De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 5

[p. 409]

[Nummer 52]

Een praatje met onze abonnenten
(Slot.)

Een der belangwekkendste werken, die in den jongsten tijd in onze taal geschreven werden, is voorzeker het verhaal Voor honderd Jaren, van onzen kundigen medewerker J.R. van der Lans.

Met forsche hand heeft de schrijver het monster der Revolutie in de volle borst gegrepen en aan den schandpaal geklonken.

Wij kennen ze thans in hun waar daglicht, de afschuwelijke onmenschen, die onder voorwendsel van vrijheid, gelijkheid en broederliefde slechts hunnen haat en moordlust botvierden en alleen eigen eer- en heerschzucht betrachtten.

Al de voordeden, door de omwenteling afgeworpen, zouden beter en gemakkelijker langs wettigen weg, door overreding verkregen geworden zijn, dan door de gruwelijkheden en moorderijen, wier beschrijving in de Illustratie ons zoo menigmaal heeft doen ijzen.

Was Lodewijk XVI niet de goedaardigste, vredelievendste, de geleidbaarste de liefderijkste der vorsten?

Geen treurspel kan een zoo diep ingrijpenden indruk teweegbrengen als het verhaal van de verfijnde wreedheid, waarmede Lodewijk XVI en zijne gemalin gemarteld en ter dood gebracht werden.

In het eeuwfeest der Revolutie is er voor ons niets anders te gedenken, dan dat de Sansculotten, - onder de bewering van ons eene vrijheid te brengen, welke wij reeds lang door onze keuren en voorrechten genoten - in ons vaderland dwang en willekeur invoerden, onze priesters verbanden en vermoordden, onze zonen naar de slagvelden sleepten, ons geld en onze kunstschatten ontroofden.

pater damiaan.

Wat men ook doe, om dit beruchte eeuwgetij in zwetsenden roes te verheerlijken en te vieren, de figuren van den koning-martelaar en van zijne schoone en edele gemalin, de schimmen van die duizenden getrouwen, die voor hunnen vorst leden en stierven, zullen altoos heerlijker blijven glansen dan

[p. 410]

de voordeelen, die de natie door de revolutie bekomen heeft.

Zoo denkt er althans ons Vlaamsche volk over, met zijn juist en gezond oordeel en zijn gevoelig hart; ons Vlaamsche volk, dat al zijne vrijheden in eeuwenlangen strijd heeft moeten veroveren, en toch geene enkele vorstenmoord als vlek in zijne geschiedenis heeft; want Karel de Goede werd enkel door baatzuchtige samenzweerders en niet door zijn volk vermoord, dat hem als een heilige martelaar na zijnen dood vereerde.

Wij hebben dus de Fransche Revolutie in onze Illustratie herdacht, zooals het den Vlaming pastte die te herdenken.

En dat de schrijver hier den juisten toon aangeslagen heeft, bewijst de gretigheid, de ontroering, waarmede zijn verhaal gelezen werd, en de opgang, dien het in onze letterwereld maakte, zoodat zelfs de voornaamste Vlaamsche dagbladen brokstukken er van mededeelden.

*_**_*

De prachtige gravures, die wij niet zonder veel moeite en geldelijke opoffering, ter opluistering van Voor honderd Jaren verkregen, hebben insgelijks veel bijgedragen om dit werk in belangrijkheid te doen winnen.

Wie nog eenigen twijfel koesterde of in eenige inlandsche Illustratie zulke schoone platen verschenen als in ons tijdschrift, zal daaromtrent, naar wij hopen, nu wel zekerheid erlangd hebben.

Onze platen zijn wezenlijke kunstgravures: dat zal iedereen ons wel moeten toegeven. Geene teekening, geene plaat wordt ooit door ons aangekocht, zoo zij niet een zekeren kunststempel draagt. Krabbelteekeningen, onder den naam van actualiteiten, laten wij aan anderen over. Er zijn immers liefhebbers voor alles: voor het mannekensblad, gelijk voor de etsen van Rembrandt, voor de domste caricatuur, zooals voor de fijnste kopersnêe.

Over den smaak valt niet te twisten, zoomin als er te ontkennen valt, dat er slechte en goede smaak is.

En de kenners zullen ons wel het recht laten wedervaren, dat wij niet alleen den goeden smaak huldigen onder opzicht van kunst, maar ook onder opzicht van fijngevoeligheid en kieschheid.

Onze platen evenals onze tekst mogen steeds onder ieders oogen gebracht worden: niet de geringste schijn van aanstoot zal ooit in ons tijdschrift bemerkt worden. Daarvoor wordt met nauwlettende zorg gewaakt.

En dit is geene geringe verdienste voor een kunstblad, dat als de vriend van allen, van jongen zoowel als van ouden, wekelijks in den huiskring zijn bezoek afleggen komt en te midden der familie plaats neemt, om allen door beeld en schrift te veraangenamen en te leeren.

Mocht het der Nieuwe Belgische Illustratie gegeven zijn nog vele jaren die eervolle en nuttige rol in onze deftige burgerfamiliën te vervullen.

Mocht het getal onzer lezers immer aangroeien.

Die wensch zullen voorzeker allen beamen, die het wel meenen met ons Vlaamsche volk.