Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 11 (1894)

Informatie terzijde

Titelpagina van De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 11
Afbeelding van De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 11Toon afbeelding van titelpagina van De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 11

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (43.53 MB)

Scans (730.60 MB)

ebook (37.02 MB)

XML (2.79 MB)

tekstbestand






Genre

proza
poëzie
non-fictie

Subgenre

tijdschrift / jaarboek


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De Nieuwe Belgische Illustratie. Jaargang 11

(1894)– [tijdschrift] Nieuwe Belgische Illustratie, De–rechtenstatus Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Allerlei.

Rechter lynch. -

Tweehonderd jaar is het geleden, dat John Lynch in Noord-Carolina met dictatoriale macht als rechter werd aangestcld, om het land van misdadigers en schurken te zuiveren. Naar hem moet de bekende Amerikaanscke volksjustitie genoemd zijn, die als een veemgericht de misdadigers straft. De Europeanen kunnen zich natuurlijk met deze eigenmachtige rechtspleging niet vereenigen, maar de Noord-Amerikanen, die in de grensdistricten wonen, houden ze voor een noodzakelijk kwaad. Zeker is het, dat door de lynchwet menig district van den geesel van goed georganiseerde rooverbenden bevrijd is. Amerika heeft intusschen groote stappen gedaan op den weg der beschaving, maar overal heerschen orde en rust nog niet. Dit blijkt reeds uit de statistiek der misdaden tegen het leven.

In tien jaren tijds waren gemiddeld van moord of doodslag aangeklaagd: in België 217, in Groot-Brittannië 430, in Duitschland 600, in Frankrijk 816, in Hongarije 1682, in Spanje 1807 en in Italië 3712 misdadigers. In de Vereenigde Staten bedroeg hun aantal 7386, van wie 4425 blanken en 2739 negers, waarbij men in aanmerking moet nemen, dat in de Vereenigde Staten maar 6 tot 7 millioen negers wonen.



illustratie
DE OUDE MUZIEKMEESTER, naar de schilderij van O. Piltz.


Onder deze omstandigheid is het begrijpelijk, dat rechter Lynch zijn ambt niet geheel laat rusten. Volgens een in Amerika opgemaakte statistiek werden in den loop der laatste zes jaren 558 personen terechtgesteld op grond van een wettelijk rechterlijk vonnis, terwijl in dezelfde tijdruimte 975 personen gelyncht werden. Het eerste getal is juist, het tweede enkel bij benadering. Het getal der gelynchten is zeker grooter, en men kan wel aannemer, dat rechter Lynch nog in onze dagen jaarlijks aan pl. m. 170 personen het doodvonnis voltrekt. Nog zoo heel lang niet geleden hebben de bladen ons het geval meegedeeld van vijf Italianen, die in den staat Colorado waren gelyncht, omdat ze een herbergier hadden vermoord. Dit is wereldkundig geworden, omdat de gelynchten vreemdelingen waren, maar meestaf kraait er geen haan naar, en zeker niet zóó hard, dat wy het hier in Europa kunnen hooren.

Hoe sterk is een infusiediertje? -

Voor een dertig jaar heeft de beroemde Belgische natuurvorscher Plateau de kracht der insecten gemeten, en kwam daarbij tot de verrassende uitkomst, dat de dieren zooveel te sterker zijn naarmate zij kleiner zijn. Een paard, dat omtrent 600 kilogram weegt, kan gemiddeld een last van 400 kilogram torsen, dat is twee derden van zijn eigen gewicht. Plateau bevond daarentegen, dat meikevers, die maar 1/[6] gram wegen, meer dan tien gram voortsleepten, dus een 60 maal grooteren last dan hun lichaamsgewicht. Men berekende daaruit, dat de meikever in verhouding 100 maal zoo sterk is als de mensch.

Maar de wetenschap gaat steeds verder en zij heeft nu beproefd zelfs de kracht der kleinste dieren, die maar even kunnen worden waargenomen, te meten. Tot dit doel koos dr. Paul Jensen te Jena het Paramaecium, een infusie - of afgietseldiertje, dat maar 0.25 millimeter lang en 0,06 millimeter breed is, en het gewicht van een stuif korreltje van 0,00087 milligram bezit. Dit ovale, slechts uit één cel bestaande Paramaecium is aan den buitenkant met haartjes bezet, 3500 in getal, met behulp waarvan het kan zwemmen.

Dr. Jensen liet nu deze kleine diertjes in een glazen buis om een centrilugaalmachine wentelen en kon daarnaar de kracht berekenen, die zij in staat zijn te ontwikkelen. En hoe sterk is nu het Paramaecium? Sterker dan een paard, maar op verre na niet zoo sterk als een meikever, want het kan slechts het negenvoud van zijn gewicht opheffen.

Plateau heeft berekend, dat 40000 meikevers dezelfde kracht kunnen leveren als een sterk paard. Jensen leert ons nu, dat 600,000 Paramaecia in staat zijn, den ‘zwaren’ last van 1 gram te verplaatsen.

Schouwburgbranden. -

De heer Paul Gerhard wijdt in de Scientific American een belangwekkende studie aan de oorzaken van de schouwburgbranden en de middelen om ze te voorkomen.

De schrijver vindt dat er uit dit oogpunt twee kritieke tijdperken zijn in het leven der schouwburgen: het eerste omvat de eerste vijl jaren, dat ze in gebruik worden genomen; het tweede is gelegen tusschen het veertigste en vijftigste jaar van hun bestaan. In het eerste tijdperk spruit het gevaar voort uit de onervarenheid van het personeel en de onvolmaaktheid der voorbehoedmaatregelen, die eerst langzamerhand volledig worden; In het twTeede tijdperk komen zij hier vandaan, dat alles versleten raakt en het personeel achteloos wordt.

De heer Gerhard heeft bevonden, dat van de 289 schouwburgbranden 56 of bijna 20 percent overdag hebben plaats gehad, 15 één uur vóor de voorstelling, 36 gedurende de voorstelling, 69 binnen twee uren na de voorstelling, en 113 dieper in den nacht.

Van 1876 tot 1888 hebben zes groote schouwburgbranden bijna 1500 slachtoffers gemaakt. Het zijn het Convoy's Theater te Brooklyn, 5 Dec. 1870, 283 slachtoffers; het Théàtre municipal te Nizza, 23 Maart 1881 150 à 200 slachtoffers; het Ring Theater te Weenen, 8 December 1881, 450 slachtoffers; de Opéra-Comique te Parijs, 25 Mei 188/, 110 slachtoffers; het Exeter Theater te Exeter,5Sept. 18S7, 160 à 200 slachtoffers, en de schouwburg te Oporto, 31 Maart 1888, 246 slachtoffers.

De zesvingers-club. -

In onzen tijd van vereenigingen voor en van alles kan het niet verwonderen, dat ook een zesvingers-club is ongericht, denkelijk wel beantwoordende - zooals dat in den regel heet - aan een dringend geveelde behoefte des tijds. Elk lid van deze club nu moet minstens aan de eene hand zes vingers hebben. Een uitvoerig bericht van den secretaris vermeldt, dat er op aarde 2173 personen met zes, 431 met zeven vingers zijn. Eén mensch kan er zich zelfs op beroemen, acht vingers aan één hand te hebben.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken