Pharmacopoea Amstelredamensis, of d'Amsterdammer apotheek

in welke allerlei medicamenten, tot Amsterdam in 't gebruik zynde, konstiglyk bereyd worden

Sesde Afdeeling, Van de Antidoten en Opiaten.

Theriaca Andromachi Senioris.

Recipe. Rad. Iridis Florentinae, unc unam & sem.

Costi odorati,

Pentaphylli,

Rhapontici, of Rhabarbari,

[p. 109]

Zingiberis aa drach sex.

Gentianae,

Acori die hier te lande wast,

Meu athamantici.

Phu of Valerianae, aa unc. sem.

Aristolochiae tenuis drach. duas.

Agarici albi & levis.

Cinamomi aa unc. unam & sem.

Cassiae ligneae drach. sex.

Fol. Scordii Cretici, of de hierlandse unc. unam & sem.

Dictamni Creticae

Calaminthae montanae,

Marrubii,

Schaenanthi, aa drach sex.

Chamaedryos,

Chamaepytios,

Lauri, voor Malabathrum.

Polii Montani albi, aa unc sem

Piperis Albi,

nigri, aa drach. sex.

longi, unc tres.

Bacc. Juniperi, versch, voor Carpobalsamum,

Caryophylli linii voor Amomum aa unc. sem.

Flor. Rosarum rubr. unc. un. & sem.

Croci Brittannica,

Staech. Arabicae aa drach. sex.

Centauri minoris. dr. duas.

Sem. Buniadis ofte Napi, unc. unam. & sem.

[p. 110]

Petrios. Maced. veri drach. sex.

Ammios,

Anisi,

Cardamomi minoris,

Foeniculi,

Hyperici,

Seselios Massiliensis,

Thaspios aa unc sem.

Dauci cretici, drach. duas.

Spicae Nardi Ind drach sex.

Celticae unc sem.

Opii praeparati, unc. tres.

Succi Glycyrhizae, unc. unam & sem.

Hypocystidis,

Acaciae,

Styracis calamitae sincerae,

Gummi Arabici Vermiculari,

Sagapeni, aa unc. sem.

Opopanacis,

Galbani,

Bituminis Judaici, aa drach. duas

Myrrhae,

Terebinth. Cypriae, aa dr. sex

Boli Armen. ver. voor Terra Lemnia

Chalciditis, gebrand tot de as grauw word, aa unc sem.

Castorei, drach. duas.

Olei Nucis Moschatae exp. voor Opobalsamum, unc. unam & sem.

Trochis. Scillitici. unc. sex.

Viperini.

Magmatis hedychroi, aa unc. tres.

[p. 111]

Vini Canarini generosi q.s.

Mellis Narbonensis, drymaal soo veel als het gewigt van bovengeschrevene bedraagt.

De honig wel geschuimt zynde, en haar dikte hebbende, roert men daar onder de olie van Note Moscaten, welke daar in door de Warmte komt te smelten, daar na de fijn gevreven Chalcitis, ten derden neemt men de Opium, Succus Glycyrhizae, Hypocystidis en Acaciae, in de Canarie wyn gesmolten, en tot een bequame dikte uitgerookt zynde, werd dan mede al warm onder de honig geroert. Ten vierden, smelt men ook de Opopanax, Galbanum, Myrrha en Sagapenum met de selfde wyn gesuivert, en tot haar bequame dikte gekookt zynde, zo smelt men daar de Cyperse terpentyn onder, hier schept men dan een lepel of twee honig by, om wel onder een te mengen: welke dan op het laatste onder de honig geroert werd, wanneer die nog ruim lau is, anders schiften de Gommen. Dit gedaan zynde werden d'andere poederen daar allenkskens onder geroert, 't welk de Theriaca is.

De Theriakel is een goed middel om te doen sweeten, voornamentlyk in koude gebreken, is seer pynstillende en windbrekende bequaam tegen alle fenynige pest en besmette logt, verwarmt de maag en d'ingewanden, stilt het kolyk van onder en van boven ingegeven. Uyterlyk is sy zeer discutierende.

[p. 112]

Van een half scrupel tot vier scrupels wertse gemeenlyk gebruikt: maar d'eerstgebooren en jonge kinderen, geeft men die by greinen in.

Wyl dezelve van de Drogisten en land Apotekers so seer vervalst werd, werd hy van de voorsigtige Doctoren so seer niet meer voorgeschreven, want de Drogisten doen'er al te veel honig by, of sy makense uit onnutte kruiden, daarom moet elk Apotheker die selfs maken. Ook behoeft men sulke opereuse Theriaca niet te hebben, vermids men met weiniger ingredienten doen kan 't geen alle de Theriaken konnen doen.

Mithridatium Damocratis.

Recipe. Rad. Costi odorati, unc. unam.

Gentianae drach. quinque.

Acori veri,

Asari,

Phu, of Valerianae aa drach. tres.

Meu Athamantici, dr. duas & sem.

Zingiberis,

Cinamomi, aa drach. septem.

Fol. Lauri voor Malabathrum,

Schaenanthi aa unc. unam.

Polii montani albi.

Scordii cretici, of de hierlandse, aa drach. septem.

[p. 113]

Dictamni Creticae drach. quinque.

Flor. Croci Brittan. drach. decem.

Staechadis Arabicae, unc. unam.

Rosarum Rubr. dr. quinq.

Agarici albi & levis,

Spicae Nardi Indicae aa drach. decem.

Celticae drath. quinque.

Bacc. Juniperi voor Carpobalsamum,

Piperis albi aa drach. septem.

longi unc. unam.

Sem. Thlaspios, drach. decem.

Seseleos Massiliensis unc. unam.

Dauci Cretici drach. septem.

Petroselini Macedonici veri,

Cardamomi minoris.

Foeniculi aa drach quinque.

Anisi dr. tres

Hyperici, dr. duas & sem.

Myrrhae electae,

Thuris Masculi aa drach. decem.

Styracis calamitae sincerae,

Galbani,

Opopanacis, aa unc. unam.

Sagapeni drach. tres.

Olei Nucis Moschatae expressi voor Opobalsamum,

Succi Hypocistidis aa unc. unam.

Acaciae, drach. duas & sem.

Bdellii, drach. septem.

Gummi Arabici vermiculati,

Opii praeparati aa drach.quinque.

Castorei unc. unam.

[p. 114]

Ventris Scinci, drach duas & sem.

Troch. Cypheos, drach septem.

Vini Canarini generosi, q.s.

Mellis Narbonensis, drymaal so veel als het bovenschrevene weegt.

De wyse van maken, kragten en gifte zyn al de selfde, als in de Theriaca gesegt zyn, alleen dat men dese meer aan de Vrouwen geeft.

Diascordium Fracastorii.

Recipe. Rad Zingiberis, drach. duas.

Bistortae,

Gentianae,

Tormentillae,

Cinamomi,

Cassiae Ligneae,

Fol. Dictamni Creticae, aa unc. sem.

Scordii sicc:

Flor. Rosar. rubr. unc. unam.

Piperis longi,

Sem. Acetosae.

Styracis calamitae,

Galbani,

Gummi Arabici vermiculati, aa unc. sem.

Opii depurati, drach. duas.

Boli Armenae verae, unc. duas.

Vini generosi Canarini q.s.

Mellis despumati albi lib. tres.

M. F. s. a Opiatum.

De Galbanum en Styrax werd met Canary

[p. 115]

wyn gesmolten, en tot een dikte gekookt, alsoo doetmen ook met de Opium. De honig, dan nog warm zynde, werd daar den Opium onder geroert, en nog ruym lauw zynde, de andere gommen, onder welke eerst een weinig honing is geroert, op datze soo ligt niet souden schiften: daar na roert men daar de overige Poederen onder.

Dese is soo heet niet om te doen sweeten als de Theriakel of Mithridaat, en wert minder vervalst, en kan in de selfde gelegentheden gebesicht werden.

De Dosis is ook de selfde, maar de eerstgeboren kinderen geeft men die by greinen in.

Theriaca Diatessaron Mesuei.

Recipe. Rad. Aristolochiae rotundae,

Gentianae,

Bacc. Lauri,

Myrrhae, aa unc. duas.

Mellis despumati libr. duas.

M. F. Electuarium.

De Myrrha wert alleen gevreven en onder d'andere poeders gemengt, en onder de honig geroert.

Is een goed middel voor een verkoude maag, breekt koors, de winden, en bevordert de stonden en het baren.

De Dosis van een half drachme en vier scrupels.

[p. 116]

Confectio Alkermes.

Recipe. Syrupi Granorum Kermes van Mompeliers of Lion, lib. duas sem.

Warm gemaakt sijnde, doet daar by

Ambrae griseae, klein gesneden, drach. duas.

De amber gesmolten sijnde, stroit daar in de volgende Poederen.

Ligni Aloës,

Cinamomi, aa drach. sex.

Lap. Lazuli pp.

Margaritarum pp. aa drach. duas.

Fol. Auri drach. unam.

F. s. a. Electuarium.

Het gout wert niet onder het Poeder gemengt, maar onder de Confectie grofjes omgeroert.

Dese wert gemeenlyk gebruikt om het hert te sterken, en de geesten met het bloet te verkwikken, maar is veel te swak, voornamentlyk wanneerse de Ambergrys daar uit laten, maar 't sou niet vreemt zyn daar eenige droppelen Olie Cinamomi en Caryophyllorum by te mengen, 't welk meerder verquikkinge sal by brengen: of dat men de selve olien met Sal. succini volatile, mengt en met een cordiale brandewyn, uitrekt.

De Dosis is tot een drachme in eenige hartsterkingen.

[p. 117]

Confectio Hyacinthorum.

Recipe. Hyacinthorum,

Coralli rubri, aa unc.sem.

Boli Armenae verae, unc. unam.

Granorum Kermes.

Rad. Tormentillae

Dictamni albae.

Sem. Acetosae.

Limonum

Portulacae

Flor. Rosarum rubr.

Croci,

Santali albi, citrini, rubri.

Rasurae Eboris, an scrup. quatuor.

Cornu Cervi drach. tres.

Smaragdi,

Saphiri,

Topasii,

Margaritarum,

Serici crudi,

Folior. Auri,

Argenti, aa scrup duos.

De gesteenten werden besonder gevreven, en onder de andere Poeders gemengt, daar mengt men dan soo veel Syroop van Limoenen by, dat het een bequaam Electuarium kan werden: waar onder dan het goud en zilver grofjes gemengt werd.

Dese Confectie segt men mede hartsterkende te zyn, is goet in braken, swakke maag, en allerley bloet en buykloop te stop-

[p. 118]

pen, voornamentlyk in ziekten die uit een suur bestaan.

Men mengt deselve onder eenig water of onder een bolus tot een drachme.

Philonium Mesuae.

Recipe. Sem. Hyoscyami albi,

Piperis albi, aa drach. viginti.

Croci, drach. quinque.

Rad Pyrethri

Spicae Nardi Indicae,

Castorei aa drach. unam.

Honig soo veel als het Poeder drymaal weegt, wel geschuimt en tot een genoegsame dikte gekookt zynde, roert daar onder Opei in wat azyn gedissolveert tien drachmen; dit gedaan zynde, mengt daar het Poeder onder.

Men gebruikt het in de buikpyn; colijk en winden, stilt ook de pyn in de lyfmoeder, hooft en andere plaatsen meer: is ook goed in alle koude ziekten.

Dosis in kinderen met greinen en in ouden tot een drachme en vier scrupels.

Requies Nicolai.

Recipe. Flor. Rosar. rubr.

Violarum, aa drach. tres.

Sem. Hyoscyami albi,

[p. 119]

Lactucae,

Papaveris albi,

Portulacae,

Psyllii, Scariolae,

Cort. Rad. Mandragorae,

Opii Praeparati, Zingiberis,

Nucis Moschatae,

Cinamomi, aa drach. unam & sem.

Santali albi.

citrini,

rubri,

Spodii ex ebore usto,

Tragacanthi, aa scrup duos.

Melis despum, soo veel als het bovenschreve drymaal weegt.

M. F. Opiatum.

De honig zyn behoorlyke dikte hebbende, mengt daar onder den Opium in wat azyn of wyn ontdaan zynde, en daar na de Poeders.

Dit gebruikt men veel voor kinderen die niet slapen konnen, eerst met greinen, en daar na met een half scrupel. In oude luiden tot een drachme en vier scrupels.