Pharmacopoea Amstelredamensis, of d'Amsterdammer apotheek
(1714)–Anoniem Pharmacopaea Amstelredamensis–
Auteursrechtvrijin welke allerlei medicamenten, tot Amsterdam in 't gebruik zynde, konstiglyk bereyd worden
Vyfde Afdeeling, Van de Purgerende Electuarien. | |||||||||||||||||||
Benedictum Laxativum.
| |||||||||||||||||||
[pagina 99]
| |||||||||||||||||||
Dit alles fijn gestooten zijnde, roert daar onder vijf drachmen fijn gevreven Scammonium met een drachme gestoten Saffraan, alles wel onder een gemengt sijnde, neemt dan drymaal soo veel witte geschuimde honig als het poeder weegt, en mengt alles te degen onder een. Men gebruikt dezelve zelden van boven, maar gemeenlijk in klysteren, is goed van boven tot alle koude slijmigheden, jicht, flerecijn, nieren, blaas en diergelijke. In klysteren is die goed tegen kolijk, winden, graveel, blaaswee, in barensnood, en opstijgingen. Van boven geeft men die van een dragme tot twee en dry drachmen, maar van onder tot twee oncen. | |||||||||||||||||||
Confectio Hamech.
| |||||||||||||||||||
[pagina 100]
| |||||||||||||||||||
Laat de dingen 24 uren weiken in een goed deel wei: doet by het doorsijgsel
Kookt die tot de dikte van honig, roert dan daar onder.
De Manna dient eerst in wat water gesmolten en doorgedaan. Dit moet soo lange uitgewasemt werden, en met een houte stamper geroert, tot datmen een weinig met een mes opnemende en kout geworden synde, daar niet meer van afloopt; byna kout sijnde roert de volgende poederen daar onder.
| |||||||||||||||||||
[pagina 101]
| |||||||||||||||||||
De Scammoni moet alleen gevreven werden en daar na met de andere poeders gemengt: merkt dat gy de poeders daar niet te heet moet by doen, of de Scammonium komt ligt te stollen. Sy drijft alle gallige, siltige, suure en slymige vogten door het purgeren, van onderen af: wert veel in de melancholie en swartgallige luiden gebruikt, als ook in schurft, jeuksel, laseri, kanker, dauworm, hairworm, de derdendaagse koors en diergelijke: van een half drachme tot twee drachmen, en tot een half once in sterke luiden. | |||||||||||||||||||
Diacarthamum.Stoot het zaad van Carthamus grof, en sift het door een grove sift, soo krijgt gy het merg uit dit zaad.
Dit alles fijn gestoten sijnde, roert daar onder een half once fijn gevreven Scammonei praeparati. Neemt dan een pond witte poedersuiker, | |||||||||||||||||||
[pagina 102]
| |||||||||||||||||||
smelt die in Queeperen sap, doet daar by uitgelesen manna en honing van Rosen, elks een once, doorgegoten sijnde, kookt het tot een dikke Syroop, welke gy laat verkoelen; byna kout zynde roert daar de bovengeschreven poeders in, so hebt gy een electuarium. Sy drijft de gal, slymigheid en water uit. werd gebruikt in 't podagra, lamheid, hooftpyn en diergelyke, van een tot dry en vier drachmen, doet wel purgeren. | |||||||||||||||||||
Diacatholicon.
Kooktse in een goed deel regenwater, en laatse een nagt weiken, doet by het doorgesegen vogt, twee pond witte poedersuiker, doorgegoten zynde, kooktse tot een Syroop, daar onder mengende.
| |||||||||||||||||||
[pagina 103]
| |||||||||||||||||||
Merkt dat men de vier koude saden grofjes moet stooten, en door een grove sift siften, dan so krijgt men de pulpa. Dit is een sagt laxerend Electuarium, is goed voor gallige, slymige en verstopte luyden, om dagelyks open lyf te houden; het zuivert met een woort alle vuile vochten uit. Men geeft het van een drachme tot een half once. | |||||||||||||||||||
Diaphaenicum.Neemt een goed deel Dadels, suivertse van haar steenen en witte vliesen, laatse in azyn weiken en koken, sagt zynde moet men die door een seef vryven, dese tot een goede dikte uitgewasemt zynde, neemt men daar van een pond. Gepelde Amandelen met roosewater, gestooten en door een sift gevreven, dry oncen, onder een gemengt en geroert zynde, doet daar by twee pond witte geschuimde honig, laatse met elkander uitwasemen tot een dikte als voren gesegt is, kout geworden zynde, stroyt daar de volgende poeders by:
| |||||||||||||||||||
[pagina 104]
| |||||||||||||||||||
Alles fyn gestooten zynde, mengt daar onder anderhalf once geprepareerde Scammonium, en roert het met het bovenste onder de honig. Het dryft de slym, water en gal uit, sterkt de maag en ingewanden, beneemt de opblasingen en winden de selver. Dosis van een drachme tot een half once, maar in klysteren tot twee oncen. | |||||||||||||||||||
Diaprunum Solutivum.Neemt de Pulpa van ronde Pruimen, een pond, van Tamarinde en Cassie fist., in het Pruimsop gesmolten elks twee oncen, geklarificeerde suiker, twee pond: dampt dit met elkander uit tot een bequame dikte, als voren gesegt is, en stroit'er dan volgende poeders onder.
| |||||||||||||||||||
[pagina 105]
| |||||||||||||||||||
Dit alles fyn gestoten zynde, roert daar onder twee oncen fyn gevreven Scammonie en roert het onder het bovengeschrevene mengsel, als het byna kout is. Het doet de gal uit purgeren van een dragme tot een half once, maar in klysteren tot twee oncen. | |||||||||||||||||||
Hiera Diacolocynthidos.
Alles tot een Poeder gestooten zynde, mengt het onder dry pont witte honing, die eerst wel geschuimt en tot een behoorlyke dikte gekookt is. | |||||||||||||||||||
[pagina 106]
| |||||||||||||||||||
F. s. a. Electuarium. By aldien de gommen te week zyn om te stampen, dissolveert men die in wat azyn, en men kooktse tot een dikte van honig, welke warm onder de honig geroert werden, wanneer die half kout is. Zy is alle vogten uitsuiverende, dood de wormen, en ontdoet de verstoptheden: van onder ingeschoten, verdryft de wormen, en doet de vrucht afgaan. De Dosis is als voren. | |||||||||||||||||||
Hiera Picra Galeni.
Dit alles tot poeder gebracht zynde, roert die onder drie pond en vyf oncen witte honig, die geschuymt is, en tot een behoorlyke dikte gekookt. F. S. A. Electuarium. Sommige koken wel de Aloë een weinig onder den honig, dat niet quaad is Dit Electuarie gebruikt men tegen alle | |||||||||||||||||||
[pagina 107]
| |||||||||||||||||||
maagqualen, wormen, hartlyvige, en om stonden te suiveren. De gifte is als boven | |||||||||||||||||||
Lenitivum
Dit alles behoorlyk gekookt en geweikt hebbende, zygt het door, doet daar by een pond witte suiker; en een half pond witte geschuimde honig, tot een Syroop gekookt zynde, roert daar onder.
Dit tot een behoorlyke dikte (als voren gesegt is) uitgerookt zynde, mengt daar onder poeder van
| |||||||||||||||||||
[pagina 108]
| |||||||||||||||||||
Het gebruik en gifte is als in de Diacatholicum. | |||||||||||||||||||
Succi Rosarum met en sonder Scammonie.Neemt gesuivert sap van versche Rosen en wette poedersuiker, elks anderhalf pond, kooktse tot een Syroop, en byna kout geworden zynde, doet daar op het laatste in.
Alles fyn gevreven zynde, roertse onder een, en mengtse by de vorige Syroop. De kragten en giften zyn mede als de Diacarthamum en Diaprunum. |
|