Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Proeve van oudheid-, taal- en dichtkunde (1775)

Informatie terzijde

Titelpagina van Proeve van oudheid-, taal- en dichtkunde
Afbeelding van Proeve van oudheid-, taal- en dichtkundeToon afbeelding van titelpagina van Proeve van oudheid-, taal- en dichtkunde

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (2.02 MB)

Scans (70.13 MB)

ebook (3.19 MB)

XML (0.84 MB)

tekstbestand






Genre

poëzie
sec - taalkunde

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Proeve van oudheid-, taal- en dichtkunde

(1775)–Anoniem Proeve van oudheid-, taal- en dichtkunde–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende
[pagina 17]
[p. 17]

III. Beeten. die gone.

In de vorige afdeeling hadden wy:

 
Doe bete walewein die heere,

en zeiden, dat het beteekende ‘Toen stapte W. (van zijn paard) af.’ Vergelijk Kiliaan in beeten: en zie hier eenige voorbeelden. Walewein, fo. 9, b.

 
Walewein die beette ter vaert
 
Ende seide neimt hier mijn ronside

Ronside en rosside is paardGa naar voetnoot(*). Een weinig verder:

 
Hi quam ghegaen ten seluen tide
 
Ten per de dat der die knape liet
 
Ende ghinc der up sitten ende siet
 
Of hettene soude connen draghen
 
Het ne conste telden no drauen
 
Hi beette neder ende liet der staen
 
Ende moeste te voet henen ghaen
[pagina 18]
[p. 18]

Hettene is het hem: en liet is liett, liet 't, liet het. Noch fo. 9, d;

 
Suldi van mi die toolne ontfaen
 
Ghi sult ouer uwe voete staen
 
Eer icse jou gaue up v paert
 
...........
 
Die gone beette in corter tide

Die gone is alter, de ander. Een voorbeeld of twee in het voorbygaan. Walewein, fo. 9, c:

 
Deer walewein andworde zaen
 
Wie sal hier de tolne ontfaen
 
Die gone seide dats ic gereet

‘de ander zeide gereedelijk, Dat ben ik.’ Deer is de heer. En fo. 22, I. b:

 
- Walewein nam
 
Die wonde ende loocse metten handen
 
Die gone sprac binden tanden
 
Edel rudder ic bidde ghenaden

Ook noch in onze bybelvertaling, Luc. XIV: 32. Andersins sendt hy ghesanten uyt, terwyle de gene (d.i. de ander) noch verre is -.

[pagina 19]
[p. 19]

Doch, om weder te keeren, tot beeten: Limburg, fo. 98, c:

 
Alse die ridder heeft versien
 
Beeti van den orsse mettien

Beeti, dat is beetede hi. Fo. 99, c:

 
Ende sach in die zale comen gereden
 
Enen jonchere met behagelheden
 
Die beete doe hiere binnen quam

Ferguut, fo. 2, b:

 
Ende seide here beet neder
 
Ende rust v wi moeten hier bliuen

fo. 15, b:

 
Ic wille dat gi neder beet
 
Ende v ors ouer den tol mi geft

Wyrink von Grauenberg, Hs. 1372, fo. 31, b:

 
Von dem rosse ir beizte her nider

Doe er ook noch by deze navolgende voorbeelden uit Walewein. Door den uitstap over die gone vergat ik ze boven.

[pagina 20]
[p. 20]
 
Mettien beetti vanden perde

fo. 10, d:

 
So dedi sine doghet groot
 
Ane mi. ende beette metter vaert
 
Ende gaf mi zijn goede paert

fo. 11, c:

 
Hi beete neder ende liet staen
 
Sijn paert ghebonden an enen stile

fo. 12, d:

 
Walewein beette uptie aerde
 
Neder van zijns selfs paerdeGa naar voetnoot(a)
voetnoot(*)
Van zulke uitleggingen, die ik zonder bewijs nederstelle, zie Huyd. op Melis Stoke.
voetnoot(a)
Andere voorbeelden zijn door Huydecoper aangehaald, op Melis VI. B. vs. 458. bl. 488. e.v. II. D. - M.T.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken