Raster. Nieuwe reeks. Jaargang 1995 (nrs. 69-72)
(1995)– [tijdschrift] Raster–
Auteursrechtelijk beschermdRaster. Nieuwe reeks. Jaargang 1995 (nrs. 69-72). De Bezige Bij, Amsterdam 1995
DBNL-TEI 1
Wijze van coderen: standaard
-
gebruikt exemplaar
eigen exemplaar dbnl
algemene opmerkingen
Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Raster. Nieuwe reeks. Jaargang 1995 (nrs. 69-72) uit 1995.
De Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren beijvert zich voor het verkrijgen van toestemming van alle rechthebbenden; eenieder die meent enig recht te kunnen doen gelden op in dit tijdschrift opgenomen bijdragen, wordt verzocht dit onverwijld aan ons te melden (dbnl.auteursrecht@kb.nl).
redactionele ingrepen
De eindnoten zijn in deze digitale editie direct bij de bijbehorende nootverwijzingen geplaatst. De volgende pagina’s zijn hierdoor komen te vervallen: deel 70: 132, 180, deel 71: 175.
De koppen van de afleveringen zijn tussen vierkante haken toegevoegd.
Aflevering 69, p. 42: noot 2 heeft geen nootverwijzing in de tekst en is daarom achteraan het artikel gezet.
Aflevering 69, p. 68: noot 2 heeft geen nootverwijzing in de tekst en is daarom achteraan het artikel gezet.
Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina's (deel 69: binnenkant voorplat, 1, binnenkant achterplat, deel 70: binnenkant voorplat, 8, binnenkant achterplat, deel 71: binnenkant voorplat, 27, binnenkant achterplat, deel 72: binnenkant voorplat, binnenkant achterplat) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.
[Deel 69, voorplat]
[Deel 69, pagina 2]
TIJDSCHRIFT IN BOEKVORM
DRIEMAANDELIJKSE UITGAVE VAN DE BEZIGE BIJ AMSTERDAM
[Deel 69, pagina 4]
Redactie: Cyrille Offermans, Nicolaas Matsier, K. Michel, Kees Nieuwenhuijzen (vormgeving), Willem van Toorn, Jacq Vogelaar.
Redactieraad: Hans Bakx, H.C. ten Berge, J. Bernlef, Pieter de Meijer, Hans Tentije.
Redactieadres: Raster, De Bezige Bij, Van Miereveldstraat 1, 1071 dw Amsterdam.
Ongevraagde bijdragen kunnen niet worden teruggestuurd.
Raster is alleen verkrijgbaar bij de boek- en tijdschriftenhandel, of per intekening bij de uitgeverij.
Vorige nummers blijven leverbaar en kunnen worden (na)besteld.
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder schrijftelijke toestemming van de betrokken auteurs.
Copyright 1994 © De Bezige Bij, Amsterdam.
Druk Hooiberg, Epe.
Deze uitgave kwam tot stand mede dank zij subsidie van het Literair Produktie- en Vertalingenfonds.
isbn 90 234 1388 1 cip
nugi 322
[Deel 69, pagina 5]
INHOUD
RASTER 69 / 1995
| Bij dit nummer | 6 | |
| kees fens en j.j. oversteegen lezen terug: | ||
| J.J. Oversteegen | Kwestie van lezen | 7 |
| Kees Fens | Zeven stukken over lezen | 20 |
| K. Michel | De redacteursbrieven van Italo Calvino | 37 |
| Italo Calvino | Brieven over de boeken van anderen | 40 |
| Michael Krüger | Uitgeven | 71 |
| Arnold Heumakers | Het plezier van het lezen | 78 |
| Anthony Mertens | Koortslezen, Magneetlezen, Jurylezen | 84 |
| Margriet de Moor | Madame Bovary is een briefje van duizend | 91 |
| Yves van Kempen | Speurtocht naar een goudkorrel | 109 |
| Gert Mattenklott | Leeskoorts | 116 |
| Cyrille Offermans | Lezen in het wild | 138 |
| Eva Gerlach | Washington Square, n.y., Dec. 22, 1970 | 143 |
| Willem van Toorn | Bij twee foto's van Kertèsz | 146 |
| K. Michel | New York City 10 nov 1962 | 150 |
| Nicolaas Matsier | Het lichaam van de lezer | 152 |
| Jacq Vogelaar | Waar zit je lezer? | 160 |
| Willem van Toorn | Dat lezen | 167 |
| Varlam Sjalamov | Mijn bibliotheken | 173 |
| Franz Meschner | Wat gebeurt er bij het lezen? | 189 |
| Over de medewerkers | 197 | |
[Deel 69, pagina 199]
Raster 68
Onze klassieken?
Nederlandse klassieken - tja.
Bestaan die eigenlijk wel? Of kennen we ze gewoon niet al te best? Of liggen ze allang begraven in het pompeuze letterkundige pantheon dat de negentiende-eeuw van onze oudere literatuur gemaakt heeft? En dan nog: waartoe klassieken; kun je die maar niet beter kwijt dan rijk zijn? Wie zal het zeggen.
Zonder de glibberige term ‘klassieken’ zelfs maar te willen definiëren, heeft de redactie van Raster aan een aantal auteurs gevraagd om een bijdrage waarvan de inzet in de eerste plaats deze is: andere lezers te winnen voor een opnieuw (of nu pas echt) gelezen boek - een boek dat men à titre personnel als klassiek zou willen bestempelen. Daarnaast vindt de lezer hier een aantal beschouwingen van wat algemener literair-historische aard, gegroepeerd rond hetzelfde probleem. Zo is een zeer gevarieerd en ook verrassend nummer tot stand gekomen, dat - naar de redactie vurig hoopt - zal stimuleren tot herlezen zowel als lezen van een oudere Nederlandse literatuur die steeds verder terugreikt: van een bijna veertigjarig boek van Herman Teirlinck tot één van Jacob van Maerlant, ruim zevenhonderd jaar oud. Van hier naar de Middeleeuwen: dat gebeurt in deze Raster in een stuk of vijftien passen.
[Deel 69, pagina 200]
Raster 70
Het lange gedicht
Aandacht voor een veronachtzaamd genre.
Beschouwingen over het lange gedicht van H.C. ten Berge, Lars Gustafsson, Robert Anker, Pieter de Meijer, Onno Kosters, Ronald de Rooy, Martin Reints en Willem Jan Otten.
En lange gedichten van Seamus Heaney, Franco Loi, Michael Ondaatje, Huub Beurskens, Thomas Tidholm en H.H. ter Balkt.
Vertalingen door Jan Eijkelboom van een aantal fragmenten uit Craig Raine's ‘History: the home movie’.
Een kort verhaal van Dirk van Weelden.
Een vertaling van Beckett's verhaal ‘The lost ones’.
En de kronieken van J.J. Oversteegen en Kees Fens waarin zij hun persoonlijke leesgeschiedenis schetsen.
[Deel 69, achterplat]
Zelfportretten van lezers
Italo Calvino, Arnold Heumakers, Anthony Mertens, Michael Krüger, Yves van Kempen, Margriet de Moor en Willem van Toorn vertellen:
hoe zij lezen als redacteur van een uitgeverij, criticus, jurylid, uitgever, leraar, schrijver én als kind;
want ook beroepslezers kennen nog de leeskoorts, zoals Gert Mattenklott die beschrijft, het lezen uit hartstocht.
Varlam Sjalamov laat daarvan de extreme vorm zien: de leeshonger in eert strafkamp, het boek als middel om te overleven.
Portretten van lezers
André Kertész fotografeerde gedurende een halve eeuw overal ter wereld lezers, stille lezers in het wild, daarbij schreven Cyrille Offermans, Eva Gerlach, K. Michel, Willem van Toorn, Nicolaas Matsier en Jacq Vogelaar bijschriften.
Kees Fens en J.J. Oversteegen lezen terug - in dit nummer de eerste van een serie bijdragen waarin zij hun persoonlijke leesgeschiedenis schetsen,
Kees Fens herleest de Nederlandse poézie van deze eeuw en J.J. Oversteegen het proza.
[Deel 70, voorplat]
RASTER
HET LANGE GEDICHT MET
SEAMUS HEANEY
LARS GUSTAFSSON
CRAIG RAINE
MICHAEL ONDAATJE
OOK: SAMUEL BECKETT
70
[Deel 70, pagina 7]
TIJDSCHRIFT IN BOEKVORM
DRIEMAANDELIJKSE UITGAVE VAN DE BEZIGE BIJ AMSTERDAM
[Deel 70, pagina 10]
Redactie: Cyrille Offermans, Nicolaas Matsier, K. Michel, Kees Nieuwenhuijzen (vormgeving), Willem van Toorn, Jacq Vogelaar.
Redactieraad: Hans Bakx, H.C. ten Berge, J. Bernlef, Pieter de Meijer, Hans Tentije.
Redactieadres: Raster, De Bezige Bij, Van Miereveldstraat 1, 1071 dw Amsterdam.
Ongevraagde bijdragen kunnen niet worden teruggestuurd.
Raster is alleen verkrijgbaar bij de boek- en tijdschriftenhandel, of per intekening bij de uitgeverij.
Vorige nummers blijven leverbaar en kunnen worden (na)besteld.
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder schrijftelijke toestemming van de betrokken auteurs. Copyright 1995 © De Bezige Bij, Amsterdam
Druk Hooiberg, Epe.
Deze uitgave kwam tot stand mede dank zij subsidie van het Literair Produktie- en Vertalingenfonds.
isbn 90 234 1389 x cip
nugi 322
[Deel 70, pagina 11]
INHOUD
RASTER 70 / 1995
| Bij dit nummer | 12 | |
| Michael Ondaatje | Claude Spiegel Omslag | |
| Pieter de Meijer | Korte notities over lange gedichten | 13 |
| Peter Nijmeier | Bij Station Island van Seamus Heaney | 17 |
| Seamus Heaney | Station Island, een keuze | 20 |
| Lars Gustafsson | Het probleem van het lange gedicht | 35 |
| Willem van Toorn | Over Craig Raine: History, The Home Movie | 45 |
| Craig Raine | Drie delen uit Geschiedenis, de amateurfilm | 47 |
| Onno Kosters | Tijdelijk verblijf: Derek Walcott, Omeros | 61 |
| Huub Beurskens | Iets zo eenvoudigs | 70 |
| Robert Anker | Dunne soep? | 84 |
| H.C. ten Berge | Een brief van Yourcenar | 89 |
| Gunnar Ekelöf | Drie gedichten | 93 |
| H.H. ter Balkt | Schokland | 97 |
| Lars Gustafsson | Over de goede regering | 99 |
| Jacq Vogelaar | ‘In één ademtocht droeg hij zijn stem aan hen over.’ | 102 |
| Willem van Toorn | De gevallen engel. Over L'angel van Franco Loi | 112 |
| Franco Loi | De engel, een keuze | 113 |
| Ronald de Rooy | La camera da letto, of de ‘terugkeer’ van het lange gedicht in de moderne Italiaanse poëzie | 117 |
| Samuel Beckett | De verlorenen | 133 |
| Tonnus Oosterhoff | Hine can geduren dien mime geraact | 151 |
| Atte Jongstra | Over de Herinneringen aan het buitengewone in leven, werken en ontdekkingen van Martinus Scriblerus | 160 |
| John Arbuthnot, Alexander Pope, Jonathan Swift, Thomas Parnell, Robert Harley | De dubbele geliefde | 162 |
| J.J. Oversteegen | Kwestie van lezen | 181 |
| Over de medewerkers | 197 | |
[Deel 70, pagina 199]
Raster 69
Over lezen
Zelfportretten van lezers
Italo Calvino, Arnold Heumakers, Anthony Mertens, Michael Krüger, Yves van Kempen, Margriet de Moor en Willem van Toorn vertellen:
hoe zij lezen als redacteur van een uitgeverij, criticus, jurylid, uitgever, leraar, schrijver én als kind;
want ook beroepslezers kennen nog de leeskoorts, zoals Gert Mattenklott die beschrijft, het lezen uit hartstocht.
Varlam Sjalamov laat daarvan de extreme vorm zien: de leeshonger in een strafkamp, het boek als middel om te overleven.
Portretten van lezers
André Kertész fotografeerde gedurende een halve eeuw overal ter wereld lezers, stille lezers in het wild, daarbij schreven Cyrille Offermans, Eva Gerlach, K. Michel, Willem van Toorn, Nicolaas Matsier en Jacq Vogelaar bijschriften.
Kees Fens en J.J. Oversteegen lezen terug - in dit nummer de eerste van een serie bijdragen waarin zij hun persoonlijke leesgeschiedenis schetsen, Kees Fens herleest de Nederlandse poëzie van deze eeuw en J.J. Oversteegen het proza.
[Deel 70, pagina 200]
Raster 71
Angst
Het themagedeelte zal deze keer gewijd zijn aan ‘angst’;
Met bijdragen van Anthony Mertens (over ‘angst als drempelervaring’),
Willem van Toorn (herleest ‘The uses of enchantment’ van Bruno Bettelheim), Paul Biegel en Imme Dros (over angst in kinderliteratuur), Maghiel van Crevel (over het werk van Duo Duo), Dirk van Weelden (over angst in cyberliteratuur) en Henk Pröpper (over het werk van Björneboe). Verder nieuwe verhalen van J. Bernlef, Jacq Vogelaar en Henk Simons die aansluiten bij het thema. En vertaalde verhalen van Wolfgang Koeppen en poëzie van Russel Edson.
Bijzondere aandacht voor het werk van Co Westerik: gedichten, verhalen en beschouwingen speciaal geschreven bij schilderijen en tekeningen van Westerik; en het verslag van een gesprek dat Johanneke van Slooten met Westerik voerde.
Naar aanleiding van Georges Perec's roman ‘Het leven, een gebruiksaanwijzing’ vier beschouwingen van Manet van Montfrans, Dirk van Weelden, K. Michel en Nicolaas Matsier.
J.J. Oversteegen vervolgt zijn kroniek, alweer de derde, waarin hij zijn persoonlijke leesgeschiedenis schetst, terwijl Kees Fens in zijn kroniek aandacht besteedt aan het werk van Herman Gorter.
[Deel 70, achterplat]
Het lange gedicht
Over dit genre, dat misschien een nieuwe bloei doormaakt: Lars Gustafsson, Pieter de Meijer, H.C. ten Berge, Robert Anker, Onno Kosters, Jacq Vogelaar, Ronald de Racy
Lange gedichten van:
| Seamus Heaney, vertaald door Peter Nijmeijer |
| Lars Gustafsson, vertaald door J. Bernlef |
| Franco Loi, vertaald door Willem van Toorn |
| Michael Ondaatje, vertaald door K. Michel en Hans Kloos |
| Gunnar Ekelöf, vertaald door H.C. ten Berge en Rita Törnqvist-Verschuur |
| Craig Raine, vertaald door Jan Eijkelboom |
| H.H. ter Balkt |
| Huub Beurskens |
Nieuw proza van Tonnus Oosterhoff. Een vertaling van Becketts ‘The Lost Ones’. Een vertaling door Atte Jongstra van een uiterst curieuze Engelse roman uit de achttiende eeuw. De kroniek van Oversteegen.
[Deel 71, voorplat]
[Deel 71, pagina 1]
TIJDSCHRIFT IN BOEKVORM
DRIEMAANDELIJKSE UITGAVE VAN DE BEZIGE BIJ AMSTERDAM
[Deel 71, pagina 4]
Redactie: Cyrille Offermans, Nicolaas Matsier, K. Michel, Kees Nieuwenhuijzen (vormgeving), Willem van Toorn, Jacq Vogelaar.
Redactieraad: Hans Bakx, H.C. ten Berge, J. Bernlef, Pieter de Meijer, Hans Tentije.
Redactieadres: Raster, De Bezige Bij, Van Miereveldstraat 1, 1071 dw Amsterdam.
Raster verschijnt viermaal per jaar. Losse nummers kosten f 25 in de boekhandel. Een jaarabonnement kost f 87,50.
Om U te abonneren stuurt U simpelweg een berichtje naar de Bezige Bij postbus 75184, 1070 AD Amsterdam. Maar U kunt ook bellen naar nummer O206735731
Een jaarabonnement gaat in op moment van aanmelding. Een abonnement wordt zonder schriftelijke opzegging stilzwijgend verlengd. Op buitenlandse abonnementen worden portokosten in rekening gebracht.
Vorige nummers blijven leverbaar en kunnen worden nabesteld.
Ongevraagde inzendingen van gedichten en verhalen dienen voorzien te zijn van retourporto.
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de betrokken auteurs. Copyright 1995 © De Bezige Bij, Amsterdam.
Voor de afbeeldingen van het werk van Westerik: ©C. Westerik, 1995 c/o Beeldrecht Amsterdam.
Druk Hooiberg, Epe
Deze uitgave kwam tot stand mede dank zij subsidie van het Literair Produktie- en Vertalingenfonds.
isbn 90 234 1390 3 cip
nugi 322
[Deel 71, pagina 5]
INHOUD
RASTER 71 / 1995
| J. van Slooten | Ontdekking van de huid: In gesprek met Co Westerik | 7 |
| Willem van Toorn | Twee gedichten | 34 |
| Rutger Kopland | Hond en hand | 38 |
| Hans Tentije | Twee gedichten | 40 |
| Nicolaas Matsier | Schoolmeester met kind | 44 |
| K. Michel | Gedicht | 47 |
| Cyrille Offermans | Een scheiding | 48 |
| Jacq Vogelaar | Man met of zonder | 51 |
| K. Michel | Over Russell Edson | 70 |
| Russell Edson | Acht gedichten | 71 |
| Anthony Mertens | Brief | 79 |
| Immine Dros | Het lek van de angst | 82 |
| Willem van Toorn | Het nut van een heks | 87 |
| Leendert Witvliet | Kindergedichten over angst en bang zijn | 93 |
| Henk Pröpper | Jens Bjørneboe; de beertjes en hun koudwatervrees | 97 |
| Maghiel van Crevel | De Noormannen in Duoduo's poëzie | 103 |
| Herta Müller | Over de gebrekkige inrichting van de wereld | 108 |
| W. Koeppen | Uit een onvoltooide roman en twee vroege verhalen | 115 |
| J. Bernlef | Drie verhalen | 132 |
| Henk Simons | Angst is de slijpsteen van de hoop | 144 |
| Paul Biegel | Een aquarium in de Sahara | 151 |
| Dirk van Weelden | Angst, code, geesten | 134 |
| over perec | ||
| Manet van Montfrans | ‘Het leven, een gebruiksaanwijzing’ | 166 |
| K. Michel | De blinde vlek van Perec | 176 |
| Dirk van Weelden | Hiaat en clinamen | 180 |
| J.J. Oversteegen | Kwestie van lezen | 186 |
| Over de medewerkers | 197 | |
[Deel 71, pagina 199]
Raster 70
Het lange gedicht
Beschouwingen over dit genre, dat misschien een nieuwe bloei doormaakt, van de hand van: Lars Gustafsson, Pieter de Meijer, H.C. ten Berge, Robert Anker, Onno Kosters, Jacq Vogelaar, Ronald de Rooy
En lange gedichten van:
| Seamus Heaney, vertaald door Peter Nijmeijer |
| Lars Gustafsson, vertaald door J. Bernlef |
| Franco Loi, vertaald door Willem van Toorn |
| Michael Ondaatje, vertaald door K. Michel en Hans Kloos |
| Gunnar Ekelöf, vertaald door H.C. ten Berge en Rita Törnqvist-Verschuur |
| Craig Raine, vertaald door Jan Eijkelboom |
| H.H. ter Balkt |
| Huub Beurskens |
Nieuw proza van Tonnus Oosterhoff. Een vertaling van Becketts ‘The Lost Ones’. Een vertaling door Atte Jongstra van een curieuze Engelse roman uit de achttiende eeuw. De kroniek van J.J. Oversteegen.
[Deel 71, pagina 200]
Raster 72
Tekeningen
| Jacq Vogelaar over het werk van Gianfranco Barunchello |
| Tuinschetsen van Willem den Ouden |
| Carel Peeters over Benoît |
| Cyrille Offermans over Georg Grosz |
| K. Michel en de waterstudies van Jan Andriesse |
| Willem van Toorn in gesprek met Jan van Toorn |
| Melchior de Wolff over machinetekeningen |
| En een selectie door Nicolaas Matsier uit niet eerder gepubliceerde tekeningen van Franciszka Themerson |
Een integrale vertaling van de verhalenbundel ‘Monsieur Songe’ van Robert Pinget door Maaike van den Hoek
De kroniek van J.J. Oversteegen
[Deel 71, achterplat]
Johanneke van Slooten uitvoerig in gesprek met Co Westerik. En speciaal bij schilderijen en tekeningen van hem werden gedichten en verhalen geschreven door Rutger Kopland, Nicolaas Matsier, Willem van Toorn, K. Michel, Hans Tentije, Cyrille Offermans en Jacq Vogelaar.
Drie nieuwe verhalen van J. Bernlef over aangrijpende ervaringen.
Paul Biegel, Imme Dros en Leendert Witvliet over schrijven en angst.
Willem van Toorn herleest Bruno Bettelheim's boek over de waarde van (enge) sprookjes.
Een verhaal van Henk Simons waarin angst de slijpsteen van de hoop is.
Dirk van Weelden over chaos en voodoo in de Cyberliteratuur.
Henk Pröpper over de wereld van van Jens Bjørneboe.
Maghiel van Crevel over het werk van Duoduo.
Een brief van Anthony Mertens en een essay van Herta Müller.
Vertaalde verhalen van Wolfgang Koeppen en gedichten van Russell Edson.
Naar aanleiding van Georges Perecs ‘Het leven een gebruiksaanwijzing’ drie beschouwingen van Manet van Montfrans, K. Michel en Dirk van Weelden.
En J.J. Oversteegen vervolgt zijn kroniek waarin hij verslag doet van zijn leesgeschiedenis.
Afbeelding omslag: Co Westerik. geen bloed op je bordje (1) 1978, olieverf en tempera op doek 75 x 90 cm
[Deel 72, voorplat]
[Deel 72, pagina 2]
Redactie: Cyrille Offermans, Nicolaas Matsier, K. Michel, Kees Nieuwenhuijzen (vormgeving), Willem van Toorn, Jacq Vogelaar.
Redactieraad: Hans Bakx, H.C. ten Berge, J. Bernlef, Pieter de Meijer, Hans Tentije.
Redactieadres: Raster, De Bezige Bij, Van Miereveldstraat 1, 1071 dw Amsterdam.
Raster verschijnt viermaal per jaar. Losse nummers kosten f 25 in de boekhandel. Een jaarabonnement kost f 87,50.
Om U te abonneren stuurt U simpelweg een berichtje naar de Bezige Bij postbus 75184, 1070 AD Amsterdam.
Maar U kunt ook bellen naar nummer O20-6735731.
Een jaarabonnement gaat in op moment van aanmelding. Een abonnement wordt zonder schriftelijke opzegging stilzwijgend verlengd. Op buitenlandse abonnementen worden portokosten in rekening gebracht.
Vorige nummers blijven leverbaar en kunnen worden nabesteld.
Ongevraagde inzendingen van gedichten en verhalen dienen voorzien te zijn van retourporto.
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de betrokken auteurs.
Copyright 1996 © De Bezige Bij, Amsterdam.
Druk Hooiberg, Epe
Deze uitgave kwam tot stand mede dank zij subsidie van het Literair Produktie- en Vertalingenfonds.
isbn 90 234 1390 3 cip
nugi 322
[Deel 72, pagina 3]
RASTER NR 72
TIJDSCHRIFT IN BOEKVORM DRIEMAANDELIJKSE UITGAVE VAN DE BEZIGE BIJ AMSTERDAM
[Deel 72, pagina 4]
RASTER 72 / 1996
Inhoud
| John Berger | Papiertekenen | 5 |
| K. Michel | Glas is een trage vloeistof. Bij tekeningen van Jan Andriesse | 12 |
| Willem van Toorn | Willem den Ouden: zonder horizon | 20 |
| Nicolaas Matsier | Franciszka Themerson | 27 |
| Jacq Vogelaar | In medias res. Over tekendingen van Gianfranco Baruchello | 36 |
| Cyrille Offermans | Ondergang in soorten. Over de tekeningen van George Grosz | 58 |
| Willem van Toorn | Tekeningen stop je in een plastic zak | 77 |
| Carel Peeters | Goedgeklede spanningen. Over Benoît | 98 |
| Jacq Vogelaar | Meneer Songe en verder | 111 |
| Robert Pinget | Meneer Songe | 115 |
| J.J. Oversteegen | Kwestie van lezen iv | 182 |
[Deel 72, pagina 200]
Raster 71 AngstJohanneke van Slooten uitvoerig in gesprek met Co Westerik. En speciaal bij schilderijen en tekeningen van hem werden gedichten en verhalen geschreven door Rutger Kopland, Nicolaas Matsier, Willem van Toorn, K. Michel, Hans Tentije, Cyrille Offermans en Jacq Vogelaar.
Drie nieuwe verhalen van J. Bernlef over aangrijpende ervaringen.
Paul, Biegel, Imme Dros en Leendert Witvliet over schrijven en angst. Willem van Toorn herleest Bruno Bettelheim's boek over de waarde van (enge) sprookjes.
Een verhaal van Henk Simons waarin angst de slijpsteen van de hoop is. Dirk van Weelden over chaos en voodoo in de Cyberliteratuur.
Henk Pröpper over de wereld van van Jens Bjørneboe.
Maghiel van Crevel over het werk van Duoduo.
Een brief van Anthony Mertens en een essay van Herta Müller.
Vertaalde verhalen van Wolfgang Koeppen en gedichten van Russell Edson.
Naar aanleiding van Georges Perecs ‘Het leven een gebruiksaanwijzing’ drie beschouwingen van Manet van Montfrans, K. Michel en Dirk van Weelden.
En J.J. Oversteegen vervolgt zijn kroniek waarin hij verslag doet van zijn leesgeschiedenis.
Ondanks twee vertalingen in het begin van de jaren zeventig is de Servokroatische schrijver Miroslav Krleža (1893-1981) in Nederland vooral een grote onbekende. Hij schreef poëzie, toneelstukken, verhalen en romans en was tientallen jaren lang, al voor de oorlog maar evengoed in het naoorlogse Joegoslavië, een toonaangevende figuur die zich de woede op de hals haalde van rechts én links. In dit nummer wordt hij als grootmeester in verschillende genres gepresenteerd met een groot fragment uit zijn oorlogsdagboek, maart 1916, heel bijzondere reisverhalen over Moskou, Dresden, Litauen; verder twee korte verhalen en het eerste hoofdstuk uit de roman ‘Banket in Blitwa’, de monoloog van een cynische dictator.
Daarnaast zijn er enkele bijdragen over Krleža, van Aleksander Flaker, Lela Zečković, Jacq Vogelaar en Nicolaas Matsier.
Van recentere datum zijn de drie essays van de internationaal bekende architect, voormalig burgemeester van Belgrado en dissident Bogdan Bogdanović, die in de systematische vernietiging van steden en van het multiculturele leven in de stad een menetekel ziet van de Europese geschiedenis en beschaving.
Verder voor het eerst in het Nederlands vertaalde gedichten van de Noor Paal-Helge Haugen en de Duitser Durs Grünbein; en J.J. Oversteegen vervolgt zijn persoonlijke leesgeschiedenis.
[Deel 72, achterplat]
geeft de tekenaar tekens? kan een tekening
denken? En speciaal: weerleggen? Het schetsboek als handboek. De tekenaar als chroniqueur. De tekening als fluwelen botsing.
Pièce de résistance van Raster 72 vormt het werk van de tekenaars (m/v):
| Jan Andriesse |
| Gianfranco Baruchello |
| Benoît |
| George Grosz |
| Willem den Ouden |
| en Franciszka Themeison. |
Hun werk wordt omgeven dan wel begeleid door teksten (kan een tekst illustreren?).
Pièce de résistance nummer twee: een integrale vertaling van Robert Pingets Meneer Songe die, als proefpersoon, lid is van een grote familie ‘Heerschappen’ - op wier stamboom Raster dit jaar hoopt terug te komen.
Plus - opnieuw - een aflevering van Oversteegens lezerskroniek.