Het Overzicht. Collection Complète 1921-1925

[p. 48]

[p. 49]

Haver II

Kommunisme

Kommunisme bedoelt niet het gelijk maken, of op éne lijn stellen van de mensen. Gelijkheid in die zin, zou, daargelaten dat het kwakzalverij is daar het feit niet is te verwezenliken, 'n onrechtvaardigheid zijn zo groot en even noodlottig voor eenling en gemeenschap, als die we nu in de augiasstal onzer maatschappelike huishouding te zien krijgen.

Kommunisme heeft als uitgangspunt 'n moreel zowel als nut-betrachtende gedachte: elke mens in gelijke mate gelegenheid te verschaffen om zich uit te leven, d.i.: te ontwikkelen, te volgroeien en de in hem aanwezige mogelikheden te realiseren. - En dat allereerst wel door het opheffen van de bestaanszorg, en de tot 'n ondergeschikte, middellike noodzakelikheid maken van het ‘levensvraagstuk’, om het mens-zijn in hoogste vertolking en edelst begrip, als enige, 'n menswaardige zorg, op de voorgrond te stellen. - Daarom steit het voorop, dat al wat daartoe nodig is in elks bereik moet liggen, en in haar rechtsbegrip zo te formuleren:

‘Wat iemand nodig heeft bepaalt wat iemand toekomt’ enig geldig beginsel van gelijkheid dat gerechtigd is en tevens gebazeerd op moraal. Daar in het individu het geestelik en fizieknorm der mensheid verhoogd wordt, is het tevens heilzaam en voordelig elks belang dienend.

Daar de maatschappij nu nog geleid en beheerst is door toeval van geboorte, klasse- en kaste-belangen en vooroordelen e.a. remmende antikiteiten, die over het individu beslissen, en niet laten ontwikkelen de in hem aanwezige kiemen tot grootheid en persoonlikheid, zijn moraal en belang het hier eens om die maatschappelike willekeur te veroordelen

_* * _*

De wet

De wet is gemaakt voor de immorelen. Ten voordele van de grote immorelen in wiens dienst ze treedt en ten nadele - in juridiese termen: ter bescherming - van de kleine immorelen welke 't bezit of leven der groten bedreigen. En de filosoferende schoenmaker merkt op: ‘Tout se paye ici bas’ De Wet is geworden 'n rechterlike simonie.

De moreel-bewuste mens, die leeft en luistert naar de Wet van de Mens in hem, heeft zich van haar macht bevrijd en wordt onaantastbaar voor hare besluiten. Wanneer de moreel-bewuste mens in konflkt zal komen met De Wet, zal, hoe geringe maatschappelike macht die mens ook hebbe, de botsing fel genoeg zijn om haar faalbaarheid aan 't licht te brengen, en haar als grondslag van Recht voor immer onmogelik te maken. De Wet van De Mens staat boven die der mensen.

_* * _*

Morele Waarden uit de praktijk

In de maatschappij moet je 'n wolf zijn met de wolven in 't bos.

Dat wil zeggen: je moet de groten, die je nodig hebt om er te komen (is er-komen niet het doel dat alle jongeren wordt voorgehouden) in 't gevlei houden.

Maar wanneer je je de sterkste voelt, tegen hen zijt opgewassen en te boven gewassen, ga dan je weg door alles heen, trap op hen voor wie je hebt gekropen, en neem de plaats in waar je grotere macht je meer recht op geeft.

Want onder de wolven in 't bos is de hongerigste de sluwste... en de maatschappij eert met strikjes en eerbewijzen de ploerten... en huldigt dit oneerlike en macht-is-recht prinsiep, als verdienstelik en moreel.

En de kleinen, die onhandig en minder sluw dezelfde praktijken beoefenen, maar zonder sukses, staft ze, en hangt hen, naast de eerlike Idealist die haar praktijken aan de kaak stelde en dierf veroordelen, aan het kruis.

Deze maatschappij is niet goed voor kristenmensen.

_* * _*

Definitie van de Bourgeois:

Wezen dat in de mogelikheid gesteld werd, zich te verheffen, de middelen ontving om zich te ontwikkelen, en te vormen tot 'n edel en begrijpend mens, maar om eer, voordeel, of uit lamlendigheid en gemakzucht alles verteerde zonder voort te brengen, sjachert in de tempel, en het ideaal verraadt uit ogendienst, strikjes of kastebelangen. - De bourgeois is: het zwijn.

_* * _*

Onthoudt niemand wat hem toekomt, opdat hij er niet toe gedwongen worde het te nemen, wat diefstal heet.

Stel je-rijkdom, vrucht van onrecht, niet mensverbluffend te pronk opdat er geen geërgerd je op je plaats stelle, wat belediging heet, en aanslag op vrijheid.

Hoon je broeder niet om z'n onmacht, spot niet om z'n armoe, sar hem niet in z'n vernedering, opdat hij getergd z'n tanden tone, wat Opstand heet en Landverraad.

En als je de oorzaak van z'n rampen zijt, ga dan niet zien naar je werk, opdat hij zich niet wreke, wat misdaad heet en moord.

Geert GRUB.