Madoc. Jaargang 2008
(2008)– [tijdschrift] MadocMadoc. Jaargang 2008. 2008
DBNL-TEI 1
Wijze van coderen: standaard
-
gebruikt exemplaar
eigen exemplaar dbnl
algemene opmerkingen
Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Madoc. Jaargang 2008 uit 2008.
De Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren beijvert zich voor het verkrijgen van toestemming van alle rechthebbenden; eenieder die meent enig recht te kunnen doen gelden op in dit tijdschrift opgenomen bijdragen, wordt verzocht dit onverwijld aan ons te melden (dbnl.auteursrecht@kb.nl).
redactionele ingrepen
De eindnoten zijn opgenomen in de lopende tekst. Hierdoor zijn pagina's 11, 32, 40, 76, 77, 86, 87, 100, 101, 119, 143, 152, 174, 204, 240, 263 komen te vervallen.
De pagina's met advertenties (p. 63, 64) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.
Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten.
[ voorplat]
MADOC
Tijdschrift over de Middeleeuwen
Jaargang 22 nummer 1 voorjaar 2008
[ binnenkant voorplat]
Madoc
Tijdschrift over de Middeleeuwen, verschijnt vier maal per jaar. |
Redactie
Mark Aussems, Jasmijn Bovendeert, Orlanda Lie, Martine Meuwese, Frouke Schrijver, Job Weststrate |
Redactie-adres
Madoc, Janskerkhof 13, 3512 bl Utrecht |
Kopijdatum
Madoc 22 (2008) 3: 15 juli 2008 |
Basis-layout
Jan Johan ter Poorten, Aperta |
Prijs
abonnement €24, - per jaar losse nummers €8, - |
Uitgave, abonnementenadministratie en advertenties
Uitgeverij Verloren, Postbus 1741, 1200 bs Hilversum tel. 035-6859856, fax 035-6836557, e-mail bestel@verloren.nl rek. Postbank 4489940 |
Madoc is gelieerd aan Firapeel, vereniging voor mediëvistiek (www.firapeel.nl), en de ‘Werkgroep Mediëvistiek’ van de Universiteit Utrecht. |
issn 0922-369-x |
Omslag Kuisheidsgordel (zie Meuwese afb. 4). |
[pagina 1]
Inhoud
Elisabeth de Bruijn | 2 | Steken, stelen of spelen? Een pleidooi voor een dramatische lezing van de Middelnederlandse Karel ende Elegast |
Mart van Duijn | 12 | ‘Onser liever vrouwen souter and other text(s)’. Identificatie van een vijftiende-eeuws traktaat |
column | ||
Jos Biemans | 20 | Conservator |
Martine Meuwese | 22 | De kuisheidsgordel: mythe of metafoor? |
Mieke van Manen | 33 | Hoe Nimiane niet alleen Merlijn, maar ook de verhalen over hem betoverde |
recensies | ||
Anke van Herk | 41 | Hoe Brussel een sneeuwfestival uit 1511 nieuw leven inblies |
Bas Diemel | 44 | Moraliteyt saelt wesen |
Esther Jonker | 47 | Groot nieuws voor u |
Vincent Robijn | 50 | Volwaardig jubileumboek over een ‘veelzeggend incident’ |
Thom Mertens | 54 | What's in a name? |
muziekrecensie | ||
Jeske van Dongen | 57 | Désir d'aymer en het verlangen een breder publiek te bekoren |
59 | Kroniek | |
61 | Agenda |
[ binnenkant achterplat]
Jos A.A.M. Biemans is verbonden aan de Universiteit van Amsterdam, onder meer als conservator handschriften bij de Bijzondere Collecties. Daarnaast is bij aan dezelfde universiteit bijzonder hoogleraar handschriftenkunde. |
Elisabeth de Bruijn doet de Research Master Medieval Studies aan de Universiteit Utrecht, met als specialisatie Middelnederlandse literatuur. Momenteel studeert ze Middelnederduits en Middelhoogduits aan de Westfälische Wilhelms-Universität Münster. |
Bas Diemel studeerde middeleeuwse geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen en werkt momenteel als Aspirant van het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek Vlaanderen aan de Universiteit Gent aan een proefschrift over de rol van de doodsbeleving in de vorming en overdracht van groepsculturen en identiteiten bij de Moderne Devotie. |
Jeske van Dongen studeerde muziekwetenschap en Nederlandse taal- en letterkunde, specialiseerde zich in het laatmiddeleeuws geestelijk lied en bereidt een dissertatie voor over het Devoot ende profitelijck boecxken (Antwerpen, 1539). |
Mart van Duijn is afgestudeerd aan de Master Middeleeuwse Studies aan de Universiteit Utrecht. Hij is nu Masterstudent Boekwetenschap en Handschriftenkunde aan de Universiteit van Amsterdam. Daarnaast werkt hij bij boeken- en prentenveiling Beijers te Utrecht en bij Museum Meermanno te Den Haag. |
Anke van Herk werkt aan de Universiteit Amsterdam aan een proefschrift over het mythologisch-amoureuze toneel van de rederijkers. |
Esther Jonker is AIO bij Pallas Instituut voor Kunsthistorisch en Letterkundige Studies van de Universiteit Leiden, waar zij werkt aan een dissertatie over het Amsterdams Lectionarium. |
Mieke van Manen heeft in 2007 de master Middeleeuwse Studies aan de Universiteit Utrecht afgerond en volgt nu de lerarenopleiding Geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam. |
Thom Mertens studeerde Nederlandse taal- en letterkunde aan de Katholieke Universiteit te Nijmegen en is als gewoon hoogleraar verbonden aan het Ruusbroecgenootschap, Universiteit Antwerpen. |
Martine Meuwese werkt als postdoc aan de Universiteit Utrecht aan het onderzoeksproject Arthurian Fiction: A Pan-European Approach, en als projectmedewerker in Museum Meermanno aan de organisatie van de tentoonstelling De magie van de Maerlant-bijbel. Middeleeuws meesterschap in tekst en beeld. |
Vincent Robijn werkt bij het Gemeentearchief Rotterdam als hoofd van de afdeling educatie, productrealisatie en onderzoek en zal in 2008 zijn proefschrift over memoria in laatmiddeleeuws Doesburg, Kampen en Zutphen afronden. |
[ voorplat]
MADOC
Tijdschrift over de Middeleeuwen
Jaargang 22 nummer 2 voorjaar 2008
[ binnenkant voorplat]
Madoc
Tijdschrift over de Middeleeuwen, verschijnt vier maal per jaar. |
Redactie
Mark Aussems, Ludo Jongen, Orlanda Lie, Martine Meuwese, Frouke Schrijver, Job Weststrate |
Redactie-adres
Madoc, Janskerkhof 13, 3512 bl Utrecht |
Kopijdatum
Madoc 22 (2008) 3: 1 september 2008 |
Basis-layout
Jan Johan ter Poorten, Aperta |
Prijs
abonnement €24, - per jaar losse nummers €8, - |
Uitgave, abonnementenadministratie en advertenties
Uitgeverij Verloren, Postbus 1741, 1200 bs Hilversum tel. 035-6859856, fax 035-6836557, e-mail bestel@verloren.nl rek. Postbank 4489940 |
Madoc is gelieerd aan Firapeel, vereniging voor mediëvestiek (www.firapeel.nl), en de ‘Werkgroep Mediëvistiek’ van de Universiteit Utrecht. |
issn 0922-369-x |
Omslag
Gravenportretten van Willem I en zijn zoon Floris IV (Antwerpen, Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience, B 89420, fol. 157r). Zie openingsartikel en de kroniek. |
[pagina 65]
Inhoud
Joost Jonkman, Peter Jonkman en Ludo Jongen | 66 | Zij kon het lonken niet laten. De dood van Floris IV: eerwraak of zinloos geweld? |
Tatjana van Run en Micha Leeflang | 78 | Jan van Scorel in volle glorie |
column | ||
Jos A.A.M. Biemans | 88 | Docent |
Jinna Smit | 90 | Was getekend: de klerken onder Willem IV, 1337-1345 |
lering en vermaak | ||
Willem Kuiper | 102 | Een schort van vijgebladeren |
Letty ten Harkel | 110 | Lincoln en de Vikingen. Het ontstaan van een stad |
recensie | ||
Wybren Scheepsma | 120 | Alleen, maar niet eenzaam |
124 | Kroniek | |
126 | Agenda |
[ binnenkant achterplat]
Jos A.A.M. Biemans is verbonden aan te Universiteit van Amsterdam, onder meer bij de leerstoelgroep Boekwetenschap & Handschriftenkunde als docent in de paleografie en codicologie. Daarnaast is hij aan dezelfde universiteit werkzaam als consevator handschriften bij de Bijzondere Collecties. |
Letty ten Harkel wekt aan een promotie-onderzoek aan de Universiteit van Sheffield dat zich richt op de sociale, economische en politieke rol van Lincoln in de Vikingtijd. Eerder was zij enige jaren betrokken als archeoloog bij stadsopgravingen in Cambridge. |
Ludo Jongen is medioneerlandicus. |
Joost Jonkman is emeritus hoogleraar klinische neurofysiologie. |
Peter Jonkman is documentalist en historicus. |
Willem Kuiper is als universitair docent verbonden aan de Leerstoelgroep Historische Nederlandse Letterkunde van de Universiteit van Amsterdam, en als senior onderzoeker aan het Huygens Instituut KNAW. |
Micha Leeflang promoveerde in 2007 aan de Rijksuniversiteit Groningen op een materieeltechnisch onderzoek naar de werkplaatspraktijken van Joos van Cleve (ca 1485-1540/1541). Momenteel is zij werkzaam als conservator bij Museum Catharijneconvent te Utrecht. |
Samuel Mareel is als fellow van de Belgian American Educational Foundation (B.A.E.F) verbonden aan de vakgroep Comparative Literature van de Universiteit van Californië in Berkeley. |
Tatjana van Run studeert kunstgeschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam, liep stage bij restauratrice Caroline van der Elst en schreef een bachelorscriptie met de titel: Altaarstukken met Het lijden van Christus in serieproductie van of naar Jan van Scorel (1495-1562). |
Jinna Smit is als promovenda verbonden aan de leerstoelgroep Middeleeuwse Geschiedenis van de Universiteit van Amsterdam. Zij doet onderzoek naar de Hollandse kanselarij van de graven van Holland/Henegouwen, 1299-1345. |
Wybren Scheepsma is medioneerlandicus en werkt als post-doc binnen het ‘Men of Letters’-project van Geert Warnar in Leiden. |
[ voorplat]
MADOC
Tijdschrift over de Middeleeuwen
Jaargang 22 | nummer 3 | najaar 2008
[ binnenkant voorplat]
Madoc
Tijdschrift over de Middeleeuwen, verschijnt vier maal per jaar |
Redactie
Mark Aussems, Ludo Jongen, Orlanda Lie, Martine Meuwese, Frouke Schrijver, Job Weststrate |
Redactie-adres
Madoc, Janskerkhof 13, 3512 bl Utrecht e-mail: madoc@verloren.nl |
Kopijdatum
Madoc 23 (2009) 1: 1 maart 2009 |
Basis-layout
Jan Johan ter Poorten, Aperta |
Prijs
abonnement €24, - per jaar losse nummers €8, - |
Uitgave, abonnementenadministratie en advertenties
Uitgeverij Verloren, Postbus 1741, 1200 bs Hilversum tel. 035-6859856, fax 035-6836557, e-mail bestel@verloren.nl rek. Postbank 4489940 |
Madoc is gelieerd aan Firapeel, vereniging voor mediëvistiek (www.firapeel.nl), en de ‘Werkgroep Mediëvistiek’ van de Universiteit Utrecht |
issn 0922-369-x |
Omslag
Onnozele kindertjes in de hemel (zie p. 135). |
[pagina 129]
Inhoud
Sophie Oosterwijk | 130 | Geen plaats in de hemel? Het lot van de Onnozele Kindertjes van Bethlehem |
Femke Speelberg & Jacoline Zilverschoon | 144 | De zot in de spiegel. Een verkenning van de beeldtaal op Nederlands sgraffito-aardewerk |
Jef Jacobs | 153 | Oswald von Wolkenstein (1376-1445): diplomaat, dichter, Draufgänger |
Column | ||
Jos A.A.M. Biemans | 165 | Onderzoeker |
Alexandra Gaba-van Dongen | 167 | Hollandse huisraad in beeld. Gebruiksvoorwerpen op laatmiddeleeuwse schilderijen |
Recensies | ||
Samuel Mareel | 175 | Een literatuurgeschiedenis als zinnespel |
Clara Strijbosch | 178 | Veldeke verbeeeld |
Ludo Jongen | 182 | Stukje bij beetje |
Justine Smithuis | 185 | Cultuur en religie in laatmiddeleeuws Utrecht |
Thomas Op de Coul | 188 | Tussen de duisternis en het licht. Kartuizerliturgie op cd |
191 | Kroniek |
[ binnenkant achterplat]
Jos A.A.M. Biemans (1951) is verbonden aan de Universiteit van Amsterdam, sinds 1986 als docent Boekwetenschap, sinds 1991 als conservator bij de Bijzondere Collecties en sinds 2004 als bijzonder hoogleraar in de geschiedenis van het schrift en het handgeschreven boek van de Middeleeuwen, benoemd namens de Prof. Mr. Herman de la Fontaine Verwey Stichting in Amsterdam en de Koninklijke Bibliotheek te Den Haag. |
Alexandra Gaba-van Dongen is museologe en kunsthistorica en werkzaam als conservator in Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam. |
Jef Jacobs is als mediëvist/germanist verbonden aan de Universiteit Leiden. Zijn onderzoeksgebied is de duitse taal en literatuur van de Middeleeuwen en de vroeg-moderne tijd, in het bijzonder de Duitse religieuze literatuur van de elfde en twaalfde eeuw. |
Ludo Jongen is mediëvist. |
Samuel Mareel Samuel Mareel is als postdoctoraal onderzoeker verbonden aan het departement Oudere Nederlandse letterkunde van de Rijksuniversiteit Groningen. Hij doet onderzoek naar sporen van zelfbesef in het Testament Rhetoricael (1561) in de Brugse dichter Eduard de Dene. |
Sophie Oosterwijk doceert kunstgeschiedenis aan de University ot St. Andrews. Haar proefschrift handelde over het kind in de middeleeuwse cultuur; haar huidige onderzoeksgebied is de dodendans. Tevens is zij redactrice van het tijdschrift Church Monuments. |
Thomas Op de Coul is musicoloog en op dit moment werkzaam voor de Centrale Discotheek Rotterdam, de Concertzender en de Nederlandse Bachvereniging. |
Justine Smithuis (1975) studeerde geschiedenis aan de Universiteit Leiden en doet op dit moment promotieonderzoek naar factiestrijd in laatmiddeleeuws Utrecht. |
Clara Strijbosch studeerde piano en Nederlandse literatuur van de Middeleeuwen, promoveerde in Utrecht op een proefschrift over de lerse heilige Brandaan, gaf colleges aan een aantal Europese universiteiten en werkt als recensent, onderzoeker en docent. |
Femke Speelberg studeerde in de periode 2003-2008 kunstgeschiedenis aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Binnen de researchmaster Kunst & Visuele cultuur richt zij zich op de de vijftiende en zestiende eeuw. Samen met Jacoline Zilverschoon deed ze onderzoek naar middeleeuwse tekeningen in de Sint-Pietersberg en ze is nu betrokken bij de tentoonstelling over Nederlands sgraffito-aardewerk uit de collectie van Museum Boijmans van Beuningen. |
Jacoline Zilverschoon studeerde in de periode 2003-2008 kunst- en cultuurgeschiedenis aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Zij richt zich met name op de kunst en cultuur van de late Middeleeuwen in Noord-Europa. Samen met Femke Speelberg deed ze onderzoek naar middeleeuwse tekeningen in de Sint-Pietersberg en werkt nu mee aan de tentoonstelling over Nederlands sgraffito-aardewerk uit de collectie van Museum Boijmans van Beuningen. |
[ voorplat]
MADOC TIJDSCHRIFT OVER DE MIDDELEEUWEN
kijk
MIDDELEEUWEN
JAARGANG 22 | NO 4 | 2008 | THEMANUMMER
[ binnenkant voorplat]
Madoc
Tijdschrift over de Middeleeuwen, verschijnt vier maal per jaar |
Redactie
Mark Aussems, Ludo Jongen, Orlanda Lie, Martine Meuwese, Frouke Schrijver, Job Weststrate |
Redactie-adres
Madoc, Janskerkhof 13, 3512 bl Utrecht e-mail: madoc@verloren.nl |
Kopijdatum
Madoc 23 (2009) 1: 1 mei 2009 |
Basis-layout
Jan Johan ter Poorten, Aperta |
Prijs
abonnement €24, - per jaar losse nummers €8, - |
Uitgave, abonnementenadministratie en advertenties Uitgeverij Verloren, Postbus 1741, 1200 bs Hilversum tel. 035-6859856, fax 035-6836557, e-mail bestel@verloren.nl rek. Postbank 4489940 |
Madoc is gelieerd aan Firapeel, vereniging voor mediëvistiek (www.firapeel.nl). en de ‘Werkgroep Mediëvistiek’ van de Universiteit Utrecht |
isbn 978-90-8704-066-6 |
issn 0922-369-x |
Omslagontwerp Reme Sierevelt
Fokke ende Sukke, zie blz. 228. |
[pagina 193]
Inhoud
Redactie | 194 | Kijk op de Middeleeuwen |
Erwin Mantingh | 195 | Plunko, anti-held in een boze Andere Wereld. Middeleeuwenbeeldvervorming in de lachspiegel van Drs. P |
Frank Brandsma | 205 | De Doe-het-zelf Middeleeuwen in computerspellen |
Frouke Schrijver | 214 | Lering en vermaak? De Middeleeuwen in het voortgezet onderwijs |
Interview | ||
222 | Fokke ende Sukke. Over middeleeuwse humor in een hedendaags jasje
Interview met Jan Marc van Tol |
|
Karel Maartense | 229 | Brutaal, romantisch, avontuurlijk en onweerstaanbaar sexy |
Johanna Maria van Winter | 241 | Kluiven in een keldergewelf. Prototype van een middeleeuwse maaltijd in hedendaags perspectief? |
Bartho Braat | 247 | Liefde, jaloezie, verraad, dood. De burggravin van Vergi: van tekst naar voorstelling |
Job Weststrate | 254 | De Hanze, historisch fenomeen en city marketing tool |
Herman Pleij | 264 | De echte Middeleeuwen hebben nooit bestaan |
[ binnenkant achterplat]
Bartho Braat studeerde geschiedenis en theaterwetenschap aan de UvA. Hij werd acteur en speelde bij o.a. Toneelgroep Centrum in tal van film- en televisieproducties. Bij het grote publiek werd hij bekend als Jef Alberts in de serie Goede tijden, slechte tijden. Hij speelt dit seizoen als Karel V in het toneelstuk Johanna de Waanzinnige van Toneelgroep De Kern. |
Frank Brandsma is hoofddocent Literatuurwetenschap aan de Universiteit Utrecht. Zijn onderzoek is gericht op de verteltechnieken in Arthurromans. |
Karel Maartense is neerlandicus en was onder meer werkzaam aan een Pedagogische Academie en daarna bij Teleac/NOT als maker van programma's over literatuur en jeugdliteratuur. Hij is redacteur van het tijdschrift Leesgoed. |
Erwin Mantingh studeerde, doceerde en promoveerde aan de Universiteit Utrecht. Hij schreef Een monnik met een rol. Willem van Affligem, het Kopenhaagse leven van Lutgart en de fictie van een meerdaagse voorlezing. Hij is leraar Nederlands aan K.S.G. De Breul in Zeist en publiceert over Middelnederlandse literatuur en middeleeuwse cultuur. |
Herman Pleij is emeritus hoogleraar Historische Nederlandse Letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam. |
Frouke Schrijver was in het schooljaar 2007-2008 geschiedenisdocent. Momenteel houdt zij zich als promovendus bezig met laatbyzantijnse hofcultuur. |
Jean-Marc van Tol studeerde Nederlands (specialisatie Historische Letterkunde) aan de Universiteit van Amsterdam. Bij het grote publiek is hij bekend als tekenaar en co-auteur van de cartoonreeks Fokke en Sukke. |
Job Weststrate promoveerde in 2007 in Leiden op het proefschrift In het kielzog van moderne markten. Handel en scheepvaart op Rijn, Waal en IJssel, ca. 1360-1560. Hij werkt als docent middeleeuwse geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam en de Rijkuniversiteit Groningen. |
Johanna Maria van Winter is emerita hoogleraar Geschiedenis van de Middeleeuwen aan de Universiteit Utrecht. Zij promoveerde in 1962 op een proefschrift getiteld: Ministerialiteit en ridderschap in Gelre en Zutphen. Van haar zijn talloze publicaties verschenen op het gebied van adel en ridderschap in de Middeleeuwen, Utrechtse geschiedenis, voeding en voedsel in de Middeleeuwen en de geschiedenis van de Johannieter Orde in Nederland tot de Franse revolutie. Ter gelegenheid van haar tachtigste verjaardag verscheen een Engelstalige bundel met haar verzameld werk over voeding en voedsel: Spices and Comfits. Collected Papers on Medieval Food (Prospect Books, Devon 2007). |