Neerlandia. Jaargang 86

[p. 117]

Algemeen-Nederlandse Kroniek

Media

Vlaanderen-Nederland eenrichtingsverkeer

Onder deze titel verscheen in ‘De Standaard’, het verslag van een vraaggesprek, dat de journalist Huib Dejonghe had met mevr. Jaklien Caenberghs, tot voor kort vertegenwoordigster van de BRT in Hilversum. De functie van BRT-ambassadeur of ambassadrice bij de NOS is wegens bezuinigingen opgeheven. In het interview spreekt mevr. Caenberghs haar teleurstellingen uit over de ervaringen die zij in de afgelopen jaren op haar post in Hilversum heeft ervaren bij alle pogingen een stukje samenwerking van de grond te krijgen. ‘Er is bepaald, ook officieel streven naar overleg, samen iets te doen, integratie zelfs. Wat mij al snel en na drie jaar verblijf in Nederland heel duidelijk opviel is, dat die officiële doelstelling geen breed inaatschappelijk draagvlak heeft. Het wederzijds verkeer steekt nog boordevol vooroordelen en clichés. Wij zijn slecht geinformeerd over elkaar en dat geldt voor beide zijden. Misschien heeft mijn functie van vertegenwoordigster van de BRT daar iets aan kunnen doen, maar zoiets is niet meetbaar. Vanuit Nederland stel ik tegenover Vlaanderen nog steeds onwil vast om objectief naar ons te kijken. Zij hebben eens en voor goed uitgemaakt dat wij een buitengewoon reactionair, katholiek volkje zijn en dit zonder zin voor nuances. Ik reken mij tot links en vrijzinnig Vlaanderen en derhalve ergert mij dit mateloos. Ook al omdat ik mijn land in het buitenland niet wil bekritiseren’.

De functie, zoals die ook past in het kader van de afspraken tussen beide landen, men denke aan de Taalunie, heeft als bedoeling elkander te informeren, contacten te leggen en projecten gezamenlijk te ondernemen. ‘Lang geleden heeft men er ooit van gedroomd die samenwerking uit te bouwen in een structuur, zoniet een gemeenschappelijke omroep. Daar is alleen overleg op bestuurlijk en beleidsniveau van terechtgekomen. Het programmaverkeer blijft nog steeds incidenteel en heeft in hoofdzaak met onderlinge financiële bijstand te maken’, aldus mevr. Caenberghs. Zij voegt in het vraaggesprek daar aan toe: ‘Vroeger lag het accent vanuit Nederland op de ideologische overtuiging dat Vlaanderen iets met Nederland moest doen. Dat is een teleurstelling gebleken: de noorderburen bekeken dat allemaal heel zakelijk’.

Nog scherper blijkt haar beoordeling wanneer zij zegt: ‘Om een bosneger mag vooral niet gelachen worden, maar bij de intellectuele smaakmakers en de media hóórt het om over Belgen minachtend te spreken. Dat gaat van onschuldige Belgenmoppen tot uitgesproken negatieve oordelen. Het wordt in deze dagen bewezen dat ook Nederland niet vrij is van politieke strubbelingen, maar inzake politiek beschouwen zij ons land nog steeds als een bananenrepubliek. Over alles zijn zij snel klaar, niet enkel met een oordeel, maar liefst met een veroordeling’.

De documentaire destijds ‘Er zijn geen Belgen’ van André Truyman van de KRO was een objectieve benadering van Vlaanderen merkt de heer Dejonghe in het vraaggesprek op, hetgeen mevr. Caenberghs beaamt. Volgens haar is de scheefgetrokken beeldvorming begonnen met de VPRO-documentaire van Hans Keller. Trouwens ook Brandpunt en ‘De Alles is Anders Show’ blinken volgens mevr. Caenberghs bepaald niet uit in evenwichtige beoordeling. Aan het eind van het vraaggesprek betreurt zij ‘de dood’ van het radio-project Delta.

‘Spiegel van Belgie’ afgevoerd bij NOS

Het radioprogramma ‘Spiegel van België’ (Hilversum II, vrijdag 15 u.-15.30 u.) zal vanaf oktober niet meer worden uitgezonden door de NOS.

Aanleiding hiertoe is de zendtijdbeperking van vijf uur, die vanaf oktober ten goede zal komen aan de omroepverenigingen. Het programma ‘Spiegel van België’ ontstond in 1967 op initiatief van de hh. Felderhof en Cabaut. In die tijd waren de ‘Spiegels’ beperkt tot een kwartier, maar het groeide in 1969 uit tot een half uur per week. Het programma was in de beginjaren volledig in handen van Belgische NOS-medewerkers. De jongste jaren was de leiding in handen van BRT-man Cas Goossens.

Volgens NOS-woordvoerders is de schrapping zeker niet ingegeven door anti-Belgische gevoelens. ‘De NOS moet enerzijds vijf uur zendtijd afstaan aan de omroepverenigingen. Anderzijds ziet de NOS zich voor de opdracht gesteld in de toekomst meer de culturele minderheden te bedienen’, aldus de NOS-woordvoerders. Of het programma later opnieuw zal worden uitgezonden, kon niet met zekerheid achterhaald worden: ‘Dat is niet uitgesloten. De beslissing slaat alleen op het winterseizoen. Maar de ervaring leert ons dat het zomeraanbod meestal identiek is aan het winteraanbod’.

De redenen van de NOS om de ‘Spiegels’ te schrappen zijn begrijpelijk - samen met de ‘Spiegel van België’ sneuvelen ook 9 andere programma's, waaronder enkele erg succesrijke - maar toch erg betreurenswaardig. De ‘Spiegels’ waren op mediagebied de enige tastbare resultaten van de Noord-Zuid integratie.

Bij de BRT liet men weten dat het afvoeren van de ‘Spiegels’ niet direct gevolgen heeft voor het sinds 1977 bestaande programma ‘Spiegel van Nederland’ (BRT I, zondag 13.30 u. - 14.00 u.). ‘Deze programma's zijn los van mekaar tot stand gekomen en helemaal niet op uitwisselingsbasis. Het kan natuurlijk gebeuren dat daar binnenshuis over nagedacht zal worden maar een afvoering zit er niet onmiddellijk in’, aldus BRT-woordvoerder Morren.

VPRO-stunt

Tot voor kort konden de omroepverenigingen TROS en Veronica uitpakken met de slogan van ‘snelst stijgende omroep’. Hieraan is echter abrupt een einde gekomen sinds de VPRO erin slaagde om in nog geen zeven weken tijd 100.000 nieuwe leden bij te winnen.

Een unicum in het Nederlandse omroepbestel en het bewijs van ‘de potentie van een dwerg’.

Jarenlang moest de VPRO er voor vechten om voldoende leden te hebben, nodig om de C-status te behouden. Daarom pakte de omroep dit seizoen uit met een agressieve ledenwerving die nu vruchten blijkt af te werpen. De actie bestond erin om het bestuur van het Simplistisch Verbond, namelijk de heren Koot en Bie, te laten verklaren dat zij volgend seizoen niet meer op het VPRO-scherm zouden te zien zijn indien de VPRO geen nieuwe leden zou bijkrijgen.

Dit bericht sloeg in als een bom - de heren Koot en Bie zijn razend populair in Nederland en overigens ook in Vlaanderen - zodat na drie weken reeds 70.000 nieuwe leden zich hadden gemeld.

Volgens de VPRO was het belangrijkste argument om B-omroep te worden, de dreiging dat de zendtijd anders te zeer zou versnipperd worden bij eventuele

[p. 118]

zendtijduitbreiding op de beide Nederlandse netten. Dit zou tot gevolg kunnen hebben dat de VPRO hun uitzendblok van tweeënhalf uur niet langer zou kunnen behouden.

Voor alle zekerheid wacht de VPRO met de aanvraag tot B-status tot er 330.000 leden zijn (B-status vereist 300.000 leden). Dit betekent dan 30 uur radio i.p.v. 11 uur en 6 uur TV i.p.v. 2,5 uur.

Bekend werd ook dat de VPRO België niet los zal laten. In het verleden had men o.m. ‘Radio Vrij België’ en nu programmeert men voor volgend seizoen een aantal shows door de Vlaamse striptekenaar Kamagurka, gefilmd te Gent. Wat het uiteindelijk zal worden is nog niet voorspelbaar.

VARA-scenariowedstrijd

Eind vorig jaar organiseerde de Nederlandse omroepvereniging Vara een wedstrijd voor TV-scenario's. Het moesten originele teksten zijn - en dus geen bewerkingen van bestaande werken -, over een eigentijds onderwerp die in de toekomst door de Vara-TV zouden kunnen worden uitgezonden.

Uit de 200 inzendingen koos de jury, bestaande uit Nederlandse specialisten, een twintigtal scenario's. Daarvan werden er uiteindelijk zeven bekroond, drie met een prijs en vier met een eervolle vermelding. Winnares was Mieke van Kasbergen uit Amsterdam met ‘De geest van het gras’. De Vlaamse scenarist - en rockjourna-list - Marc Didden kreeg de eerste vermelding voor zijn scenario ‘Soir Bleu’. Dit scenario zal door de Vara worden opgekocht en midden 1983 zal gestart worden met de filmopnamen.

Marc Didden werd reeds in 1980 bekroond met de Belgische Staatsprijs voor het Filmscenario voor ‘Brussels by Night’.