Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Neerlandia/Nederlands van Nu. Jaargang 114 (2010)

Informatie terzijde

Titelpagina van Neerlandia/Nederlands van Nu. Jaargang 114
Afbeelding van Neerlandia/Nederlands van Nu. Jaargang 114Toon afbeelding van titelpagina van Neerlandia/Nederlands van Nu. Jaargang 114

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (9.64 MB)

Scans (6.85 MB)

ebook (12.91 MB)

XML (0.95 MB)

tekstbestand






Genre

non-fictie

Subgenre

tijdschrift / jaarboek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Neerlandia/Nederlands van Nu. Jaargang 114

(2010)– [tijdschrift] Neerlandia–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende
[pagina 14]
[p. 14]

Visser-Neerlandiaprijs
van de redactie
De Roets, een geval apart

In Vlaanderen werd zeven jaar geleden begonnen met De Roets, een nogal aparte historische weekkalender. Een kalender die dit jaar de Visser-Neerlandiaprijs voor cultuur kreeg. Omdat achter die kalender een heel verhaal schuilgaat, gingen we praten met de initiatiefnemers.

In de wandelgangen horen we van alles en nog wat over De Roets, uw weekkalender die vrij origineel schijnt te zijn. Waarover gaat het precies?

De Roets: ‘Laten we dan even beginnen bij het begin. Tijdens een sollicitatiegesprek een paar jaar geleden antwoordde een sollicitante met drie jaar Romaanse filologie achter de rug dat Peter Benoit een deejay was die in de jaren 80 samen met Peter Koelewijn furore maakte. De juryleden bekeken elkaar met gefronste wenkbrauwen. Wat later vroeg een leuke meid, die er intelligent uitzag, aarzelend: “Baekelandt, dat is toch die man van de baksteen, niet?” Een beetje triestige, maar vooral veelzeggende hedendaagse conversatie. Bij de nabeschouwing bleek het allemaal de schuld van het onderwijs, de tijdgeest, de ik-cultuur te zijn. Een van de stellingen was dat de jeugd alleen nog maar interesse heeft in fuiven... “Nu kun je twee dingen doen,” zei een jurylid, “je vindt dat erg en je blijft erover doorzeuren of je probeert er iets aan te doen.”

 

Vanuit die simpele achtergrond ontstond het idee om een kalender te ontwikkelen die zou dienen om de mensen wat extra kennis over hun roots bij te brengen. Overleden markante Vlamingen (her)ontdekken en het publiek hiervoor boeien werd de opdracht waarmee we het brede publiek tegemoet stapten.’

 

Wat is er zo origineel aan een kalender? Er liggen toch al honderd soorten kalenders in de boekwinkel. Of niet?

De Roets: ‘Dat klopt, maar als communicatiemedium in de huiskamer, het kleinste kamertje of de keuken is het toch niet te versmaden. Als je bij kalendergebruikers dagelijks interesse kunt wekken voor ons verleden, voor onze roots, voor onze boeiende en markante historische figuren, dan zit je wel met een medium dat lekker functioneel is. Op die manier een steentje bijdragen om op termijn het tij van de desinteresse voor onze eigen geschiedenis te helpen keren, loont de moeite en is de inspanning waard. Een kalender met een missie dus. Naïef? Ja, misschien wel. Et alors? Voor wie erin gelooft, is alles mogelijk...

 

Een paar befaamde en deskundige onderzoekers die vandaag bij Why5Research werkzaam zijn, werden benaderd met het doel inzicht te verwerven in de opportuniteiten, de marktmogelijkheden en de communicatiekracht van zo'n kalender. We wilden vooral niet in een impulsieve bui een project opstarten en dus zeker niet over één nacht ijs gaan. Daarom maakten we vooraf een representatieve dummy. Aan de hand daarvan werd onderzocht hoe de kalender initieel gepercipieerd en geëvalueerd werd en of hij er ook in zou kunnen slagen de gebruiker een wij-gevoel en een gevoel van Vlaamse trots bij te brengen. De onderzoekers, allemaal praktische en ervaren psychologen, peilden in fase 1 de betekenis, de beleving van tijd en de middelen die mensen hanteren om met tijd om te gaan.’

 

En dan?

De Roets: ‘Ze stelden vast dat de kalender - net als een agenda - de betekenis kreeg van een hulpmiddel dat de gebruiker in de mogelijkheid stelt om zijn tijd te managen en in te delen. Een hulpmiddel in het bedwingbaar maken van de tijd. Zowel door mannen als vrouwen werd de slogan Onze roots? Onze toekomst! duidelijk positief gewaardeerd. Het relateren van roots aan toekomst kwam vertrouwenwekkend en relevant over. De kalender kreeg definitief als werknaam De Roets en werd als jong en fris ervaren. Geïnspireerd door de resultaten van het onderzoek werden de oorspronkelijke structuur, de vormgeving en de tekststijl van de kalender bijgesteld. En we omringden ons met gedreven, gepassioneerde en deskundige historici, neerlandici en enthousiastelingen uit vele disciplines, mensen die ook vandaag nog allemaal gemotiveerd en pro Deo meespelen.’

 

Allemaal mooi en wel. Maar hoe komt u dan in die huiskamer terecht?

De Roets: ‘Goede vraag. We gingen op zoek naar een gedreven uitgever en kwamen na lang en kieskeurig zoeken en benchmarken terecht bij Uitgeverij Davidsfonds, die op het gebied van cultuur en geschiedenis tot de marktleiders behoort. We troffen er de meedenkende historica en uitgeefster Katrien De Vreese. Met onze missie Vlaanderen veroveren en een breed publiek helpen bereiken leek haar wel wat. En dat die uitgeverij daarenboven een bestand van een goeie 60.000 lezers-leden had, was mooi meegenomen. Zo werd in feite relatief snel de Roetstraditie geboren. Inmiddels ligt de kalender jaarlijks al onder vele kerstbomen. We startten met 3.900 exemplaren en halen vandaag 20.000 exemplaren. En ook veel Vlamingen in het buitenland reageren positief. Hun roots, hé. Dat we de jongeren nog niet bereiken, baart ons nog geen zorgen, maar het heeft wel onze volste aandacht.’

[pagina 15]
[p. 15]

U zou momenteel ook aan een spin-off werken. Klopt dat?

De Roets: ‘Dat klopt. We broeden inderdaad op een spin-off. We praatten met eigentijdse leraren geschiedenis en maatschappelijke vorming, en hoewel het onderwijs nu niet meteen tot onze primaire doelgroep behoort, vingen wij boeiende spontane signalen op. “Dit hang ik zeker in mijn klas.” “Hier zit stof in voor een vakoverschrijdende opdracht.” Zulke reacties kwamen onder meer uit Lennik, Veurne, Tongeren, Leuven en jawel ook uit de California University in Berkeley. Dat spoort ons aan om nog creatiever, losser en breder te gaan denken. Met onze Roets schrijven wij over geschiedenis alsof het niet over geschiedenis gaat. We zijn er ons van bewust dat geschiedenis in is. En sexy. Rond dat denkspoor draait ons spin-offje. Maar ook hier willen we niet over één nacht ijs gaan en verkiezen we onze plannen en peergroupintenties nog wat intern te houden. In stilte zijn we heel goed bezig en u hoort dus zeker nog van ons.’

 

In De Canvascrack op VRT zagen we hoe Bob Steel, een van uw kernredactieleden, voor Canvaskijkend Vlaanderen hoge ogen gooide en op kousenvoeten een merkwaardig parcours aflegde.

De Roets: ‘Inderdaad. Met flink wat pittige en parate kennis legde hij een interessant parcours af. De reactie die we daarop kregen, deed deugd. Van over het hele land kregen we telefoontjes en mailtjes van bekende en tot dan onbekende sympathisanten. “Weten jullie dat De Roets in de Canvascrack zit? En dat die man dat heel goed doet. Die weet veel zeg.” Dankzij De Roets wist onze man nog veel meer. Dat Morris in zijn Lucky Lukestrips de gezichten van doodgravers en lijkbidders baseerde op de karikaturen die hij van zijn leraren in het jezuïetencollege van Aalst had gemaakt. Dat in 1789 maar drie procent van de Vlaamse bevolking naar school ging. Dat volgens Gaston Durnez “het nadeel van ons onderwijs is dat er zoveel schoolmeesters zijn”. Dat er aan meer dan 250 universiteiten in meer dan vijftig landen Nederlands wordt gedoceerd. En ga zo maar door. Honderden wetenswaardigheden. Over de samenleving vroeger en nu in haar meest diverse facetten.

Ik wilde voor mijn collega's een quiz over Vlaanderen samenstellen. Maar tot mijn verbazing botste ik op groot protest van mijn drie zonen toen ze hun favoriete lectuur niet meer op het vertrouwde kleinste kamertje terugvonden! De quiz was een groot succes. De frustratie met de quiz was van een zelfde grootte: wij kennen onze eigen geschiedenis nauwelijks of niet. De Roetskalender is daarom een schot in de roos en de opvulling van een gat in ons geheugen. An de Moor, Voorzitter Vlaanderen-Europa
De Roets gaat uit van een origineel concept, is functioneel opgevat als een handige weekkalender in een frisse lay-out. De gebruiker krijgt een rijk palet aan historische informatie.

illustratie
De Roets 2011


Elke week staat in het teken van een baanbreker of markante figuur. Die wordt voorgesteld in een vlot leesbare levensschets. Elke dag krijgt een prettige aantekening mee die varieert van een dartel doordenkertje tot een wijs weetje. En dat is telkens goed voor een prikkel van verwondering of herkenning. De Roets verkent daarbij ongedwongen uiteenlopende perioden en invalshoeken. De aantekeningen vertonen daarbij één gemeenschappelijk kenmerk. Ze hebben in brede zin allemaal iets met Vlaanderen te maken. Voor veel lezers is De Roets niet alleen een handige kalender, maar ook een waardevol initiatief, waarbij op een speelse en pretentieloze wijze allerhande informatie geboden wordt. Bij een blik op de toekomst krijgen ze de kans om mondjesmaat terug te kijken naar een verleden dat soms verrassend, soms vreemd, soms verwonderlijk en soms vermakelijk is.’

 

U kreeg een pleidooi pro domo van een Leuvens historicus uit het Pajottenland die vandaag aan de universiteit Gent doceert.

De Roets: ‘U bedoelt historicus Stijn Van de Perre: ‘De Roets deed er goed aan om enkele krijtlijnen te trekken. Het verleden is nu eenmaal onuitputtelijk en dus drong een keuze zich op. Als invalshoek werd geopteerd om Vlaanderen als noemer in de bonte collectie te hanteren. De focus ligt op markante figuren en plekken van bij ons. Vanzelfsprekend is dat nooit.

[pagina 16]
[p. 16]

Maar de redactie vermijdt de valkuilen van de evidenties, van de eenzijdigheid of van de verheerlijking. De optie om zich te concentreren op het eigen verleden, lag misschien niet voor de hand. Maar geen nood, de initiatiefnemers bevinden zich in goed gezelschap. Al in de jaren 30 van de vorige eeuw hadden de Nederlandse (marxistische) historici Jan Romein (1893-1962) en Annie Romein-Verschoor (1895-1978) in hun Erflaters van onze beschaving begrepen dat het zinvol was “de kennis van het Nederlandse volk omtrent wat het in de loop der tijden zelf uit zichzelf aan groots heeft voortgebracht” te verdiepen. Daarmee wensten zij in te gaan “tegen gevaarlijke onderschatting, maar tegelijk tegen niet minder ongevaarlijke overschatting van het Nederlands-eigene”. Hoewel de Roetskalender geenszins de biografische kracht van die studie pretendeert, vormt het uitgangspunt ervan ook hier de basisgedachte.’

Het grote probleem met de Roetskalender is de verslavende werking. Je wil dat de jaren sneller voorbij gaan, om de volgende, altijd verrassende editie te kunnen lezen.
Rik Van Cauwelaert, Knack

Dat we onze herkomst niet kunnen en mogen negeren, wist ook de Afro-Amerikaanse activist Malcolm X (1925-1965). Hij hield zijn Black Muslims voor dat ‘Just as a tree without roots is dead, a people without history or culture also becomes a dead people’ (Net zoals een boom zonder wortels dood is, sterft ook een volk zonder geschiedenis of cultuur). Dat het respecteren van je wortels een vooruitstrevende gedachte kan zijn, illustreerde de prominente Franse PS-politica en dochter van Jacques Delors Martine Aubry: ‘On ne vit bien son présent et on ne prépare bien son avenir, que si l'on est à la fois fier de ses racines et ouvert aux autres et au monde.’ (Je beleeft het heden pas goed en je bent pas goed voorbereid op de toekomst als je trots bent op je wortels en tegelijk openstaat voor de ander en voor de wereld.) Ook de Nederlandse SP-leider Jan Marijnissen is ervan overtuigd dat het in de moderne samenleving nodig is ‘je eigen wordingsgeschiedenis te kennen’. ‘Geen gevoel voor het verleden betekent geen gevoel voor de toekomst’, stelde hij.



illustratie
Prof. dr. Jef Janssen tijdens zijn laudatio op 19-9-2010


De redactie laat zich duidelijk bijstaan door een brede groep van onderlegde medewerkers, die de kunst verstaan om informatie luchtig maar accuraat te formuleren. De Roets is niet alleen een handige kalender voor thuis en op het bedrijf, maar evenzeer een leuke aanrader voor wie zich op school wil laten inspireren. Zelfs voor wie in de rats zou zitten met zijn roots. Kortom: De Roets is zonder twijfel van deze tijd. Zonder complexen, open en ongedwongen. Een kalender over het verleden voor de toekomst.’

Uit de laudatio van historicus Jef Janssen: ‘Met veel humor gebracht en met de nodige kritische zin is De Roets een prachtige bijdrage tot de Vlaamse cultuur- en mentaliteitsgeschiedenis, zonder te vervallen in goedkoop hoerageroep, enge navelstaarderij of overspannen waardeoordelen. Dat zowel geniale denkers en kunstenaars als gewone mensen in beeld worden gebracht, is daarbij een mooi pluspunt.’

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken