Een schone ende ghenoechelijcke historie van Ioncker Ian

Dat xxvi. Capittel. Hoe de Sarasijnen met grooter macht' in Vrancrijck quamen, ende hoe Heer Ian een camp vocht tegen een Reuse die hy verwan ende hoe alle de Sarasijnen verslaghen werden.

NAe dat heer Ian omtrendt een Iaer ghewoont hadde by den Coninck, soo isser een droevige nieumare gecomen hoe dat de Sarazijnen met grooter macht int Landt waren, ende hadden alreede veel steden gewonnen, ende wat zy machtich worden dat staken zij al de keel af want de Soudaen van Affrijcken hadde by hem xv. machtighe Coningen, ende hadde ghesworen dat hy niet rusten en soude hy en hadde gheheel Kerstenrijck tot zijnen wille, ende dat in wraecke van zijne Vrienden ende Ouders die voor Romen verslagen waren. De Coninc van Vrancrijk hoorende dat de Heydenen zo groote schade in zijn Lant deden, zoo vergaderde hy alle sijn macht die hy by een brenghen mochte, ende tooch daer mede binnen Parijs, om de Vyanden daer wederstandt te doen, ende ooc Slach te leveren indient hem profijtelijck dochte te zijn. De Sarazijnen zijn seer diep int Lant ghecomen, verderuende al dat zy vonden, zy staecken al omme het Vier in, zoo dat het arm Lantvolck en wiste waer blijven een ieghelijck vluchte inde steden, daer hy seeker meende te zijn, ten lesten zijn zy zo verre gereyst, dat zy voor Parijs haer legher sloeghen om den Coninck daer inne te besluyten. Des anderen daechs is des Soudaens Ruese na de stadt ghegaen, ende als hy ter Poorten quam, zo riep hy aen de wachters dat zy den Coninck souden doen comen ter mueren om teghen hem te spreken, de wachters liepen om den Coninck ende zeyden hem dat voor der Poorten een Ruese stont die hem begheerde te spreken. De Coninck ginck derwaerdts om te hooren zijn begheerte Als de Coninc ter Mueren quam zo sach hy den groten Ruese daer staen, en hy vraechde wat zijn begheerte was, ende wat hy sochte. De Ruese zeyde: Ghy blode Kerstenen onthoudt u hier al in muyten ghelijck de Vincken doen, ic come hier u eyschen te Velde van des Soudaens Weghen van Barrabien, ende Affrijcken of wilt ghy u Lant bevrien so moet, ghy my seynden een campioen om teghen my te campen isser een niet ghenoech zoo seynter my drie oft vier,

[fol. G2v]

ick bens te vreeden, ende connen zy my verwinnen, zoo sal de Soudaen weder wt den Lande trecken, ende gae ick erboven zo suldy den Soudaen u Crone ouer gheven uwe Wedt afghaen, ende staen tot zijnder genaden. Daer mede suldy versoenen onse Vrienden ende Ouders die in Kerstenrijck verslagen zijn, want wy sullen niet ophouden, voor dat wy gheheel Kerstenrijck in onsen ghewelt hebben. Als de Coninck dit hoorde zeyde hy: Ghy Heeren isser yemandt die den Camp derf vechten, ick sal hem geven mijn suster tot eenen Wijve, daer toe sal ick hem maecken Maerschalck van al mijn Lant. Doen sweghen alle die Heeren. Die Ruese sprack waer toe swijcht ghy Catyvighe Kerstenen, gheeft my een cort antwoort. Doen Heer Ian sach datter niemant en sprack, is hy den Coninck te voete ghevallen ende zeyde. Heer Coninck ick sal den Camp vechten op een Beede die ick van u begheeren sal wanneer ick den Ruese verwonnen hebbe. De Coninck zeyde, al bady my om half mijn Rijck, indien ghy den Ruese mocht verwinnen ick salt u gheven.

De Ruese riep seer luyde ende zeyde Ghy onghevallige Kerstenen, en dorst ghy nu niet spreecken, gheeft my een cort antwoordt wat ghy doen oft laeten wilt, Heer Ian sprack ende zeyde: Ick aenvaerde u pandt, nae Camps recht ende segt my wanneer ghy campen wilt, ick sal u te velde coomen ghespaert my Godt. Daer op de Ruese antwoorde ende zeyde: Morghen ten eersten daghe zoo maeckt u bereet om te campen, ende dan sal ick uwes verbeyden, hier buyten der mueren. Heer Ian sprack ick bens te vreeden, ende daer meede schiedt de Ruese van daer, track weder int heyr daer hy den Soudaen vant, dien hijt te kennen gaf, ende zeyde: Ick hoope aen Mahon, dat ick v eer morghen de Son onder gaet, de Croon van Vranckrijck in uwen handen leueren sal, ende gae ick tonder zoo suldy tLandt ruymen. De Soudaen zeyde: Heer Ruese ghi behoeft wel voor u te sien wandt de Kerstenen zijn seer subtijl in haer dinghen. De Ruese antwoorde ende zeyde, Heer Soudaen ick en acht dat al niet, want sy zijn al reede zoo vervaert, dat zy thooft nauwelijck buyten der mueren steken en doruen. De Coninck van Arabien zeyde: Heer Soudaen ick en sorghe niet meer dan datter niemandt wt comen en sal, daeromme moechdy u wel daer inne te vreden stellen, met deser Talen gingen zy ter Tenten Bancketeren. De Coninck is met Heer Ian weeder te houe gekeert, ende danckte onsen Heer oodtmoedelijcken dat hy hem deesen Ridder tot zijnder hulpen ghestuerdt hadde, te houe coomende, zo heeft den Coninck heer Ian by hem ter Tafelen ghenoomen, hebben ghoede chiere ghemaeckt, daer na is een yegelijc te ruste gegaen. Des morgens vroech is heer Ian op ghestaen om Misse te hooren, ende heeft onsen heere ootmoedelijcken ghebeden, dat hy hem tegen den Ruese victorie wilde verleenen. Daer nae is hy weder te hove ghekeert, ende heeft hem ghereet ghemaeckt om den Ruese te bevechten. De Coninck met zijn heeren hebben haeren Campioen gheselschap ghehouden totter poorten.

Al daer een costelijck Bancket bereydt was van alderhande Specien diemen verdencken mochte, int leste heeft heer Ian oorlof ghenomen aenden Coninc ende zijn heeren, ende begeerde dat hy al zijn volck inde Wapen houden soude op avontueren ofter eenich verraet schuylen mochte. De Coninck zeyde dat hijt doen zoude. Aldus is hy buyten der poorten ghereden daer de Ruese was. Als hy by den Ruese quam zoo vraechde hy wat hy wilde, oft wat hy sochte ende waerom dat hy daer quam Heer Ian zeyde: Ick come hier om u te bevechten, ende den Camp te doen

[fol. H1r]

liefden van hem eerlijck ende costelijck opgheseten waren om hem eere aen te doen, ende zy zijn zoo lange gereyst tot dat zy op een half dach vaert na by Romen quamen, daer hebben zy hem twee daghen gherust, ende Heer Ian heeft iiij. Heeren ghesonden aen den Hertoge om by den Keyser te leyden ende zijn coemste te kennen geven. De Hertoghe is met dese Heeren voor den Keyser gegaen, ende heeft hem dit te kennen gegeven. Daer de Keyser op antwoorde hy is my wilcoom, ende my is leet dat ickt zoo lange tegen ghehouden hebbe want ick wil hem mijn Dochter geven met ghoeder herten. De Keyser deede de Heeren goede chiere aen. Des anderen daechs dede de Keyser opsitten den Hertoghe Gautier van Salabren met noch ander machtighe Heeren, om den Bruydegom tegen te rijden ende inder stadt te convoieeren twelck zy met goeder herten ghedaen hebben ende reden zoo lange tot dat zy by Heer Ian quamen. Als Heer Ian vernam dat dese Heeren quamen om hem te gheleyden byden Keyser, zoo heeft hijse feestelijcken ontfangen ende heeft hem doen forieren een yeghelijck na zijnder weerden, dien Dach hebben zy met malcander goede chiere gemaect, ende des anderen Daechs vroech is de Trompet gheslaghen dat een yegelijck hem gereet maken soude om te vertrecken. Doen de Heeren Misse gehoort hadden ende ontbeten, zijn zy te Paerde gegaen ende zijn gereeden op twee mijlkens na Romen daer zy haer noen Maeltijt gehouden, hebben. De Keyser dede ghebieden, datmen de straten schoon maken soude, ende met alle cijragte behanghen daer de vreemde Heeren passeeren zouden, twelck terstont ghedaen wert. Nae de noen maeltijt zijn alle de Heeren op geseten elck om costelijcx, om alzo inder stadt te comen. Daer zijn oock noch veel groote Heeren van des Keysers wegen op geseten, om den bruydegom inder Stadt te gheleyden. Heer Ian heeft oock zijn ordinantie gemaect om triumphelijck inder Stadt te rijden. Inden eersten reet voor des hertogen Soon van Borbon met vier hondert Paerden al van een cleedinge, ende waren alle tmeestendeel al Edel Luyden, ghecleedt met root Fluweel. Daer na quam de Hertoge van Gascongen met vijf hondert paerden, oock van eender cleedinghe van groen ende root Damast Daer nae quam de Bruydegoem ghereeden met vier hondert Paerden, alle ionghe heeren en waren al gecleet met gulde laken. Daer na quam de Hertoghe van Britangen als Ambassadeur met vier hondert. Paerden ooc al van eender cleedinghe. In der stadt comende zo wert de Bruydegom heerlijcken ontfangen van de Heeren ende geleyt met groote blijschappen te Hove waert.

Sy vonden de straten seer costelijc verciert ende met Tapite behanghen, op alle hoecken vander straten waren geordineert costelijcke personagien.

De triumphe die daer bedreven was en is met gheen Penne te beschrijven. Aldus zijn dese heeren met groter triumphe tot des Keysers Hoove ghereden. Als zy nu te houe quaemen ende de Bruydegom den Keyser wert siende die daer stondt om hem te ontfanghen zoo is hy vanden paerde ghesprongen des ghelijcken deden oock zijn Heeren ende is te voet gegaen tot dat hy by den Keyser quam, en is den Keyser te voet gevallen ende heeft hem eere bewesen, de Keyser heeft hem vander Aerden opgeheven ende heeft hem feestelijcken willecoom gheheeten, ende zijn te samen inder Salen gegaen. Doemen hande water gegeven hadde, zo is de Keyser ter Tafelen gaen sitten. De Coninck van Spaengien, de Bruydegom ende de ionghe Coninck van Drakouwen neffens hem, de ander Princen saten een yegelijc na zijne staet, zy aten en droncken en maeckten ghoede chier gelijck-

[fol. H1v]

men in Hoven van eeren ghewoonlijc is te doen. Ende naeder maeltijt ginck men Dansen en ghenoechte bedrijven Gloriande des Keysers dochter quam door des Keysers bevel by haren vrient die sy in lange niet ghesien en hadde ende heeften manierlijck willecoom gheheten, ende doen zy een tijt malcander ghesproken hadden, heeft zy aen haer vader ende alle de Heeren oorlof ghenomen ende is in haer ruste gegaen. De Keyser verblijde hem inde Triumphe die daer bedreven wert, ende doent tijt was, so schiet elc van daer ende zy namen oorlof aenden Keyser ende elc ginck in ruste. Gloriande ontboot heer Ian ende den Coninck van Spangien ende den hertoge Gautier, twelck altoos zijn ghetrouwe vrienden gheweest waren, dat zy souden comen spreken teghen haer. Aldus zijn dese heeren in Gloriandes Camer ghecomen daer zy vriendelijcken van alle de Ionckfrouwen ontfanghen waren. Daer was op een nieuw een costelijck bancket bereyt, de Bruydegom heeft hem ghestelt by Gloriande sijn vriendinne, de ander heeren des ghelijckx by den zijnen. Gloriande by haren vrient sittende zeyde: Mijn wtvercoren vrient wat heb ick al lijdens ghehadt sint dier tijt dat ghy van hier scheydet, God vergheeft hem diet my dede, ende noch had ick meer Lijdens in mijn herte om dat ick van v niet en verhoorde. Heer Ian zeyde: Mijn schoon lief ick hebbe oock menichmael in Lijden gheweest, wanneer ick op u wort denckende, ende dat ick u lieflijck weesen derven moeste, maer ick hoops dat al ons droefnisse in blijschap verkeeren sal. Doen zy met malcander een cleyn tijdt ghesproken hadden zoo zijn de heeren opghestaen, ende hebben vrientlijck oorlof ghenomen aen Gloriande ende de ander Ionckvrouwen, want het spade inden avont was ende een yeghelijck is in zijn logijs gegaen. Des morghens als den dach op was zoo gingen de heeren ter Kercken ende eerden den oppersten Heere daer het al af coemt, ende hoorden misse, doen den dienst ghedaen was, zoo ontboodt de Keyser den Bisschop van Rauenna als Stadthouder des Paus, ende dede heer Ian met zijn Dochter te verseekeren om des anderen daechs te trouwen, de Cleermakers werden daer ontboden om clederen te maken voor de Bruydegom ende de Bruyt, men bedreef daer al die genoechte diemen verdencken mocht.