Madoc. Jaargang 1997

(1997)– [tijdschrift] Madoc– rechtenstatus

Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

bron

Madoc. Jaargang 1997. 1997

codering

DBNL-TEI 1

Wijze van coderen: standaard

dbnl-nr _mad001199701_01

logboek

- 2010-12-08 VH colofon toegevoegd

verantwoording

gebruikt exemplaar

eigen exemplaar dbnl

algemene opmerkingen

Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Madoc. Jaargang 1997 uit 1997.

De Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren beijvert zich voor het verkrijgen van toestemming van alle rechthebbenden; eenieder die meent enig recht te kunnen doen gelden op in dit tijdschrift opgenomen bijdragen, wordt verzocht dit onverwijld aan ons te melden (dbnl.auteursrecht@kb.nl).

redactionele ingrepen

De eindnoten zijn opgenomen in de lopende tekst. Hierdoor zijn pagina's 12, 19, 53, 96, 166, 203, 225, 235, 271 komen te vervallen.

Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten.

[ voorplat]

Madoc

jaargang 11

nummer 1

april 1997

Tijdschrift over de Middeleeuwen

[ binnenkant voorplat]

colofon

•	Madoc, tijdschrift over de Middeleeuwen, verschijnt vier maal per jaar

•	Redactie: Anne Houk de Jong, Esther Koch, Erwin Mantingh, Thea Summerfield, Kaj van Vliet, Jeroen Westerman

•	Redactie-adres: Madoc, Kromme Nieuwegracht 66, 3512 HL Utrecht

•	Kopijdatum voor Madoc 11 (1997) 3, 10 juni

•	Vormgeving: Remke Sierevelt

•	Prijs abonnement: f 40, - per jaar. Losse nummers f 12, -; themanummers f 15. -

•	Uitgave, abonnementenadministratie en advertenties: Uitgeverij Verloren, Larenseweg 123, 1221 CL Hilversum, tel. 035-6859856, fax 035-6836557, rek. Postbank 4489940

•	Madoc is gelieerd aan Firapeel, vereniging voor mediëvistiek, en de ‘Werkgroep Mediëvistiek’ van de Universiteit Utrecht

•	ISSN: 0922-369-x

•	Omslag: Lood-tinnen insigne, daterend van omstreeks 1400, in Dordrecht gevonden. Naar wordt aangenomen stelt de afbeelding een scène uit de hoofse novelle De Borchgravinne van Vergi voor, Nr. 610 uit de collectie van H.J.E. van Beuningen, Cothen. Zie: Anke van Herk & John Verbeek, ‘De hertog stapte niet op een brommer...’.

[pagina 1]

inhoud

• Artikel
‘En leid ons niet in bekoring’. Over menselijke liefde, Jacobus van Vitry en Lutgard van Tongeren	3	Ludo Jongen en Yolande Spaans

• Serie: Dieren
Het oog van Tybeert	13	Willem van Bentum

• Interview
Lol in geschiedenis Interview met Piet Leupen	20	Albrecht Diem en Jeroen Westerman

• Artikel
De hertòg stapte niet op een brommer... Over de samenwerking tussen Willem Wilmink en een werkgroep van Utrechtse neerlandici bij het vertalen van de Borchgravinne van Vergi	27	Anke van Herk en John Verbeek

• Gedicht
Vertalingen en eigen gedichten	35	Willem Wilmink

• Column
De macht van roddel	37	Mayke de Jong

• Serie: Multimediëvist
De multimediale stad	39	Esther Koch

• Artikel
Een straf van God. Elisabeth van Spalbeek en de dood van de Franse kroonprins	42	Remco Sleiderink

• Boekrecensies
- Het kapittel van Lebuinus in Deventer	54	Lex Bosman
- De middeleeuwen in handen	56	Aafje Lem

[pagina 2]

• Kroniek	59
• Agenda	61
• Bij de agenda	63

[pagina 2]

Oude nummers Madoc

Van de eerste vijf jaargangen zijn geen nummers meer voorradig. Van de jaargangen 6 (1992) t/m 10 (1996) zijn nog alle nummers na te bestellen. Deze nummers kosten f 12, - per stuk, themanummers f 15, - en een hele jaargang f 40, -.

Oude nummers zijn na te bestellen door overmaking van het verschuldigde bedrag op giro 4489940 t.n.v. Uitgeverij Verloren te Hilversum en o.v.v. van de gewenste nummers.

[ binnenkant achterplat]

auteurs

•	Willem van Bentum is leraar Klassieke Talen en studeert Nederlands, met als specialisatie Historische Letterkunde, aan de Universiteit van Utrecht.

•	Lex Bosman is als universitair docent Architectuurgeschiedenis verbonden aan de vakgroep Kunstgeschiedenis van de Universiteit Utrecht.

•	Albrecht Diem studeerde geschiedenis in Düsseldorf, Tübingen en Utrecht. Hij is als assistent in opleiding verbonden aan de afdeling Middeleeuwse Geschiedenis van de Universiteit Utrecht.

•	Anke van Herk is student-assistente bij de sectie Historische Letterkunde van de Vakgroep Nederlands aan de Universiteit Utrecht.

•	Mayke de Jong is hoogleraar Middeleeuwse Geschiedenis aan de Universiteit Utrecht.

•	Ludo Jongen is universitair docent Middelnederlandse Letterkunde bij de Vakgroep Nederlands van de Rijksuniversiteit Leiden.

•	Esther Koch is historica en tolk-vertaalster Duits.

•	Aafje Lem, mediëviste, bereidt een proefschrift voor over het fonds van de Zwolse drukker Peter van Os van Breda (1479-1510).

•	Remco Sleiderink is als aio verbonden aan het onderzoeksproject Nederlandse Literatuur en Cultuur in de Middeleeuwen te Leiden. Hij doet onderzoek naar literatuur en meertaligheid aan het hof van de Brabantse hertogen.

•	Yolande Spaans studeerde Nederlandse Taal- en Letterkunde aan de Leidse universiteit.

•	John Verbeek heeft Middelnederlandse Letterkunde gestudeerd aan de Universiteit van Utrecht en is docent Nederlands aan een gymnasium.

•	Jeroen Westerman studeerde Kunstgeschiedenis aan de universiteiten van Leiden en Poitiers. Aan de Rijksuniversiteit Leiden bereidt hij een proefschrift voor over de kathedraal van Doornik.

•	Willem Wilmink is dichter, vertaler, liedjesschrijver, ‘bloemlezer’ en schrijver van kinderboeken.

[ voorplat]

Madoc

jaargang 11

nummer 2

juni 1997

Tijdschrift over de Middeleeuwen

[ binnenkant voorplat]

colofon

•	Madoc, tijdschrift over de Middeleeuwen, verschijnt vier maal per jaar

•	Redactie: Anne Houk de Jong, Esther Koch, Erwin Mantingh, Jos Stöver, Thea Summer-field, Kaj van Vliet

•	Redactie-adres: Madoc, Kromme Nieuwegracht 66, 3512 HL Utrecht

•	Kopijdatum voor Madoc 11 (1997) 3, 1 juli

•	Vormgeving: Remke Sierevelt

•	Prijs abonnement f 40, - per jaar. Losse nummers f 12, -; themanummers f 15, -

•	Uitgave, abonnementenadministratie en advertenties: Uitgeverij Verloren, Larenseweg 123, 1221 CL Hilversum, tel. 035-6859856, fax 035-6836557, e-mail verloren@worldaccess.nl, rek. Postbank 4489940

•	Madoc is gelieerd aan Firapeel, vereniging voor mediëvistiek, en de ‘Werkgroep Mediëvistiek’ van de Universiteit Utrecht

•	ISSN: 0922-369-x

•	Omslag: Arend en jachtvogel. Marginale illustratie in het valkerijtraktaat van Moamin (Ms. Chantilly, Musée Condé, Lat. 368, f. 14). Zie: Baudoin van den Abeele, ‘De arend bezweren...’

[pagina 65]

inhoud

• Serie: Dieren
De arend bezweren. Magie in de middeleeuwse valkerijtraktaten	66	Baudouin van den Abeele

• Interview
Op het spoor van de Middeleeuwen. In gesprek met Gabriel Bianciotto	76	Jeroen Westerman

• Artikelen
- Straf in beeld. Beelden van rechtswege	83	Jan W. Klinckaert
- Een reis door een middeleeuws verslag. De eerste Middelnederlandse vertaling van de Historia Monachorum in Aegypto van Tyrannius Rufinus van Aquileia	89	Pascal Bertrand

• Column
De macht van roddel (deel 2)	97	Mayke de Jong

• Serie: Multimediëvist
's Levens felheid in één databestand. Een elektronisch tekstrepertorium van het Handschrift-Van Hulthem	99	Greet Jungman

• Artikel
Francesco Landini en Johannes Ockeghem. Holland Festival Oude Muziek 1997	103	Anne Houk de Jong

• Boekrecensies
- Kerk en Staat	108	Walter Simons
- Het Delftse stadsrecht van 1246	110	Niel Hoogewerf
- Limburgse kastelen	113	Ben Olde Meierink
- Middeleeuws zaad	116	Florence Koorn

• Muziekrecensies
- Ludus Danielis	118	Jeroen Westerman
- Sweet is the Song	122	Anne Houk de Jong

• Kroniek	124

• Agenda	126

• Bij de agenda	128

[pagina 75]

Oude nummers Madoc

Van de eerste vijf jaargangen zijn geen nummers meer voorradig. Van de jaargangen 6 (1992 t/m 10 (1996) zijn alle nummers na te bestellen behalve het themanummer van 1996 Losse eindjes van de Middeleeuwen. Losse nummers kosten f 12, - per stuk, themanummers f 15, - en een hele jaargang f 40, -.

Oude nummers zijn na te bestellen door overmaking van het verschuldigde bedrag op giro 4489940 t.n.v. Uitgeverij Verloren te Hilversum o.v.v. de gewenste nummers.

[ binnenkant achterplat]

auteurs

•	Baudouin Van den Abeele is als gekwalificeerd onderzoeker van het Fonds National de la Recherche Scientifique verbonden aan de Université Catholique de Louvain.

•	Pascal Bertrand studeerde Mediëvistiek aan de Universiteit van Utrecht. Momenteel is hij bezig met de afronding van zijn doctoraalscriptie bij de Vakgroep Nederlands.

•	Niel Hoogewerf is assistent-in-opleiding van de vakgroep Rechtsgeschiedenis van de Universiteit van Amsterdam en bereidt een proefschrift voor over het Haarlemse stadsrecht van 1245.

•	Anne Houk de Jong is musicoloog en als documentalist verbonden aan het P.J. Meertens-Instituut in Amsterdam.

•	Mayke de Jong is hoogleraar Middeleeuwse Geschiedenis aan de Universiteit van Utrecht.

•	Greet Jungman heeft Nederlands en Mediëvistiek gestudeerd aan de Universiteit van Utrecht.

•	Jan W. Klinckaert studeerde kunstgeschiedenis aan de Rijksuniversiteit Gent. Hij is op het moment gastconservator van het Centraal Museum Utrecht en de auteur van de bestandscatalogus Beeldhouwkunst tot 1850 van het Centraal Museum. Hij bereidt een proefschrift voor over de Utrechtse beeldhouwkunst rond 1500.

•	Florence Koorn is werkzaam bij de Archiefdienst Voorkennemerland. Zij houdt zich bezig met religieuze vrouwen in de Middeleeuwen en vroeg-moderne tijd.

•	Ben Olde Meierink studeerde kunstgeschiedenis aan de Universiteit Utrecht. Hij is architectuur- en tuinhistoricus.

•	Walter Simons is assistant professor of history aan Dartmouth College in New Hampshire (USA). Hij doceert er middeleeuwse geschiedenis.

•	Jeroen Westerman studeerde Kunstgeschiedenis aan de Universiteit van Leiden en Poitiers. Aan de Rijkuniversiteit Leiden bereidt hij een proefschrift voor over de kathedraal van Doornik.

[ voorplat]

Madoc

jaargang 11

nummer 3

september 1997

Tijdschrift over de Middeleeuwen

[ binnenkant voorplat]

colofon

•	Madoc, tijdschrift over de Middeleeuwen, verschijnt vier maal per jaar

•	Redactie: Anne Houk de Jong, Esther Koch, Erwin Mantingh, Jos Stöver, Thea Summerfield, Kaj van Vliet, Jeroen Westerman

•	Redactie-adres: Madoc, Kromme Nieuwegracht 66, 3512 HL Utrecht

•	Kopijdatum voor Madoc 11 (1997) 4, 7 okotber

•	Vormgeving: Remke Sierevelt

•	Prijs abonnement f 40, - per jaar. Losse nummers f 12, -; themanummers f 15, -

•	Uitgave, abonnementenadministratie en advertenties: Uitgeverij Verloren, Larenseweg 123, 1221 CL Hilversum, tel. 035-6859856, fax 0356836557. e-mail verloren@worldaccess. nl, rek. Postbank 4489940

•	Madoc is gelieerd aan Firapeel, vereniging voor mediëvistiek, en de ‘Werkgroep Mediëvistiek’ van de Universiteit Utrecht

•	ISSN: 0922-369-x

•	Omslag: De paarden van de drie koningen. Plafondschildering (ca. 1130) in de kerk van St. Martin in Zillis (Graubünden), Zwitserland. Zie: Rob Meens, ‘Food for thought...’.

[pagina 129]

inhoud

• Artikel
Holland gewonnen voor de Moderne Devotie	130	Koen Goudriaan

• Serie: Dieren
Food for thought. Onreine dieren in de vroege Middeleeuwen	142	Rob Meens

• Interview
Het handgeschreven en gedrukte boek. In gesprek met Henri-Jean Martin en David Ganz	150	Anna Adamska en Mary Garrison

• Artikel
Een dierbare vriend in nood. De ontdekking van het individu in de twaalfde eeuw als twintigste-eeuwse projectie?	157	Trudy Lemmers

• Column
Een wereld apart	167	Mayke de Jong

• Serie: Multimediëvist
Het einde van het klassieke bronnenrepertorium? Narrative sources: de middeleeuwse verhalende bronnen uit de Zuidelijke Nederlanden op Internet	169	Jeroen Deploige

• Boekrecensies
- Kastelen in Nederland	175	Jos Stöver
- Ordehandhaving in middeleeuws Parijs	178	C.M. Cappon
- Leven in de eindtijd	180	Jaap van Moolenbroek

• Muziekrecensies
- Johannes Ockeghem... De plus en plus	183	Anne Houk de Jong

• CD-rom-recensie
Digitaal bladeren in het Utrechts Psalter	185	Anne Houk de Jong

• Kroniek	187

• Agenda	190

• Bij de agenda	192

[pagina 174]

Oude nummers Madoc

Oude nummers zijn na te bestellen door overmaking van het verschuldigde bedrag op giro 4489940 t.n.v. Uitgeverij Verloren te Hilversum o.v.v. de gewenste nummers.

[ binnenkant achterplat]

auteurs

•	Anna Adamska is verbonden aan het Utrechtse Pionierproject ‘Verschriftelijking’. Zij promoveerde aan de Katholieke Universiteit van Lublin (Polen) op een studie over taal en stijl van laatmiddeleeuwse Poolse oorkonden.

•	C.M. Cappon is als hoofddocent verbonden aan de Vakgroep Rechtsgeschiedenis van de Universiteit van Amsterdam.

•	Jeroen Deploige studeerde middeleeuwse geschiedenis aan de Universiteit Gent. Hij is wetenschappelijk medewerker binnen het F.K.F.O.-project ‘Typologie van de middeleeuwse verhalende bronnen uit de Zuidelijke Nederlanden’, en aspirant van het F.W.O.-Vlaanderen aan de Universiteit Gent.

•	Mary Garrison is verbonden aan het Utrechtse Pionierproject ‘Verschriftelijking’. Zij promoveerde in Cambridge op een studie over de brieven van Alcuin.

•	Koen Goudriaan is universitair docent Geschiedenis der Middeleeuwen aan de Vrije Universiteit te Amsterdam.

•	Anne Houk de Jong is musicoloog en werkt als PR-medewerker op het P.J. Meertens-lnstituut te Amsterdam.

•	Mayke de Jong is hoogleraar Middeleeuwse Geschiedenis aan de Universiteit van Utrecht.

•	Trudy Lemmers studeerde geschiedenis in Utrecht. Zij heeft een aanstelling als AIO aan de Katholieke Universiteit Nijmegen en doet onderzoek naar de Monodiae van Guibert van Nogent.

•	Rob Meens is als post-doc verbonden aan de afdeling Middeleeuwse Geschiedenis van de Universiteit Utrecht.

•	Jaap van Moolenbroek is universitair hoofddocent Geschiedenis der Middeleeuwen aan de Vrije Universiteit te Amsterdam.

•	Jos Stöver promoveerde dit jaar op een proefschrift over de voormalige Sint-Salvator- of Oudmunsterkerk in Utrecht. Hij is werkzaam bij de Federatie Cultureel Erfgoed in Zuid-Holland als leider van het project ‘Kastelen en Buitenplaatsen in Zuid-Holland’.

[ voorplat]

Madoc

De wereld van het

middeleeuwse kind

Themanummer

Madoc. Tijdschrift over de Middeleeuwen

jaargang 11 · nr. 4 · december 1997

[ binnenkant voorplat]

colofon

•	Madoc, tijdschrift over de Middeleeuwen, verschijnt vier maal per jaar

•	Redactie: Anne Houk de Jong, Esther Koch, Erwin Mantingh, Thea Summerfield, Kaj van Vliet, Jeroen Westerman

•	Redactie-adres: Madoc, Kromme Nieuwegracht 66, 3512 HL Utrecht

•	Kopijdatum voor Madoc 12 (1998) 2. 1 april

•	Vormgeving: Remke Sierevelt

•	Prijs abonnement f 40, - per jaar. Losse nummers f 12, -; themanummers f 15, -

•	Uitgave, abonnementenadministratie en advertenties: Uitgeverij Verloren, Larenseweg 123, 1221 CL Hilversum, tel. 035-6859856, fax 035-6836557, e-mail verloren@wxs.nl, rek. Postbank 4489940

•	Madoc is gelieerd aan Firapeel, vereniging voor mediëvistiek, en de ‘Werkgroep Mediëvistiek’ van de Universiteit Utrecht

•	ISSN: 0922-369-x

•	Omslag: tollend kind (Croy-gebedenboek, Gent/Brugge, ca. 1510, Hs. Wenen, Österreichische Nationalbibliothek 1858); kind en de Dood (Dodedans-blokboek, Heidelberg, 1465); twee spelende kinderen (?) (laat-13e-eeuws Noord-Frans psalterium, Oxford, Bodleian Library, MS. Douce 118); kind met looprek (randillustratie Getijdenboek van Maria van Bourgondië, Wenen, Österreichische Nationalbibliothek, Codex Vind. 1857 f. 151 r). Afbeelding bij de teksfragmenten: kind met pappot zittend in het gras (Meester bxg, Wenen, Albertina, inv. 1928:329, 15e eeuw).

[pagina 193]

inhoud

• Redactioneel
De wereld van het middeleeuwse kind		194	De redactie

• Artikel
Een middeleeuws kind		195	Annemarieke Willemsen

	De zorg voor de allerkleinsten	204

• Artikel
Een jeugd in de Ardennen. De kindertijd van Theodericus van Saint-Hubert		206	Ineke van 't Spijker

	In de wieg gelegd voor kroon en mijter	212

• Artikel
Kint ende kinne, man ende wijf. De plaats van het kind in de middeleeuwse kunst		214	Sophie Oosterwijk

	Het kindje Jezus in de wastobbe	226

• Artikel
Moeders en meerlingen in de middeleeuwse letterkunde		228	Erik Kooper

	Waar is Claes!?	236

• Artikel
Voor profijt, ziel en zaligheid. Scholen in de late Middeleeuwen		238	Elizabeth den Hartog

	Een kleuter als godslasteraar	248

• Artikel
Klinkend door de tijd. Muziekonderwijs aan kathedraal- en kloosterschole		250	Marcel Zijlstra

	Een vroom scholiertje	258

• Artikel
‘Lieve Heer, en dit is Greetje’. Kinderen op middeleeuwse grafmonumenten		260	Ineke van Beek

[pagina 194]

	Spelen en stelen	272

• Artikel
Een Haags scriptorium		274	Thea Summerfield

	Vader en dochter	278

• Column
Mijn kinderen		280	Mayke de Jong

	Ongeoorloofde kinderspelletjes	282

• Kroniek		284

• Agenda		286
• Bij de agenda		288

[pagina 211]

Oude nummers Madoc

Van de eerste vijf jaargangen zijn geen nummers meer voorradig. Van de jaargangen 6 (1992 t/m 11 (1997) zijn alle nummers na te bestellen behalve het themanummer van 1996 Losse eindjes van de Middeleeuwen. Losse nummers kosten f 12, - per stuk, themanummers f 15, - en een hele jaargang f 40, -.

Oude nummers zijn na te bestellen door overmaking van het verschuldigde bedrag op giro 4489940 t.n.v. Uitgeverij Verloren te Hilversum o.v.v. de gewenste nummers.

[ binnenkant achterplat]

auteurs

•	José van Aelst studeerde Nederlandse taal- en letterkunde aan de Universiteit Utrecht. Zij verricht als aio onderzoek naar Middelnederlandse lijdensmeditaties.

•	Ineke van Beek studeerde kunstgeschiedenis in Leiden. Zij bereidt een proefschrift voor over het kind op middeleeuwse grafmonumenten.

•	Elizabeth den Hartog is als universitair docent verbonden aan de afdeling Architectuurgeschiedenis van het Kunsthistorisch Instituut van de Rijksuniversiteit Leiden.

•	Rijcklof Hofman is als onderzoeker verbonden aan het ‘Project Moderne Devotie’ van het Titus Brandsma Instituut te Nijmegen, en werkt mee aan de uitgave van de Opera Omnia van Geert Grote.

•	Mayke de Jong is hoogleraar middeleeuwse geschiedenis aan de Universiteit Utrecht. Van haar proefschrift Kind en klooster in de vroege middeleeuwen (1986) verscheen in 1996 een Engelstalige bewerking, In Samuel's Image. Child Oblation in the Early Medieval West.

•	Erik Kooper is universitair hoofddocent middeleeuws Engels aan de Universiteit Utrecht.

•	Erwin Mantingh is als docent Middelnederlandse letterkunde verbonden aan de Vakgroep Nederlands van de Universiteit Utrecht.

•	Rob Meens is als post-doc verbonden aan de afdeling Middeleeuwse Geschiedenis van de Universiteit Utrecht.

•	Sophie Oosterwijk is werkzaam aan de Universiteit van Leicester en is bezig met een proefschrift over het kind in de middeleeuwse kunst.

•	Soetje Oppenhuis de Jong is als onderzoeker verbonden aan het Onderzoekinstituut voor Geschiedenis en Cultuur van de Universiteit Utrecht. Zij werkt aan een editie en een studie van de Middelnederlandse Perchevael.

•	Ineke van 't Spijker is als universitair docent werkzaam bij de sectie Middeleeuwse Geschiedenis van de Rijksuniversiteit Groningen.

•	Thea Summerfield is docent middeleeuws Engels aan de Universiteit Utrecht.

•	Annemarieke Willemsen is als aio verbonden aan de Vakgroep Kunstgeschiedenis van de Katholieke Universiteit Nijmegen en werkt aan een proefschrift over kinderspeelgoed in de Nederlanden, 1100-1550.

•	Marcel Zijlstra studeerde musicologie in Utrecht en promoveerde in september 1997 op Zangers en schrijvers: de overlevering van het Gregoriaans van circa 700 tot 1150 aan de Universiteit Utrecht.

Vorige Volgende