Het Overzicht. Collection Complète 1921-1925

[p. 57]

[Nummer 16]

Vlaanderen en het Franse Oordeel

‘Le plomb dont pour tuer ou corrompre on fait des caractères d'imprimerie ou des balles’... schrijft André Salmon, - en wellicht was heel Parijs reeds lang opgestaan om een nieuwe kruistocht te voeren tegen de barbaren van Noord-en West-België (kruistocht die uitmonden zou in een bedevaart naar Luik voor de trouwe verdediging van de Frans-Belgiese grens tijdens de komende eeuwen), indien de doorsnee Parijzenaar met 'n andere bedoeling zijn kranten kocht dan om het programma der vermakelikheden te raadplegen. Een overgroot deel der parijsiese bevolking ziet zijn leven geheel in beslag genomen en maatschappelik geannuleerd door het panem et circenses en is geheel onschuldig aan de politiek van Poincaré. Een oneindig kleiner gedeelte, politiekers en journalisten, vormt de officiële opinie van Parijs, trouw nageaapt, niet door de parijzenaars (qui ne s' en font pas!), maar door de algemene opinie van de provinties,... Brussel inbegrepen, van waaruit de biezondere briefwisselaars bij iedere gelegenheid hun anathema's delenda's en onbeschaamde leugens op kosten van Vlaanderen in de Parijsiese pers publiceren, maar deze delenda's nog overschreeuwen door hunne uitroepingen van sympathie voor Frankrijk, wanneer de gelegenheid zich in 't geheel niet voordoet.

Enkele geheel toevallig onderschepte voorbeelden zullen volstaan. In ‘Le Matin’ van 11 Maart 1923 schrijft de Brusselse korrespondent over een aanhouding van 18 Waalse en Brusselse kommunisten, onder titel ‘Flamingants et révolutionnaires travaillent pour l'Allemagne’:

On mande d'autre part d'Anvers qu'on aura sans doute sous peu la preuve indéniable que communisme et activisme flamingant ne sont que des formes différentes de la même propagande russo-allemande. Les recherches faites actuellement à Anvers permettront de découvrir d'où viennent les fonds de ceux qui, se prétendant les défenseurs des flamingants, ne veulent que diviser la Belgique pour le plus grand profit des Allemands.

In ‘L'Oeuvre’ van 30 Januarie 1923 schrijft de ‘correspondant particulier à Bruxelles’ over de beruchte manifestatie tegen de vervlaamsing der Gentse Hoogeschool, (waar 4500 gendarmen en soldaten en gans het politiekorps van Brussel te been waren om 22.000 manifestanten gewapenderhand te beschermen,) onder titel ‘Les leçons d'une manifestation’:

Spectateurs et manifestants communiaient dans une même pensée: une Belgique unique et fidèle à sa culture latine.

Une dame très distinguée d'allures, et que je ne connaissais pas, m'a dit:

Ce spectacle me réjouit. Après la guerre, il semblait que les mercantis régnaient quand même. Cependant, regardez combien nous sommes venus nombreux manifester pour une idée. Je suis flamande et notre héritage intellectuel nous vient de France. A Paris, nous sommes chez nous. Toutes les statues réprésentent des hommes connus de nous. Ces héros sont les nôtres, puisque ce sont eux que nous avons appris à admirer. Dans d'autres pays, en Allemagne, en Hollande, au contraire, les noms inscrits sur les socles n'éveillent souvent en nous aucun souvenir. Eh bien, on ne nous enlèvera pas ce bien que nous possédons en commun avec vous.

On se demande si, à Paris, on aurait pu réunir ainsi 100.000 personnes et les faire défiler trois heures dans cet ordre parfait, comme les étudiants de Bruxelles s'en chargèrent dimanche. Il y avait, certes, de forts détachements de gendarmerie à cheval postés dans le but d'empêcher une contre-manifestation, mais ils n'eurent guère à intervenir. Y.D.

In ‘Comoedia’ van einde Januarie 1923 onder rubriek ‘Correspondance d'Anvers’:

MM. Steurbaut et Alpaert, directeurs de l'Opéra flamand viennent d'adresser à la Ville leur démission. Malgré un sub-

[p. 58]

side de 400.000 francs, ces messieurs ne sollicitent plus la direction pour les saisons prochaines.

Cette démission est symptomatique. On sait que les éléments flamingants avaient voulu faire de l'Opéra flamand une arme de propagande contre le Théâtre royal français Or, le public ne va qu'au... Théâtre royal français et l'expérience faite aux frais des contribuables constitue un échec lamentable dont se félicitent tous les éléments sains de la population.

Het ontslag is opzettelik onder een vals daglicht gebracht en er werd geen nota gehouden van de opvoeringen van ‘Peleas et Mélisande’ (tot nogtoe enig in België), ‘Carmen’ en andere door en door franse stukken. Overigens te Parijs zelfs behaalt Wagner het grootste sukses in de Opera en in de Café Concerts,... trots de Antwerpse of Brusselse briefwisselaars. De hond is bezeten maar de meester is niet zo kwaad.

‘Le Temps’, ‘L'Echo de Paris’ en ‘L'Action Française’ vertegenwoordigen de officiële, maar goddank niet de algemene franse opinie. Een stootje als tegenpartij van de brusselse speciaal-korrespondenten ware misschien voldoende, zoniet om deze laatsten de mond te snoeren, dan toch om de franse politiekers en journalisten de ogen te openen op Vlaams-België en een ernstig konflikt in te leiden, waarbij het franse publiek zou getuigen zijn.

De stichting van een Vlaams-Nationalisties Propaganda- en Verdedigingsbureel te Parijs dringt zich op; want daar Vlaanderen geen kans heeft om verhoord te worden, moet de oppositie vanuit Parijs zelf uitgang vinden en zo mogelik onder leiding van een fransman die de Vlaamse zaak sympathie verleent, de pen hanteert en ingang heeft in de politieke middens. Deze man nu is geheel gevonden, met al de vereiste hoedanigheden die van hem een fenomeen maken in Frankrijk. Hij zelf is de eerste voorsteller van het ontwerp⁽¹⁾ en wacht nog enkel op de goedkeuring en de volmacht- verlening van de vlaamse pers om de eerste werkzaamheden te beginnen.

De ontwerpen van Cinéas - om grondige redenen van diplomatiese aard wil onze vriend voor enkele weken slechts onder deze naam gekend zijn - hebben veel ruimere omvang, maar daartoe zouden aleerst financiële basissen nodig zijn. Het behelst een intens werkend propagandabureel, de inrichting van een tehuis voor Vlamingen te Parijs, het uitgeven van een weekblad, enz.

Laten wij beginnen met het hoogdringendste: de valse inlichtingen van de franse pers openlik logenstraffen; vanuit Vlaanderen door bemiddeling van Cinéas onze aktualiteiten objectief aan de franse pers overhandigen, artikelen toezenden over de politieke toestand in Vlaams-België, de kunst in Vlaams-België, het inteletueel leven in Vlaams-België, alles zo eenvoudig mogelik maar niet minder welsprekend. Wat de polemiek betreft: Parijs door Parijs zelf laten bewerken en ons volle vertrouwen schenken aan Cinéas.⁽²⁾

Het woord is aan de vlaamse pers, - ‘Het Overzicht’ verwacht het beste van haar besluit,⁽³⁾

F. BERCKELAERS.

(1) Zie: ‘Lettre d'un Français sur la création d'un parti National flamand, représenté à Paris’: franko tegen toezending van 1 fr. aan Het Overzicht.

(2) B.v. in het Nr. van 1 Mei 1.1. schreef ‘Le Temps’ dat het 0/0 enkel franssprekende bewoners in België op 10 jaar tijds slechts van 38,16 tot 38,55 geklommen is, en dat die kleine vooruitgang van het frans (22.501 inwoners) te wijten is aan het haast niet toenemen der bevolking door de oorlog. Hoe simpel vanuit Parijs in goed frans aan ‘Le Temps’ die zo van statistieken houdt te antwoorden dat meer dan 800/0 der belgiese soldaten Vlamingen waren, dat het procent vlaamse gesneuvelde 930/0 bedroeg en dat de vlamingen geen Hoogeschool krijgen wanneer de Walen er vier bezitten!

(3) ‘Het Overzicht’ verzoekt de pers knipsel te zenden van haar antwoorden.