Moriaen

(1971)–anoniem Moriaen



[p. 52]
tekstkritische noten 3. Tekst Van enen ridd[er]e die[n] percheual. gewont hadde en[de] tarturs houe sinde^a+ Ons^b maect cont die auenture Van enen riddere nv ter vre Die moriaen was geheten Som die boeke doen ons weten 5 Dat hi percheuals sone was Ende som boke secgen oec das Dat hi was acglauaels soene Percheuals. broder was die goene Ende so was hi^c percheuals. broder kint 10 Want men wel ter waerheit vint10 Dat percheual. ende mede galaet11 Beide bleuen dat wel verstaet Maget doet biden grale12/13 Om dit secgic van percheuale 15 Dat sijn sone nine mach wesen15 Maer ic hebbe in boken gelesen Dat moriaen was sijns broder sone Ende an ene morinne was die gone Gewonnen. ende oec ten seluen tide 20 Dat acglauael sochte wide ende side20 Lancelote. die verloren was Alsmen hier te voren las
[p. 53]
Ic wane die gene di lancelote. maecte Dat hem in sijn dichten vaecte24 25 Dat hi vergat ende achter liet25 Van moriane dat scone bediet26 Mi wondert wies si hen onderwinden Die dichten wilt ende rimen vinden Sine volbrachten daer af die tale27/29 30 Die coninc. artur sat tenen male In bertangen ende hilt hof30/31 Om te merre sinen lof Ende daer die hoge liede saten Ouer die tafle ende aten34 35 Quam een riddere in gereden Het was in arturs tiden seden Datmen gene porte sloet^a Noch weder cleine no groet38 Waer so die coninc. hilt hof39 40 Wie so wilde ginc in ende of40 Dus quam die riddere in geuaren Daer die hoge liede waren Al woude hi beetten hine mochte43 Hi was gewont so onsochte44 45 Het stont den riddere harde onsiene45 Hi hadde wonden meer dan tiene Vander minstere en soude wesen47
[p. 54]
Te rechte en geen man genesen Dus quam die riddere beraden49 50 Sine wapine ende sine gewaden Ende sijn ors scone ende groet Dat was al beuerwet roet52 Algader met sijns selfs blode Den riddere was wee te mode54 55 Ende hi was gewont onsochte Nochtan groetti so hi best mochte Alle die heren vander zalen Maer heme gebrac der talen58 Dat dede hem die swar[e]^a smerte 60 Vanden lede van sir[e]^a herte Ende min her walewein. die dede Dicke menege houeschede+ Want hijs al sijn leuen plach63 Tirst dat hi den ridder sach64 65 Spranc hi op al sonder beide65 Ende hiuene vten gereide66 Ende setten vanden orsse op deerd[e]^b Den riddere dien so vele deerde Hine mochte sitten no gaen 70 Noch op sine vote gestaen70 Doe dedene walewein. dragen71 Daerne die hoge liede sagen An dene side vander zale Om te verhorne die tale74
[p. 55]
75 Op ene coetse harde sochte75 Doe hi met pinen spreken mochte76 Hiet hi datmen hem dade uut77 Al dat hi hadde toter huut Ende datmenne warme decke79 80 Ende bereide ende berecke80 Ende gaue hem soppen in wijn claer81 Her walewein. soude hem daer naer Begaden alsmen pleget wonden83 Men hadde niet te dien stonden 85 Artsatere vonden also goet85 Alse verre als god de sonne scinen doet Van dat hi hem wilde onderwinden87 Ende daer hi dlijf an conste vinden88 Dat en mochte niet bederuen89 90 Noch van genen wonden steruen § Doe seide di riddere dire lach Wacharme ende ic en mach Noch weder eten no drinken Di herte begint mi ontsinken94 95 Di ogen beginnen mi vergaen95 Ic vruchte ic sal steruen saen96 Maer haddic gemogen leuen Ende mi god hadde gegeuen Soe dat sijt alle hadden geweten 100 Die bi mi nv sijn geseten Ic hadde gerne mine gedochte
[p. 56]
Geseit den coninc. daer icken om sochte Al vt ende vt van inde torde103 Dat ic nine loge van enen worde 105 Alsict best conde genomen105 Noet sake dede mi hier comen Doe seide walewein. die gode Her riddere nv sijt al sonder hoede108 Vander doet op desen tijt 110 Ic hope gi hebben selt respijt110 Want ic sal v hulpen sciere111 Doe trac hi vt sire aluwire112 Een cruet dat was also goet Dattet stelpte mans bloet 115 Ende verlichte al ongesonde115 Hi staecs den riddere inden monde Ende deets hem eten allettelkijn Doe verlichte therte sijn Ende begonste drinken ende eten 120 Ende sijns leets vele vergeten Tirst dattie dinst was gedaen Quam die coninc. artur gegaen Toten riddere daer hi lach+ Ende seide god geue v goden dach 125 Liue her riddere maect mi cont Wie heeft v dus sere gewont Ende quaemt bi vwen scouden Ende bleeft den riddere onuergouden128 Die v dede dit sware verdriet 130 Doe hi achters van v sciet130 Die riddere seide ic maecs v vroet Toten coninc. die vor hem stoet
[p. 57]
Ic hebt gesekert ende gesworen133 Mijn eet en blieft niet verloren134 135 Ic saelt v secgen ouer waer135 Dies es leden seuen iaer Dat ic onderginc van gode137 Doe dwanc mi so deermode138 Dat ic ne wiste wat verteren 140 Doe moestic mi met roue generen140 Mine tienden waren vercocht141 Ic hadde min goet al ouer brocht142 Ende min erue ende min leen Soe dat mi en bleef ne geen 145 Van al dat mi min vader liet Doe hi vander werelt sciet Mi en was een twint niet bleuen147 Ic hads vele dor gode gegeuen Want ic harde lange stonde 150 Tornoye ende tafelronde150 Daer ic min goet al verteerde Wie soe smijns iet begerde Waest dor dere waest dor gode Was hi knape was hi bode 155 Hine keerde niet omberaden155 In stont heme in staden156 Die iwent ane mi sochte157 Tes ic min goet ouer brochte158
[p. 58]
Doe moestic varen achter lande159 160 Ic moets lien al eest scande160 Wie so quam in min gemoet161 Vordi penninge of ander goet162 Waest pelegrim oft coepman Ic dede den raet dat ict gewan164 165 Mi mochte lettel goeds ontgaen Ic hebbe menege ondaet gedaen Nv es leden die derde dach Dat ic voer om min beiach168 Een riddere quam in min gemoet 170 Sijn ors docht mi wesen goet Dat ict begeerde vor alle dinc Ende daer ic naden breidel vinc172 Ende icken beten hiet op deerde173 Was hi gereet met sinen swerde 175 Ende gout mi so met enen slage175 Dat ic vergat al mire mage Ende al dat mi nie toe ginc177 Sulc was di slach die ic ontfinc Wat ic mi keerde ter were 180 En besloet mi niet ene pere180 Sine slage waren so groet Ende wogen seerre dan loet Hi dor sloech mi mine wapine183 Dats ter meneger stat in scine+184 185 Dor min lijf ende dor min been
[p. 59]
Van mi ne droech hi slach ne geen186 Die hem comen mochte te deren Daer moestic hem sekeren ende sweren Ende oec min trouwe geuen 190 Om te lingene min leuen190 Dat ic tot v hier comen soude Also scire ende also houde192 Alsickere mochte geriden193 Ende langer niet ontbiden194 195 Ende leueren mi v geuaen Ende ic hebt also gedaen Want ic come v te genaden197 Van allen minen mesdaden Die ic ter werelt nie gewrachte199 200 Waest in daden waest in gedochte § Doe seide die coninc. wetti iet201 Wie hi was ende hoe hi hiet Die v nv sinde hareward203 Ende hoe gedaen was sijn part204 205 Oft wat tekene hi draget Die riddere seide des gi mi vraget En canic v niet gemaken vroet206/207 Maer hets al roet als een bloet Des ridders ors ende sine wapine 210 Ende hi es een waloes in scine210 Bi sire talen ende bi al dien Dat icker ane conde gesien Daer toe es sine macht so groet
[p. 60]
Ic waenmen nigeren sine genoet214 215 Ne soude vinden in kerstenhede Noch so goden riddere mede Dat magic arme secgen wel Dat mi dongeual daer geuel218 Dat ic quam in sijn gemoet 220 Dor ander sake dan dor goet Doe seide di coninc. artur voren221 Dat sijt alle mochten horen Dat min her percheual. ware223 Hi nam hem seluen biden hare 225 Ende traect sere van euelen mode225 Ende sprac al benic here van gode226 Ic mach secgen vrindeloes Sint ic percheualen verloes Dat magic secgen harde wel229 230 Ende mi dongeual geuel Dat hi wille hadde ende gere Te sokene tgrael ende spere Dat hi vinden nine can Heeft hi mi menegen ondegen man234 235 Te minen houe gesint geuaen Dor ondaet dise hadden gedaen Ende die hi met sire cracht dwanc Nember moesten sijs hebben danc Nv ne hebbic ridder so gedaen 240 Die dor mi nv dar bestaen240 Dat hi mi perchevale. sochte Ende te minen houe brochte Ic benre sere gecrinct of Ende min lant ende min hof
[p. 61]
245 Dat ic sijns hebbe gedeert+ So lange ic benre bi onteert Dies benic oec bouen mate Droue. doe sprac die drossate248 Her keye ic salne halen godweet 250 Wedert percheuale. si lief oft leet250 Ende bringen hier tuwen houe Dien gi priest van selken loue Nv geloues mire tale Al ware hi gegoten van metale 255 Ic bringene leuende ofte doet Biden here die mi geboet Her coninc. es v dit nv gnoech Doe stont artur ende loech Ende alle die ridders die horden 260 Keyen secgen dese worden § Doe seide die coninc weder Her Keye legt dese tale neder262 Gi sout v scamen te rechte altoes Daer gi horet nomen den walois264 265 Hebdi nv al rene vergeten265 Des gi v hier vore had vermeten266 Gelijc dat gi hier nv doet Ende gi quaemt in percheuals. gemoet Doe gine een stic had gesocht269 270 Dies waerdi harde ombedocht270 Gi wanettene bringen iegen danc271 Die riddere hine was niet so cranc Hine stac v dat v wel sceen
[p. 62]
Dat gi braect v canefbeen274 275 Ende dede v oec met onneren Beide die vote opward keren Haddi gewilt hi had u doet277 Idel beroem es scande groet278 Ende hordic v meer gewagen 280 Dat gi naden riddere iagen Wout. ic sout v weten ondanc Hi acht luttel op v bedwanc Daer moet een ander ombe riden Salic getroest werden ten tiden 285 Van desen riddere nv ten dage Her walewein. sprac het scient ene sage286 Her keye dat gi ons gewaget Wanner dat een man daget288 Ende dattene god so lange spart 290 Dat gaet ten hondert iaren ward So werd hi een deel onvroet Also donct mi dat gi doet Nv geloues mire tale Quaemdi noch an percheuale. 295 Ende leidi hem iet te voren295 Anders dan hi wilde horen Biden here vanden trone297 Gine dorstet willen om conincs. crone Die hier here es vanden lande 300 Hi soude v doen so grote scande Ic kinne so wale sine seden Dies es lange wile leden Wanneer hi es wel gemoet Ende men belgen nine doet
[p. 63]
305 Soe es hi sachte als een lam Maer alse menne maket gram+ Dan es hi tfreesselijcste diet307 Dat god nie gewerden liet308 Dus gedaen sijn sine maniren 310 Hi es houesch ende godertiren Iegen arme ende iegen rike Ende iegen di werelt gemeinlike Alsmenne belgen nine doet Maer almen verwandelt sinen moet314 315 Sone vondemen nigeren sine genoet Alt selue seide her lanceloet Ende alle die waren in die zale Volgeden heren waleweins. tale Ende gauen percheuale. lof 320 Daer was menech droue int hof Omden coninc. haren here Om dat hi hem mesliet so sere322 Doe seide der auenturen vader323 Bi ons heren macht algader 325 Ende bi hem seluen namelike325 Die here es in hemelrike Nv ne licgic nembermee Bouen enen nacht oft twee328 In sal riden toten stonden329 330 Dat ic percheuale. hebbe vonden Ofte dat ic hore enege niemare331 Waer dat hi becomen ware332 Ende ic salne te houe bringen Welt hijs mi dan gehingen334
[p. 64]
335 Ende hire met mi wille comen In wille mi vorder niet beromen336 § Doe seide artur godeweet Dits mi beide lief ende leet Gerne soudic percheuale. sien 340 Mochte mi tgeluc gescien Ende qualike magic vwes ontberen Dus hebbic bliscap ende deren342 Maer trouwen neue dats mi leet343 Soudi breken vwen eet 345 Nv gereit v dor v doget345 Ende rijt wech so gi irst moget Ende soeket mi percheuale. Doe spranc op met deser tale Mijn her lanceloet. van lac 350 Hi quam doe vort ende sprac Ende seide hi sout auenturen351 Ende nemen dats hem mochte geburen352 Ende percheuale. soeken varen In allen landen harentaren354 355 Ende magic geuinden den ridder fier355 Op dat ic mach ic bringen hier Ic sal mi gereiden ende henen riden357 In wille langer niet ontbiden Mi donct ane des conincs. tale 360 Hi ne hebbe percheuale. Hi sal werden vten kere361 Ic sal wech riden dor sine ere Doe seide artur die coninc.
[p. 65]
Her lanceloet. van derre dinc 365 So waent v bat beraden^a364/65 Het mochte mi lichte sere scaden Souden mi mine ridders ontriden+ Ende quamic in orlogen ende in striden Alsic dicke hebbe gedaen369 370 Het mochte mi lichte te quade vergaen Ic hadde lant ende crone verloren Ouer menegen dach te voren372 En hadden mine ridders gewesen Bi hen benic al genesen374 375 Doe seide min her lanceloet. Biden here die mi geboet Ende ten ioncsten dage sal domen377 Come datter af mach comen Sint dat walewein. henen rijt379 380 Ic ben die na hem niet ontbijt Ic sal prouen min geual381 Ende auenturen al iegen al382 Wat dat ic van gode houde383 Want hi sochte mi met gewoude 385 Doe ic was in hemeliker stede385 Ende brachte mi te houe oec mede Om dat benic hem sculdech trowe Het weende al vrowe ende ioncfrowe. Ende ridderen ende knapen tien tiden 390 Om dat lanceloet. wech wilde riden
[p. 66]
Her walewein. die ne vergat niet Dat hi den gewonden riddere behiet392 Dat hine wel soude genesen Ende ginc daer hi lach mettesen 395 Ende verbant hem al sine wonden Ende begadese soe tien stonden396 Dat si genasen eer iet lanc397 Het moeste genesen an sinen danc398 Daer hi die hant ane dede 400 Alle die vanden houe mede Waren droue om haer vermeten401 Daer was des auons lettel geten Om die heren die tien tiden Smargens wilden henen riden 405 Nv sele wi swigen van deser clagen Ende van waleweine. vort sagen Ende van lancelote. nv ter steden Die nv beide en wege reden Van waleweine. ende van lancelote. ende van moriane^a Dauenture^b doet ons gewach 410 Des margens alst was dach Voren si wech alle beide Menege wstine menege heide412 Ende hoge berge ende dale Om te vindene percheuale. 415 Maer dat pine iegen spoet415 Sine mochtens niet wesen vroet
[p. 67]
Des hadden si menech swaer verdrach417 Ende recht opten negenden dach Quam een ridder iegen hen gereden419 420 Op een ors van sconen leden Ende wel gewapent daer toe Hi was al sward ic segt v hoe Sijn hoeft lichame ende hande Was al sward. sonder sine tande424 425 Ende wapine ende scilt sekerlijc Was al enen moer gelijc426 Ende alse sward alse een rauen427 Hi dede sijn ors serre drauen+ Ende lopen sere mettien 430 Doen hi die ridders hadde versien430 Tirst dat hise hadde gemoet Ende deen den andere gegroet Sprac hi te lancelote. saen433 Riddere nv doet mi verstaen 435 Van ere dinc die ic begere Oft wacht v iegen min spere436 Ic wille weten die waerhede Ic sal v secgen minen sede Wat riddere daer ic come an439 440 Al ware hi starker dan vif man Ende ict wiste wel te voren In liet dor vaer no dor toren442 In soude iegen hem vechten Ofte hi soude mi berechten444 445 Bericht mi ridder bi vwer trouwen
[p. 68]
Anders maget v wel berouwen Die beste waerheit die gi wet Dat ic v sal vragen ende nine let448 Doe seide min her lanceloet. 450 Ic ware mi vele liuer doet Dan mi een ridder dwingen soude Van dies ic doen nine woude Die lachter en gesciet mi heden453 Oft gi wilt volget vwer seden 455 Ic vechte houder dan ict late455 Om te velle vwe onmate456 Want in begere niet den vrede Ic wille noch heden v onsede458 Vellen. oftic. sterue inden wille 460 Die swarte hi en hilt niet stille Die op lancelote. was erre461 Hi omhaelde sinen loep verre462 Ende verrechte sijn spere463 Alse die te vechtene heuet gere464 465 Mijn her walewein. hilt besiden465 Daer die andere souden striden Ende pensde in sinen moet467 Alse die houesch was ende vroet Dattet ware dorperhede 470 Ende geens goets ridders sede Datmen enen ridder verlode471 Ende meer dan een man bestode472 Hine sage dat an sijn leuen ginge473
[p. 69]
Dan ward tijt dat hijt ane vinge474 475 Ende stonde sinen vrient testaden475 Oft hine te sere sage verladen Hier bi hilt walewein. al stille Alse een di vechten nine wille Noch breken die gerechte wet 480 Nochtan waende walewein. bet480 Dat ware die duuel dan een man Daer si waren comen an Maer dat hine horde nomen gode483 Men had hem niet mogen onstriden ode484 485 Hine ware di duuel oft sijn geselle Ende ware comen vter helle Om dat sijn ors was so groet Ende hi was merre dan lanceloet.488 Ende daer toe sward alsict seide+ 490 Dus quamen si te gadere beide Die riddere. ende her lanceloet Manlijc hadde een spere groet492 Si brakense ontwe alse riet Maer manlijc en velde anderen niet 495 Si bleuen op harre orsse beide Elc trac tswerd vter sceide Ende gingen hen daer onder slaen497 En had^a god selue niet gedaen Si waren scire bleuen doet 500 Haer slage waren soe groet Te rechte souts geen man genesen Al had middernacht gewesen Ende alse donker alst noit was
[p. 70]
Men mochte blomen ende gras 505 Hebben bekint vanden lichte505 Die sparken vlogen so bedichte506 Vten helmen ende vten swerden Ende vilen neder opter eerden Die smet di haer wapine wrochte 510 Ic secge dat hise nine mescochte510 Hi verdiender meer goets an Dan artur nie gewan^a Elken man tal selker noet Die riddere ende her lanceloet. 515 Deen wilde den anderen wiken niet Toter wilen datse sciet Her walewein. met sire bede Ende hi elken achter trecken dede518 Want hem dochte iamber groet519 520 Soude daer deen ontfaen di doet Ende hi saget te voren wel Hare slage waren so fel Die si slogen met groten nide523 Het hadde geduert onlange tide 525 Sine hadden sulke wonden ontfaen524/25 Dat ouer den enen hadde gegaen526 Ende lichte ouer hen beiden Doense walewein. hadde gesceiden Dise beide moede gnoech sach 530 Hi sprac an so hi irsten mach530 Toten swarten hets onsede531
[p. 71]
Dat gi pleget ende doet mede Gi sijt hier af nv ontweget533 Haddi houeschelike geureget 535 Daer v die sin toe hadde gedragen535 Die riddere hads v gewagen536 Ende hads v bericht geerne Dat wetic wel ende niet te scerne538 Gi sijt dul ende oec ries539 540 Ende deen sal bliuen int verlies Van v beiden gi ofte hi Van desen soe ontsie ic mi542 Gine toent ander redene toe Die swarte riddere antwerde hoe 545 Sprecti dus te mi ward Waendi dat ic ben veruard Te vechtene iegen v beden Al hebdi noch gesijn versceden Dor die vrese vander doet 550 Al ware die een her lanceloet.+ Ende dander arturs suster sone Dese twe die sijn gewone Te hebbene prijs ende lof553 Bouen alle die sijn in arturs hof 555 Dies hebbic dicke horen gewach555 Maer ic ben dise noit ne sach In vloe hen beiden niet enen voet557 Doe pensde walewein. in sinen moet Wi waren dul ende onwijs 560 Die ons geeft so groten prijs Wine daden onse houeschede Al hier iegen hem ter stede Maer mijn here her lanceloet.
[p. 72]
Hi hadde ember wille groet 565 Te verwinne die battaelge565 Ofte te speelne ter faelge566 Ende walewein. diet wel bekint567 Bat lancelote. oft hine mint Ende den coninc. sinen here 570 Dat hijt dade dor hare ere Ende hilde daer allettel stille571 Ende lite hem secgen sinen wille Ende ic maens v bider trouwen Die gi sijt sculdech mire vrowen 575 Die mins oems wijf es Her lanceloet. seide sijt gewes576 En haddi mi niet dus dire gemaent577 Des sijt seker ende nine waent Ic soude mi wreken of bliuen doet 580 Dat mi dese riddere sonder noet Met eenwige dus bestoet581 Ende met slagen ouer loet Maer om dat gi mi so dire beswerd583 Ic ben die hem nine deert 585 Dor goet datmen mi geuen mochte En ware oft hi mi irst besochte586 Ende alst v seluen donct tijt Lecgic den eenwijch in respijt588 Also mote mi god beraden 590 Ende bringen ter genaden Dat ict nine doe dor bloethede591 Maer dore v ende dor v bede
[p. 73]
§ Dus warense alle .iij. int plein593 Echt sprac min her walewein.594 595 Toten swarten gi sijt onuroet Dat gi sulke sake doet Al eest v noch ons vergaen597 Gi moget lichte dat^a bestaen Het sal v costen v leuen 600 Ic sal v goden raet geuen Secget mi v noetsaken Magic ic sal v vroet maken Des gi den riddere sout hebben geuraget Die noit dor man so was versaget604 605 Dat hi van sinen orsse vel Die swarte sprac gi segt wel Nv manic v bi al dien607 Die ridderscaeps nv plien608 Ende bi waleweine. oec te voren 610 Die de beste es vte vercoren610 Hi ende mijn her lanceloet.+ Waer soet es in elke noet612 Diemen in die werelt weet Ouer lanc ende ouer breet614 615 Dies hebbense ouer al den lof In weter anders niet of Danics hebbe gehort tale Kindi iet her acglauale618 Percheuals. broder des waloes 620 Om hem^b hebbic geuraget altoes
[p. 74]
Dies es lange wile leden Ic hebbe harentare gereden622 Binnen desen haluen iare Ende soekene harentare. 625 Ic hebber om gedoget menge noet625 Ic sal hier bliuen ter stede doet626 Oft gi sult mi beide berichten In vrinscapen oft in geuechten Oft gi iet wet van acglauale 630 Nv laet ons corten dese tale Het es hedemeer wel tijt631 Oft beginne wi weder den strijt Ende siet welc es v geuoech633 Dit horde walewein. ende loech 635 Om des swards ridders seden Hi seide bi sire man waerheden636 Maect mi vroet wat gi eescht637 Acglauale daer gi om^a vreescht638 Ic salre af secgen dat ic weet 640 Die swarte antwerde hem wel gereet640 Soe willics v berichten algader641 Acglauael dat es min vader Hi wan mi an mire moder643 Noch salics v maken vroder 645 Het geuiel hier te voren Alse gi nv moget horen Dat hi quam in moriane
[p. 75]
Dor sine vt vercorne gedane648 Vermindene daer ene ioncfrowe.649 650 Dat was min moder bi mier trowe Ende so vort lipen die saken Bi harre beider spraken Dat si sinen wille dede Dor sine grote houeschede 655 Ende om dat hi was so scone Des viel si in cranken lone656 Ende dogeder omme groten rouwe Manlijc gaf anderen trouwe Eer si viel in sire genaden659 660 Dies was si harde omberaden660 Want hi hare ontfor daer naer661 Dies es wel leden .xxiiij. iaer Ende doe hi daer van hare sciet663 Droech si mi ende hine^a wist niet 665 Hi seide hare sine noet sake665 Daer hi af was doe tongemake666 Ende wi hi quam oec daer ane667 Dat hi van mire moder vor dane668 Dat magic v nv tellen hier 670 Mijn vader sochte enen ridder fier Die te dien tiden verloren was671 Ende lanceloet. hiet sijt seker das+ Ic saels v noch maken vroder Hi vertelde doe mire moder
[p. 76]
675 Dat hi ende vele andere gesellen Hadden gesworen als wi tellen Ende gedaen enen groten eet Lancelote. te soekene godeweet Ende niet en souden weder keren 680 In twe iaren oft in meren680 Oft sine soudene vinden dan Ofte iewent geureiscen daer an682 Ende nigerinc oec dagen souden683 Noch in geen lant stille houden 685 Achter enen nacht oft twee685 Dit dede minen vader soe wee Dat hi om dese sake godweet Om te behoudene sinen eet An mire moder orlof nam689 690 Maer eert hier toe oec quam690 Geloefdi hara te keerne saen691 Alse hi sine queste hadde gedaen692 Maer hine dede niet sijn belof Ic hebbene gesocht in menech hof 695 Al dit dede mi verstaen min vrowe695 Mijn moder. ende oec vander trowe696 Dies bringic een goet littekijn697 Dat hi min vader soude sijn Ende dat hi hare sijn trowe gaf 700 Doe hi achters sciet daer af700 Ende tharre vromen ende tharen eren701 Tote hare weder souden keren
[p. 77]
Ende leeft hi god geefs hem spoet703 Dies biddic gode dor oetmoet704 705 Ende eest dat hi doet es bleuen God moet hem sine sonden vergeuen Ic ende min moder sijn onteerft Om dat wi sijns hebben gedeerft708 Van groten gode ende van lene 710 Dat hebwi verloren al gemene710 Dat haer verstarf van haren vader711 Het es ons ontwijst algader712 Bider wet vanden lande Daer toe haddic grote scande 715 Dat ic daer vaderloes hiet Ende in ne const getonen niet Noch nieman gemaken te vader Wie mi wan an mire moder Om dat min vader dus was geuloen 720 Ende sint dedic mi riddere doen Ende swoer enen swaren eet Brakicne het ware mi leet Dat ic nembermer ne quame Daer ic enegen riddere vername 725 In soude iegen hem vechten725 Oft hi soude mi berechten Oft hi iet bi eneger liste Van minen vader te secgen wiste Dies ic ware iet te vroder 730 Al gemoettic minen broder Ic en brake niet minen eet Noch min gelof godeweet Ende noch hebbict wel gehouden+ Ende niet te broken bi minen scouden 735 Ende noch biddic hier v beiden
[p. 78]
Oft gi met minnen van mi wilt sceiden Dat gire mi af segt dat gi wet Al vt ende vte bi vwer wet738 Ende indet nv hier dese sprake 740 Oft laet ons corten dese sake Also als wi heden begonnen En leeft riddere onder der sonnen Daer ic om brake minen eet Geuals mi lief ofte leet 745 Doen ne waser har negeen Van dire waren onder hen tween Noch walewein. noch lanceloet. Hen ne lipen die trane groet Nederward vt haren ogen 750 Doe si die tale horden togen750 Dat dien riddere so comen was751 Hen ontfermde sere das Si worden bleec ende roet Ende ontecten haer ansichte bloet754 755 Doe si horden tridders clage Lanceloet. sprac biden goden dage In wil v nembermer wanconnen757 Noch nijt dragen noch wanconnen Van en genen euelen mode 760 Sijt iegen mi sonder hoede760 Mijn herte en es niet tuward fel761 Ende wi selen v berichten wel § Doe was di swarte ridder blide Ende scoet ane lanceloets. side764 765 Ende ontecte sijn hoeft al daer Dat pec sward was oppenbaer766
[p. 79]
Het was di sede vanden lande More sijn sward alse brande768 Maer datmen an ridders soude prisen 770 Haddi also scone na sire wisen Al was hi sward wat scaetde dat An hem was sake di hem messat772 Ende hi was langer een haluen voet Dan enech ridder bi hem stoet 775 Nochtan was hi van kinscen dagen775 Hem begonst so wel behagen Doe hi horde hare tale Dat si spraken van acglauale Dat hi knilde ter eerden neder 780 Ende walewein. hiuen op weder Ende seide hem die niemare Dat haer gelijc een bode ware782 Ende behorden tarturs houe Di werd was van groten loue784 785 Ende si voren beide te male785 Percheuale. soeken met acglauale Die de coninc. beide begeert Ende sinen sin daer ombe verteert788 Om hen te sprekene ende te sine 790 Mochtewi bi enegen engiene790 Beriden die edele heren791 Wi soudense sconincs. houe doen keren In dien dat sire wilden comen Wine willens ons vorder niet beromen+794 795 Dor onsen wille ende dor haer doget795
[p. 80]
Ende si den coninc. daer mede verhoget796 Si behoren ter tauelronden Ende hebben gedaen lange stonden Si sijn beide vans conincs. houe 800 Ende sijn oec van groten loue800 Ende oft gi werken wilt bi rade Ende scuwen wilt vwe scade802 Soe sit op ende rijt Tarturs houe ende nine bijt804 805 Ic hope an gode hi salre comen Acglauael di wi hier nomen Oft gi sult daer horen niemare Waer dat hi becomen ware Daer comen dicke niemaren van verren 810 Vart te houe sonder merren810 Die coninc. sal v wel ontfaen Segt hem ende doet verstaen Wie gi sijt ende wanen gi comt813 Ende alle vwe noet saken nomt 815 Hine laet v niet danen sceden815 Vor wi comen onder ons beden Ende wi vwen vader bringen Wille ons god dies gehingen818 Soudi dus achter lande riden819 820 Ende iegen elken riddere striden Die comen soude in v gemoet Gi moest hebben geluc goet Soudise verwinnen dus al Sonder ramp ende ongeual 825 Die gene die ember wilt striden825
[p. 81]
Ende heme dies niet vermiden Selen sijs langen tijt plegen Bi wilen selen si ontwegen828 Ende oec haren meester vinden 830 Die hen dies willen bewinden830 Nv doet riddere onse bede Dor vwes selfs vromechede832 Ende rijt te houe op desen tijt Liue here gewerd dijt834 835 Want eer gi daer iet lange ontbijt835 Hopic dat gi sult sijn verblijt Ofte horen niemare daer of Tot dire wilen blijft int hof Gi sult wesen wel te gemake839 840 Van wel menegerhande sake Ende geloeft ons des algader Wi selen soeken vwen vader Ende moge wire comen an Ende god ons der eren an844 845 Wi selen keren soe wi irst mogen Ende v ende den coninc. verhogen § Alse dit di swarte ridder horde Sijn herte loech hem vanden worde Ende sijn mont op dien tijt 850 Sine tande waren wit alse crijt Anders was hi sward algader Hi seide god onser alre vader Mote v lonen edele heren Al dies goets ende al der eren 855 Ende oec dire groter doecht+855 Dat gi min herte hebt verhoecht Die lange heeft gesijn besward857
[p. 82]
Mi en gebreke mijn part858 Ic sal riden daer gi mi wiest 860 Ten coninc. dien gi mi so priest Hi boet den heren sine hande Ende sijn ridderscap te pande Ende daer toe onsen here gode Dat hi staen soude tharen gebode864 865 Alse lange alsi mochte leuen Getrouwelike sonder begeuen866 Doe seide mijn her lanceloet. Riddere oft v geuile noet868 Ende gi quaemt in arturs lant 870 Ic waent v es al onbecant Lijt op ons tween die gi hier siet871 Men sal v anders doen niet Dan ere ende houeschede Waer gi comt telker stede 875 In dien dat gi onsen name noemt Ende alse gi ten coninc. coemt Segt dat gi ons spraect ende saecht Eer gi anders iet gewacht Gi sulter wesen wel ontfaen 880 Dit secgic v al sonder waen Die swarte sprac dits wel geseit God lone v deser houescheit Maer wistic vwer beider name Ende v wille ware ende bequame884 885 Ic waers te blider sonder^a waen Her walewein. seide hem saen Hoe si hiten ende wie si waren Done waser geen langer sparen888
[p. 83]
Die swarte en knilde ter eerden neder 890 Her walewein. hiuen op weder Echt leide di swarte sine hande te gader891 Ende seide god onser alre vader Die es der werelt toe verlaet Die late mi noch mine mesdaet 895 Gebeteren noch tuwer ere Her lanceloet. wel liue here Ic kinne mi seluen sculdech wel897 Dat ic quaet dede ende niet el898 Her walewein. seide en acht niet899 900 Wat saken dat hier es gesciet V ne gesciets niet te wors901 Her walewein. sat doe op sijn ors Ende her lanceloet. op dat sine Die swarde sprac hets verloerne pine904 905 Soe gode ridders alse gi sijt Na dien dat gi op desen tijt906 Vart om te sokene minen vader Bi ons heren macht algader In bliefs oec heden achter 910 Dadict oec het ware lachter910 In sal met v beiden riden Her walewein. sprac so moetti vermiden Van vwer groter onmaten913 Ende riden wech vwer straten914 915 Ende wat riddere die v gemoet Ende v houescelike groet+ Groetten weder ende laten liden917 Sonder vechten ende striden
[p. 84]
Ende blijft sijn gestade vrient919 920 Hine hadde quaets iegen v verdient920 Dit radic v harde wel Ende die ondadech es ende fel922 Iegen v oft iegen anderen man Proeft vwe macht daer an924 925 Ende velt sijn ondaet oft gi moecht925 Ende alle vrouwen verhoecht Ende bewerd haren lachter927 Daer gi moget eer ende achter928 Sijt houesch ende godertiren 930 Iegen die gi vint van goder maniren Ende die der doget nine begeert Iegen hem en spard niet v swerd Noch v spere no vwen scilt Die swarte sprac sint dat gijt wilt934 935 Ic saelt dor vwen wille ontberen935 Nochtan so motic mi versweren936 God moets mi genadech wesen Doe reden si alle wech mettesen Toter wilen ende toter stonden 940 Dat si ene wegescede vonden940 Daer een scone cruce stoet Ende letteren daer an roet alse bloet Walewein. was van clergien vroet943 Hi las die lettere dire an stoet 945 Dat daer arturs lant sciede945
[p. 85]
Ende elc man hem wel beride946 Die daer toten cruce quame Ende die hadde ridders name948 Dat hi soude onverre riden 950 Sonder vechten ende striden Ende te vindene auenturen Die hem werden souden te suren952 Ende lichte laten dlijf daer mede Dlant was van so fellen sede 955 Dit telde walewein. hen beden Doe sagen si bider wegesceden Ene cluse wel gewracht957 Doe worden die heren dies bedacht958 Dat sire voren onder hen drien 960 Om horen ende om sien Ende om te wetene wiet daer ware Doe sagen si den clusenare Die wel goet man was in scine963 Si beetten tsinen vinsterkine 965 Ende vrachden hem om niemare Ofter enech ridder leden ware966 Die rode wapine hadde an967 Doe antwerde die gode man Ende seide dat hire .ij. liden sach 970 Des ander dages vor middach Die harde gelijc scenen beide Oec docht mi na die waerheide In gelate ende in gebaren Alse oft si gebrodere waren 975 Haer ors scenen mode buten mate Si quamen al die selue strate Die vanden lande ward coemt+
[p. 86]
Datmen hier bertaengen noemt Si waren beide starc in scine 980 Des eens ors ende wapine Dat was roet alse een bloet Si beetten beide daer te voet Te desen cruce dat gi daer siet Daer menech rechtenesse gesciet984 985 Daer verloes een riddere dlijf985 Beide hi ende sijn wijf Die des wel hadde verdient Iegen alle ons heren vrient Dattie zile met rechte si verhoget989 990 Want si storuen in groter doget Si hadden enen sant versocht991 Ende penninge ende perde brocht Daer toe andertiren goet Alse hogen lieden wel bestoet994 995 Doe quamen si in ere scaren995 Van quaden scakers geuaren996 Si doetden den goden man Ende namen dat hi hadde an Ende sijn pert ende sijn goet 1000 Dies hadde die vrowe drouen moet Dat haer van rouwen ende vander smerte Breken moeste ontwe di herte1002 Dus moesten si hier steruen bede Teser gerechter wegescede1004 1005 Daer gi dit scone cruce siet Ende daer menech gerechte gesciet1006 Het was dor sridders wille gemaect
[p. 87]
Sulke liede comen hier naect1008 In haer broec sonder scoen 1010 Die haer pelegrimage doen Die met euele sijn beuaen1011 Ende die hier riden ende gaen Hebben daer menege bate beiaget1013 Die ridderen daer gi na vraget 1015 Si daden daer hare orisone1015 Alse hen wel stont te done Maer in can v berechten niet Waerward dat elc henen sciet In leider ane genen sin1019 1020 Ic seide min getide hier in Daer ic besech ouer sat1021 Daer ic haers bi al vergat Maer si waren starc ende groet Ende seens wapine waren roet1024 1025 Ende oec voerde di ander man Des conincs. arturs teken an1026 Doe worden die heren in dole1027 Ende ontstaken als een cole1028 Van rouwen dat si nine wisten1029 1030 Met en gerehande listen1030 Waerward dat si henen reden Doe vrachden si na slans seden Ende te wat landeward si lagen Die straten die si daer sagen 1035 Doe antwerde di gode man Ic salt v secgen so ic best can
[p. 88]
Die strate die gi sijt comen Daer af hebdi den wech vernomen+ Ende die strate die daer bi vort gaet 1040 Scuwet die dats min raet Hets een lant van groter onreden1041 Ende daer men pleget quader seden Dire best mach doeter wors1043 Oft elc behouden wilt sijn ors1044 1045 Ende sine wapine ende sijn leuen Soe suldi dien wech begeuen1046 Ende die strate ter rechter hant Gaet in een wel wilt lant Daer nieman en woent in 1050 In can gepensen in minen sin1050 Dat ic man oft wijf gesach1051 Dies leden es iaer ende dach Dat ic sach comen van daer ward Ende geualt dat gire vard1054 1055 Gi sulter sulc wonder vinden Wildi v dies onderwinden1056 Te berechtene die onsede1057 Het sal v costen lijf ende lede Dat vorsecgic v al hier 1060 Gi sulter vinden tfelste dier Daer noit man af horde lesen Nv vorwacht v van desen1062 Hets die duuel wetic wel Ende loept in ere beesten vel 1065 Iegen hem ne diet gene were1065 En was nie so scarp spere
[p. 89]
Noch swerd van so goden snede Dies wetic wel die waerhede Dat dien duuel mochte scinden1069 1070 En moeste breken oft wederwinden1070 Dits dicke geproeft hier te voren1071 Nv heuet sine woninge vercoren1072 In een cleine foreestkijn1073 Daer willet alle nachte sijn 1075 Dages lopet allombe1075 Di rechte wege entie crombe Het et die beesten metten lieden In mochte v niet wel bediden Dwonder dat icker af weet 1080 Het heeft verwoest een lant breet Ende dlant volc^a al verdreuen1081 Datter nieman in es bleuen Nv hebbic v die waerheit Vanden tween straten geseit 1085 Ende watter v af mach comen Nv willic v die derde nomen Die gaet hier bi toter zee In wister v af wat secgen mee1088 Doe seide mijn her lanceloet. 1090 Biden here die mi geboet1090 Her walewein. wi moten sceden Op desen tijt onder ons beden Sele wi dese ridders vinden Ende ic wille mi onderwinden 1095 Vander felster auenturen1095
[p. 90]
Gi selt riden ter goder vren1096 Welke strate gi wilt kisen Oft wi selen daer bi verlisen Die ridders die hier sijn leden+ 1100 Sine sijn noch niet verre gereden Ende eest dat gire comt ane Soe biddic v ende vermane Dor minen wille ende dor v doget Brincse vor v oft gi moget 1105 Ende keert weder hier ter stede Dit doet here dor mine bede1106 Ende doet desen clusenare verstaen Hoe vwe saken sijn vergaen1108 Op auenture oft ic hier come1109 1110 Dat hijs mi die waerheit nome Ende dese riddere sal met v varen Daer god v beiden mote bewaren1112 Daer wi nv sijn comen an1113 Doet hem ere als enen goden man 1115 Dies biddic v dor vwe doget In allen steden daer gi moget Her walewein. antwerde hem Ende seide liue here ic bem Gereet te done vwe bede 1120 Nv mote ons god lijf ende lede Behoeden ende onse werelt ere1121 Nv kiest voren liue here Welke strate gi wilt riden Hier nes geen langer biden1124 1125 Doe seide min her lanceloet. Ic wane dattie meeste noet Iegen dat dier te vechten leecht1127
[p. 91]
Daer ons die gode man af seecht1128 Mi donct goet dat icker vare 1130 Doe antwerden hem die clusenare Acharme here gi sijt so scone Ic wane men niet onder den trone1132 Vwe gelike soude vinden Ende wies wildi v bewinden1134 1135 Te doene dat nieman can gedoen Tfolc es vten lande geuloen1136 Nieman en caens hem verrechten1137 En vlogen nie so felle scechten1138 Alset sciet sijn venijn 1140 Optie gene die bi hem sijn Ende dient geraect ende daert op vliecht Ic ben die v nine liecht1142 Hi sterft binnen derden dage Al ne haddi anders gene plage1144 1145 Des es den mengen te wors1145 Ende hets merre dan een ors1146 Ende loept serre dan een ors doet1147 Scuwet den duuel so sidi vroet Dit versecgic v te voren1149 1150 En had niet die warande vercoren1150 Ent lipe achter lande alst wel mochte Biden here die ons gewrochte Het soude di werelt noch onteren1153 Ende daetdi wel gi sout keren
[p. 92]
1155 Maer dat was pine iegen spoet1155 Al haddemen hem gegeuen alt goet Datten coninc. artur toe horde Hine hadde niet sine vorworde1158 Gelogen noch sine tale1159 1160 Hine sout besoken nv te male+1160 Dan lite hi dor en genen vaer1161 Doe namen die heren orlof daer Onderlinge ende souden sceden Die swarte sprac tote hen beden 1165 Ouer wat houdi mi dan1165 Benic minder oft cranker man Dan die een van v beden Dat mi walewein. soude geleden1168 In waens niet hebben te done1169 1170 En es ridder geen soe coene Inne darne wel anevaen1171 Canicker ondaet ane verstaen Nv siet waer gi v wilt bewinden Ende welke strate gi mi wilt sinden1174 1175 Ic darse anevangen wel Al waer si noch also fel Bi ridderscape ende bi al dien Die nv kerstendoems plien1177/78 Ic sal mi allene auenturen1179 1180 Ende nemen dats mi mach geburen1180 Doe seide her walewein. mi es leet
[p. 93]
Dat gi sword desen eet Maer sider dat ember wesen moet1183 So rijt en wech dat donct mi goet 1185 Die strate ter zee ward Hastelike ende nine spard1186 Om te sokene vwen vader Ende doet dat ic v rade algader Soe wien dat gi gemoet1189 1190 Als gine houeschlijc hebt gegroet So vracht hem oft hi iet sach riden Iwerints ofte ontbiden1192 Twe ridders ende die een man Die hadde rode wapine an 1195 Ende dander die voerd arturs teken Aldus seldi irstwerf smeken1196 Ten passagen waer gi coemt Bid datmen v di waerheit noemt Optie zee vrachter ombe mede 1200 Waer gi comt in elke stede Ende en condire niet af verstaen Soe comt te derre stede saen1202 Ende volget der straten die ic sal riden Haestelike sonder ontbiden 1205 Wi mochten sceden wel so verre Dat wijs mochten werden erre1206 Ende volget mi na ende niet tespade Ende werct bi minen rade Dan mach v niet scaden secgic nv 1210 Die swarte sprac here god loens v Dus namen si orlof ende scieden Nv willic v van waleweine. bediden1212

[p. 94]
Hoe walewein. ene ioncfrowe verloeste^a Nv^b seget ons vort di auenture1213 Dat walewein. quam nv ter vre 1215 Op ene riuire diep ende wijt En lettel nader primtijt1216 Si was groet ende oec diep Ende dat water sere te dale liep1218 Crachtelike ende die stroem 1220 Daer mercte walewein. ende nam goem1220 Banderside ane dander lant+ Dat hem was harde ombecant Hoe een riddere quam gereden Op een ors van sconen leden 1225 Ende gewapent als om sijn leuen1225 Hi brachte ene ioncfrowe. gedreuen Vore heme die hi hadde geuaen Walewein. hi sachse heme slaen Dickewile slach in slach 1230 Metter vust die sere wach1230 Vanden wapinen die hire an droech Ende dede hare leets gnoech Om dat si met heme nine wilde Hi stacse dicke metten scilde 1235 Weder ende vort harde onsochte1235 Daer hise irst geraken mochte1236 Dat hem niet en stont te done1237 Die ioncfrowe. hadde an pellen grone1238
[p. 95]
Dat was gescort ter meneger stede 1240 Dat hare di felle riddere dede Si quam op een rosside al baer1241 Ende hare vte vercorne haer1242 Dat gelu was gelijc der zide1243 Hinc haer achter op dat rosside 1245 Maer si had wel half verloren Dat haer die felle riddere te voren Hadde getrect vten houede Hine leeft niet die gelouede Wie hare die ioncfrowe. mesliet1249 1250 Om haren rouwe om haer verdriet Ende hoe qualike sijt verdroech1251 Datse die felle riddere sloech Si weende ende wranc haer hande1253 Dit sach walewein. ende docht hem scande 1255 Hine wrake nv haren toren1255 Hi sach achter ende oec voren Hine sach daer brucge ne gene No weder grote no clene Daer men ouer mochte varen 1260 Noch hine sager moderbaren1260 Dire hire omme mochte vragen Done was daer geen langer dagen1262 Hi warp omme sinen toem1263 Ende liet den orsse nemen goem1264 1265 Vanden watere vander riuire Hi nopet metten spore scire1266 Ende spranc tot bider middeward
[p. 96]
Doe ginc swimmen tgode part In die riuire soet best mochte1269 1270 Soe dat sinen here ouer brochte1270 Dat was wonder harde groet Sine waren beide bleuen doet Want die riuire si was diep Ende die stroem daer sere liep 1275 Doe walewein. quam banderside1275 Dire riuiren diep ende wide1276 Sach hi volc bi groten scaren1277 Naden riddere comen geuaren Die dese ioncfrowe. ontscaecte1279 1280 Met crachte ende sere mesmaecte1280 Maer walewein. ne was niet vroet1281 Oftet was dore tridders goet+1282 Dat si heme dus volgeden achter1283 Soet was om sinen lachter1284 1285 Hi sager comen menegen man Die hadden alle halsberge an1286 Si waren hem na binnen ere milen Walewein. porde ter goder wilen1288 Na die ioncfrowe. die was voren 1290 Om te velle haren toren1290 Die de riddere soe mesmaecte Ende alse min her walewein. naecte1292 Der ioncfrowen. dat sine sach
[p. 97]
Doe ginc si slaen slach in slach 1295 Haer hande meer dan te voren1294/95 Doense waleweine. hadde vercoren1296 Riep si riddere edel here Loest mi dor alre vrowen ere1298 Men doet mi lachter onuerdient 1300 Quame enech gods vrient1300 Die mi holpe vt deser noet Al haddi sinen vader doet1302 God hi sout hem vergeuen Haer sere versuchten ende haer beuen 1305 Haer clagen ende haer carmen Mochte elken man ontfarmen Si riep dicke op waleweine. Die quam gereden inden pleine1308 Dat hi hare stonde te staden1309 1310 Ende velde tridders ongenaden1310 Alse dit min her walewein. horde Docht hem dat sijn herte scorde1312 Van iamberheden ende van sere1313 Ende sprac toten fellen here 1315 Her riddere het es dorperhede1315 Dat wetti wel ende onsede Dat gi derre ioncfrowe. doet1317 Gi soudes ontberen waerdi vroet1318 Al hadde die ioncfrowe. mesdaen 1320 Men soutse houescelike vaen Want daer leget lettel eren ane
[p. 98]
Ene ioncfrowe. dus te slane § Doe seide di felle ridder saen Om v dorpere ende corliaen1324 1325 Oft gi riddere nine waerd1325 Dor v en werdse niet gespart Ic sal haer doen dor vwen toren Lachters meer dan te voren Ende wildire oec een wort toe spreken 1330 Ic sal v mettesen spere steken Van vwen orsse auerrecht1331 Mijn her walewein. antwerde echt1332 Her riddere so waric dan te voet Noch radic v oft gi sijt vroet 1335 Dat gi die ioncfrowe. verdraget1335 Gine vint mi heden so versaget1336 En si dat gise laet gehermen1337 In salse al nv bescermen Ende sal minderen haren toren 1340 Oft ic settere dleuen voren1340 Maer riddere doet mi ene bede Dor gode ende dor v edelhede Ende dore alre ridders ere+ Doe antwerde die felle here 1345 Ende seide hine daets niet Gine maect v henen ende vliet Bi al dat god geleesten mach1347 Dit sal sijn vwe domes dach1348 In hebbe wat doen van vwen sermone1349 1350 Walewein. seide oft gi sijt soe cone1350
[p. 99]
Soe doet noch an hare v hant1351 Ic souts nemen so swaren pant1352 Wistijt v soude therte beuen Oft het cost mi min leuen 1355 Laet die ioncfrowe. met goede1355 Ofte sijt in vwer hoede1356 Oft wacht v iegen min spere1357 Want ic hebbe vwes gere1358 Die gene hadde den moet so groet1359 1360 Dat hem walewein. tspere boet Hem dochte di herte breken Ende gereide hem ter steken1362 Ende min her walewein. banderside Ende quamen te samen met selken nide1364 1365 Dat harre beider speren braken Men mochse verre horen craken1366 Si quamen te samen met selker porse1367 Dattie riddere viel vanden orsse Vten sadele optie eerde 1370 Ende viel soe sere dat hem deerde In alle die lede toter herten Ende lach in dole vander^a smerten1372 Hi lach gestrect op dat lant1373 Mijn her walewein. hi geprant1374 1375 Dors daer dander op hadde geseten
[p. 100]
Hine hadde sire houescheit niet vergeten Hi gaeft der ioncfrowe. in die hant Ende toech ter vart sinen brant1378 Binnen desen was becomen1379 1380 Die riddere ende hadde sijn swerd genomen Ende stont op alsi best mochte Het was quaet dat hi dochte Ende seide hoe waerdi nie so coene Vasseel dat gi bestont te doene1384 1385 Mi dese smerte ende dese scande Mijn vader es here van desen lande Ende na hem saelt mine wesen1387 Gine sulles niet genesen1388 Hets dompheit dat gi iaecht1389 1390 Gi werd noch heden so versaecht Vanden genen die mi volgen Ende soe sere selen sijn verbolgen Gine woudet om sconincs. arturs goet Ende om al dat hem nie bestoet1394 1395 Si selen hier scire wesen Gine selets niet genesen Iegen mi heeft hier nieman macht In dit lant noch oec cracht Walewein. sprac dies gelouic wel 1400 Hier op sidi ondadech ende fel Dat edel^a man ende rike mede Heuet herte van valschede1402 Bi mire wet dats iamber groet1403 Si bringen menegen inder noet+1404
[p. 101]
1405 Nv ne sijt niet soe vten gelaten1405 Ic sal v harde wel gematen1406 Eer gi van mi sult sceden Alse mi donct dat gi noch heden Sult lien dat gi quaet doet1409 1410 Ende noch radic v sidi vroet Dat gi mi segt ende doet verstaen Wat v die ioncfrowe. heeft mesdaen Heeft sijs verdient wel Dat gi hare sijt dus fel 1415 Wel gewerts hare ende v1415 In onderwints mi niet vorder nv1416 Ende heues die ioncfrowe. niet verdient Staets af ende blieft min vrient1418 Anders hebdi dlijf verloren 1420 Al waerdi noch alse wel geboren1420 Ic wille die ioncfrowe. met mi leden1421 Alsic van henen sal sceden1422 Die gene en wouts niet gehoren1423 Ende die ioncfrowe. sprac voren1424 1425 Edel riddere ic maecs v vroet Twi hi mi desen toren doet1426 Hi wilt mi hebben tere amien1427 Salic v der waerheit lien Dies es leden menech dach 1430 Dat hijs mi tirst dede gewach1430 Maer in wouts niet gehoren
[p. 102]
Ic hebbe al anderen toren Die haueloesheit doet mi wee1433 Nochtan doet mi vele mee 1435 Dat ic v wel gesecgen can Mijn vader was riddere ende goet man Ende wel geboren vanden lande Ic moet secgen al eest scande Liue her riddere al onuerholen 1440 Mijn vader heeft .vij. iaer gequolen1440 Ende es onder gegaen van gode1441 Ende leget in sware ermode Hine mach riden no gaen Noch ouer sine vote gestaen1444 1445 Hi doget swaren arbeit1445 Ic hebben geheuen ende geleit1446 Ende also minen vader gedient Hi heuet anders lettel vrient1448 Nv waric gerne met hem bleuen 1450 Ende hem gehouden al min leuen1450 Na mine macht te sinen besten1451 Heden quam dese riddere binnen onser vesten Di sere te valle es ente broken1453 Ende heeft onrecht an mi gewroken1454 1455 Hi vorde mi danen met crachte Eer dat ics mi verwachte1456 Hine liet dor gode no dor man Aldus vordi mi van dan Ende doet mi desen lachter 1460 Hi liet sine liede achter
[p. 103]
Die min vrient souden beweren1461 Oft si hem volhden om sijn deren1462 Ic vruchte si selen hier scire wesen1463 Gine sullets niet genesen 1465 Eest dat si v hier beuaren+1465 Ende oft gi wilt v leuen sparen Soe cort here desen strijt Ic vruchte het gaet al ouer tijt1468 Oft gi ml staen wilt in staden 1470 Dore ons liefs heren genaden Soe siet here wat gi doet Her walewein. sprac oft gi sijt vroet Her riddere sprect vt vwen monde In willie hier niet wesen langer stonde 1475 Wildi dese ioncfrowe. berechten1475 Oft van hare sceden oft iegen mi vechten Deen oft dander soe doet Wildi ic bete met v te voet1478 Oft sit weder op v part 1480 Indien dat gi mi niet ontfart1480 Noch ontuliet noch ontrijt Ende gi vwer auenturen ontbijt1482 § Die riddere antwerde ouer lanc1483 Nv houdi mi ouer harde cranc1484 1485 Dat ic dus wiken soude Doet wel ende beet ter moude1486 Oft gi ember vechten wilt1487
[p. 104]
Hi decte hem onder sinen scilt1488 Ende trac sijn swerd vten scoe1489 1490 Mijn her walewein. beette doe Geuiels hem wel oft wors1491 Ende liet bi hem staen sijn ors Datmen hiet dat gringalet Dat node verporren soude een let1494 1495 Sijn here en warre toe comen1495 Ende hijt weder hadde genomen Doe gingen si slaen ende nemen1497 Ende deen den anderen lemen1498 Met groten slagen ende sure1499 1500 Dat si haer bloet sagen dure1500 Tallen maelgen dringen vut1501 Ende die sparken sprongen uut1502 Doe si die helme gerochten1503 Dat si enen bernen dochten1504 1505 Gelijc dat heet yser doet Datmen steket in die gloet Ende vanden vire werdet roet Haer slage waren so groet Daer hem elc met crachte weerde 1510 Dat haren waleweine. meest deerde Dat was om dat sijn swerd Nine sceen .iiij. deniere. werd1512 Tridders wapine waren so goet
[p. 105]
Dat waleweins. swerd daer op wederstoet1514 1515 Al sachmer dbloet drinken dore1515 Sijn halsberch^a ontfinc gene score1516 Dit dochte waleweine. wonder Doch brachti enen slach van onder Ende sloech den riddere als ende als1519 1520 Bouen den helme in den hals Toter middelt vander kele Doe ginct met hem al vten spele1522 Dat hoeft hinc hem sonder vorst1523 Tote biden nauele vor di borst 1525 Hi viel neder metten slage Sine vrient ende sine mage+ Si hebben hem te lange gemert1527 Ende quamen mettien sere verert1528 Ende verbolgen ende vten kere1529 1530 Doen si sagen haren here Doet licgen optie moude Walewein. die gode entie boude1532 Sat doe weder op gringalette Daer hi noit ane vant smette1534 1535 Het was so starc ende so groet Ende als sijn here hadde noet Wachtet heme van sire lede1537 Gelijc dat sijn here dede Die gene dire comen waren
[p. 106]
1540 Ende heren waleweine. hadden beuaren1540 Altehans metten verschen daden1541 Si worden daer also beraden1542 Dat sine bestonden achter ende voren1543 Alse vanden liue te done toren1544 1545 Beide tors ende te voet1545 Ende walewein. die dit verstoet Dat hi sere was verladen1547 Hi hilt hem an di gods genaden1548 Met goder herten harde vaste 1550 Ende ginc onthalen sine gaste1550 Metten swerde dat hi droech Telken slage dat hi sloech Verleemdire enen ofte twee1553 Ende dede daer menegen wee 1555 Nieman mochte an hem geuesten1555 Dat hem vergaen mochte ten besten Hine bleef doet oft so gewont1557 Dat hi meer ward gesont1558 Ende walewein. der auenturen vader 1560 Versagetse soe daer allegader1560 Metten slagen die hi sloech Datter menech achter droech1562 Ende keerde vanden stride Met dipen wonden ende wide 1565 Het was goet dat walewein. sochte
[p. 107]
Ende dat hi geerde ende rochte1566 Bedie geuielt hem te bet1567 Hi brachter menegen onder dnet Sulc vanden liue sulc vanden leden1568/69 1570 Binnen dien quam ene scare gereden Vander ioncfrowen. lieden achter Die gerne wraken haren lachter Ende tirst dat sise bekinde Ende hare quamen so gehinde1574 1575 Was si vroe ende blide Ende trac hare vten stride Daer min her walewein. in dede Harde grote manlijchede1578 Die ioncfrowe. trac onder die hare 1580 Ende keerde metter seluer scare Weder tote haren vader Si waren blide allegader Dat sise hadden in haer gewelt1583 Ende liten waleweine. op dat velt 1585 Daer hi sere was verladen Sine dorsten hem niet staen in staden Iegen haren ouer here^a+1587 Si ontsagen sijn geslechte sere1588 Maer walewein. dies nine ontsach 1590 Ginc slaen slach in slach Op wat hem was gehinde Dat hise soe sere verblinde Ende met slagen achter dreef1593
[p. 108]
Dat hem tfelt allene bleef 1595 Si waren so mode ende soe mat Dat si achter die wege al plat1596 Gescoffirt lagen opter eerden1597 Alse di dat rusten sere begerden1598 Daer waser lettelgoet gesont1599 1600 Walewein. en hadse so gewont1600 Datmer wel af spreken mach Van nv tot an den domedach1602 § Doe pinsde walewein. in sinen moet Hem ware gene dinc soe goet 1605 Hi hadde met wapinen vele gedaen1604/05 Ende done nieman dorste bestaen1606 Dat hi vore sire straten1607 Hi dancte gode vtermaten Der eren die heme gescieden 1610 Onder die ondadege lieden Dat hi behouden hadde sijn leuen Ende was sonder doet wonde bleuen1612 Beide hi ende sijn part Ende datten god hadde gespart 1615 Men seget dicke ende hets waer Dat was wel in scine daer1616 Die gene di hem nine gemaett^a1617 Ende doet datten die werelt haet Ende onse herre god te voren1619
[p. 109]
1620 Hi was ter quader tijt geboren1620 Ende alse walewein. hadde verwonnen Ende hem god hadde geonnen1622 Bi ridderscepe ende bi geualle1623 Sine weder saken alle1624 1625 Ginc die dach achter none1625 Ende min her walewein. die cone Hine hadde gedronken no geten Noch en geens goet ontbeten Dan geuochten inden dage 1630 Ende ontfangen grote slage Hi voer en wech vermoit sere Ende was algader vten kere Van gemake op dien dach1632/33 So lange voer hi dat hi sach 1635 Dattet dien auonde naecte Binnen dien walewein. geraecte Daer hi vant enen casteel Sijn herte was sonder riuiel1638 Van groten hongere ende van dorste 1640 Ende van swarre borste1640 Hi pensde in sinen moet Hem ne ware gene dinc so goet Als dat hi vore daer binnen Ende sage oft hi mochte gewinnen 1645 Herberge op dien nacht Hi vant optie borch gracht1646 Dien here vanden castele Ende sire liede oec vele+ Hi groettene ende dat met hem was 1650 Doe hi gebeet was int gras
[p. 110]
Die here seide dat lone v god Walewein. seide waerd v gebot Ende vwe wille ende bequame1653 Hoe gerne ic herberge name1654 1655 Tauont meer met v hier binnen1655 In wiste anders hoe gewinnen Ic hebbe gereden al desen dach Dat ic anders niet en sach Dan wildernesse ende woest lant1659 1660 Ende daer ic niemene ne vant Daer ic trameer mochte^a bliuen1661 Die werd seide also mote mi becliuen1662 Goet ane di siele ende ane dleuen Alsic v vrindelijc sal geuen 1665 Also verre ende alsoe vort Alse ten auonde toe behort Ende sal v te gemake doen1667 Ende geuen v tam ende venisoen1668 Mine herberge es altoes gereit 1670 Elken riddere ende niet ontseit1669/70 1670 Die begert te wesene min gast Hi heeft geleide goet ende vast1672 Ende iegen al dat hi in min lant vint Al waerd iegen min buc kint^b1674 1675 Dat ic minne vor alle dien1675
[p. 111]
Die nv ridderscaps mogen plien Mijn geleide es soe vast gestade1677 Wie minen gast iet mesdade Het soude hem costen lijf ende al 1680 Hine hadde meer dan goet geual1680 Bi ridderscepe ende bi trouwen Ende bider maget onser vrowen Hier af en wiste niet algader Walewein. der auenturen vader 1685 Die meneger eren was gewone Dattie riddere was theren soene Dien hi geslegen hadde te voren1687 Nv alre irst so mogedi horen Vte nemende auenturen 1690 Some soete ende some suren1690 Walewein. was comen int strec1691 Die wel waent wesen op sijn berec1692 Van goder herbergen optien nacht Hine hadde hem niet vorwacht 1695 Van sinen swaren meskiue1695 Die werd di waleweine. wilde doen liue1696 Nam heren waleweine. bider hant Ende leidene daer hijt scone vant Dor drie porten in ene sale 1700 Ende was ontfaen met sconre tale Men ontwapende waleweine. saen Sijn ors was te gemake gedaen1702 Doen dede dragen die werd Waleweins. wapine ende sijn swerd 1705 Daert hem sint was te verre
[p. 112]
Daer omme was hi droue ende erre1706 Ende ne wout niet orn sheren zale Al ware si gulden altemale+ Want doen si ouer tafle saten 1710 Ende si dronken ende aten Ende hadden alles dies gnoech Dies die eerde nie gedroech1712 Des men drinken mochte ende eten Ende alles leets daer bi vergeten 1715 Horden si sere clagen ende wenen Sine wisten wat mochte menen1716 Ende hande te gadere slaen1717 Si horden volc daer buten staen Vor die porte ende buten mure 1720 Si ripen dicke ter meneger vre O wi laesse ontoet laet in1721 Waleweine. verwandelde doe sijn sin1722 Sijn herte seide hem wel te voren Dat hem naecte leet ende toren 1725 Hi verwarwede ende ward roet1725 Die here van daer in hi geboet Datmen geureisce om die niemare1727 Wat horeeste daer buten ware1728 Men liep vte ende ontsloet 1730 Die porte alst die here geboet Doe quamen si in met ere baren Die gene die daer buten waren Al driuende so groet mesbaer Datment horde verre ende naer 1735 Dore die porten altemale Doe si quamen in die zale
[p. 113]
Daer was volcs harde vele Ende ripen alle met luder kele Opten here vander veste1739 1740 Acharme here hier leget die beste Doet. dats v liue kint Diemen in die werelt vint Nv nes niweren in ertrike1743 Bleuen des ridders gelike 1745 Noch so starc no soe coene No soe volmaect in allen done1746 Die borch verstormde algader1747 Ende die werd des ridders vader Die daer lach optie bare doet 1750 Sijn herte in sinen buc verscoet1750 Hi mochte met pinen te worde comen Ende seide wie heeft hem dlijf genomen Minen alten liuen kinde1753 Dat ic vor al die werelt minde 1755 Was hem dus sine doet gehouden1755 Ic vruchte het quam bi sinen scouden1756 Ic bekint selue dat wel Dat hi was van herten fel Hine sparde viant no vrient 1760 Ic vruchte hi heeft der doet verdient Nv bemanic v allengader1761 Bi gode onsen gerechten vader1762 Sprac die here van daer binnen Dat gi mi secgt ende laet bekinnen1764 1765 Die rechte waerheit ic wilt horen1765
[p. 114]
Hoe hi heeft sijn lijf verloren Mijn liue soene die hier leecht Die mire herten sere weecht1768 Doen seiden si alle ouer waer+1769 1770 Die den doden brachten daer Dat een vremt riddere dede1771 Met sire groter manlichede Die wi noit sagen met ogen Nochtan moge wi wel betogen1774 1775 Ons volcs doet ende soe gewont Dat si meer en werden gesont1776 Men mochte weten niet tgetal Dat dede die vremde ridder al Die vwen sone nam sijn lijf 1780 Der bester een hadde lijf1780 Ende die wi noit consten bekinnen1781 Maer walewein. die was daer binnen Ende hem seluen sculdech wiste Ende hi wel sach dat hi met liste 1785 Noch met crachte mochte ontgaen Dat hi sine wapine hadde af gedaen1786 Ende bloet in sine cleder stoet1787 Dies was hi droue in sinen moet Met dat si stonden in dese tale 1790 Sagen si lopen achter die zale Dat bloet verch ende bloet1791 Vanden riddere die daer lach doet Ende die gestelpt was te voren1793 Binnen desen hadden si vercoren1794
[p. 115]
1795 Walewein. dies heren gast Ende seiden alle oueruast Die daer waren in die zale Deen volgede des anders tale Dattie gene ware daer binnen 1800 Dat mochtmen^a wel bekinne Die den riddere nam sijn leuen Die sijns blodens hadde begeuen1802 Van en lettel na middach Ende menne noit sint bloden sach 1805 Dat was kinlijc ende oppenbaer1805 Dattie gene ware daer Die de mort hadde gewracht1807 Dies waren si alle bedacht1808 Ende drogen des daer ouer een1809 1810 Die daer waren inden steen1810 Doen sagen si daer allegader Op waleweine. der auenturen vader Met harden fellen ogen Walewein. hi sach hen togen1814 1815 Te hemward menege suer ansichte1815 Si baden den here harde bedichte1816 Dat hi hen den riddere late bekinnen Ende hoe hi es comen daer binnen Ende wie hi ware ende wanen hi quame 1820 Ende waer hi wilde ende sinen name1820 Doe seide di here hets min gast Ende heuet geleide goet ende vast Alse lange als hi hier binnen es
[p. 116]
Ende sijt seker ende gewes1824 1825 Die hem messeide oft mesdade1825 Hi souts comen in sulke stade1826 Het soude hem costen goet ende lijf Dit en verbade mi man no wijf1828 Mijn geleide es soe vast+ 1830 Die ic wille houden elken gast Dat si niet en werd te broken Ende dat icker toe hebbe gesproken Na min weten ende na minen wille Gedoget v ende sweget stille1834 1835 Op v lijf ende op vwe goet1835 Ic sal scire wesen vroet Wie sculdech es van deser daet Ic weet daer op soe goden raet Hi riep sine liede altemale 1840 Ane dene side vander zale Te sinen rade ende seide1841 Dat sijn gelof ende sijn geleide1842 Nine mochte sijn te broken Ende sijn sone ware qualijc gewroken1844 1845 Soe goden riddere als hi was Heme mochte wel berouwen das Sloge hi sinen gast te doet1847 Hi souts hebben lachter groet1848 Alse verre alsmer af soude spreken 1850 Ic salle behindeliker wreken1850 Canic die waerheit wei verstaen1851
[p. 117]
Dat min gast heuet gedaen Die grote ondaet ende die mort Hi sprac te sinen lieden vort 1855 Nv volget alle mire tale1855 Gi sult hier bliuen binnen der zale^a Nieman en volge mi enen voet Ende dat ic v hete dat doet1858 Ic sal minen gast leiden daer buten 1860 Men sal die dore na ons sluten Ende laet die dode dan sijn bloden1861 Soe moge wi ons alle wel beuroden1862 Dat hi sculdech es der daet Ic salre dan op hebben raet1864 1865 Eer ic minen sone wreke Sonder lachter behindeleke Si hilden alle an sine tale1867 Si waren stille in die zale Ende die here quam gegaen 1870 Daer hi heren waleweine. sach staen Ende seide riddere en belget v niet1871 Datmen vwes niet bat en pliet1872 Wi hebben rouwe als gi moget sien Ende vwes es te wors geplien1874 1875 Wat hier ane es mesdaen1875 Gi selt nv met mi gaen Ic saelt beteren. want min liede.1877
[p. 118]
Driuen rouwe ende min meisniede1878 Ende ic mede alse gi wel siet 1880 Nv comt met mi ende let niet1880 Ic sal v leiden na dese sake1881 Daer gi sult sijn nv tegemake1882 Ende sachte slapen toten dage Wi moten hier driuen onse clage 1885 Her walewein. pensde in sinen sin Hi was vermant sere daer in1886 Ende die van wapinen es bloet1887 Dats een swaer slach ter noet1888 Ende hi ward geware wel+ 1890 Datmen was te hem ward fel1890 Ende datter nieman ne was binnen Men mocht wel an hem bekinnen1892 Ende pensde doe in sinen moet Hem ne ware geen raet soe goet1894 1895 Alse hi ginge ins heren genade1895 Ende dade dat hi heme bade Hine hadde gene wapine an Daer waren wel vif hondert man Vans heren lieden daer binnen 1900 Daer men wapine an mochte kinnen1900 Dus ginc hi wech metten werd In auenturen oft hulpt oft deert1902 Hi leitdene daer vter dore Men loecse daer die werd ginc vore1904
[p. 119]
1905 Doe^a seide di here van daer binnen Her riddere ic wille dat gi met minnen1906 Trameer weest liue gast1907 Hi leidene in enen toren vast1908 Daer scone bedden in lagen 1910 Hi dede kerssen na hem dragen Ende alles dies dat hi wiste Ende gepensen conste bi liste1912 Dat walewein. sijn gast behouede1913 Die werd die sere drouede1914 1915 Hi dede hem scinken wijn claer Ende een scone bedde maken daer Daer hi op doe slapen soude Als hem vaecte ende hi woude1918 Hi liet met hem knapen een deel1919 1920 Ende keerde weder inden casteel Doe drogense den doden vander stede Hi ward gestelpt an al die lede Hine bloetde groet no clene1923 Sine wonden waren gestelpt rene1924 1925 Doe seiden si alle die dit sagen Men dorste nembermer niet vragen1926 Na anderen man si warens vast1927 Dine doetde dat was haer gast Dit seiden si alle op ende neder1929 1930 Ende die here keerde weder
[p. 120]
Te sinen gast in dier gebare Alse oft hier af nine ware1931/32 Hine liets hem niet bekinnen1933 Maer hi dedene sluten daer binnen1934 1935 Inden tor so oueruaste1935 Dat nieman mochte tsinen gaste Comen. noch quaet beraden1937 Noch vermannen no verladen1938 Soe vaste was hi in sire gewelt1939 1940 Oec secgic v dat hi selue helt Die slotele vanden torre vast1941 Daer binnen besloten was die gast1942 Hi wilde hem harde wel bedinken Eer hine lite slaen oft minken 1945 Wat hem daer af ware dbeste Dus hilt hine binnen sire veste Wat wildi wat walewein. dade Hi moeste geniten sire scade1948 Hi was daer comen alse gast+ 1950 Ende besloten in enen torre vast Ende daer toe binnen ere porten mede Ende oec in ene vremde stede Hi was van wapinen omberect1953 Ende haddi hem seluen ontect1954 1955 Ende om sine wapine geheest1955 Ende si dat hadden geureest1956
[p. 121]
Men hadder hem niet gegeuen Maer si hadden hem genomen dleuen Haddi hem seluen sculdech gemaect 1960 God en hadde vor hem gewaect1959/60 1960 Dus was walewein. geuaen Hine wiste wat anegaen1962 Dor den ramp ende dor bedwanc1963 Die nacht dochte hem lanc 1965 Heme ne vaecte niet vele Het ginc met hem vten spele1966 Hi wiste wel datmen hem wanonste1967 Ende nijt droech ende wanconste1968 Vanden doden die daer lach 1970 Ende om datmenne bloden sach Ende mens daer bi ward geware1971 Dus was sijn herte in groten vare1972 Van waleweine. latic die tale Die here die was binnen der zale 1975 Met sinen lieden toten dage Met groten rouwe met groter clage Waren si dien nacht al dure Ende clageden haer sware auenture Al hadde die riddere wel verdient 1980 Der doet hi hadde daer menegen vrient Die sere clageden haren toren Dat sine also hadden verloren Sine wouden niet bekinnen wel Dat hi was ondadech ende fel 1985 Ende tirst datmen sach Verbaren den sconen dach1986
[p. 122]
Ginc die here met sinen lieden Te rade daer si hen beriden1988 Bi wat saken ende bi wat treken1989 1990 Dat si hen scoenst mochten wreken Van haren groten sere1991 Doe seide die werd haer here Lite hi sinen gast gaen Dien hi daer binnen hadde geuaen 1995 Ende sinen soene sloech te doet Men soude secgen ic ware bloet1996 Ende ict niet en dorste wreken Men souts mi groten lachter spreken1998 Het heeft so menech wel verstaen 2000 Hoe die saken sijn vergaen En mochte niet verholen bliuen Ende soudic minen gast ontliuen2002 Men souts mi spreken grote scande Weder ende vort in elken lande2004 2005 Waerment geureiscen mochte2005 Dus was hi in meneger gedochte Ende pensde in sinen moet Hem ware gene dinc so goet Alse hi den riddere late gaen+ 2010 Tirst dat hi op ware gestaen2010 Sonder te doene enege dere2011 Also gewapent ende inder were2012 Alse hijt beste mochte bekinnen Gelijc dat hi quam daer binnen 2015 Om te beuredene merre scande2015
[p. 123]
Ende hine bringe buten sire warande Ongescint van allen man2017 Ende hi hem orlof geue dan Ende kere weder ende laten gaen 2020 Ende sire dan die hande an slaen2020 Ende bewachtene ende belagen2021 Sine vrient die gerne wrake sagen Ende doenre haren wille mede2023 Ende slaen hem af sine lede 2025 Ofte dat si den riddere vaen2025 Wat hen best donct gedaen Oft berne in ene gloet2027 Om te coelne haren moet2028 Oft brekene op een rat 2030 Daert hen best voget teneger stat2030 Dus so stelict al van mi2031 Datmens mi verre noch bi Ne spreke ne genen lachter No weder vore noch achter 2035 Dit donct mi di beste raet Van deser dinc hoe soet staet2035/36 § Doe maectijs sinen lieden vroet2037 Het dochte hen allengaderen goet Ende spraken alle met enen monden2039 2040 Dat hi dbeste hadde vonden Sine wilden sinen raet niet verhoren2041 Si wapenden hen som ende reden voren2042
[p. 124]
Alse die waleweine. wilden bestaen Alsene die here liete gaen2044 2045 Dus voer van daer ene scare groet Die niet en was van wapinen bloet Willechlike ende sere verbolgen2047 Ende die here die hen wilde volgen Riep doe sinen drossate2049 2050 Die fel was ende ongemate2050 Ende hiet dat hi sinen gast hale Sine wapine altemale Ende geefse hem alsi wilde riden Ende niet langer wilde ontbiden 2055 Tirst dat hi es op gestaen Mettien es die drossate gegaen In ene scone kemenade2057 Nv hort van enen fellen rade2058 Daer hi waleweins. wapine vant 2060 Ende sijn goet ridders gewant2060 Hi stal waleweine. sijn gode swerd En was niet twe penninge werd Dat hi stac weder in die scede Ende hi sneet die riemen bede 2065 Ontwe tot in die middeward2065 Ende maecter in enen groten scard2066 In waleweins. stegereep met liste2067 Daer mens nine sach no wiste Onder die couerture vanden gereide2069 2070 Ende sine daregarden beide+2070
[p. 125]
Fronseerde die scalc soe2071 Dats walewein. sider ward onvroe2072 Eer hi quam ouer ene mile Hine wout niet op selke wile2074 2075 Om al sconincs. arturs rike Dat mogedi horen haestelike Alse die drossate hadde bracht Die dese ondaet hadde gewracht Waleweins. wapine ende sijn part 2080 Dat dies nachs was wel beward2080 Sij waenden datter soude sijn bleuen2081 Het was starc ende wel op heuen2082 Ende dede hem geuen gnoech Si waender af hebben haer geuoech2084 2085 Die here dede den tor ontsluten Ende waleweins. ors houden daer buten Sijn gereide waser op geleit2087 Daer ic v af hebbe geseit Dat geualst was so sere2089 2090 Doe quam vort walewein. die here Vten torre ende was op gestaen Hi hadde scone cleder an gedaen Ende daelde neder genen graet2093 Hine pensde niet om sulc beraet2094 2095 Alse hi cortelike daer vant2095 Die drossate hilt in sine hant Dat quade swerd dat hi decte2097
[p. 126]
Die wile dat hem walewein. berecte2098 Gordijt hem an sine side2099 2100 Dies ward sint walewein. omblide Doemenne gereide tsinen besten2101 Doe quam die here vander vesten Tote heren walewein. gegaen Ende seide wel sijt op gestaen2104 2105 Riddere hoe comt dat gi sijt Dus haestech op desen tijt Twi ne haddi geslapen ende ontbeden2107 Eer gi wech waerd gereden Ende had ontbeten ende messe gehort 2110 Eer gi waerd gereden vort Her walewein. sprac liue her werd Mi es leet dat v iet deert Alsoe mote mi god beraden2113 Ende bringen tsinen genaden2114 2115 Wanneer dat ic steruen sal Mi rouwet sere v mesfal2116 Ic wilt noch ware te doene2117 Sprac min her walewein. die coene Ende icker omme seuen iaer 2120 Al waerd mi te doene swaer Dragen soude di scarpe hare2121 Naest minen liue waer ic ware2122 Om dat gi mi hebt so wel ontfaen Nochtan sijt seker sonder waen 2125 In laet heden dor man2125 Die so grote cracht heeft an
[p. 127]
In saelt secgen ende al waer Ende dor en genen anderen vaer Wie soet hort viant oft vrient2129 2130 V sone hadde der doet verdient Dicke ende oec menechwarf+2131 Eer die wile quam dat hi starf2132 Nv moets god genadech wesen Ende god lone v van desen 2135 Groten gode ende der eren Die gi mi doet alle gi heren Ende dat ics des vwes hebbe verteert2137 Doe bedroefde hem die werd Ende sprac ic en doe v niet 2140 Dor sake die v gesciet2139/40 Nochtan es hier menech man Die v vele quaets an2142 Maer ic segt v in wille niet Die sake die hier es gesciet 2145 Noch min vrede si te broken Noch gene dinc an v gewroken Ic sal met v henen gaen Als gi den wech wilt bestaen2148 Ende geleiden v soe verre 2150 Dat gi niet sult werden erre Van niemanne dire bliuet achter2150/51 Mi ware leet gescide v lachter § Walewein. sprac dit lone v god Die ouer die werelt heeft gebot2154 2155 Hi nam den breidel in die hant Die hi an sijn ors vant Hi ginc vore die here naer
[p. 128]
Hi ginc bi sire siden daer Dine verraden hadde te voren 2160 Nv naect waleweine. groten toren2160 Hi waende hebben goet geleide Hi hadde verloren vt sire sceide Sijn swerd dat hem verstolen was2163 Ende het was broescher dan glas2164 2165 Datter die drossate in stac Doe hi tgode swerd vt trac Daer toe haddi vanden gereide Stegereep ende daregarde beide Valscelijc begaet met liste2169 2170 Dats min her walewein. nine wiste Ende die here vander veste Hadde die starcste entie beste Van sinen lieden gesint voren2173 Waleweine. te beradene toren2174 2175 Alse te nemene sijn leuen2175 Elken man mochte therte beuen Van anxte ende van groten vare Dient also comen ware2178 Ende niet en mochte ontgaen met liste 2180 Ende walewein. dire niet af wiste2180 Van desen treken van desen kere2181 Ginc al sprekende iegen den here Van meneger sticken van menger saken2183 Onthier ende si begonden naken2184 2185 Ter stat daer sine viande lagen2185
[p. 129]
Die daer lagen inder hagen2186 Die waleweine. wilden verslaen Alsire bi quamen gegaen Doe nam die here orlof 2190 An waleweine. ende scieder of Ende kerde te sinen castele ward Her walewein. die sat op sijn part+2192 Ende waende wel danen riden Sonder vechten ende striden 2195 Alsi an die artsone dede di hant2195 Ende sinen voet inden stegebant2196 Ende waende hem lichten in sijn gereide2197 Braken die daregarden beide Ouer den luchteren stegebant2199 2200 Die sadel onder dors want2200 Ende hi bleef staende al daer Doe sach min her walewein. daer naer Menegen man vt comen gesprongen Die te hem ward quamen gedrongen 2205 Met algader haren machten Selke quamen vten grachten Daer si verholenlike in lagen Sulc vt bosche sulc vt hagen Ende sulke quamen vt holen straten2209 2210 Verraderen mote god verwaten2210 Die hem beteren nine wille Her walewein. en stont niet stille Hi sach wel dat hi was verraden Ende met volke sere verladen2214 2215 Hi trac vt sire sceide tswerd
[p. 130]
Dat lettel hauen was werd2216 Ende waender hem met verweren Iegen di hem wilden deren Als hi dicke hadde gedaen2219 2220 Eer hi drie slage conde geslaen Brac dat swerd alst ware tin Dit was hem een quaet begin Enen man te sinen liue ward2223 Dit sach walewein. ende was veruard 2225 Hi wiste wel dat hi es verraden Die gene dine wilden scaden2226 Si quamen van vore ende van besiden Met groten scaren ende met widen Die alle waleweins. lijf begerden2229 2230 Daer was groet geclanc van swerden Si staken op hem met speren2231 Sijn swerd besloet hem niet .ij. peren2232 Diet hem gaf god geue hem wee2233 Het brac vor di hilte ontwee2234 2235 Ende viel neder inden sande Walewein. stont al idelre hande2236 Dies hi qualijc mochte gewesen2237 Ende die gene waren vt gelesen Ouer starc ende ouer fel 2240 Dat was dicke geproeft wel2240 Die daer waleweine. bestonden2241 Gelijc een euer vor di honden Hem verwerd daer hise hem volgen siet2243
[p. 131]
Weerdem walewein. maer en halp niet2244 2245 Dine van verren staken met speren Si daden hem die meeste deren Om te coelne haren moet Daer ne was swerd geen so goet Al had walewein. gecregen 2250 Ende haddire drie slage met geslegen Als hi metten sinen dede Dicwile ter meneger stede Het ware te broken oft so gebogen+ Dat hem nine hadde gedogen2254 2255 Dat hem best stont testaden2255 Dicwile alse hi was verladen2256 Daer te voren in meneger noet Dies was hi nv worden bloet2258 Dat was sijn ors ende sijn swerd 2260 Dat vele hauen was werd Dus moeste walewein. gaen onder2261 Ende dat en donct mi geen wonder En es oec so starc man geen Onder gode nember een2264 2265 Men mochten dicwile met scampe Verwinnen wel ende bi campe^a2265/66 Walewein. moeste gaen in hant2267 Hi ward geuelt daer int sant Nochtan costet sulken dleuen2269 2270 Eer hem walewein. op wilde geuen2270 Selken costet een let oft twee2271
[p. 132]
Dat wel en heilde nembermee2272 Ende selue was hi soe bereet2273 Wat hi hadde ane gecleet 2275 Beide wapine ende ander waden Was gescort ter meneger staden2276 Dat hem dlijf daer dore sceen2277 En leefde ertsce man ne geen2278 Die also ware nv beraden2279 2280 Dat hem man mochte staen in staden Noch artsatere oec genesen2281 Nv wouts god hi sal gewesen2282 Van sire smerte van sire scande Si bonden waleweine. sine hande 2285 Ende settene op een cranc rosside2285 Ende daden leiden bi sire side2286 Gringalette dor sinen toren2287 Dat sijn ors was te voren Ende dats sire herten soude sijn wors2289 2290 Alse hi sage op sijn ors2290 Dat hi daer nv hadde verloren Ende sijns selfs lijf te voren2292 Dies si hem wilden doen deruen2293 Ende lachterlike doen steruen2294 2295 Verbernen oft op een rat breken Aldus wilden sijt hen wreken
[p. 133]
Daer waren ridders ende seriande2297 Naest den here vanden lande2298 Die rijcste ende best geboren2299 2300 Ende hadden alle ouer een gesworen2300 Dat si waleweine. souden leiden Toter gerechter wegesceiden Int inde van haren lande2303 Dor alle der gerre scande2304 2305 Die tarturs houe behorden Dies worden si in vorworden2306 Dat si daer nv souden ontliuen2307 Waleweine. dat ne soude niet bliuen2308 En ware dat hen ware scame2308/09 2310 Om dat hi hadde ridders name2310 Ent hen lachter ware te vele Si souden hangen bider kele Int sceden vanden tween landen2313 Den coninc. arture te scanden+ 2315 Dat alle dine souden sien Ende ridderscaeps daer plien2316 Ende behorden ten coninc. arture Ende sochte daer dan auenture Souden scuwen te varne vort2319 2320 Alsi die niemare daer hadden verhort Daer men sulke wrake name Op elken riddere die daer quame Ende dire auenturen sochte
[p. 134]
Dus geuielt datmen daer brochte2324 2325 Waleweine. op een rosside geleit Sere gewont ende mesreit2326 Binnen ere haluer milen gehinde2327 Soe dat here walewein. bekinde2328 Dat daer woende die clusenare 2330 Die hi geuraget hadde om niemare Al toter seluer wegesceden Van sconincs. arturs geleden2332 Ende vanden quaden fellen lande Daer menech haelde grote scande 2335 Nv waren di gene des bedocht2335 Die waleweine. daer hadden brocht Dat si een rat souden doen maken Ende waleweine. daer op raetbreken Ter crucen enter wegesceide 2340 Daer ic te voren af seide Ic late hier af nv di sprake Van deser dinc van deser sake Tes icker weder come toe2343 Ende ic sal v vort secgen hoe 2345 Dat moriaen heeft geuaren2345 Doe si alle drie gesceden waren Alsic v hebbe doen verstaen Mijn her walewein. ende moriaen Ende lanceloet. die was die derde 2350 Die gerne wilde maken verde2350 Vanden dire ende vander niemare Dat hem seide die clusenare Ic sal v tellen van moriane Eric van waleweine. doe te verstane.2354

[p. 135]
Hoe moriaen heren walewein. verloeste^a 2355 Nv^b telt die auenture hier Dat moriaen die ridder fier Reet die strate ter zee ward Ende quam tere passagen ter vard2358 Daer hi opter zee bi quam2359 2360 Ende inden dage hi nieman vernam2360 Die hi vrachde na sinen vader Hi verloes sine pine algader2362 Si scuetdene alle dine sagen2363 Hem half lettel goet sijn vragen2364 2365 Die hem mochte ontgaen oft riden En wilden sijns niet ontbiden2366 Maer hi sach daer hoefslagen2367 Van orssen die vor hem lagen Ende onlange waren gereden 2370 Bedie pensdi dat daer was leden2370 Sijn vader in corten dagen2371 Hi volgede den voet slagen2372 Al toter passagen toe Hine hadde snachs raste no roe2374 2375 Noch hine vant niweren daer hi mochte+ Herbergen daer hem seluen dochte Dat hire gecrigen mochte gemac2377
[p. 136]
Daer hi binnen mochte onder dac Des margens vroe alst dagede 2380 Dies hem harde wel behagede Ende menne sach scone ende claer Quam hi recht gereden daer Daer men ouer soude varen Maer hine sager moderbaren2384 2385 Nieweren wonen daer omtrent Die scakers haddent daer al gescent2386 Ende verslegen ende verdreuen Datter nieman ne was bleuen2388 Het was al heide ende sant 2390 Hine vant daer anders geen lant Daer ne wies gers no coren2391 Hine mochter nieman sien no horen Noch liede keren noch gaen2393 Maer hi sagere scepe staen2394 2395 Daer scepliede binnen lagen Diet folc ouer te vorne plagen2396 Die wouden wesen in yrlant Moriaen quam gereden int sant2398 Ende riep lude int begin 2400 Te scepe ward wie es daer in Bericht mi dies ic v vrage Dor dere vanden goden dage2402 Ende om een deel van minen gode2403 Alsoe dat ics mi beurode2404 2405 Oft hier enech ridder leet Ouer dwater dart ieman weet2406 Binnen corten dagen harward
[p. 137]
Si worden alle soe vervard Van hen allen die int scepe lagen 2410 Doen si moriane sagen Die sinen helm hadde af gedaen Hine mochte horen no verstaen Noch tale noch weder tale2413 Si veruarden hen altemale 2415 Om dat hi was sward ende groet Elc stac ter zeeward sinen boet2416 Ende ruemden die marine2417 Want moriaen was in scine2418 Als hi vter hellen ware comen 2420 Si waenden den duuel hebben vernomen2420 Dise wilde daer verleden2421 Die tirst van hen mochte sceden Hine wilde sanders niet ontbiden2423 Doe wilde moriaen weder riden 2425 Nieman ne horde na sine sprake Noch berichte van sire sake Si waenden allegader wel Dat ware di duuel ende niemen el2428 Die daer quame opten sande 2430 Si togen alle vanden lande2430 § Moriaen sach wel te voren Dattie pine was verloren Al wildi die passage liden Sijns en wilde nieman ontbiden2434 2435 Dine name in sinen boet Dus moesti keren dor die noet+ Dies dreef hi menegerhande clage2437
[p. 138]
Ende hi sach die hoefslage Daer twee ors hadden gelopen 2440 Ende was ember dies in hopen2440 Dat daer sijn vader hadde gereden Ende ware die passage leden Maer hi pensde in sinen moet Wat hulpet dat een man doet 2445 Pine die hi verloren siet Men vorde mi daer ouer niet Om dat ic ben van moriane Ende ic hebbe andere gedane2448 Dan die hier te lande behoren 2450 Ic hebbe dese vart verloren2450 Mi en es niet beter dan ic kere2451 Ten clusenare den goden here Daer ic van minen geselle sciet Hine at no hine dranc niet 2455 Sider dat hi danen voer Sijn hoeft verwarmdem ende swoer2456 Dat dede di honger ende di toren Hine sach achter no voren Daer hi toe comen mochte 2460 Daer men enege spise vercochte2460 Noch daer hi sach man no wijf Noch creature di hadde lijf2462 In die marine vander zee Hi sporslaechde ilanc so mee2464 2465 Den rechten wech dien hi vernam2465 Tes hi ter wegesceden quam Daer vant hi timmerliede staen Beide houwen ende sere slaen2468
[p. 139]
Ende hadden een rat gemaect 2470 Hi sach enen riddere sitten al naect Beuerwet met blode roet2471 Optie eerde in groter noet Hi was daer bracht op dat Datmenne daer breken soude opt rat 2475 Tirst dat daer gemaect ware2475 Met rechte was sijn herte in vare Ende hi sach ende vernam Moriane die daer nv quam Blicken menegen halsberch claer2479 2480 Ende vele gewapender liede daer Hi sager selken qualijc beretd2481 Die waren ontwapent ende ontcleet Die daer hadden ongesonden2483 Ende haer lede oec gebonden2484 2485 Sulc haer arme sulc haer been2485 Sulc haer hoeft daer bloet dor sceen2486 Ende min her walewein. die daer sat Sere mesmaect bekinde dat2488 Nv daer quam her moriaen 2490 Hi riep dat menech mochte verstaen Liue geselle sijt willecome Onse here god geefs mi vrome2492 Dat gi sijt comen in dit plein Ic ben v geselle walewein. 2495 Om desen ramp en pensdic niet Doe ic hier achters van v sciet2496 Ende gi van mi te derre stede+2497
[p. 140]
Ontferme v mire ellendechede Die gi ane mi moget merken 2500 God hi mach v wel gesterken Die bouen ons allen heuet macht Woudi hier baren sine cracht2502 Alse dit hoerde moriaen Die harde scire was bestaen2504 2505 Vanden genen die daer lagen Van soe vresseliken slagen^a En horde noit man lesen no singen Datse ieman mochte volbringen Die slage die moriaen sloech 2510 Metten swerde dat hi droech Soe wat so hi gerochte2511 Metten swerde dat hi brochte En ontfinc noit vlecge no scard2513 Hi sloecht tot ouer die middeward2514 2515 Daer ne was wapine gene so goet Dat dat swerd iet wederstoet2516 Dat dede sine grote cracht Dat hi soe anxtelike vacht2518 Optie gene dine bestonden 2520 Ende sloech so vresselike wonden Die nembermer ne mochten genesen Noch en dorsten gesalft wesen2522 Van en geens arsaters handen Hi cloef daer menegen toten tanden2524 2525 Dor die coyfie ende dor al2525
[p. 141]
Soe dat si vilen in dat dal Telken dat hi sijn ogen om sloech2527 Ende hise te waleweine. ward droech2528 Die comen was in sware noet 2530 Verhief hem sijn moet soe groet2530 Ware die duuel vor hem comen Hi mochte hem dleuen hebben genomen Gelijc enen man als hem dochte2533 In dien dat hi steruen mochte2534 2535 Soe haddi sijn lijf daer gelaten2535 Walewein. sat binnen der herstraten2536 In wel swaren ongesonden2537 Hi hadde sine hande gebonden Maer die gode riddere moriaen 2540 Hi deetse bat achter gaen2540 Die gene dine daer brochten Dat si lettel om heme dochten Hi verweerde hem soe wel Met sinen slagen die waren fel 2545 Hem ne mochte niet meschien2545 Hi deetse vallen bi tween bi drien Sulc onder haer perde sulc besiden Dat parc begonste sere widen2548 Om waleweine. ende om moriane 2550 Si waren alle daer in wane Dat hi vter hellen quame Ende hadde des duuels name2552 Dise daer alsoe bedwelde2553
[p. 142]
Ende onder die voete velde2554 2555 Datter menech meer en sprac Datmen op hem sloech ende stac2556 Dat en dietde niet algader2557 Daer af slachti sinen vader+2558 Den edelen riddere acglauale 2560 Hine hilt iegen nieman tale2560 Maer hi sloech ember slach in slach Op dat heme gehinde lach2562 Sine slage waren so groet Wie een spere te hemward boet 2565 Om hem te done enege dere En besloet hem niet ene pere2566 Hi sloecht ontwe alst ware .i. riet Vor hem mochte geduren niet2568 Hi hadde enen halsberch an 2570 Die ouer starke coene man Daer hi niet sere met was geladen2571 Nieman ne mochte hem gescaden2572 Met wapinen die hi brachte daer Men sach dat bloet lopen claer 2575 Optie eerde te dale ward Daer ne was gespart man no pard Van des goeds ridders brande Men sager licggen^a hoefde ende hande Ende daer toe arme ende been 2580 Sulc af geslegen sulc in tween^b Die der doet mochte ontflien
[p. 143]
Hem ne mochte niet bat gescien2582 Want si worden segeloes2583 Ende menech daer sijn inde coes2584 2585 Die tirst mochte comen te stride Ende ontflien hi was blide Ende hine ontbeide sanders niet Die hi in die battalge liet2588 Ende met dat si dus worden versaecht 2590 Ende doet geslegen ende veriaecht Oft ongeweldech van sinen leden2591 Sulke quamen daer gereden Die hadden verloren hare perde Ende moesten rutsen harre verde2594 2595 Sine wisten wat riden si moesten gaen2595 Doe beette neder moriaen Ende nam waleweine. in sine arme Ende seide dicke owacharme2598 Geselle hoe sidi dus beraden2599 2600 Ic vruchte v ne sal staen testaden2600 Ersatere ter werelt nembermeer V lede dunken mi so seer Ende hebben soe vele wonden Hi hadde hem sine hande ontbonden 2605 Walewein. seide in hebbe gene noet Hi dancte gode dine geboet2606 Ende moriane hondertvout mede Dat hi was bracht vt sinen lede2608 Ende hi vertroest also was daer
[p. 144]
2610 Sijn herte was licht ende claer Ende seide hi soude wel genesen Mocht hi twe dage stille wesen2612 Sonder gaen ende sonder riden Dat hi niwer af dorste miden2614 2615 Bider hulpen van gode ende bi liste Ende met sulken crude dat hi wiste Ende weder hebben al sine gewelt2617 Ende daer was bleuen opt velt Gringalet ende andere peerde+ 2620 Daer die heren af harre veerde Waren geuaren ende some doet2620/21 Gringalet ginc al bloet2622 Het hadde sinen sadel verloren Alse gi horet hier te voren 2625 Daer ne hadde nieman op geseten Hi had daer opt velt vergeten Die gene diet daer hadde brocht Hi hadde den wech te dire becocht2628 Ende lach daer doet int grone gras 2630 Ende walewein. diest te voren was2630 Hi stont op van daer hi sat Hem dochte dat hi al leets vergat Ende ginc en wech sire verde2633 Tes hi naecte sinen peerde 2635 Ende als hijt sach met sinen ogen Sijn herte begonste hem soe verhogen2636 Hem dochte dat hi al genas Also bereit alsi daer was Nochtan kindene gringalet
[p. 145]
2640 Dat nine woude porren een let2640 En quame weder tsinen here Dat pert namene biden gere2642 Van vrinscepen metten monde Daer ne was gelet gene stonde2644 2645 Si gingen toten clusenare Die sere hadde geweest in vare Om dat hise horde ende sach Tenen vensterkine daer hi lach Hi kinde die twe ridders wale 2650 Doe hi horde hare tale Ende dat si die gene waren Die daer achterst quamen geuaren Hi sprac toter auenturen vader Dit haddic v geseit algader 2655 Doen gi te lande ward reed Ende ic v bat dat gi ontbeed^a Ende gi en woudes doen niet Hier bi es v al daer mesciet Die gerne werken buten rade^b2659 2660 Dicwile hebben sijs scade2660 Maer na dien dat v es comen2661 So penst om vwes selfs vromen2662 Ende blieft tramer met mi hier binnen In weet waer gi mocht gewinnen 2665 Herberge voerdi van hier2665 Dat wel ondadege dier Daer ic af seide doe gi hier ward Heeft so gebloet hier den aerd2668
[p. 146]
Dat hier nieman woent bi 2670 Al wonic hier dats bedi2670 In ben niet sculdech te vline2671 Noch gene doet tontsine2672 Wanneer dat min dach coemt Die mi es versproken ende genoemt2674 2675 Want ic brake mine ordine2675 Lange tale dat es pine In wil v vermoyen niet Maer siet dat gi vwes gemaecs pliet2678 Gi sult vwe orsse stellen2679 2680 Ende sijt trameer binnen mire capellen+2680 Dies ic hebbe salic v geuen2681 Dor gode die ons gaf dit leuen Ende dor alre ridders ere Walewein. dankes hem sere2684 2685 Ende moriaen sijn geselle Doe gingen si in die capelle Ende waren daer in den dach al dure Elc telde anderen sine auenture Min noch meer dan si geuel2689 2690 Die clusenare begaetde dorsse wel2690 Van al dien dat hen bedorste2691 Ende dede hen halen sonder vorste2692 Enen garsoen die hem diende2693 Alse goet man doet sine vriende
[p. 147]
2695 Van dies hi mochte gewinnen2695 Ende van dies hi hadde daer binnen Ende dede halen ter riuiere Borne ende warmen sciere2698 Na waleweins. wille na sijn geuoech2699 2700 Daer men hem sine lede met dwoech2700 Vanden blode suuer ende rene Hine hadde doet wonde ne gene2702 Dat daden sine wapine vast Anders waer hi sijns liues gast^a2704 2705 Vanden slagen die hi ontfinc Doe quam gegaen metteser dinc Die clusenare binnen der capellen Ende seide hen ende ginc tellen Wie hi hadde gehort niemaren 2710 Van pelegrimen die daer waren Dattie^b rode riddere was leden Ende sijn geselle die strate gereden Die daer bi ter zee ward lach Al quaemt so dat hise nine sach 2715 Het was hem gisteren doen verstaen Doe seide die riddere moriaen Ende seide biden goden dage2717 Dat hi volgede die hoefslage Vanden orssen dire waren leden 2720 Tes hi quam ter passagen gereden Daer men met scepen ouer voer Ende daer verlosic al dat boer2722 Vanden spore waerd voert liep Maer wat ic bat ende riep
[p. 148]
2725 Optie gene die daer lagen In haer scepe alsi mi sagen Si waren veruard als een hase Sine berichten mi niet die dwase Van al dien dat ic hen vrachde 2730 Daer ne was nieman hine versaechde2730 Ende trac bat in ter zee ward2731 Mi dochte si waren van mi veruard Maer bi alsulker trouwen Alsic ben sculdech onser vrowen 2735 Ende ridderscap ende oec gode Si mochtent mi ontsecgen node Ic sal van henen weder keren2737 Ende anderwerf den wech verleren2738 Ende magicker enen opt lant beuaren2739 2740 Vanden genen die daer waren Ende die ter scepingen behoren+2741 Hi was ter quader tijt geboren En vort hi mi niet ouer tvere Ic dorstekene met minen spere 2745 Oft slane so met minen swerde Dat hi valt doet optie eerde Mijn herte vorseit mi algader2747 Dat daer leden was min vader Maer in gemote moderbaren 2750 Alsic al hadde geuaren Dinicker omme mochte vragen Doe begonstic mi versagen2752 Want die honger ginc mi an2753 Ende in ne vant wijf no man2754
[p. 149]
2755 Dan heide ende woest lant Daert mi was harde onbecant In conster nieman gesien no horen2757 Daer ne wast gers no coren Ic segt v waer nv van desen2759 2760 Daer ne comt nieman hine wilre wesen2760 Banderside den watre breet2761 Ter scepingen die daer was gereet Dus dogedic pine om niet2763 Maer soe wat dat mins gesciet2764 2765 Na dien dat ic verhoren can2765 An onsen werd den goden man Dat min vader voer al daer Ic sal hem echter volgen naer2768 Sien oftic ouer comen mach2769 2770 Gebidic morgen den dach2770 Na dien dat icker af hebbe gehort Hine es noch niet so verre vort In waenne achterhalen wel2773 Mine gebreke min ors snel2774 2775 Dat soe starc es so goet Her walewein. seide god geefs v spoet Maer selue was hi tenden rade2777 Ende clagede sere sine scade2778 En was hem niet comen ten besten2779 2780 Hem was verstolen binnen der vesten Verradelijc sijn gode swerd
[p. 150]
Daer hi hem met soude hebben verwerd2782 Diet hem nam god geue hem scande Sine daregarden sine stegebande 2785 Waren hem gesneden te middeward2785 Als hi waende sitten op sijn part2786 So braken si altemale in tween Hi bleef staende op sine been Dit vertelde walewein. daer vort 2790 Als gi hier vore hebt gehort Al was hem sijn herte swaer Die dus was te gereke daer2792 Dan was wonder no vremthede2793 Men dwoech waleweine. sine lede 2795 Ende hi begaetde sine wonden2795 Men hadde so goeden meester vonden2796 Daer nie moder aue genas2797 Alse her walewein. selue was Soe wat wonden walewein. plach2799 2800 Si heilden daermen toe gesach2800 Dien nacht hadden si aldaer genaden2801 Die hen die clusenare mochte beraden+2802 Toter wilen datmen sach Verbaren den sconen dach2804 2805 Ende die sonne begonde scinen Her walewein. was een deel in pinen2806 Want sine wapine ende sine gewaden2807
[p. 151]
Waren harde omberaden2808 Nochtan deerde hem vele meer 2810 Sine wonden di waren seer Ende daer ne woende nieman gehinde2811 Daer hi heme^a ane bekinde2812 Noch di mochte beteren sine noet Sine hadden wijn vleesch no broet 2815 Den clusenare was niet bleuen2815 Hine had den heren al gegeuen Ende moriaens herte was algader2817 Om te volgene sinen vader Ende walewein. was ember in dien 2820 Dat hi wilde varen besien2820 Hoe lanceloet. hadde geuaren2821 Hem was leet soudi iet sparen2822 Ofte ontbeiden ofte dagen2823 Om hem wildi varen vragen 2825 In dien dat hi mochte riden Maer hi moeste enen dach ontbiden Eer hi gesate in sijn gereide2827 Sulc waren sine arbeide2828 Vander smerten die hi ontfinc 2830 Ende wonder waest dat hijs ontginc2830 Ende nv gebrac hen lijf nere2831 Ende dat was oec ene sware dere2832
[p. 152]
Al hadden si penninge oft pande2833 Daer ne woende nieman inden lande 2835 An dene side wisten si wel Sonder hare viande fel2836 Die hen gerne beriden wee2837 Ende het was .vij. milen ende mee2838 Te ridene rechte vort 2840 Eermen vant dorp oft port Tes conincs. arturs lande ward Hier omme was walewein. veruard Hine mochte wel riden no gaen Dat hem testaden mochte staen 2845 Dus sijn si tongemake beide2845 Ende beuaen met swaren leide2846 Moriaen woude node ontbiden2847 Oec scaemdi hem soudi ontriden2848 Waleweine. aldus sinen geselle 2850 Ende bleef met hem in die capelle Doe dochte moriane in scine2851 Daer hi stont tenen vinsterkine2852 Dat een riddere quam gereden Met harder groter haestecheden 2855 Op een ors groet ende snel Ende hi was gewapent wel Ende sceen een^a starc riddere sijn Moriaen seide wat mach dit sijn Tote heren waleweine. daer hi lach 2860 Hi seide dat hi enen riddere sach Ende inne^b waer hi wille
[p. 153]
Her walewein. en lach niet stille Hi ginc ter vensteren soe hi best mochte+2863 Hi sach den riddere ende hem dochte 2865 Bi sinen wapinen ende bi al Daer men man bi merken sal2866 Dat ware gariet sijn broder Sijns vader kint ende sire moder Ende hi quam die selue strate 2870 Gereden sere bouen mate2870 Die te bertangen ward gelach2871 Te met dat walewein. op hem sach Te meer docht hem dat hine kinde2872/73 Doe hi hem was bat gehinde2874 2875 Kindi die wapine die hi droech Het was heren waleweine. geuoech2876 Bat dan ic vertellen mochte2877 Want her gariet hi brochte Die starke riddere ende die coene 2880 Dies si wel hadden te doene2880 Dat was vleesch ende broet Dat hen wel quam ter noet Ende wijn verchs ende claer2883 Noet saken brachten nv daer2884 2885 Alse gi hier nv sult horen Die van bertangen hadden verloren Den coninc. artur haren here Ende waren in auenturen sere2888 Te verlisene al haer lant
[p. 154]
2890 Ende hadden gariette gesant2890 Na waleweine. ende na lancelote.2891 Dese waren sonder genote2892 Vans conincs. houe vte gelesen Percheual. mochte wel die derde wesen 2895 Maer hi anteerde ridderscap niet lange2895 Nochtan brachti menegen inbedwange2896 Gelijc datmen heeft gehort Doen her gariet bat vort Was comen vor di cluse gereden 2900 Walewein. quam met haestecheden Vter capellen opter straten Alse die blide was vtermaten2902 Doen hi sinen broder sach Ende seide god geue v goeden dach 2905 Die hier comt ende die ic sie Nv en wasic so blide nie Sint dat ic geboren was Ende gariet hi beette int gras Doe hi sinen broder kinde2909 2910 Alsi hem bat quam gehinde Nam hine in sinen arme Ende seide owi wacharme Broder hoe eest v dus comen Mi donke gi hebt scade genomen2914 2915 Ende in battalgen so gewesen Hets auenture suldi genesen2916 Ende metten liue ontgaen2917 Gi donct mi so ongedaen2918 Dit seide daer her gariet
[p. 155]
2920 Walewein. seide in hebbe niet een let2920 In hebber wonde an ende smerte2921 Maer ic hebbe gesont die herte Ende sal mi seluen wel genesen Maer hier af laet die tale wesen^a+ 2925 Ende segt mi ende maect mi vroet Wat noet saken dat v doet Dat gi hier nv comt gereden Ic wiste gerne die waerheden Gariet seide ic saelt v tellen 2930 Doe gingen si inder capellen Daer si vonden moriane Die sward was van alre gedane2932 Ende den goeden man den clusenare Een deel was gariet in vare 2935 Doe hine sach alsoe gedaen2935 Ende also groet vor hem staen Dit verstont wel sijn broder2937 Walewein. ende makes hem vroder2938 Vanden riddere ende van sinen name 2940 Ende wie hi ware ende wanen hi quame Eer hi hem anders iet vrachde Hi sach wel dats hem wanhachde2942 Doe hi sach van sulker gedane Den goeden riddere moriane 2945 Doe saten si neder mettesen2945 Deen hiet den anderen willecome wesen2946 Ende dreuen onderlingen feesten2947
[p. 156]
Maer walewein. hadde den meesten2948 Gere te wesene vroder2949 2950 Wanen dat quam gariet sijn broder Dan ic v gesecgen mochte Onthier ende hine daer to brochte2952 Dat hi die waerheit begonste nomen2953 Hoet met arture nv es comen 2955 Ende al ten argesten nv vergaen2955 Die coninc. artur es geuaen Daer hi voer op enen dach Iagen des hi gerne plach2958 Binnen enen groten foreeste 2960 Daer quam in ene die meeste2960 Scare van gewapenden lieden Dan ic v mochte wel bediden Al vte ende vt in corten worden2963 Die den coninc. van sassen toe horden 2965 Si hadden daer soe grote macht2965 Ende vingen arture met harre cracht Die hem lettel dies bedachte2967 Ende gene macht met hem brachte Daer hi voer ter iacht ward 2970 Dus sijn sine liede sere besward2970 Ende bouen al die coninginne Die waende werden buten sinne2972 Om dattie coninc. es ongereet2973 Ende si die waerheit nine weet
[p. 157]
2975 Waer sine vorden ende hebben gedaen2975 Dine int foreest hebben geuaen2976 Des es nv meneger herten wee Dat foreest staet optie zee2978 Daer die gene ane quamen 2980 Die den coninc. met crachte namen2980 Ende vordene daert hen goet dochte Dat volc dat artur met hem brochte Dat was ontwapent ende sonder were2983 Haer cracht en besloet niet ene pere2984 2985 Noch hebbe wi enen anderen pant+2985 Die yrsche coninc. es comen int lant Ende heeft orloge begonnen Ende ene stat op ons gewonnen Ende ene andere met beseten2989 2990 Die coninc. heuet hem vermeten2990 Hi sal arturs lant winnen al Beide berch ende dal Entie castele metten staden2993 Dies so es hi al beraden2994 2995 Ende bekeren te sire hant2995 Eer hi rumen sal dat lant2996 Dies es die coninginne. in vare Ende die gene die sijn met hare Sine wanens nembermer genesen2999 3000 Ende haddi broder int lant gewesen3000
[p. 158]
Ende percheuale. ende lanceloet Sone ware wi niet in deser noet En leeft man en geen so coene Die hadde dorren bestaen te doene3004 3005 Op auenture dese daet3005 Nv droech so mire vrowen raet3006 Dat si heeft boden vt gesant Verre ende na in elc lant Om v ende oec om lanceloet 3010 Dat doet hare noet sake groet Ende ic ben vanden boden een Ende hebbe gereden dat ic en feen3012 Van arturs houe hareward Wat gedragen mach min part3014 3015 Ende hebbe so lange om v geheist3015 Datmen mi seide ende hebbe geureist3016 Dat gi waerd leden onder v beden3017 Te desen cruce te deser wegesceden Ende men seide mi banderside3019 3020 Dat ic hadde te ridene wide3020 Selke strate mochtic varen3021 Eric vonde moderbaren Weder man ofte wijf Die kerstendom hadde oft lijf3024 3025 Nv hebbic mi dies vorwacht3025 Ende hebbe spise met mi bracht Beide vleesch ende broet
[p. 159]
Ofts mi geuile oec noet3028 Ende goden colen claren wijn 3030 In twe butsele die hier sijn3030 Ane min gereide gehangen Dat icker toe mochte vangen3032 Wanneer dat ics hadde te done3033 Doe loech walewein. die coene 3035 Alsi die spise horde nomen Ende seide dat si te tide was comen Want sine hadden vitalge ne gene3037 No weder groet noch clene Noch wat drinken daer binnen 3040 Noch en wistent waer gewinnen3040 En haddi daer en gene brocht God hadde haers te tide gedocht3042 Ende maria sijn edel moder Doe seide gariet sijn broder 3045 Laet ons eten ende drinken gaen Ende den maeltijt anevaen+ Dies es te doene ende noet Ende waer es her lanceloet. Dat icken hier nine sie 3050 Broder her walewein. dat segt mie Ic soude gerne di waerheit horen Walewein. seide hi voer hier voren Om te soekene perchevale. Gariet antwerde nader tale 3055 Ende seide dat hine soect ende pine doet Dats altemale iegen spoet3056 Ons es te houe comen niemare Dat percheuale hermite ware
[p. 160]
Ende doget carine om sine sonden3059 3060 Hi heeft die waerheit ondervonden3060 Al sochti tot opten domesdach Tspere dat hi te soekene plach3062 Ende tgrael dat hijs nine vonde Dat comt algader bider sonde 3065 Die hi an sire moder dede3065 Ter seluer wilen ende ter stede3066 Daer hise int foreest liet Doe hi achterst van hare sciet Ende nine woude bliuen metter vrowen3069 3070 Doen bleef si doet van rouwen Die sonden hebbent hem benomen3071 Al was hire enewerf op comen3072 Te vindene tspere ende tgrael Hi moet sijn suuer ende noyael3074 3075 Van allen smetten van allen sonden Dies es die waerheit ondervonden Die gene die hebben sal tgeual3077 Dat hi tspere rasteren sal3078 Na sinen wille ende dat grael 3080 Om desen rouwe es percheual. In die hermitage^a geuaren3081 Des sijn te houe comen niemaren Ende hi heuet daer laten weten wale Ende van sinen broder acglauale
[p. 161]
3085 Daer af ontboet hi ons mede3085 Dat hi leget daer ter stede Biden oem sere gewont Maer die bode maecte ons cont Dat hi ane die bate es nv3089 3090 Her walewein. dat secgic v Nv laet ons eten ende keren Ter coninginnen. ward met eren Dat ontbiet v nv min vrowe3093 Ende lancelote. oec op rechte trouwe3094 3095 Maer ic ben droue ende es mi leet Dat hi mi es dus ongereet3096 § Alse dese redene hadde verstaen Acglauaels sone moriaen Ende dese redene hadde gehort 3100 Vrachdi om niemare vort Ofte daer ieman ware binnen Die hem mochte laten bekinnen Ende die rechte waerheit wiste Ende hem gewisen mochte bi liste3104 3105 Waer die hermitage stoet Hi souts gerne wesen vroet Daer sijn oem begeuen ware ter stont+3107 Ende sijn vader lage gewont Die clusenare seide lude ende stille3109 3110 Die scepinge hadde tsinen wille Ende den wint dat si v cont Hi souder comen eer auont3112 Hi seide dat hi den hermite cande Ende onder te watere ende te lande3114
[p. 162]
3115 Soe .xv. milen tot daer Dat wetic wel ouer waer Ic hebber so dicke gehort af Sint dat ic mi hier begaf Nv hort wies ic v vermane3119 3120 Sprac hi tote moriane Ouer den arm vander zee Daer gi toe vard min no mee3122 Banderside optie marine Hets een foreest het es in scine 3125 Dat alre meeste datmen weet3125 Ende dwilste ende lanc ende breet Maer alsemer comet^a in An dene side int begin Mogen si die hermitage vinden 3130 Die gene dies hen willen bewinden Binnen also corter wile3131 Alse te ridene ene mile Dies sijt seker sonder waen Alse hulp mi^b god sprac moriaen 3135 Daer salic noch tauont sijn Gaet naden wille mijn Mochtic minen vader sien Ende mi tgeluc mochte gescien In coerre vore gene haue3139 3140 Al vondic man dise mi gaue Hi sal oec houden sijn belof Eric sceden sal daer of Dat hi mire moder behiet3143 Doe hi achterst van haer sciet 3145 Ende lietse met groten rouwen Dat was dat hise soude trowen
[p. 163]
Ende nemen oec tenen wiue Maer met enen scarpen kniue3148 Motic noch tauont gehert wesen3149 3150 Oftic achter bliue van desen3150 Al ware hi noch enewerf min vader Hine volbringe sijn gelof algader3152 Hine vare met mi in moriane Hi mach der doet wel sijn in wane3154 3155 Ende hi begonste hem gereiden Alse die danen wilde sceiden § Doe seide min her gariet Oft god wilt het sal comen bet3158 Tuschen v ende vwen vader 3160 Dan gi hier segt algader Wi selen hier eten ende drinken Ende gi sult v bat bedinken3162 Dat radic v sidi vroet Vwen vader anders te done dan goet 3165 Ende ic mane v bider trouwen Die gi sculdech sijt onser vrowen Ende bi ridderscepe oec mede Dat gi mi doet ene bede+ Ende penst omt gode ende niet omt quade 3170 Ende werct bi heren waleweins. rade Daer af en gesciet v nember quaet Hi sal v geuen den besten raet Doen antwerde moriaen Hi sout gerne nv anegaen3174 3175 Mettien liet hi dese tale Ende gariet brachte vt ere male3176
[p. 164]
Ene dwelle^a cleine ende wit3177 Die vor gode liede wel sit3178 Die wel werdech sijn der eren 3180 Ende spreidese vor die heren Hi trac vort vter male Meer dan .vij. bi getale Credemicken wit alse een snee3183 Die hi daer hadde ic segs v mee 3185 Dat hise leide altemale Vor die heren optie dwale Hi reicte tam ende venisoen Dat hi hadde gereiden doen Daer hi snachs hadde gelegen 3190 Ende enen harts onder regen3190 Om datmen hem vroet maecte Dat hi den wildernesse naecte Om dat daer die ridderen leden Die hi sochte ende vor hem reden 3195 Om dat hi was op hare slage3195 Pordi lange vorden dage3196 Ende quam metter sonne opganc daer Hi reicte nv wijn claer Twe goede butsele vul 3200 Hine was niet algader dul3200 Dat hi des heme bedochte Dat hijt daer met hem brochte Op auenture waer hi quame3203 Die iet heeft hets altoes gename 3205 Ende om dese gode lijfnere Vergaten si sere harre dere
[p. 165]
Daer si dronken ende aten Si waren blide vtermaten Die drie ridders daer ter stede 3210 Ende die clusenare mede Dies si node souden vergeten Hine hadde met gedronken ende geten Ende doe dat eten was gedaen Wilde wech riden^a moriaen 3215 Doe seide die here her gariet Her riddere gi ontbeidet bet3216 Dan gi nv dus haestech sijt Gi sout hebben in corter tijt Comber te vindene vwen vader3218/19 3220 Werct bi onsen rade algader Hets vanden dage vele leden3221 Al waerdi toter scepingen gereden Eer gi quaemt banderside Gi had cort gnoech tgetide3224 3225 Doe seide walewein. sijn broder Alse die was vele vroder3226 Riddere ic segt v wat gi doet Van haestecheiden comt selden goet Dat v in eren moet becliuen+3229 3230 Soe biddic v tramer om bliuen Gine mocht den wech niet gestrecken3231 Ende ic sal mine wapine berecken3232 Ten siensten na mine macht3233 Ende in hebbe noch niet die cracht 3235 Te ridene daer ic wille wesen
[p. 166]
Eric werde bat genesen Margen salic vromer sijn3237 Dan selewi porren sonder fijn3238 Rechte alst begint dagen 3240 Oft god wilt mi sals bat behagen In alle die lede ende ter herten Ende sal hebben min daer smerten Dan ic doe op dese wile nv In wille niet bliuen achter v 3245 Noch letten noch oec ontbiden Wanneer gi henen sult riden Op auenture wie mi kinde3247 Ic hebbe hier viande gehinde Die mi beraden hadden wee 3250 Ende gerne doen souden mee Wisten si mi al hier ter stede Doe dede moriaen sine bede3252 Ende bleef den nacht daer al dure Ende telde hen daer sine auenture 3255 Ende her walewein. die dede gereden Sine wapine ende cleden Ende verscuren ende verclaren3257 Ende versachse daer si gearget waren3258 Maer dat heme meest deerde 3260 Dat was die rouwe van sine swerde3260 Dat hijt soe hadde verloren Het was bouen menech vt vercoren Wat holpt dat ict maecte lanc Des smargens als die dach ontspranc 3265 Ende scone verbarde ouer al Opten berch ende in dat dal Doe gereiden si hen allegader Ende walewein. der auenturen vader
[p. 167]
Alse die danen wilden riden 3270 Ende daer langer niet ontbiden Sine wilden hen nember sparen3271 Doe seide walewein. hi wilde varen Om lancelote. die met hem sciet Van houe daer hi artur liet 3275 Hine mochte niet wel weder keren Sonder hem met enegen eren Ende hine wiste niet hoet hem stoet Hi souts gerne wesen vroet Hoe hem vergaen sine auenturen 3280 Ende dan keren in corter vren Wouts hem god also gehingen3281 Ende lancelote. met hem bringen Ende staen der coninginnen. in staden3283 Hier af so was hi beraden3284 3285 Ende dat hijs anders nine dade Dor iemans bede dies hem bade Hier omme was droue gariet Ende seide dat walewein. keerde bet Ende stonde te staden sinen oem3289 3290 Ende name van sinen lande goem+3290 Ende vertroeste daer sine lieden3291 Maer dit ne mochte niet bediden3292 Dat sijs hem baden dire waren Hine wilt eer te lancelote. varen 3295 Ende weten oft heme iet deert Her gariet gaf hem sijn swerd Dat goet was ende claer3297 Doe si orlof namen daer Onderlinge onder die heren
[p. 168]
3300 Want walewein. wilde niet keren Eer hi lancelote. hadde gesproken Ende seide bi hem soude niet sijn tebroken3302 Tgode geselscap van hen beiden3303 Hi seide hi souden weder leiden 3305 Ten houe daer artur toe behorde Ende houden sine vorworde3306 Alsi daer toe waren gereedt Ende gewapent ende gecleedt Saten si op hare paerde 3310 Alse te varne harre vaerde3310 Si namen orlof anden goden man Aldus so porden si van dan Walewein. hadde den wech bestaen3313 Ende gariet ende her moriaen 3315 Geleidene ene corte wile3315 Om die mate van ere mile3316 Elc seide anderen sijn gedochte Walewein. sprac soe hi irst mochte Soudi met lancelote. keren 3320 Mochti ende die gene onneren3320 Die sinen oem hadden geuaen Ende seide broder dit doet verstaen3322 Der coninginnen. mire vrouwen Ende groetse mi met goder trowen 3325 In wil niet dat gi vorder rijt Noch langer hier met mi ontbijt Want v en waers niet te bet3327 Doe kerde weder her gariet Ende her moriaen hi beual3329
[p. 169]
3330 Gode ende sinen heilegen al Waleweine. ende hi hem weder Elc sach anderen di trane neder Vten ogen lopen ter vart Ouer mont ende ouer bart 3335 Doe si daer van een scieden In mocht v wel niet bediden Wie dipelike ende hoe sere Walewein. dancte alre ere Moriane dat hi hem behelt3339 3340 Sanderdages dlijf opt felt Daer hi dleuen hadde verloren En ware hi ende god te voren3342 Van waleweine. latic hier bliuen Ende sal van moriane scriuen ^a 3345 Dauenture^b doet ons verstaen Alse gesceden was moriaen Ende gariet si reden bede Weder toter wegescede Si drogen ouer een onder hen beiden3349 3350 Datsi niet ne souden sceiden. Vore si quamen te sinen vader+ Dus so voren si beidegader Want moriaen hem doe swoer Om dat gariet met hem voer 3355 Mochtijt^c hijt sinen oem geraden3355 Ende sinen vader si souden in staden Varen arturs wijf der coninginnen.
[p. 170]
Ende hulpen haer weder dlant winnen Om dit belof op dit beheet3359 3360 Voer gariet met hem gereet Ende soude moriane gebringen3361 Doe si quamen ter scepingen Vertelde hem daer moriaen Hoet hem te voren was vergaen 3365 Doe hi daer ouer waende varen Ende seide hine vant moderbaren Van allen die hi hadde vernomen Dine in sijn scep liet comen Dor dies wille dat hi sceen3369 3370 Soe groet so sward ouer een3370 Sine waendens niet genesen3371 Ende vruchten dat di duuel had gewesen Si waren alle van mi veruart Ende togen bat in ter zeeward 3375 Nv siet her gariet wat gi raedt Ende hoemen dese dinc begaedt3376 Dat wi dwater mogen liden Daer nes geen weder striden3378 Es dat sake dat si mi sien 3380 Die daer sijn selen vlien Ter zeeward hebben si mi vernomen Ic vruchte wine selen niet ouer comen Doe seide min her gariet Soe donct mi gedaen bet 3385 Na dien dat ic can verhoren Dat ic selue vare voren Ende ic een scip vore hure3387 Gi sult mi volgen nv ter vre Ende eest dat icker come binnen
[p. 171]
3390 Ende min ors in mach gewinnen3390 Ende daer mede den verman In laten niet sceden van dan3392 Toter wilen dat gi sijt comen Ende god hi mote mi verdomen 3395 Sprac die here her gariet Al soudi werden vter wet3396 Tirsten dat hi v siet3397 Oftics heme verlate iet3398 Hine sal ons voren an dander lant3399 3400 Oft ic sals nemen soe swaren pant3400 Hem ware beter waer hi versonken Ende in des zewes gront verdronken Doen antwerde moriaen Gi hebt den besten raet anevaen3404 3405 Dimen mochte geuisieren3405 Nv rijt henen sonder finiren3406 Tes gi gehuert enen boet3407 Dien gi vint vast ende groet Ende die ons mach ouer dwater leiden 3410 Ic sal achter bliuen ende ontbeiden Tes gi hebt v dinc begaet3411 Ic wille doen dat gi mi raet+ Dus sciden si onder hen tween Ende gariet reet al in een3414 3415 Tes hi ter scepingen quam3415
[p. 172]
Daer hi enen boet vernam3416 Die wel was sijn geuoech3417 Hi boet heme goeds gnoech Dat hine maer banderside3419 3420 Ende hi langer niet ontbide Hi leide den verman tgelt in di hant Ende hi gereide sijn gewant3422 Dat seil ende sijn getouwe mede Dies hem berau scire ter stede3424 3425 Doe gescepet was sijn part3425 Ende hi gereet was op sine vard3426 Quam daer moriaen geuaren Swarter dan nie moderbaren Die kersten man hadde gesien 3430 Ende die verman wilde vlien Tirst dat hi moriane bekinde Ende hi hem quam so gehinde Hi hadden gesien anderwarf Hem dochte dat hi van vare starf 3435 Hine conde beroren niet een let3435 Doe vragede hem her gariet Her verman wat es v gesciet Bi gode het es om niet Gi selt ons ouer voren sciere 3440 Nv en maket ons niet te dire3440 Ofte dit wert v leste dach Bi onsen here die vele mach3442 Waer af eest dat gi v ontsiet3443 Dit en es die duuel niet
[p. 173]
3445 Hine sach noch nie die helle Laetten in hets min geselle3446 Dat radic v wel gereet3447 Doe moestijt doen al waest hem leet Hi sach hine mochte bat gescien3449 3450 Hine mochte ontlopen no ontflien Ende als hine hadde in sinen boet3451 Moriaen die was harde groet Daer hi sere af was veruaert Ende hi gesceept hadde sijn part 3455 Dat harde starc was in scine3455 Staken si scep vander marine Ende seilden in ter zee ward Die verman was sere veruard Alse die waende sijn verbeten3459 3460 Alse moriaen was geseten Dedi af sinen stalijn hoet3461 Doe waende di verman wesen doet Ende versuchte harde gedichte3463 Doe hi sach moriaens ansichte 3465 Waendi dat geen kersten ware3465 Gariet vrachdem doe om niemare Ofte daer ridders waren leden Daer die een af hadde bescreden3468 Een roet ors ende rode wapine 3470 Ende een ander die hadde in scine Des conincs. arturs teken an Oft hijs hen iet berichten can3472 Dat hijt doe dor sine bede+ Oft hire iet sach oft ne dede
[p. 174]
3475 Hi souts hem weten groten danc3475 Die verman seide en es niet lanc3476 Dat icse hadde in minen boet Die een riddere hadde wapine roet Ende een roet ors oec mede 3480 Ende dander was gewont ter stede Ende hadde oec arturs teken an Ende ic kinne wel seide di verman Die ridders die getekent sijn Met arturs tekene. gi sijt in scijn 3485 Oec sijn riddere donct mi an desen Si wilden beide ouer wesen3486 Ende ic vorese ane dander lant Dat hen was wel ombecant Dat hordic wel an hare sprake 3490 Ende si dochten mi tongemake3490 Harde sere in weet wat meende3491 Ic sach dat die een weende Dat hem di trane wel gedichte Lipen ouer sijn ansichte 3495 Ende doe icse brachte banderside Die riddere dire was omblide Vrachde mi oftic iet ware vroet3497 Waer daer ene hermitage stoet Daer een hermite woende in 3500 Doe wisdict hem mer no min3500 Dus voren si met deser tale Sprekende van hen beiden wale Toter wilen ende ter stonden Dat si dat sant vonden 3505 Doe wiesde hen di verman Dien wech te varne van dan
[p. 175]
Al daer die hermitage stoet3507 Ende maecte hen des weges vroet3508 Dus liten si den verman bliuen 3510 Die grote bliscap ginc driuen3510 Dat hire quite was met eren3511 Dus voren wech die heren Toter wilen dat si geraecten Daer si der hermitagen genaecten 3515 Si quamen daer sise staende vonden Si beetten neder ende bonden Haer orsse alle beide daer voren Ende ripen datment mochte horen Laet in ter goder wilen ontoe3519 3520 Die garsoen quam ter porten doe3520 Ende vrachde hen wies si begerden3521 Ende oft hen enege saken deerden Dies si berecht wilden wesen3523 Her gariet sprac binnen desen3524 3525 Ende bat den knape dor genade3525 Datmen heme spreken dade Den hermite ende acglauale Die bode keerde metter tale3528 Daer hi den hermite ende acglauale vant 3530 Ende seide hen daer alte hant3530 Dat hi twee ridders hadde vernomen Die daer waren ter porten comen Deen was een scone man Ende die wapine die hi droech an+ 3535 Ende also was die ander mede
[p. 176]
Maer sine wapine ende sine lede Ende dat icker an gemerken mochte3537 Was vele swarter dat mi dochte Dan enech roec oft atrament3539 3540 In weet niet oft gine kint Oft iet wet van haren saken3541 Si seiden dat si v gerne spraken Si baden mi sere alle beide Dat ic hier quame ende v seide 3545 Acglauale diet wonder dochte Ginc ter porten so hi best mochte Ende sijn oem die clusenare Die hem volgede oppenbare3548 Acglauael sach vt ten wikette3549 3550 Ende ward geware van gariette3550 Die heren waleweins. broder was Ende hi bedachte hem wel das Dat hi behorde tarturs houe Ende hi werdech was van groten loue3554 3555 Al was hi niet so wel becant Alse walewein. sijn broder achter dlant3556 Hi ware starc riddere ende coene Ende vernaemt van groten doene3558 Deen groette den anderen als hine sach 3560 Her gariet sprac die vele mach3560 Here moet v eren ende minnen Ende alle die met v sijn daer binnen Acglauael sach op moriane Ende mercte sere sine gedane 3565 Ende pensde sere in sijn gedochte
[p. 177]
Wat riddere dat wesen mochte Om dat hi was also gedaen3567 Ende moriaen ginc bi hem staen Ende vrachde hem oft hem iet gedochte3569 3570 Dat hi heren lancelote. sochte Ende dat hi in morianen quam Daer hi ene ioncfrowe. vernam Dier hi gaf sine trouwe Ende hadde te done metter ioncfrowe.3574 3575 Ende dat hi omt soeken van haer sciet3575 Hi vrachde ofts hem gedachte iet Ende gaf haer sine trowe te pande3577 Ende voer alsoe vten lande Ende seide hi soude weder keren 3580 Tharen vromen tharen eren3580 In moriane soe hi irst mochte3581 Echt vrachdi oft hem gedochte3582 Acglauael die antwerde hen Ende seide her riddere ic ne ben 3585 Die gene niet dies loechenen wille Maer ic hebbe selden geweest stille3586 Ic sochte lancelote. enen tijt Daer na haddic onlange respijt3588 Doen ic minen broder brachte te houe 3590 Daer hi in ward van groten loue3590 Ende doen hi riddere was gedaen3591 Moestic met hem ene vart bestaen3592
[p. 178]
Dier hi niet wilde laten achter3593 Want hi wilde wreken den lachter3594 3595 Die onsen vader was gedaen+ Ouer menech iaer seldi verstaen3596 Minen broder was doen weten Dat onse viande hadden beseten3598 Ons erue dat ons soude sijn bleuen 3600 Daer si onsen vader vte verdreuen Dit wildi wreken ende sparen niet3601 Ende hier ombe haddewi menech verdriet Eer wijt weder conden ontfaen Doch hebwi soe vele gedaen 3605 Dat wijt weder hebbe vercregen Ende hebbense alle doet geslegen Die onse lant hadden beseten Maer dat ic der ioncfrowen. hebbe beheten3608 Daer af sijn leden vele der iare 3610 Dat ic geloefde te comene thare3610 Dat heeft mi noet sake gedaen Nv eest mi an min oude gegaen3612 Ende hadde noet dat ic mi bedochte3613 Vort meer ende bi rade wrochte3614 3615 Ende ic ben die gene die nine weet Ende mi es die waerheit ongereet3616 Oft si leeft ofte ne doet Daer gi af sprect ic bens niet vroet Doen antwerde heme moriaen 3620 Ic salre v meer af doen verstaen Si es min moder ende noch leeft
[p. 179]
Die gene die vwe trowe heeft3622 Ende gi here sijt mijn vader Wildi hier af lien algader3624 3625 Dor ende dor mine bede3625 So dodi wel ende houeschede3626 Gi wont mi met vwen liue3627 An hare die gi sout hebben te wiue Haddi gehouden vwe gelof3629 3630 Nv sijt wel bedacht hier of Oft gijs wilt lien ofte ne doet Ende maect mi der talen vroet Doe gi sciet van mire moder Noch salics v maken vroder 3635 Si droech mi al ne wist sijs niet3635 Dus sijn here die saken gesciet Acglauael antwerde doe hem Bi gode her riddere ic bem Die wel geloeft dat gi sprect 3640 Ende datter ioncfrowen. an mi gebrect3640 Dat icse hebbe dus bedrogen Ende mine vorworden gelogen Hier af willic minen mesdade Noch beteren bider gods genade 3645 Ic sal noch haer hulde gewinnen3645 Gi sult comen met mi hier binnen Met minen oem ende minen broder Si selen ons des wel maken vroder Alsi horen onser beider sprake 3650 Wi selen wesen wel te gemake Doen ontede hi dat wiket Elker herten mochte sijn te bet3652
[p. 180]
Die de redene hadde verstaen Hoe acglauael ende moriaen 3655 Hen onder helsden ende custen3655 Elker herten mochs te bat lusten+3656 Die hadde gesien ende gehort Hare ende hare word Ende ho vrindelijc met minnen 3660 Si alle drie gingen daer binnen Daer men hars nam gode ware3661 Acglauael vertelde daer nare Sinen oem ende percheuale Altemale in warre tale3664 3665 Sine dinge ende gincse nomen3665 Ende hoe dat daer sijn sone es comen Alse dit percheual. hadde verstaen Men sach soe blidelike ontfaen3668 Enen riddere alse percheual. dede 3670 Sinen neue al daer ter stede Ende die clusenare also wale Die bliscap entie scone tale Diemen daer den riddere togede3672/73 Ende hoemen om haer gemac pogede3674 3675 Ende om hen te dienne te danke3675 Van sulken ate van sulken dranke Alsi daer consten doe gewinnen3677 Ende diesmen vinden mochte daer binnen Dies auons en waser niet el 3680 Dan grote bliscap ende spel3680
[p. 181]
Die deen vanden anderen maecte3681 Ende tirst datten heren vaecte Gingen si slapen alsmen daer plach Tote datmen verbaren sach den dach 3685 Ende tes die sonne scone sceen Die ridders lagen onder hen tween Langer dan dermite dede Die sine getide ende sine gebede Hadde gelesen ende gesongen 3690 Van dat die dach was ontsprongen Tot dattie heren op waren gestaen Ende hadden haer cleder ane gedaen Doe sprac moriaen tsinen vader Als gi moget horen allegader 3695 Ende seide hi wilde danen riden Ende gerne wist hi sonder striden3696 Oft hi wilde comen tsire moder Dies so wildi wesen vroder Ende doen al dat hi hare behiet 3700 Doen hi achters van haer sciet Dor gode ende dor sine doget3701 Ende hi hem daer mede verhoget3702 Hi telde hoe si moesten deruen3703 Van haren lene van harre eruen 3705 Dat haer quam van haren vader3705 Het was hare ontwiest algader3706 Bider wet van dien lande Nochtan was haer meer di scande Dan die scade die si coes3709 3710 Dat haer sone hiet vaderloes Ende si niet en conde betogen3711
[p. 182]
Noch gebringen vor ogen Dien rechten barsculdegen man3713 Die mi an haren liue wan 3715 Doen seide acglauaen^a sijn vader Ic sal v berechten al tenegader3716 Al vt ende vt hoet met mi staet+ Ende secgen v al minen raet Nv geloeft mi wel van desen 3720 V en sal niet gelogen wesen3720 Alse vele alse van enen worde3721 Alse moriaen di tale horde Antwerdi weder sinen vader Hi louet wel also algader3724 3725 Dus bleuen daer alle met vlite3725 Ende dageden metten hermite3726 Doe die dinst was gedaen3727 Si waren vele bat^b ontfaen Van al datmen volbringen mochte3729 3730 Al leidicker an mine gedochte3730 Dan ic v wel gesecgen can3731 Moriaen sprac sinen vader an Hine wilde achter laten niet Dat heme sijn vader behiet 3735 Dat hine berichten soude Van dat hi begerde ende woude Ende vermanes echt sinen vader3737 Dies hem vroet maecte algader
[p. 183]
Ende seide dat hem te voren quam3739 3740 In enen droem daer hijt vernam Dat hi reet al enen dach Dat hi anders nine sach Dan wildernesse ende wout Ende scone bome menechfout 3745 Bi wilen so docht mi mee3745 Ondertiden hagel ende snee3746 Bi wilen docht hem dages heet Soe dat hi hadde menech leet Bi wilen sach hi sonnescijn claer 3750 Bi wilen demsterheit daer naer3750 Ende hi sach achter dien foreesten3751 Lopen alre tiren beesten3752 Ende liede oec ionc ende out Sach hi gaen achter dwout 3755 Dit dochte hem in drome al3755 Maer hine hadde niet tgeual Dat hi iweren ware comen Daer hi herberge hadde genomen3758 Binnen algader deser stonde 3760 Tirst dat naecte den auonde Doen dochte mi dat ic sach Doe hem verdonkerde die dach Enen toren staen gewracht Diemen met en gere cracht3764 3765 Lichte niet mochte gewinnen3765 Maer hine mochter geen dore an kinnen3766 Alse ane andere torre staet3767
[p. 184]
Binnen desen sach hi enen graet3768 Harde hoge opward gaen 3770 Ende ene dore daer tenden staen3770 Alse hoge alse ene kerke Ende van harden diren gewerke3772 Dochte hem die dore wesen Al ware een siec hi mochte genesen3774 3775 Vander claerheit van daer binnen Diemen daer sach ende mochte bekinnen Die dochte hem hemelrijcs genoet3777 Ende elke trappe was gulden roet+3778 Die daer ane den graet stoet 3780 Doe pensdi in sinen moet Op dattie trappen waren so goet3781 Hi souder op setten sinen voet Ende soutse tellen altemale Hoe vele datter ware bi getale 3785 Dat hi daer na versecgen mach3785 Dat hi dat grote wonder sach Doe hire sestech was leden Ende hi op dandere soude sijn getreden Doe en sach hire ene niet3789 3790 Van allen die hi beneden liet Sonder die gene daer hi op stoet3791 Ende die hi hadde onder den voet Ende bouen hem sach hi ne gene Doe docht hem di dore vanden stene3794 3795 Wel wesen vort alse hoge Alsmen scieten mochte met enen boge
[p. 185]
Dus mocht hi vort no weder3797 Doe sach hi vor hem ter eerden neder Staen serpente ende wilde beren 3800 Gelijc oft sine wilden verteren3800 Ende hadden die kele wide ontaen3801 Gelijc oft sine souden ontfaen3802 Ende gaepten wide metten monden Oft sine gerne hadden verslonden 3805 Si dochten hem na heme haken3805 Hi sager slangen ende draken Die alle sagen op ward Met dat ic dus ward veruard Gebrac mi die trappe mede3809 3810 Ende ic viel neder daer ter stede Daer hi sach onder gene draken3811 Ende vanden groten ongemaken Ward hi ontwake ende sliep nemme3813 Die droem dede hem harde wee 3815 Daer heme dit te voren quam Doe was hi erre ende gram3816 Ende hine wiste wat dat spelde3817 Den droem die hem vertelde Maer sijn herte seide hem te voren 3820 Dat hem smerte ende groten toren Ende daer toe groet arbeit naecte3821 Sint geuiel dat hi geraecte Daer hi vant enen vroden clerc3823 Ende hi vertelde hem dit werc3824
[p. 186]
3825 Dat hem te voren was comen Ende alsi die redene hadde vernomen Ende verstaen oec harde wale Soe verteldi heme altemale Van onsen lande clein ende groet 3830 Dat wi daer omme in groter noet Ende in vresen souden wesen Eer wi weder quamen te desen3832 Want die borge starc waren sere Ende machtech was elc here 3835 Daer omme seidi ons die dinge Dat mi ende minen broder sonderlinge3836 Dese dinc soude werden te sure3837 Oec seidi ene andere auenture Van minen broder percheuale+ 3840 Ende vanden spere ende vanden grale Dat die guldine trappen al daer Theilege grael ware vor waer Ende dat percheual. dat soude hulpen winnen Ende steruen soude dan daer binnen 3845 Dus maecte hijs mi vroet Ende die dore die daer stoet Ende die graet des gelike Dat betekent oec hemelrike Ende dlicht datter was binnen 3850 Daer met mochtment bekinnen Ende die trappen die daer lagen Betekenden percheuals. dagen Dat secgic v hier sekerleke Elke enen dach oft ene weke 3855 Oft int inde ene maent3855 Dies sijt seker ende nine waent Also lange sal hi leuen Ende dan sal hi sliues begeuen3858
[p. 187]
Ende dat v die trappen gebraken 3860 Dor vwe sondelike saken3860 Gi waerd wel na ouer comen3861 Ende had v sonde niet genomen3862 Ende die beren ende die draken Ende die slangen die daer haken 3865 Dat was teken wetet wel Sekerlike ende niwent el3866 Die duule waenden v hebben vonden Tharen dele in vwen stonden3868 Ende geuoert ter eweliker hellen 3870 Dus ginct die meester vertellen Hem algader sinen droem Ende hiter hem op nemen goem3872 Ende werken bi vroden rade Hastelike ende niet te spade3874 3875 Hi soude hier onlange sijn Want het naecte sinen fijn3876 Liue soene seide acglauael Doe liet min broder tspere ende tgrael Ende die auenturen die hi sochte 3880 Ende quam hier so hi irst mochte Te minen oem den hermite Ende cleetde hem met sinen abite3882 Dor dat mi die clerc dit seide3883 Dus si wi hier nv allebeide 3885 Ende min broder heeft hem begeuen3885 Om te beterne sijn leuen Ende ic ben oec nv ongesont
[p. 188]
Want ic was toter doet gewont Ende gequetst ende gefrotsiert3889 3890 Soe dat mi die macht falgiert3890 Ende gaet mi nv an min gesonde3891 Dus bleuic hier nv ter stonde Met minen broder met minen oem Om dat si mins souden nemen goem3894 3895 Ende ic min ziele met hen beware3895 Ende gi wilt dat ic met v vare Tuwer moder in moriane Nv benic wel in enen wane3898 Daer te varne waer ic genesen3899 3900 Ander sake en es te desen+3900 Ic vore gerne met v daer Dat mogedi weten ouer waer Om v ere ende te beterne v scame3903 En ware dat ic die doet nine name 3905 Maer ic hebbe tgeloue soe goet3905 Op minen oem die es soe vroet Dat hi mi vor gode sal verdingen3907 Ende te sire bliscap bringen3908 Nv merct sone onser beider vromen3909 3910 Nadien dat mi nv es comen3910 Ende na dat gi cont verhoren Gelijc dat ic v seide te voren Geraet mi dbeste nv algader
[p. 189]
Na dien dat ic ben v vader 3915 Soe sidijt sculdech te done wel3915 Soe wie die sake vore geuel3916 Tuscen mi ende vwer moder Moriaen seide doe waric vroder Dan gi ic rider toe geerne3919 3920 Maer mi staet wel tontberne3920 Dat vwen liue mochte deren ende scaden In can v anders niet geraden Dan gi hier blieft toter stonde Dat gi hebt weder v gesonde 3925 Die coninc. artur es geuaen Ende sijn lant es bestaen3926 Ende sere bracht onder dnet3927 Hier es sijn neue heer gariet Die met mi al hier es comen 3930 Ende daer ic die warheit an hebbe vernomen Ic sal met hem te houe riden Dor sine ere ende daer ontbiden Tot dat gi sijt gans ende gesont3933 Ende sal weder keren hier ter stont 3935 Alsic wane dat gi genesen sijt daer of3935 Ende hout mire moder haer belof3936 Dats v god danke ende ment v prijst So worde mire moder weder gewijst3938 Tgoet dies si es onteerft 3940 Ende des si lange heeft gederft Ic sal varen ende gi sult bliuen Daer v al goet mote becliuen3942
[p. 190]
Ic sal hulpen der coninginnen God late mi sulken lof gewinnen 3945 Dat hare te baten moet comen3945 Ende mi teren ende te vromen3946 Ic sal keren des sijt gewes3947 Alsic wane dat tijt es Ende vwes gedinken alse mins vader 3950 Des dancten si moriane algader Hen dochte doe die beste raet Dien hire to gaf na dien dat staet3952 Gariet ende oec moriaen Baden percheuale. sonder waen3954 3955 Dat hi mede mochte varen Die coninginne. hulpen bewaren3956 Ende den coninc. artur verloesten3957 Ende sijn lant hulpen vertroesten3958 Hi dede hen daer af doe een belof 3960 Wils hem sijn oem geuen orlof3960 Doen baden sijs den oem al daer+ Ende acglauael baets oec daer naer Soe uele dattie oem dede Done sachmen nie te gere stede3964 3965 Blider liede dan si waren Dat percheual. mede soude varen Dus nam si orlof ende voren danen3967 Nv latic dese ende sal vermanen3968 Hoet met lancelote. es vergaen 3970 Die dat dier wilde doet slaen

[p. 191]
Hoe lanceloet. dat dier verwan ende hone walewein. verloeste [..........]^a Nv^b maect ons dauenture cont3971 Dat lanceloet. reet ter seluer stont Doe hi van waleweine. sciet Ter wegesceden ende lette niet3974 3975 Eer hi quam int woste lant Daert dat dier al hadde gescant3976 Nv woende daer ene ioncfrowe. binnen Die wide ende side dede bekinnen3978 Wie dat dier gedoden conde3979 3980 Dat sine soude nemen optie stonde Tenen man al haer lijf3981 Men sach nie so sconen wijf Ende dat lant was hare algader Nv woende daer bi een verrader 3985 Een riddere dise minde sere3985 Ende die wachte in allen kere3986 Na dat dier oft ieman quame Die hem daer sijn leuen name Dat hi dien verraden mochte 3990 Dat hijt metten liue becochte3990 Ende hi dan hemelijc dade verstaen3991 Dat hijt gedoet hadde sonder waen3992 Dus voer lanceloet. soe verre vort
[p. 192]
Dat hi es comen daer hi verhort 3995 Heeft dat vresselike dier Dat in sine warande lach ongehier3996 Lanceloet. sach daer helme ende speren Ende wapine. hi mocht hem verueren3998 Van menegen riddere diet hadde doet3999 4000 Ende die bene die daer lagen bloet Daert dat vleesch af hadde geten Tirst dat lanceloet. conde geweten Waer dat dier te licgene plach Ginc hi daerward dat hi mach 4005 Ende doen dat dier ward sijns geware Quam geulogen in dier gebare4006 Oft die duuel hadde gewesen Ende aneuerde lancelote. binnen desen4008 En ontsach swerd no spere 4010 Noch gene cracht no gene were Ende lanceloet. opt dier stac4011 Dat sijn spere ontwe brac Nochtan en quetstijt niet .i. scelle4013 Noch en ginc hem inden velle4014 4015 Doe trac lanceloet. sijn sward Ende sloech dat dier met groter vard Maer en scaedde hem niet een twint4017 Ende scoet lancelote. daer omtrent4018 An die kele ende scordene soe4019 4020 Dats lanceloet. ward harde onvroe Want hi trac hem den halsberch dore Ende maecte hem ene grote score+4022
[p. 193]
Recht al toten liue toe Ende hi wondene mede daer toe 4025 Anderwerf scoet hi hem an4025 Ende sloech op hem maer het ne can Hem een twint niet gederen Doe ginct^a op lancelote. soe geberen4028 Ende scordene toten voten daer naer 4030 Ende gaf hem menege wonde daer Ende blies op hem sijn venijn En had gedaen een vingerlijn4032 Dat lanceloet. hadde an sine hant Hi waer daer vanden venine thant4034 4035 Doet bleuen opter stede Doe quam dat dier gesprongen mede Gapende so wide oft met geninden4037 Lancelote. soude altemale verslinden Ende lanceloet. wachtet daer ter stont 4040 Ende stac hem tswerd inden mont Ende croet in toter herten toe4041 Dat dier creet so vresselijc doe4042 Datment horde wel twee milen Ende die verradere die tier wilen4044 4045 Al dese dinc hadde bespiet Doe hi den crete horde letti niet Endereet vaste ter waranden ward4047 Want hi horde wel an die gebard4048 Dat gene dier doet es bleuen
[p. 194]
4050 Doe hi daer quam van hire beneuen4050 4050 Lancelote. sitten die tien stonden Verbant daer sine grote wonden Dier hi menege hadde ontfaen4053 Die riddere begonsten te clagen saen4054 4055 Ende ginc bi hem ende seide daer naer Dat hi hem sal verbinden daer Sine wonden harde wel Die ondedege riddere ende fel Quam tote bi lanceloets. side 4060 Ende stal hem sijn swerd ter seluer tide4060 Ende spranc van hem ende gingen slaen Ende wondene daer so sonder waen Dar hi neder viel alse doet Doen dit sach die verradere groet 4065 Waendi dat hi doet ware Ende liten licgen ende ginc daer nare Daer dat dier gelegen was Ende sloech hem af daer na das4068 Den rechten voet ende souden dragen4069 4070 Der ioncfrowen. daer ic af hebbe gewagen4070 Die hi waende hier met winnen Ende her walewein. die hierenbinnen4072 Soe verre was comen nv ter stede Dat hi vernomen hadde die waerhede4074 4075 Dat lanceloet. dat dier hadde vonden Quam hem geuolget nv ter stonden Rechte binnen dire waranden Daer die verradere alte handen4078 Lancelote. hadde alsoe gewont
[p. 195]
4080 Ende den voet genomen nv ter stont Ende was op lanceloets. ors geseten Dat walewein. wel kinde die here vermeten4082 Doen hijt den genen riden sach+4083 Ende lancelote. die gewont daer lach 4085 Reet hi vaste ten genen ward Ende heeft getrect sijn gode sward Ende seide her mordere gi bliuet hier Gi hebt verslagen om dit dier Minen geselle dat sie ic wel 4090 Die ondage riddere ende fel Hadde gerne ontreden daer4091 Maer walewein. was hem soe naer4092 Dat hi nine conde ontgaen Ende ginc daer op hem soe slaen 4095 Dattie ander moeste beiden Hi ginckene daer also bereiden Dat hi bidden moeste genade Walewein. ward doe also te rade Dat hine vor lancelote. wille bringen 4100 Eer hine daer wilt laten verdingen4100 Dus sijn si daer comen allebeide Ende lanceloet. die vanden leide Becomen was vander ommachte4103 Daer hi in gelegen hadde onsachte 4105 Ende hi waleweine. ward geware Riep hi ouer den mordenare4106 Dine daer gemort heeft al bloet4107 Liue geselle slatene doet4108 Wetic dat hi doet si nv 4110 Ic saels te saechter steruen secgic
[p. 196]
Doe lanceloet. dese sprake seide En was daer gene langer beide4112 Walewein. en sloech hem aue thoeft4113 Doe ginc hi clagen dies geloeft 4115 Sinen geselle ende seide here Mogedi genesen nembermere Dat laet mi nv al hier verstaen Ic sal v wel in staden staen Lanceloet. seide ende dede verstaen 4120 Hoe hi den dire was ontstaen4120 Ende hone na die verradere wonde4121 Dat nemt mi meest mine gesonde4122 Maer mochtic igeren te rasten wesen4123 Mi donct ic soude wel genesen 4125 Doe was walewein. harde blide Ende bant hem sine wonden tien tide Met selken crude die daer toe dochten4127 Dat si niet bloden mochten4128 Ende nam lancelote. ende setten op sijn part 4130 Ende keerden omme ten clusenare ward Soe si best conden mochten Si waren doe in dire gedochten4132 Mochten si daer comen tier stont Datten walewein. soude maken gesont 4135 Dus reden si tot dier stonden Dat si die cluse hebben vonden Niet lange sone sijn si daer comen Sine hebben moriane vernomen4138 Endegariette ende percheuale 4140 Die daer quamen nv ten male
[p. 197]
Doe was daer bliscap menechfout Die clusenare dede met gewout4142 Spise gereiden te sinen gasten Si daden lancelote. daer te rasten+ 4145 Soe si best mochten ende conden Elc vertelde anderen tien stonden Hoe sine dinge sijn vergaen Ende moriaen dede oec verstaen Van sinen vader sine saken 4150 Dien nacht waren met gemaken Tes clusenaren. dat si v cont Des anderdages doe lanceloet. verstont Hoet metter coninginnen. es comen Al sout hem al die werelt vromen4154 4155 Hine ware daer langer bleuen niet Noch om wonde no om verdriet Want hi seide hi ware genesen Ende hi wilde ember te stride wesen4158 Dus moesten si riden ember doe 4160 Waest lief oft leet smargens vroe Sine sparden doe genen dach Al ridende walewein. ten wonde sach Aldus redense al saechte vort Tessi niemare hebben verhort4164 4165 Van harre vrowen der coninginnen^a Die was beseten in allen sinnen4166 Vanden coninge. van yrlant Hi hadde verwst ende verbrant4168 Soe vele men mochs niet geweten4169 4170 Haer seluen hadde hi beseten4170
[p. 198]
In enen casteel daer hi lach voren Hi hadde in diren ede gesworen En gaf si haer niet op met minnen4173 Ende mochti den casteel gewinnen 4175 Hine souder nieman speren4175 Van allen dire binnen waren Te done soe groten lachter4177 Men souder spreken omme hier achter4178 Ende haer seluen als te voren4179 4180 Dit hadde die coninc. daer gesworen Bi sire crone ende bi al Daer men coninc. bi gelouen sal Ende hen te doene sware scande Doe si quamen in arturs lande 4185 Die heren daer ic af doe verstaen4185 Sagense enen casteel sonder waen Daer een water ombe liep4187 Dat harde breet was ende diep Dine dede maken was wel bedocht4189 4190 Die casteel was wel gewrocht Vten gronde van grauwen stene4191 Di coninc. artur hadde borch negene Daer hi hem op meer verliet4193 Ende dine was noch verloren niet 4195 Maer en hadde niet langer dach4195 Tfolc datter binnen lach Dan sire bi dage vte varen4197 Ende diemen daer na mochte beuaren4198
[p. 199]
Daer waren anders an gene genaden4199 4200 Men daetse siden oft braden4200 Dit haddi coninc. daer gesworen Die sander dages soude comen daer voren4202 Ende die dlant hadde gesaect4203 An hem ende godeloes gemaect4204 4205 Ende menege weduwe ende wese+4205 Dlant was in groter vrese Bider scaden die si nv namen4207 Doe sagen die heren die daer quamen Dat volc vlien ende vluchten4209 4210 Haer goet alse die vruchten4210 Het ginc met hen al vten spele4211 Si gemoetten volx vele Beide man wijf ende kinder Die dat lant ruemden ginder4214 4215 Si dreuen die beeste si drogen tgoet Sulke gereden sulc te voet Hen dochte sine mochten niet bet4217 Doen vrachde her gariet Enen man dien hi gemoette 4220 Ende dien hi houeschelijc groette Om dat lant ende om niemare Ende wat daer den volke ware4222 Dat si daer dus sere vlien Die gode man antwerde mettien4224
[p. 200]
4225 Si wanen hebben al verloren4225 Die coninc. sal hier comen voren Te desen castele die hier staet Die liede en weten genen raet Si verlisen goet ende al 4230 Hier es gesciet groet ongeual Dordeel es ouer ons gegaen4231 Die coninc. artur es geuaen Wine weten in wat staden4233 Hi was belegen ende verraden4234 4235 In een foreest daer hi voer iagen Daer waest dat wine achters sagen4236 Ende die coninc. van yrlant Saect al dit rike tsire hant Het moet hem al op geuen4239 4240 Dat behouden wilt sijn leuen Want hi heeft een crachtech here4241 Ende onse volc es sonder were4242 Wi sijn alle sonder geleide4243 Her walewein. ende lanceloet. beide 4245 Si sijn geuaren vten lande Dat es ons comen ter groter scande Wi sijn alle sonder touerlaet Ende leitsman ende raet Doen seide daer toe moriaen 4250 In desen casteel die hier es gestaen Es daer binnen ieman nv Die gode man seide ic sect v Daer sijn binnen ridders tiene Haer doet staet hen wel tontsiene4254
[p. 201]
4255 Ende soudire een groet getal4255 Nv vruchten si dat ongeual Dat hier achter dlant deert4257 Si hadden den casteel wel verwerd4258 Hi es so vast dit naeste iaer4259 4260 Want si hebben binnen daer Wapine ende lijfnere Ende volcs gnoech ter were4262 Hen tonthoudene daer binnen4263 Men mochtse lichte niet winnen 4265 Met crachte in gere wise Alse lange alsi hebben spise+ Maer ember sout tenen inde comen4267 Mi donct god wilt ons verdomen Die coninc. heeft so dire gesworen4269 4270 Al soudire .vij. iaer licgen voren4270 Si hebben^a alle dlijf verloren Die hire in vint als hire comt voren Die hen iegen hem vermeten4273 Dit heeft hi hen laten weten 4275 Ende haer kindere ende haer wijf Al mochten die verdingen dlijf4276 Si selen nochtan moten daruen4277 Hars goets ende harre aruen4278 Ende wine hopen gere baten4279
[p. 202]
4280 Dus moet wi den casteel laten4280 Ende vlien ende laten staen Doe seide her walewein. saen Liue vrient god lone v Dat gi ons hebt bericht nv4284 4285 Doen dochte waleweine. dbeste Dat si voren binnen der veste4286 Die scone was ende harde vaste Ende si daer groetten die gaste4288 Ende die heren dire waren binnen 4290 Datse god moeste minnen Ende haer dinc ten besten laten gaen4291 Die ridders waren daer wel ontfaen Want si kindense alle wale4293 Daer was bliscap in die zale4294 4295 Om waleweine. ende lancelote Walewein. vertelde onder die genote4296 Vanden goden riddere moriaen Wat hi dor hem daer hadde gedaen4298 Ende dat hi ware der bester een4299 4300 Die den sonne nie besceen4300 Dit dede walewein. daer verstaen Nv sprac vord her moriaen Hets goet dat wi hier binnen duren4303 Ende laet ons nv hier auenturen4304 4305 Dor den coninc. vwer alre here Het ware sonde ende onnere4306
[p. 203]
Soude wi den casteel op geuen Wine souden eer auenturen onse leuen Ende wachten der auenturen bloet4309 4310 Walewein. volgets ende lanceloet. Ende seiden die sinen here gebrect4311 Hets recht datmens hem lachter sprect Weder ende vort die werelt dure4313 Waendi geniten der auenture4314 4315 Wi selen nv des geninden4315 Ende god sal ons sine hulpe sinden Dat hopic in corten dagen Wi mogen hier wel prijs beiagen4318 Ende den coninc. onsen here 4320 Behouden oec wel sine ere4320 Al es aldus nv geuaen4321 Oft god wilt hi sal ontgaen Mijn herte seit mi ende min sin Wille wi geduren hier in4324 4325 Wi selen prijs beiagen nv Dus ginc hen ane dat secgic v4326 Her walewein. ende moriaen+ Ende doen si sine word hadden verstaen Die gene die daer binnen waren 4330 Ende en wech souden sijn geuaren Doen si bekinden der heren sin4331 Sone was daer ne geen ridder in Noch oec soudier noch seriant4333 Dat hi wilde gaen in hant4334
[p. 204]
4335 Noch rumen die gode veste Moriaens raet dochte hen dbeste Ende om dat hi soe onsienlijc sceen4337 Daer hi stont op sine been Sceen hi dat hi een here al4339 4340 Scoffiren soude haddi geual4340 Elc gaf daer sine sekerhede4341 Met hen te bliuene daer ter stede Ende den anderen niet te begeuene4343 Dor te daruene vanden leuene4344 4345 Si selen eer ander niemare horen Doen die ede waren gesworen Ende die sekerheide gedaen Gingen si vaste sluten saen Haer porten ende daer binnen 4350 Haer hulpe die si mochten gewinnen Ende daer toe alle die lijfnere Iegen den coninc. ende sijn here Die daer wel gehinde lach Eer hem verdonkerde die dach4354 4355 Quam die coninc. selue sere verbolgen Ende dede hem menegen ridder volgen Die behorden tsire maisniden4357 Ende daer toe vele van anderen lieden Die harde werechtech waren4359 4360 Ende quamen vorden casteel geuaren Doe dede die coninc. vragen Den genen die daer binnen lagen Oft si den casteel op wilden geuen Ende verdingen alle haer leuen4364
[p. 205]
4365 Doe antwerden die van binnen Sine liten hen niet winnen4366 Alse lange alsi mochten leuen Noch haren rechten here begeuen4368 Doe swoer die coninc. enen eet 4370 Sine gauen hen op gereet4370 Hine lietse nembermer verdingen4371 Om al dat si mochten volbringen Maer sine haddens genen gere4373 Ende gereiden hen ter were 4375 Si stelden bliden optie cantele4375 Ende worpen vte ten castele Stene groet ende swaer Ende dreuen den coninc. achter daer4378 Van dien castele opt velt 4380 Daer si slogen haer getelt4380 Binnen dien ginc die nacht in hant4381 Ende die daer comen waren int lant Si slogen tenten ende paulione4383 Ende logierden in dat grone4384 4385 Alse dat die van binnen sagen Gingen si ouer een dragen4386 Ware dat leden si dien nacht Die coninc. soude meerre cracht+4388 Beiagen van ridders ende van lieden4389 4390 Ende een crachtech here ontbiden Ende beter es dat sijt nv auenturen
[p. 206]
Ende riden daer buten den muren Dan si meer worden verladen4393 Hier af worden si scire beraden4394 4395 Eer hem noch come toe4395 Dit viseerde lanceloet. doe4396 Wine mogen niet ontflien Wine doruen om gene hulpe sien4398 Noch wine mogen rumen den casteel 4400 Bedi so eest bat onse vordeel4400 Dus waren si snachs inden casteel Sonder spel ende enech riueel4402 Si hilden hen te gadere vaste4403 Alse vrome liede ende gode gaste4404 4405 Si aten ende dronken dat hen bequam4405 Ende talre irst dat men vernam Dat daer dageraed naecte Daer ne was nieman die vaecte Si wilden grote dinc bestaen4409 4410 Si gingen hen alle wapinen saen Elkerlike om sijn leuen4411 Si daden ors coren geuen.4412 § Wat holpt dat ict maecte lanc Tirst dattie dach ontspranc 4415 Si waren binnen wei gereden4415 Ende hadden starke orsse bescreden4416
[p. 207]
Ende wapine goet ter cure4417 Si porden vte ter goder vre Si daden hen die porte ontsluten 4420 Dus voren die van binnen buten Met algader harre crachte4421 Die daer daden die sciltwachte4422 Si worden der andere geware Ende voer hen ane met harre scare4424 4425 Maer dat en besloet hen niet een bast4425 Moriaens wapine waren so vast4426 Hi dede doe die vorebetalge4427 Hine gauer niet omme ene maelge4428 Dat hi den strijt daer began 4430 Men sach nie eertscen man4430 Slaen soe vreesselike slage Si dor vochten gene lage4432 Walewein. percheual. ende lanceloet. Slogen daer nv menegen doet 4435 Ende sijn tes conincs. tente comen Ende hebben haer wapine genomen Ende haer scilde ende hare speren Eer si comen conden ter weren Sine wisten wat hen was gesciet 4440 Daer ne was gespaert niet4440 Si slipen vaste in haren rinc4441 Dire waren metten coninc. Si begonden sere versagen Doe si dandere gewapent sagen
[p. 208]
4445 Dise bestonden met felre herte4445 Daer dogede die menege smerte Eer si geruemden dat velt4447 Si vingen den coninc. met gewelt Daer ne was nieman an sine side+ 4450 Hine was vroe ende blide4450 Mochte hi ontragen sijn leuen4451 Die coninc. moeste hem op geuen Daer toe dwangene die noet Anders hadden sine geslegen doet4454 4455 Ende sijn volc oec altemale Si vorden den coninc. binnen der zale

Moriaen (1971)

3. Tekst

Van enen ridd[er]e die[n] percheual. gewont hadde en[de] tarturs houe sindea+

Hoe walewein. ene ioncfrowe verloestea

Hoe moriaen heren walewein. verloestea

Hoe lanceloet. dat dier verwan ende hone walewein. verloeste [..........]a

Van enen ridd[er]e die[n] percheual. gewont hadde en[de] tarturs houe sinde^a+

Hoe walewein. ene ioncfrowe verloeste^a

Hoe moriaen heren walewein. verloeste^a

Hoe lanceloet. dat dier verwan ende hone walewein. verloeste [..........]^a