen.
 
Ga naar margenoot+Aldos so bat si tonsen Here
 
Al suchtende met groten sere,
 
Dat hi din mensche wilde ontladen
 
Van sire commerliker schaden
815[regelnummer]
Ende oc verlenen sonder beide
 
Kinnesse ende onderschedechheide,
 
Waerbi dat hi din viant wreet,
 
Die hem te derne was gereet,
 
Mochte onderbrengen ende it saen
820[regelnummer]
Der kranker minnen avestaen.
 
Mar Got, die coninc van den trone,
 
Die al te horne was gewone
 
Dat hem die maget utvercoren,
 
Lutgart, plach bidden dartevoren,
825[regelnummer]
Doe hi vernam dat si soe sware
 
Verloet met disciplinen hare,
 
Ende oc met haren beden lanc
 
Din man, die worden was so crane
 
Ten dogden, wilde weder bringen
830[regelnummer]
Te gheesteliker ufeningen,
 
So hevet hi op enen dach,
 
Aldaer in knigebede lach
 
‘Die maget edel ende fijn,
 
Gesendet enen bode sijn,
835[regelnummer]
Die sprac te hare in derre wise:
 
‘Die coninc van din paradise,
 
Lutgart, hi grutet u met mi
 
Ende u ontbidt warumme gi
 
U so verpijnt om enen man,
840[regelnummer]
Die nit so vele goeds en an
 
Ga naar margenoot+Hemselven, dat hi achtte dis,
 
Dat Got versage sijn verlis,
 
Noch dat hi hem die gracie gave
 
Dat hi der besechheit quame ave
845[regelnummer]
Van cranker minnen, die hem dert.
 
Och hi dan selve nit ne ghert
 
Noch nit ne ruket sire baten,
 
So mogdi u wel oc gematen
 
Van meer te biddene over hem.
850[regelnummer]
Dit hevet u, dis bode ic bem,
 
Met mi ontboden, maget goet;
 
Nu houdt in rasten uwen moet;
 
Dit moet in versten sijn geleget.’ -
 
‘Owi’, doe weder heft geseget
855[regelnummer]
Die fine Godes brut, Lutgart,
 
‘Wel sute Got, die oit wart
 
Ontfarmech ende vol genaden,
 
Och dese mensche es so verladen
 
Van cranker minnen, dat hi nit
860[regelnummer]
Te rechte en merket noch en sit
 
Wat hem mescomt noch wat hem lettet,
 
Moet hi dan werden so onssettet
 
Van uwer helpen, dat hem al
 
Ontgeven werde sijn geval
865[regelnummer]
Dat hi tevoren ic gewan?
 
Wel sute Got, wat selen dan
 
Die arme silen van dengenen
 
Die hen ten quaden dingen wenen,
 
Dire in die werelt menech es?
870[regelnummer]
Want wale benic dis gewes
 
Ga naar margenoot+Dat se die viant sal verleiden
 
Met sire boser lustechheiden,
 
Ende oc met hem ter hellen vuren
 
Dor al dat si u so te suren
875[regelnummer]
Sijn worden, die in sonden leven,
 
Hen si dat gi hen willet geven
 
Die gracie weder dat si binnen
 
Henselven mogen bat bekinnen
 
Ende oc der sonden avestaen;
880[regelnummer]
Mar dat gi desen mensche saen
 
Te wege brenget, Here goet,
 
Sent dat ic al volseggen moet
 
Dat ic int herte binnen pense,
 
Daer ic miselven nit ne vense,
885[regelnummer]
Dis biddic u, wel sute Here,
 
Van alle mirc herten sere
 
So dat hi wel te sinen vromen
 
Der krankheit moge al avecomen,
 
Die hem int herte leget stille
890[regelnummer]
Weder hi wille so ne wille;
 
Och doet miselven uten hoeke,
 
So dat ic uwes nit ne roeke,
 
Daer gi mi selve in hebt gescreven,
 
Ende al dat gi mi hebt gegeven,
895[regelnummer]
Dat nemet hirop weder nu
 
Ende oc mi selven scheedt van u.’
 
Hort hir noch wonder van Lutgarden,
 
Hoe si met dosgedanen warden
 
Din groten Here heft onderbrachtt,
900[regelnummer]
Die alles dinges hevet macht:
 
Ga naar margenoot+Want doe die bede was volcomen,
 
So heft die goede man vernomen
 
Dat hem die Godes cracht was hi;
 
Want hem dat herte wart so vri
905[regelnummer]
Van alre krankheit, die hem derde,
 
Dat hi sent nemmermeer ne gherde
 
Der metsamheiden van der vrowen;
 
Want hi began van binnen schowen
 
Die vrese die daer an gelach,
910[regelnummer]
Dire hi tevoren nit ne sach.
 
Nu merket wel, dis biddic u,
 
Ghi, ijonge liede, die hir nu
 
Hebt dit exempel horen tellen,
 
Hoe si mesraken, die hen quellen
915[regelnummer]
Met kranker minnen ende laten
 
Den rechten wech van karitaten.
 
Warumme en willen si nit kinnen,
 
Die ommegaen met valscher minnen,
 
Hoe dommelic si hen verbouden?
920[regelnummer]
Si laten dat si minnen souden,
 
Si minnen dat si souden laten,
 
Wart dat si rochten harre baten.
[pagina 14]
[p. 14]
 
Mar merket wonder van din riesen,
 
Hoe dat si willens al verlisen
925[regelnummer]
Der minnen goet, dat si wel can
 
Dengenen geven, din sijs an,
 
Ende toe gewegen ende bringen
 
Van allen graciliken dingen
 
Die rikheit migel ende groet,
930[regelnummer]
Ende willens vallen in die noet,
 
Ga naar margenoot+In groten commer ende in pine,
 
Daer si begeren in te sine;
 
Si sijn noch dommer dan dat dir
 
Dat selve lopet in dat vir
935[regelnummer]
Ende willens hem verbernet daer.
 
Dos dogen dese pine swar,
 
Wel groten commer ende quale,
 
Dat si verlisen altemale;
 
Want dat si doegen sele verdrit
940[regelnummer]
En mach der sielen vromen nit.
 
Dis soude hem igewele versin
 
Hoe hi betide mochte ontflin
 
Der cranker minnen ende ontstaen,
 
Eer hire bleve bi gevaen;
945[regelnummer]
Want blivet hi dar af gebonden,
 
So werdet hem die sin ontfonden
 
Ende oc dat herte so ontkirt
 
Dat hem die doget oc faillirt
 
Wille of en wille, an sinen danc;
950[regelnummer]
Want sent dat hi in dat bedwanc
 
Hem werpet van der boser ghilen,
 
So moet hi doen bi some wilen
 
Dat hem ten besten nit ne staet.
 
Daeromme souden dit baraet
955[regelnummer]
Beschiwen alle ijonge liede,
 
Ende oc met haren scharpen niede
 
Bekiren hen ter Godes minnen;
 
Daer souden si meer ane winnen,
 
Dat seggie hen wel over waer;
960[regelnummer]
Want die van Godes minnen claer
 
Ga naar margenoot+Verlichtet sijn, si hebben al
 
Geluc ende eere, ende oc geval;
 
Oc selen si te haren vromen
 
Hirna te goeden inde comen.
965[regelnummer]
So mote wi oc allegader!
 
Dis onne ons Got, die melde vader! Amen.

[tekstkritische noot]755 l. Sermonen.
763 Glos: Auctor: dilexit eam non turpi amore sed nimis humano. Het zijn de eigen woorden van Thomas Cantimpratensis.
796 l. En.
margenoot+
19ro.
voetnoot1
Jacob van Vitry, de beroemde prediker en geschiedschrijver, dien wij naderhand nog weer zullen aantreffen. Hij predikte de kruisvaart eerst tegen de Albigenzen, daarna tegen de Saracenen. Hij was eenigen tijd bisschop van Ptolemaïs; later werd hij kardinaal en bisschop van Tusculum. Hij stierf te Rome 1 Mei 1240. Zijn lijk werd naar de vermaarde abdij van Oignies, te Aiseau, in Henegonwen, overgebracht en er begraven.
Histoire littéraire de la France, Tome XVIII (1835), pp. 209-246. R.P. Dom Ursmer Berlière: Monasticon Belge, Tome I (1890-1897), pp. 451-452.
margenoot+
f.19vo.
margenoot+
f.20ro.
margenoot+
f.20vo.
margenoot+
f.21ro.
margenoot+
f.21vo.
margenoot+
f.22ro.
margenoot+
f.22vo.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken