|
| |
| |
| |
| |
IV.
Hoe Moriaen heren Waleweine verloeste.
2355[regelnummer]
Nu telt die aventure hier
Dat Moriaen, die ridder fier,
Reet die strate ter zee ward,
Ende quam tere passagen ter vard,
Daer hi opter zee bi quam.
2360[regelnummer]
Ende inden dage hi nieman vernam
Die hi vrachde na sinen vader.
Hi verloes sine pine algader;
Si scuetdene alle diene sagen:
Hem hal lettel goet sijn vragen;
2365[regelnummer]
Die hem mochte ontgaen oft riden
En wilde sijns niet ontbiden;
Maer hi sach daer hoefslagen
Van orssen, die vor hem lagen,
Ende onlange waren gereden:
2370[regelnummer]
Bedie pensdi dat daer was leden
Sijn vader in corten dagen.
Hi volgede den voetslagen
Hine hadde snachts raste no roe,
2375[regelnummer]
Noch hine vant niweren daer hi mochte
Herbergen, daer hem selven dochte
Dat hire gecrigen mochte gemac,
Daer hi binnen mochte onder dac.
Des margens vroe alst dagede,
2380[regelnummer]
Dies hem harde wel behagede,
Ende menne sach scone ende claer,
Quam hi recht gereden daer
Daer men over soude varen;
Maer hine sager moderbaren
2385[regelnummer]
Nieweren wonen daer omtrent:
Die scakers hadden daer al gescent
Ende verslegen ende verdreven,
Datter nieman ne was bleven.
Het was al heide ende sant:
2390[regelnummer]
Hine vant daer anders geen lant;
Daer ne wies gers no coren.
Hine mochter nieman sien no horen,
| |
| |
Noch liede keren noch gaen;
Maer hi sagere scepe staen,
2395[regelnummer]
Daer scepliede binnen lagen,
Die tfolc over te vorne plagen
Die wouden wesen in Yrlant.
Moriaen quam gereden int sant,
2400[regelnummer]
Te scepe ward: ‘Wie es daer in,
Bericht mi dies ic u vrage,
Dor dere vanden goden dage
Ende om een deel van minen gode,
Alsoe dat ics mi bevrode,
2405[regelnummer]
Oft hier enech ridder leet
Over dwater, dart ieman weet,
Binnen corten dagen harward?’
Si worden alle soe vervard
Van hem, allen die int scepe lagen,
Die sinen helm hadde af gedaen,
Hine mochte horen no verstaen
Noch tale noch wedertale.
Si vervarden hen altemale
2415[regelnummer]
Om dat hi was sward ende groet.
Elc stac ter zeeward sinen boet
Want Moriaen was in scine
Als hi uter hellen ware comen.
2420[regelnummer]
Si waenden den duvel hebben vernomen,
Diese wilde daer verleden:
Die tirst van hen mochte sceden
Hine wilde sanders niet ontbiden.
Doe wilde Moriaen weder riden:
2425[regelnummer]
Nieman ne horde na sine sprake,
Noch berichte van sire sake;
Dat ware die duvel ende niemen el
Die daer quamen opten sande.
2430[regelnummer]
Si togen alle vanden lande.
Moriaen sach wel te voren
Dattie pine was verloren:
Al wildi die passage liden
Sijns en wilde nieman ontbiden,
2435[regelnummer]
Diene name in sinen boet.
Dus moesti keren dor die noet;
| |
| |
Dies dreef hi menegerhande clage.
Ende hi sach die hoefslage
Daer twee ors hadden gelopen,
2440[regelnummer]
Ende was ember dies in hopen
Dat daer sijn vader hadde gereden
Ende ware die passage leden;
Maer hi pensde in sinen moet:
‘Wat hulpet dat een man doet
2445[regelnummer]
Pine, die hi verloren siet?
Men vorde mi daer over niet
Om dat ic ben van Moriane,
Ende ic hebbe andere gedane
Dan die hier te lande behoren.
2450[regelnummer]
Ic hebbe dese vart verloren;
Mi en es niet beter dan ic kere
Ten clusenare, den goden here,
Daer ic van minen gesellen sciet.’
Hine at no hine dranc niet
Sijn hoeft verwermdem ende swoer:
Dat dede die honger ende die toren.
Hine sach achter no voren
Daer hi toe comen mochte,
2460[regelnummer]
Daermen enege spise vercochte,
Noch daer hi sach man no wijf,
Noch creature die hadde lijf
In die marine vander zee.
Hi sporslaechde ilanc so mee
2465[regelnummer]
Den rechten weg dien hi vernam,
Tes hi ter wegesceden quam.
Daer vant hi timmerliede staen
Beide houwen ende sere slaen,
Ende hadden een rat gemaect.
2470[regelnummer]
Hi sach enen riddere sitten al naect,
Optie eerde in groter noet:
Hi was daer bracht op dat,
Datmenne daer breken soude opt rat,
2475[regelnummer]
Tirst dat daer gemaect ware.
Met rechte was sijn herte in vare.
Ende hi sach ende vernam,
Moriane, die daer nu quam,
Blicken menegen halsberch claer,
2480[regelnummer]
Ende vele gewapender liede daer.
| |
| |
Hi sager selken qualijc bereet,
Die waren ontwapent ende ontcleet,
Die daer hadden ongesonden,
Ende haer lede oec gebonden:
2485[regelnummer]
Sulc haer arme, sulc haer been,
Sulc haer hoeft, daer bloet dor sceen.
Ende min her Walewein, die daer sat
Sere mesmaect, bekinde dat:
2490[regelnummer]
Hi riep, dat menech mochte verstaen:
‘Live geselle, sijt willecome!
Onse here God geefs mi vrome
Dat gi sijt comen in dit plein.
Ic ben u geselle Walewein.
2495[regelnummer]
Om desen ramp en pensdic niet
Doe ic hier achters van u sciet
Ende gi van mi, te derre stede.
Ontferme u mire ellendechede
Die gi ane mi moget merken!
2500[regelnummer]
God hi mach u wel gesterken,
Die boven ons allen hevet macht,
Woudi hier baren sine cracht.’
Die harde scire was bestaen
2505[regelnummer]
Vanden genen die daer lagen,
Van soe vresseliken slagen
En horde noit man lesen no singen
Datse ieman mochte volbringen,
Die slage die Moriaen sloech
2510[regelnummer]
Metten swerde dat hi droech.
Metten swarde dat hi brochte,
En ontfinc noit-vlecge no scard:
Hi sloecht tot over die middeward.
2515[regelnummer]
Daer ne was wapine gene so goet
Dat dat sward iet wederstoet:
Dat dede sine grote cracht,
Dat hi soe anxtelike vacht
Optie gene diene bestonden,
2520[regelnummer]
Ende sloech so vresselike wonden,
Die nembermer ne mochten genesen
Noch en dorsten gesalft wesen
Van engeens arsaters handen.
Hi cloef daer menegen toten tanden
| |
| |
2525[regelnummer]
Dor die coyfie ende dor al,
Soe dat si vilen in dat dal.
Telken dathi sijn ogen omsloech
Ende hise te Waleweineward droech,
Die comen was in sware noet,
2530[regelnummer]
Verhief hem sijn moet soe groet,
Ware die duvel vor hem comen
Hi mochte hem dleven hebben genomen
Gelijc enen man, als hem dochte;
Indien dat hi sterven mochte
2535[regelnummer]
Soe haddi sijn lijf daer gelaten.
Walewein sat binnen der herstraten
In wel swaren ongesonden:
Hi hadde sine hande gebonden.
Maer die gode riddere Moriaen,
2540[regelnummer]
Hi deetse bat achtergaen,
Die gene diene daer brochten,
Dat si lettel om heme dochten.
Met sinen slagen, die waren fel,
2545[regelnummer]
Hem ne mochte niet meschien;
Hi deetse vallen bi tween, bi drien:
Sulc onder haer perde, sulc besiden.
Dat parc begonste sere widen
Om Waleweine ende om Moriane:
2550[regelnummer]
Si waren alle daer in wane
Ende hadde des duvels name,
Diese daer alsoe bedwelde
Ende onder die voete velde,
2555[regelnummer]
Datter menech meer en sprac.
Datmen op hem sloech ende stac
Dat en dietde niet algader:
Daeraf slachti sinen vader,
Den edelen riddere Acglavale.
2560[regelnummer]
Hine hilt jegen nieman tale,
Maer hi sloech ember slach in slach
Op dat heme gehinde lach.
Sine slage waren so groet,
Wie een spere te hemward boet
2565[regelnummer]
Om hem te done enege dere,
En besloet hem niet ene pere,
Hi sloecht ontwe alst ware I riet:
Vor hem mochte geduren niet.
| |
| |
Hi hadde enen halsberch an
2570[regelnummer]
Die overstarke coene man,
Daer hi niet sere met was geladen:
Nieman ne mochte hem gescaden
Met wapinen die hi brachte daer.
Men sach dat bloet lopen claer
2575[regelnummer]
Optie eerde te dale ward;
Daer ne was gespart man no pard
Van des goeds ridders brande.
Men sager lichgen hoefde ende hande,
Ende daertoe arme ende been,
2580[regelnummer]
Sulc af geslegen, sulc in tween.
Die der doet mochte ontflien
Hem ne mochte niet bat gescien,
Ende menech daer sijn inde coes.
2585[regelnummer]
Die tirst mochte comen te stride
Ende ontflien, hi was blide,
Ende hine ontbeide sanders niet
Die hi in die battalge liet.
Ende met dat si dus worden versaecht
2590[regelnummer]
Ende doet geslegen ende verjaecht
Oft ongeweldech van sinen leden,
Sulke quamen daer gereden
Die hadden verloren hare perde
Ende moesten rutsen harre verde:
2595[regelnummer]
Sine wisten wat riden, si moesten gaen.
Ende nam Waleweine in sine arme
Ende seide dicke: ‘O wacharme,
Geselle hoe sidi dus beraden?
2600[regelnummer]
Ic vruchte u ne sal staen te staden
Ersatere ter werelt nembermeer,
U lede dunken mi so seer,
Ende hebben soe vele wonden.’
Hi hadde hem sine hande ontbonden.
2605[regelnummer]
Walewein seide: ‘In hebbe gene noet.
Hi dancte Gode diene geboet,
Ende Moriane hondertvout mede,
Dat hi was bracht ut sinen lede
Ende hi vertroest also was daer.
2610[regelnummer]
Sijn herte was licht ende claer;
Ende seide hi soude wel genesen
Mocht hi twe dage stille wesen
| |
| |
Sonder gaen ende sonder riden,
Dat hi niwer af dorste miden,
2615[regelnummer]
Bider hulpen van Gode ende bi liste,
Ende met sulken crude dat hi wiste,
Ende weder hebben al sine gewelt.
Ende daer was bleven opt velt
Gringalet ende andere peerde,
2620[regelnummer]
Daer die heren af harre veerde
Waren gevaren, ende some doet.
Het hadde sinen sadel verloren,
Alse gi horet hier te voren:
2625[regelnummer]
Daerne hadde nieman op geseten.
Hi had daer opt velt vergeten,
Die gene diet daer hadde brocht:
Hi hadde den wech te dire becocht
Ende lach daer doet int grone gras.
2630[regelnummer]
Ende Walewein, diest te voren was,
Hi stont op van daer hi sat,
Hem dochte dat hi al leets vergat,
Ende ginc en wech sire verde
Tes hi naecte sinen perde;
2635[regelnummer]
Ende als hijt sach met sinen ogen
Sijn herte begonste hem soe verhogen,
Hem dochte dat hi al genas.
Also bereit alsi daer was
Nochtan kindene Gringalet,
2640[regelnummer]
Dat nine woude porren een let
En quame weder tsinen here.
Dat part namene biden gere
(Van vrinscepen) metten monde.
Daer ne was gelet gene stonde:
2645[regelnummer]
Si gingen toten clusenare,
Die sere hadde geweest in vare,
Om dat hise horde ende sach
Tenen vensterkine daer hi lach.
Hi kinde die twe ridders wale
Ende dat si die gene waren
Die daer achterst quamen gevaren.
Hi sprac toter aventuren vader:
‘Dit haddic u geseit algader
2655[regelnummer]
Doen gi te landeward reed
Ende ic u bat dat gi ontbeed,
| |
| |
Ende gi en woudes doen niet.
Hier bi es u aldaer mesciet.
Die gerne werken buten rade
2660[regelnummer]
Dicwile hebben sijs scade.
Maer na dien dat u es comen
So penst om uwes selfs vromen,
Ende blieft trameer met mi hier binnen;
In weet waer gi mocht gewinnen
2665[regelnummer]
Herberge, voerdi van hier.
Daer ic af seide doe gi hier waerd,
Heeft so gebloet hier den aerd,
Dat hier nieman woent bi.
Ic ben niet sculdech te vline
Wanneer dat min dach coemt
Die mi es versproken ende genoemt,
2675[regelnummer]
Want ic brake mine ordine.
Maer siet dat gi uwes gemaecs pliet.
Gi sult uwe orsse stellen;
2680[regelnummer]
Ende sijt trameer binnen mire capellen.
Dies ic hebbe salic u geven
Dor Gode, die ons gaf dit leven,
Ende dor alre ridders ere.’
2685[regelnummer]
Ende Moriaen sijn geselle.
Doe gingen si in die capelle
Ende waren daer in den dach aldure.
Elc telde anderen sine aventure
Min noch meer dan si gevel.
2690[regelnummer]
Die clusenare begaetde dorsse wel
Van al dien dat hen bedorste,
Ende dede hen halen sonder vorste
Enen garsoen, die hem diende,
Alse goet man doet sine vriende,
2695[regelnummer]
Van dies hi mochte gewinnen
Ende van dies hi hadde daer binnen;
Ende dede halen ter riviere
Borne, ende warmen sciere
Na Waleweins wille, na sijn gevoech,
2700[regelnummer]
Daermen hem sine lede met dwoech
| |
| |
Vanden blode, suver ende rene.
Hine hadde doetwonde negene:
Dat daden sine wapine vast;
Anders waer hi sijns lives gast
2705[regelnummer]
Vanden slagen die hi ontfinc.
Doe quam gegaen metteser dinc
Die clusenare binnen der capellen,
Ende seide hen ende ginc tellen
Wie hi hadde gehort niemaren
2710[regelnummer]
Van pelegrimen, die daer waren,
Dattie rode riddere was leden,
Ende sijn geselle, die strate gereden
Die daer bi der zeeward lach:
Al quaemt so dat hise nine sach,
2715[regelnummer]
Het was hem gisteren doen verstaen.
Doe seide die riddere Moriaen,
Ende seide: Biden goden dage,
Dat hi volgede die hoefslage
Vanden orssen, diere waren leden,
2720[regelnummer]
Tes hi quam ter passagen gereden
Daermen met scepen over voer;
‘Ende daer verlosic al dat boer
Vanden spore, waert voert liep;
Maer wat ic bat ende riep
2725[regelnummer]
Optie gene die daer lagen
In haer scepe, alsi mi sagen
Si waren vervard als een hase:
Sine berichten mi niet, die dwase,
Van al dien dat ic hen vrachde.
2730[regelnummer]
Daer ne was nieman hine versaechde
Ende trac bat in ter zeeward.
Mi dochte si waren van mi vervard;
Alsic ben sculdech onser vrowen
2735[regelnummer]
Ende ridderscap ende oec Gode,
Si mochtent mi ontsecgen node;
Ic sal van henen weder keren
Ende anderwerf den wech verleren;
Ende magicker enen opt lant bevaren
2740[regelnummer]
Vanden genen die daer waren
Ende die ter scepingen behoren,
Hi was ter quader tijt geboren;
| |
| |
Ende vort hi mi niet over tvere,
Ic dorstekene met minen spere,
2745[regelnummer]
Oft slane so met minen swerde
Dat hi valt doet optie eerde.
Mijn herte vorseit mi algader
Dat daer leden was min vader;
Maer in gemote moderbaren
Dienicker omme mochte vragen.
Doe begonstic mi versagen,
Want die honger ginc mi an,
Ende inne vant wijf no man
2755[regelnummer]
Dan heide ende woest lant,
Daert mi was harde onbecant;
In conster nieman gesien no horen:
Daer ne wast gers no coren;
Ic segt u waer nu van desen,
2760[regelnummer]
Daerne comt nieman hine wilre wesen
Banderside den watre breet
Ter scepingen die daer was gereet.
Dus dogedic pine om niet.
Maer soe wat dat mins gesciet,
2765[regelnummer]
Na dien dat ic verhoren can
An onsen ward, den goden man,
Dat min vader voer al daer,
Ic sal hem echter volgen naer,
Sien oftic over comen mach,
Na dien dat icker af hebbe gehort
Hine es noch niet so verre vort
In waenne achterhalen wel,
Mine gebreke min ors snel,
2775[regelnummer]
Dat soe starc es, so goet.’
Her Walewein seide: ‘God geefs u spoet!’
Maer selve was hi tenden rade,
Ende clagede sere sine scade.
En was hem niet comen ten besten:
2780[regelnummer]
Hem was verstolen binnen der vesten
Verradelijc sijn gode swerd,
Daer hi hem met soude hebben verwerd.
Diet hem nam, God geve hem scande!
Sine daregerden, sine stegebande
2785[regelnummer]
Waren hem gesneden te middeward:
Als hi waende sitten op sijn part
| |
| |
So braken si altemale in tween;
Hi bleef staende op sine been.
Dit vertelde Walewein daer vort,
2790[regelnummer]
Als gi hier vore hebt gehort.
Al was hem sijn herte swaer,
Die dus was te gereke daer,
Dan was wonder no vremthede.
Men dwoech Waleweine sine lede,
2795[regelnummer]
Ende hi begaetde sine wonden.
Men hadde soe goeden meester vonden,
Daer nie moder ave genas,
Alse her Walewein selve was:
Soe wat wonden Walewein plach,
2800[regelnummer]
Si heilden daermen toegesach.
Dien nacht hadden si alder genaden,
Die hen die clusenare mochte beraden,
Verbaren den sconen dach,
2805[regelnummer]
Ende die sonne begonde scinen.
Her Walewein was een deel in pinen,
Want sine wapine ende sine gewaden
Nochtan deerde hem vele meer
2810[regelnummer]
Sine wonden die waren seer.
Ende daer ne woende nieman gehinde
Daer hi heme ane bekinde,
Noch die mochte beteren sine noet.
Sine hadden wijn, vleesch no broet:
2815[regelnummer]
Den clusenare was niet bleven,
Hine had den heren al gegeven.
Ende Moriaens herte was algader
Om te volgene sinen vader;
Ende Walewein was ember in dien
2820[regelnummer]
Dat hi wilde varen besien
Hoe Lanceloet hadde gevaren.
Hem was leet soudi iet sparen
Ofte ontbeiden, ofte dagen;
Om hem wildi varen vragen
2825[regelnummer]
In dien dat hi mochte riden;
Maer hi moeste enen dach ontbiden
Eer hi gesate in sijn gereide,
Vander smerten die hi ontfinc,
2830[regelnummer]
Ende wonder waest dat hijs ontginc.
| |
| |
Ende nu gebrac hen lijfnere,
Ende dat was oec ene sware dere.
Al hadden si penninge oft pande,
Daer ne woende nieman inden lande
2835[regelnummer]
An dene side, wisten si wel,
Die hen gerne beriden wee;
Ende het was .vij. milen ende mee
2840[regelnummer]
Eermen vant dorp oft port
Tes conincs Arturs lande ward:
Hier omme was Walewein vervard.
Hine mochte wel riden no gaen
Dat hem te staden mochte staen.
2845[regelnummer]
Dus sijn si tongemake beide
Ende bevaen met swaren leide.
Moriaen woude node ontbiden:
Oec scaemdi hem, soudi ontriden
Waleweine aldus, sinen geselle,
2850[regelnummer]
Ende bleef met hem in die capelle.
Doe dochte Moriane in scine,
Daer hi stont tenen vensterkine,
Dat een riddere quam gereden
Met harder groter haestecheden
2855[regelnummer]
Op een ors groet ende snel;
Ende hi was gewapent wel,
Ende sceen een starc riddere sijn.
Moriaen seide: ‘Wat mach dat sijn?’
Tot heren Waleweine, daer hi lach.
2860[regelnummer]
Hi seide dat hi enen riddere sach,
‘Ende inne, waer hi wille.’
Her Walewein en lach niet stille:
Hi ginc ter vensteren soe hi best mochte,
Hi sach den riddere ende hem dochte
2865[regelnummer]
Bi sinen wapinen en bi al
Daer men man bi merken sal,
Dat ware Gariët sijn broder,
Sijns vader kint ende sire moder.
Ende hi quam die selve strate
2870[regelnummer]
Gereden sere boven maten,
Die te Bertangenward gelach.
Te met dat Walewein op hem sach,
| |
| |
Te meer docht hem dat hine kinde.
Doe hi hem was bat gehinde
2875[regelnummer]
Kindi die wapine die hi droech:
Het was heren Waleweine gevoech,
Bat dan ic vertellen mochte;
Want her Gariët hi brochte,
Die starke riddere ende die coene,
2880[regelnummer]
Dies si wel hadden te doene,
Dat was vleesch ende broet,
Dat hen wel quam ter noet;
Ende wijn verchs ende claer.
Noetsaken brachten nu daer,
2885[regelnummer]
Alse gi hier nu sult horen.
Die van Bertangen hadden verloren
Den coninc Arture haren here,
Ende waren in aventuren sere
Te verlisene al haer lant,
2890[regelnummer]
Ende hadden Gariëtte gesant
Na Waleweine ende na Lancelote;
Van sconincs hove ute gelesen:
Perchevael mochte wel die derde wesen,
2895[regelnummer]
Maer hi anteerde ridderscap niet lange;
Nochtan brachti menegen in bedwange,
Gelijc datmen heeft gehort.
Was comen vor die cluse gereden,
2900[regelnummer]
Walewein quam met haestecheden
Uter capellen opter straten,
Alse die blide was utermaten
Doen hi sinen broder sach,
Ende seide: ‘God geve u goeden dach
2905[regelnummer]
Die hier comt ende die ic sie!
Sint dat ic geboren was.’
Ende Gariët hi beette int gras
Doe hi sinen broder kinde.
2910[regelnummer]
Alsi hem bat quam gehinde
Ende seide: ‘Owi, wacharme!
Broder, hoe eest u dus comen?
Mi donke gi hebt scade genomen
2915[regelnummer]
Ende in battalgen so gewesen,
Hets aventure suldi genesen
| |
| |
Ende metten live ontgaen,
Gi donct mi so ongedaen.’
Dit seide daer her Gariët.
2920[regelnummer]
Walewein seide: ‘In hebbe niet een let
In hebber wonde an ende smerte;
Maer ic hebbe gesont die herte,
Ende sal mi selven wel genesen;
Maer hier af laet die tale wesen,
2925[regelnummer]
Ende segt mi ende maect mi vroet
Dat gi hier nu comt gereden;
Ic wiste gerne die waerheden.’
Gariët seide: ‘Ic saelt u tellen.’
2930[regelnummer]
Doe gingen si inder capellen,
Die sward was van alre gedane,
Ende den goeden man, den clusenare.
Een deel was Gariët in vare
2935[regelnummer]
Doe hine sach alsoe gedaen
Ende also groet vor hem staen.
Dit verstont wel sijn broder
Walewein ende makes hem vroder
Vanden riddere ende van sinen name,
2940[regelnummer]
Ende wie hi ware ende wanen hi quame,
Eer hi hem anders iet vrachde;
Hi sach wel dats hem wanhachde
Doe hi sach van sulker gedane
Den goeden riddere Moriane.
2945[regelnummer]
Doe saten si neder mettesen:
Deen hiet den anderen willecome wesen
Ende dreven onderlingen feesten.
Maer Walewein hadde den meesten
2950[regelnummer]
Wanen dat quam Gariët sijn broder,
Dan ic u gesecgen mochte,
Onthier ende hine daerto brochte
Dat hi die waerheit begonste nomen
Hoet met Arture nu es comen
2955[regelnummer]
Ende al ten argesten nu vergaen.
- ‘Die coninc Artur es gevaen
Daer hi voer op enen dach
Jagen, des hi gerne plach,
Binnen enen groten foreeste,
2960[regelnummer]
Daer quam in ene die meeste
| |
| |
Scare van gewapenden lieden
Dan ic u mochte wel bediden
Al ute ende ut in corten worden,
Die den coninc van Sassen toe horden.
2965[regelnummer]
Si hadden daer soe grote macht
Ende vingen Arture met harre cracht,
Die hem lettel dies bedachte,
Ende gene macht met hem brachte,
Daer hi voer ter jacht ward.
2970[regelnummer]
Dus sijn sine liede sere besward,
Ende boven al die coninginne,
Die waende werden buten sinne
Om dattie coninc es ongereet,
Ende si die waerheit nine weet
2975[regelnummer]
Waer sine vorden ende hebben gedaen,
Diene int foreest hebben gevaen.
Des es nu meneger herten wee.
Dat foreest staet optie zee,
Daer die gene ane quamen,
2980[regelnummer]
Die den coninc met crachte namen
Ende vordene daert hen goet dochte:
Dat volc dat Artur met hem brochte
Dat was ontwapent ende sonder were:
Haer cracht en besloet niet ene pere.
2985[regelnummer]
Noch hebbewi enen anderen pant:
Die Yrsche coninc es comen int lant
Ende heeft orloge begonnen,
Ende ene stat op ons gewonnen,
Ende ene andere met beseten.
2990[regelnummer]
Die coninc hevet hem vermeten,
Hi sal Arturs lant winnen al,
Entie castele metten staden,
Dies so es hi al beraden,
2995[regelnummer]
Ende bekeren te sire hant
Eer hi rumen sal dat lant.
Dies es die coninginne in vare,
Ende die gene die sijn met hare
Sine wanens nembermeer genesen;
3000[regelnummer]
Ende haddi, broder, int lant gewesen
Ende Perchevael ende Lanceloet,
Sone warewi niet in deser noet;
En leeft man engeen so coene,
Die hadde dorren bestaen te doene
| |
| |
Nu droech so mire vrowen raet,
Dat si heeft boden ut gesant
Verre ende na in elc lant
Om u ende oec om Lanceloet,
3010[regelnummer]
Dat doet hare noetsake groet.
Ende ic ben vanden boden een,
Ende hebbe gereden dat ic en feen,
Van Arturs hove hareward,
Wat gedragen mach min part,
3015[regelnummer]
Ende hebbe so lange om u geheist,
Datmen mi seide, ende hebbe gevreist
Dat gi ward leden onder u beden
Te desen cruse, te deser wegesceden;
Ende men seide mi banderside
3020[regelnummer]
Dat ic hadde te ridene wide
Selke strate, mochtic varen,
Die kerstendom hadde oft lijf.
3025[regelnummer]
Nu hebbic mi dies vorwacht
Ende hebbe spise met mi bracht,
Beide vleesch ende broet,
Ende goden colen claren wijn
3030[regelnummer]
In twe butsele, die hier sijn
Ane min gereide gehangen,
Dat icker toe mochte vangen
Wanneer dat ics hadde te done.’
Doe loech Walewein, die coene
3035[regelnummer]
Alsi die spise horde nomen,
Ende seide dat si te tide was comen,
Want sine hadden vitalge negene,
No weder groet noch clene,
Noch wat drinken daer binnen,
3040[regelnummer]
Noch en wistent waer gewinnen
En haddi daer engene brocht.
God hadde haers te tide gedocht
Ende Maria sijn edel moder.
Doe seide Gariët sijn broder:
3045[regelnummer]
‘Laet ons eten ende drinken gaen
Ende den maeltijt anevaen,
Dies es te doene ende noet.
Ende waer es her Lanceloet,
| |
| |
3050[regelnummer]
Broder, her Walewein, dat segt mie:
Ic soude gerne die waerheit horen.’
Walewein seide: ‘Hi voer hier voren
Om te soekene Perchevale.’
Gariët antwerde nader tale
3055[regelnummer]
Ende seide: ‘Dat hine soect ende pine doet,
Dats altemale jegen spoet;
Ons es te hove comen niemare
Dat Perchevale hermite ware
Ende doget carine om sine sonden.
3060[regelnummer]
Hi heeft die waerheit ondervonden,
Al sochti tot opten domesdach
Tspere, dat hi te soekene plach,
Ende tgrael, dat hijs nine vonde:
Dat comt algader bi der sonde
3065[regelnummer]
Die hi an sire moder dede
Terselver wilen ende ter stede
Daer hise int foreest liet
Doe hi achterst van hare sciet,
Ende nine woude bliven metter vrowen:
3070[regelnummer]
Doen bleef si doet van rouwen.
Die sonden hebbent hem benomen,
Al was hire enewarf op comen,
Te vindene tspere ende tgrael;
Hi moet sijn suver ende noyael
3075[regelnummer]
Van allen smetten, van allen sonden,
Dies es die waerheit ondervonden,
Die gene die hebben sal tgeval
Dat hi tspere rasteren sal
Na sinen wille, ende dat grael.
3080[regelnummer]
Om desen rouwe es Perchevael
In die hermitage gevaren,
Des sijn te hove comen niemaren,
Ende hi hevet daer laten weten wale;
Ende van sinen broder Acglavale
3085[regelnummer]
Daer af ontboet hi ons mede
Dat hi leget daer ter stede
Maer die bode maecte ons cont
Dat hi ane die bate es nu,
3090[regelnummer]
Her Walewein, dat secgic u.
Nu laet ons eten ende keren
Ter coninginnenward met eren,
| |
| |
Dat ontbiet u nu min vrowe,
Ende Lancelote oec, op rechte trouwe:
3095[regelnummer]
Maer ic ben drove ende es mi leet
Dat hi mi es dus ongereet.’
Alse dese redene hadde verstaen
Ende dese redene hadde gehort,
Ofte daer ieman ware binnen
Die hem mochte laten bekinnen,
Ende die rechte waerheit wiste
Ende hem gewisen mochte bi liste
3105[regelnummer]
Waer die hermitage stoet,
Hi souts gerne wesen vroet,
Daer sijn oem begeven ware ter stont
Ende sijn vader lage gewont.
Die clusenare seide lude ende stille:
3110[regelnummer]
‘Die scepinge hadde tsinen wille
Ende den wint, dat si u cont,
Hi souder comen eer avont.’
Hi seide dat hi den hermite cande:
‘Ende onder te watere ende te lande
Ic hebber so dicke gehort af
Sint dat ic mi hier begaf.
Daer gi toe vard min no mee,
Hets een foreest: het es in scine
3125[regelnummer]
Dat alre meeste datmen weet,
Ende dwilste, ende lanc ende breet;
Mogen si die hermitage vinden,
3130[regelnummer]
Die gene dies hen willen bewinden,
Dies sijt seker, sonder waen.’
- ‘Alse hulp mi God,’ sprac Moriaen,
| |
| |
3135[regelnummer]
‘Daer salic noch tavont sijn,
Ende mi tgeluc mochte gescien,
In coerre vore gene have,
3140[regelnummer]
Al vondic man diese mi gave.
Hi sal oec houden sijn belof,
Doe hi achterst van haer sciet,
3145[regelnummer]
Ende lietse met groten rouwen,
Dat was dat hise soude trowen
Ende nemen oec tenen wive.
Maer met enen scarpen knive
Motic noch tavont gehert wesen
3150[regelnummer]
Oftic achterblive van desen:
Al ware hi noch enewarf min vader,
Hine volbringe sijn gelof algader,
Hine vare met mi in Moriane,
Hi mach der doet wel sijn in wane.’
3155[regelnummer]
Ende hi begonste hem gereiden,
Alse die danen wilde sceiden.
Doe seide min her Gariët:
‘Oft God wilt, het sal comen bet
Tuschen u ende uwen vader
3160[regelnummer]
Dan gi hier segt algader.
Wi selen hier eten ende drinken,
Ende gi sult u bat bedinken,
Uwen vader anders te done dan goet;
3165[regelnummer]
Ende ic mane u bider trouwen
Die gi sculdech sijt onser vrowen,
Ende bi ridderscepe oec mede,
Ende penst omt gode ende niet omt quade,
3170[regelnummer]
Ende werct bi heren Waleweins rade:
Daer af en gesciet u nember quaet;
Hi sal u geven den besten raet.’
Hi sout gerne nu anegaen.
3175[regelnummer]
Mettien liet hi dese tale,
Ende Gariët brachte ut ere male
Ene dwale cleine ende wit,
Die vor gode liede wel sit,
| |
| |
Die wel werdech sijn der eren,
3180[regelnummer]
Ende spreidese vor die heren.
Credemicken wit alse een snee,
Die hi daer hadde: ic segs u mee
Vor die here optie dwale.
Hi reicte. tam ende venisoen,
Dat hi hadde gereiden doen
Daer hi snachs hadde gelegen,
3190[regelnummer]
Ende enen harts onderregen,
Om datmen hem vroet maecte
Dat hi den wildernesse naecte,
Om dat daer die ridderen leden
Die hi sochte ende vor hem reden:
3195[regelnummer]
Om dat hi was op hare slage
Ende quam metter sonne opganc daer.
3200[regelnummer]
Hine was niet algader dul
Dat hijt daer met hem brochte
Op aventure waer hi quame.
Die iet heeft hets altoes gename.
3205[regelnummer]
Ende om dese gode lijfnere
Vergaten si sere harre dere
Daer si dronken ende aten.
Si waren blide utermaten,
Die drie ridders, daer ter stede,
Dies si node souden vergeten
Hine hadde met gedronken ende geten.
Ende doe dat eten was gedaen
Wilde wech riden Moriaen.
3215[regelnummer]
Doe seide die here her Gariët:
‘Her riddere, gi ontbeidet bet
Dan gi nu dus haestech sijt;
Gi sout hebben in corter tijt
Comber te vindene uwen vader.
3220[regelnummer]
Werct bi onsen rade algader:
Hets vanden dage vele leden,
Al waerdi toter scepingen gereden,
| |
| |
Gi had cort gnoech tgetide.’
3225[regelnummer]
Doe seide Walewein sijn broder,
Alse die was vele vroder:
‘Riddere, ic segt u wat gi doet.
Van haestecheiden comt selden goet
Dat u in eren moet becliven,
3230[regelnummer]
Soe biddic u trameer om bliven;
Gine mocht den wech niet gestrecken,
Ende ic sal mine wapine berecken
Ten siensten na mine macht;
Ende in hebbe noch niet die cracht
3235[regelnummer]
Te ridene daer ic wille wesen
Margen salic vromer sijn.
Dan selewi porren sonder fijn
Rechte alst begint dagen.
3240[regelnummer]
Oft God wilt, mi sals bat behagen
In alle die Jede ende ter herten,
Ende sal hebben min der smerten
Dan ic doe op dese wile nu.
In wille niet bliven achter u,
3245[regelnummer]
Noch letten noch oec ontbiden
Wanneer gi henen sult riden,
Op aventure, wie mi kinde:
Ic hebbe hier viande gehinde,
Die mi beraden hadden wee,
3250[regelnummer]
Ende gerne doen souden mee
Wisten si mi al hier ter stede.’
Doe dede Moriaen sine bede,
Ende bleef den nacht daer al dure,
Ende telde hen daer sinen aventure.
3255[regelnummer]
Ende her Walewein die dede gereden
Ende verscuren ende verclaren,
Ende versachse daer si gearget waren;
Maer dat heme meest deerde
3260[regelnummer]
Dat was die rouwe van sinen swerde,
Dat hijt soe hadde verloren:
Het was boven menech utvercoren;
Wat holpt dat ict maecte lanc?
Des smargens als die dach ontspranc
| |
| |
3265[regelnummer]
Ende scone verbarde over al
Opten berch ende in dat dal,
Doe gereiden si hen allegader,
Ende Walewein, der aventuren vader,
Alse die danen wilden riden
3270[regelnummer]
Ende daer langer niet ontbiden.
Sine wilden hen nember sparen.
Doe seide Walewein: hi wilde varen
Om Lancelote, die met hem sciet
Van hove, daer hi Arture liet;
3275[regelnummer]
Hine mochte niet wel weder keren
Sonder hem met enegen eren;
Ende hine wiste niet hoet hem stoet:
Hi souts gerne wesen vroet
Hoe hem vergaen sine aventuren,
3280[regelnummer]
Ende dan keren in corter uren,
Wouts hem God also gehingen,
Ende Lancelote met hem bringen,
Ende staen der coninginnen in staden.
Hier af so was hi beraden,
3285[regelnummer]
Ende dat hijs anders nine dade
Dor iemans bede, dies hem bade.
Hier omme was drove Gariët,
Ende seide dat Walewein keerde bet,
Ende stonde te staden sinen oem,
3290[regelnummer]
Ende name van sinen lande goem
Ende vertroeste daer sine lieden.
Maer dit ne mochte niet bediden
Dat sijs hem baden, diere waren,
Hine wilt eer te Lancelote varen
3295[regelnummer]
Ende weten oft heme iet deert.
Her Gariët gaf hem sijn swerd,
Onderlinge onder die heren;
3300[regelnummer]
Want Walewein wilde niet keren
Eer hi Lancelote hadde gesproken,
Ende seide: bi hem soude niet sijn tebroken
Tgode geselscap van hen beiden.
Hi seide hi souden weder leiden
3305[regelnummer]
Ten hove daer Artur toe behorde,
Ende houden sine vorworde.
| |
| |
Alsi daertoe waren gereedt
Ende gewapent ende gecleedt,
3310[regelnummer]
Alse te varne harre vaerde.
Si namen orlof anden goden man.
Aldus so porden si van dan.
Walewein hadde den wech bestaen,
Ende Gariët ende her Moriaen
Om die mate van ere mile.
Elc seide anderen sijn gedochte.
Walewein sprac: soe hi irst mochte
Soudi met Lancelote keren,
3320[regelnummer]
Mochti, ende die gene onneren
Die sinen oem hadden gevaen;
Ende seide: ‘Broder, dit doet verstaen
Der coninginnen mire vrouwen,
Ende groetse mi met goder trowen;
3325[regelnummer]
In wil niet dat gi vorder rijt,
Noch langer hier met mi ontbijt,
Want u en waers niet te bet.’
Doe kerde weder her Gariët
Ende her Moriaen: hi beval
3330[regelnummer]
Gode ende sinen heiligen al
Waleweine, ende hi hem weder.
Elc sach anderen die trane neder
3335[regelnummer]
Doe si daer vaneen scieden.
In mocht u wel niet bediden
Wie dipelike ende hoe sere
Moriane, dat hi hem behelt
3340[regelnummer]
Sanderdages dlijf op tfelt,
Daer hi dleven hadde verloren
En ware hi ende God te voren.
Van Waleweine latic hier bliven
Ende sal van Moriane scriven.
|
-
-
[tekstkritische noot]Vs. 2364 half, lees halp. Vs. 2386 haddene, J. hadden.
-
-
[tekstkritische noot]Vs. 2716 seide, lees seindem.
-
-
[tekstkritische noot]Vs. 2854 harder, lees harde. Vs. 2861 inne, waer, J: inne weet, waer. Vs. 2865 en, lees ende. Vs. 2872 Te met, lees temee.
-
-
[tekstkritische noot]Vs. 3115 Soe XV, J: Soe est XV. Vs. 3119 wies u, J: wies ic u.
-
-
[tekstkritische noot]Vs. 3264 Des smargens, lees Smargens.
-
-
[tekstkritische noot]Vs. 3300 Walewein wilde, lees Walewein ne wilde.
|
Auteursrechtvrij