De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 8

Wetenswaardig Allerlei.

Kunstmatige verbetering van het klimaat van Noord-Amerika.

- Het is den volken aan gene zijde van den Oceaan sinds lang een doorn in het oog, dat bij voorbeeld New-York, dat toch onder denzelfden breedtegraad ligt als Napels, op het stuk der luchtsgesteldheid niet beter bedeeld is dan bij voorbeeld Stockholm en dat Engeland, ofschoon onder denzelfden breedtegraad als Labrador gelegen, de barre vorst van dat land eigenlijk maar bij naam kent.

De oorzaken van dat bedroevend verschil zijn duidelijk aangetoond. Europa's westkust staat onder de inwerking van den warmen golfstroom, terwijl zich tusschen deze strooming en Amerika's oostkust een breede stroom koud water schuift, die rechtstreeks van de Noordpool komt en grootendeels door de zestien kilometer breede straat van Belle Isle vloeit.

Deze staat van zaken heeft een Amerikaan met name Goodridge, op het buitengewoon stoute denkbeeld gebracht, de genoemde hoogstens 150 voet diepe straat door een dam af te sluiten, daardoor den Poolstroom van Amerika's kust af te leiden en hem den Atlantischen Oceaan in sturen. Steenen tot het bouwen van zulk een dam, zegt hij, zijn in den omtrek in overvloed voorhanden, en het heele werk zou hoogstens 96 millioen gulden kosten, een kleinigheid in vergelijking met het daardoor te bereiken resultaat, de ijsvrijheid van den St. Laurenstroom en de verbetering van het Amerikaansche klimaat.

Tot dusver is alles heel mooi. Maar nu komt de vraag of de afgeleide Poolstroom den Golfstroom niet zoover van zijn ouden weg zou afleiden, dat hij Europa heel niet meer bereiken zou, in welk geval wij een Siberisch klimaat zouden krijgen. En dan zouden toch de Europeesche staten een krachtig veto tegen den dam inbrengen en dit desnoods door talrijke oorlogschepen nadruk bijzetten.

Opdat aan deze zaak intusschen de grappige zijde niet ontbreke, is onmiddellijk daarop een ander Amerikaan, met name Server opgetreden, die den dam als te kostbaar verwerpt en hetzelfde doel als Goodridge door een eigenaardig middel bereiken wil. Hij doet het voorstel, den stroom der straat van Belle Isle tot het drijven van een menigte raderen te gebruiken, zoodoende door wrijving een aanmerkelijke warmte te verkrijgen en door middel dezer warmte het water van den Poolstroom op een behoorlijke temperatuur te brengen! Daartegen zou Europa zeker niets hebben in te brengen, integendeel.

Levende juweelen. -

In de tropische gewesten zijn een aantal insecten, die om hun lichtgevende kracht door de dames als haartooisel gebruikt worden. Het meest bekend is de cucujo (Pyrophorus noctilu cus), een kever

[p. 256]

uit het tropische Amerika. Deze torren worden in opzettelijk daarvoor uit fijn draad vervaardigde doosjes bewaard. met schijfjes van suik erriet gevoed en tweemaal daags onder water gedompeld, opdat zij des avonds helder zouden schitteren Zij kunnen geruimen tijd in leven blijven, want onlangs zijn eenig dezer kevers uit Amerika naar Engeland overgebracht. De dames steken de torren des avonds in een zakje van fijn gaas, dat bij wijze van roos aan haar kleed bevestigd wordt. Dit nieuwmodisch sieraad moet het best voldoen, wanneer het met kunstige, uit kolibri-veeren vervaardigde bloemen en ettelijke briljanten verbonden, als een krans in het haar gedragen wordt.

Het menschelijk lichaam. -

Een Amerikaansch physioloog geeft de volgende cijfers over het samenstel van het menschelijk lichaam. Het bevat 105 beenderen en 500 spieren; de lengte van het spijskanaal bedraagt omstreeks 8 meter, het gewicht van het bloed van een volwassen mensch ongeveer 15 K.G.

Het hart is gewoonlijk 15 cM. lang en heeft een doorsnede van 8 cM.; het klopt 70 keer in de minuut, 4200 keer per uur en 36,792,000 maal per jaar. Elke klopping verplaatst 44 gram bloed; 2030 gram per minuut, 122 KG. in het uur. Het bloed van het geheele lichaam gaat in drie minuten door het hart, terwijl onze longen in normalen toestand 5 liter lucht bevatten. Gemiddeld halen wij 1200 keer per uur adem, waartoe wij 200 liter lucht noodig hebben. De huid bestaat uit drie lagen, waarvan de dikte van 3 tot 6 mM. afwisselt. Elke vierkante cM. der huid bevat 12.000 poriën, terwijl de gezamenlijke lengte dezer poriën over het geheele lichaam 50 KM. bedraagt.

Een zeemeermin? -

In den Atlantischen Oceaan op 300 mijlen afstands van St Augustine (Florida) heeft onlangs een wonderbare vischvangst plaats genad, die door de Amerikaansche bladen als volgt wordt meegedeeld:

Toen zekere heer Stanton op de schoener Addie Schafler zijn net ophaalde, vond hij daarin den zonderlingsten visch verward, die ooit gevangen is.

De vreemdsoortige zeebewoner was bijna zes voet lang, geheel wit en zonder schubben. Kop en gezicht hadden een wonderbare overeenkomst met het menschelijk hoofd en menschelijke gelaatstrekken. De schouders waren goed ontwikkeld en geleken veel op die eener vrouw. Het bovenlijf dat zuiver afgerond was, de heupen en de buik hadden een treffende overeenkomst met die van een mensch. De visch had vier vinnen, waarvan twee aan het benedengedeelte van het lichaam.

De heer Stanton verklaarde, dat hij verschrok op het eerste gezicht van zijn vreemden buit, die, toen hij aan boord gehaald werd, een klagend geluid deed hooren. Jammer is het, dat men er niet in slaagde den visch in leven te houden, daar de vreemde sinjeur reeds twee dagen na zijn gevangenneming stierf.

De heer Stanton zal het wonderdier, na verschillende havens bezocht en het daar tentoongesteld te hebben, aan het Smithsonian Institution te New-York schenken.

De visch of zeemeermin bevindt zich nu in een zes voet groote flesch op sterk water.

eendenjacht in het venetiaansche.

Een rumoerig dorp. -

In de nabijheid van Tripoli, in het noorden van Afrika, ligt een dorp, Amroez geheeten, dat zeer waarschijnlijk nergens ter wereld zijn weerga heeft. Het plaatsje wordt uitsluitend door Joden bewoond, die allen, de rabbijn incluis, het smidsvak uitoefenen. Van den vroegen morgen tot diep in den nacht hoort men daar het geklop van hamers. De grijsaards, die niet meer den zwaren voorhamer kunnen zwaaien, bedienen de blaasbalgen. Voor het meerendeel zijn deze smeden ook zwaardvegers en leveren aan de Arabieren de yatagans, sabels en andere wapenen, die den zonen der woestijn onontbeerlijk zijn. De door deze zwaardvegers vervaardigde wapens worden tot aan de oevers van den Niger uitgevoerd, waar zij zeer gezocht zijn.

Hoe lang zijn overlijdensadvertentien in de bladen gebruikelijk?

- Gewoonlijk is men van meening, dat het gebruik maken van couranten tot bekendmaking van familieberichten pas in den nieuwsten tijd, hoogstens eerst in onze eeuw algemeen geworden is, en vroegere berichten van deze soort meer als curiosa moeten beschouwd worden. Wat de overlijdensadvertentiën betreft, kan evenwel met zekerheid gezegd worden, dat reeds voor meer dan honderd jaar dit gebruik ingevoerd is en aan Hannover de verdienste dezer vereenvoudiging der maatschappelijke verplichtingen toekomt. In het Journal von und für Deutschland van het jaar 1789 wordt meegedeeld, dat de rouwbrieven in Hannover zijn afgeschaft. ‘De kosten, van ettelijke honderden tot duizend brieven met zwarten rand de wereld in te sturen, voor het grootste gedeelte aan personen, die den overledene ternauwernood bij naam kenden, plus het onnoodige postgeld kunnen uitgespaard worden. Hiermee is in dit land sedert omstreeks een jaar een begin gemaakt, daar men het overlijden aan alle vrienden van den overledene met een paar regels - de regel kost zes pfennige - in de Hannöverischen Anzeigen bekend maakt, waardoor het overlijden meer algemeen bekend wordt dan door nog zooveel rouwbrieven. Zal dit goede voorbeeld van den vooruitgang geen navolging vinden?’

Daar deze mededeeling uitging van een te dien tijde in de beschaafde kringen van Duitschland veel gelezen blad, mag men aannemen, dat het voorbeeld van Hannover na korten tijd algemeen navolging vond.

Te laag ingedraaide petroleumlampen. -

Het is een feit, dat zich bij een te laag ingedraaide vlam slecht riekende gassen ontwikkelen die in hooge mate nadeelig zijn voor de gezondheid, terwijl het eventueele voordeel zeer twijfelachtig, in alle geval nauwelijks noemenswaard is. Door een proefneming kan een ieder zich gemakkelijk overtuigen hoe gering het verschil in gebruik is bij een normaal brandende en een te gelijker tijd aangestoken maar te laag ingedraaide lamp. De verklaring hiervan ligt voor de hand. De warmte, die tot de ontwikkeling der gassen noodig is, wordt door de vlam geleverd. Daar het echter vooral aankomt op de verwarming van den bovensten rand van het lampekatoen, waarmee de vlam in onmiddellijke aanraking is, en deze bij het indraaien der lamp maar heel weinig kan afnemen, wordt ook de ontwikkeling van het gas, m.a.w. het verbruik der petroleum, maar in zeer onbeduidende mate verminderd. Zelfs indien het voordeel veel grooter was dan het inderdaad is, dan nog mochten onze huismoeders, met het oog op de gezondheid, hier geen zuinigheid betrachten, want hier bedriegt de zuinigheid de wijsheid.