|
| |
XXVII
Int capitel nu voorscreven
Hebbic te kennenne ghegheven
Ende die waerheit doen verstaen,
Hoe vanden cruce was ghedaen
Onsen here ./ ende hoe zinen lechame
Marie ontfinc wel bequame
In haren ghebenediden aermen,
Ende hoe zoe dreef dat bitter caermen,
Die weeninghe ende den rouwe groot
Van ons heren bitter doot.
| |
| |
Die vraye waerhede daer af,
Hoe cristus wart gheleit int graf.
Namen den lechame cristus
Ende wondene, als ict weet,
Ende balsemde den lechaem precieus
Met zalven zere virtueus,
Ende hebbene, dats waerheit,
Also in een graf gheleit.
Alsmen dit aldus doende zi,
Onse vrouwe was al daer bi,
Die zulken rouwe began driven,
Men zout ghespreken no ghescriven.
Met weninghen groot, godweet,
Sturte zoe menighen traen heet.
Gheen tonghe zoude zecghen moghen
Die bitter droufheit ende doghen,
Dat bitter weenen entie rouwe,
Die doe leet onse lieve vrouwe.
Ten es zo vroet gheen ghedochte,
Die dat wel ghepeinsen mochte.
Die edel lievelike creature
Was dien nacht enten dach alduere
Van weenen also zere tonder,
Alsoot ne was gheen wonder,
Dat zoe nauwe, dats waerhede,
Mochte gaen van grave mede.
Met helsene met cussene bequame
Begreep zoe den werden lechame
Van haren kinde, onsen here,
Also vele ende also zere,
Dat alle, die dat an zaghen,
Hadden dere ende zeiden met claghen:
Och, wat groter wreetheden
Hebben zij gheantiert heden
Die valsche iueden, tfelle venijn,
Die aergher ne mochten zijn
An dese over scone vrouwe,
Die hier drijft dus groten rouwe;
Ende haer wesen es zoe lievelijc
Dat men noyt zach haers ghelijc.
| |
| |
Zoe weende zoe utermaten zere
Ende verzuchte zo lanc zo mere,
Ooc claghede zo zere zoe,
Dat zoe brochte tvolc daertoe,
Dat zij ooc weenen ende claghen,
Die hare zo zere weenen zaghen.
Van zinne . die temael dat leet
Zaghe zo sconen goeden wive
Om haers zoons sterven driven,
Hine zoude niet al zinen moede
Liden metter moeder goede?
Wie zoude wesen also wreet,
Zaghe sturten der heligher vrouwe,
Hine zoude om haren rouwe,
Die zoe zo bitter dreef alteenen,
Hebben medeliden ende weenen?
Och wat bitterliker rouwe
Dreef gods moeder onse vrouwe!
Nu custe zoe zine hande zoete,
Nu custe zoe zine helighe voete,
Zine hals helsde zoe onblide
Ende onder wilen zine zide.
Zomtijt slouchzoe, es mi bekant,
Vor hare borste met haerre hant,
Zomtijt wranc soe haer hande te hope
Met overvloeyenden tranenlope.
Zoe anzach te menighen stonden
Bitterlike zine grote wonden;
Zine scone oghen zoe anzach
Also mesmaect ./ ende riep: owach!
Up zine borst zoe dickent vel
Ende up zinen mont, weetic wel.
Dus waer zijn herte zekerlike
Alte utermaten beestelike,
Die dit aldus hoorde vermanen
Van desen weenen, van desen tranen,
Ende die met deser ellendichede
Met alre herten niet ne lede!
Wij zien alle daghe anschijn,
Dat een vuul beestelijc zwijn
Werd beroert al rechte voort,
Alst een ander zwijn roupen hoort.
| |
| |
Ende wie heift zo hart ghedochte,
Hen zoude een lettel werden zochte
Ende der moeder doch ontfaermen
In haren liden ende caermen;
Beestich ende aergher moest hi wesen.
Wij vinden van onse here lesen,
Dat hi compasselijc ghinc weenen
Ende wat menschen zout ooc zijn,
Die in dit bitterlijc ghepijn
Ende doghen ./ deser maghet zoet
Niet zoude liden in zinen moet!
Wie zien noch heden in vele uren,
Dat liden hebben die gheburen
Up hare gheburen, als zij sterven,
Ende helpense graven menichwerven,
Ende hoe mach enich mensche dan
Horen spreken of lesen van
Den rouwen ./ die leet sinte marie
Ende niet daer in verdroeven hie?
Te rechte es hi hart als steen,
Die hoort desen bitteren ween
Van onser vrouwen ende niet
Daer of int herte heift verdriet!
Dese droufheit ende rouwe,
Die dus leet onse zoete vrouwe,
Als haer zone was gheleit
Int graf, alsoot es gheseit,
| |
| |
Die heift, also scrifture liet,
Ende dat in die huutvaert
Van Abner, den prinche waert.
Dese abner, also ict las,
Binnen sauls tiden, dat verstaet,
Ende joab, die verrader quaet,
Was prinche vanden here al
Binnen davids tiden groot ende smal.
Nu waren dese twee in ghewer,
Om enen bloot, verstaet al bloot,
Die van abner was ghedoot.
Ten laetsten joab slouch desen
Verraderlike, also wij lesen,
In zijn liesche enewaerf,
Zo dat abner daer of staerf.
Van desen joab, daer wij of horen,
Hebbic ghescreven hier te voren,
Hoe hi al cussende verslouch
Amasam ./ also ic ghewouch.
Ende hi waest ooc, die absaloene
Ter doot brochte davids zone.
Nu heift hi met verranesse groot
Desen abner brocht ter doot.
Om dat hi dus was doot gheslaghen,
Dreef david droefheit ende claghen
Weenende zinen fierter naer.
Ende david ne dreef niet alleene
Claghen ende bitter weene
Om de doot van desen man,
Daer ic te voren of began,
Maer dat volc hi te male dede
Weenen ende drouven mede,
Ende sprac met droufheden lede,
Snijt, zeid hi, alle uwe cleede
Ende weent ende doocht verdriet,
Want twivelt daer of niet,
Dat heden es ghebleven doot
In israel een prinche groot.
Hine es ooc niet ghedood, verstaet,
Als toveraers of lieden quaet,
| |
| |
De welke zijn also rebel,
Dat zij den dood verdienen wel,
Maer als een vul gherechticheden
Van den kindren der quaetheden.
Dat was te zecghene, dat hi
Zonder redene versleghen zij.
Gods werde moeder van hemelrike
Sprac met rouwen dies ghelike
Bitterlike up den selven dach,
Dat zoe hare kint sterven zach,
Ende volghede zinen lechame naer
Ende sprac aldus openbaer
Snijt uwe cleeder altemale,
Recht als of zoe zecghen woude,
Dat men tinderste cleet snyden zoude,
Bi welken cleede na minen waen
Zo zijn die crachten te verstaen.
Dese cleeder, zeidzoe, wilt snyden
Ende drouft in ons heren liden,
Ende weet, dat heiden een prince groot
In Israhel es bleven doot.
Ach, wat princhen was daer verslaghen
In Israhel ten zelven daghen!
Dats god, die ant cruce hinc,
Wien alle creaturen ende alle dinc
Als diere liden in hebben sceenen.
Die zonne liet haer scinen staen
Om die redene na mijn verstaen,
Dat zijn lechaem niet werde verbrant.
Die lucht verdonkerde te hant,
Om dat men ons heren lede
Niet zoude zien ende zijn naecthede.
Die erde bevede harde zere,
Om dat zij, die onsen here
Hem daer of zouden vervaren.
Die tempel scuerde entie cortine,
Als die in ons heren pine,
Die hem die felle iueden deden,
Droeveden ende medeleeden.
Om dat die appostelen zweghen,
Riepen de steenen in allen weghen
| |
| |
Ende een groot luut zij ute ghaven.
Ende vele doden, also wij lesen,
Uten graven doe verresen,
Om dat zij zouden maken cont
Alder werelt ter selven stont
Die macht van desen prince groot,
Die daer was brocht ter doot.
Vele lieden, also wij lesen,
Die ute graven waren verresen,
Hebben hem, es mi verclaert
Vele lieden gheopenbaert,
Ende hebben hem zonder waen
In waren woorden doen verstaen
Die macht ende die moghenthede
Van desen prince, dats waerhede.
Die helsche viand, verstaet dat,
An die luchter zide doe zat
Van onsen here onder cruus.
Het dochte hem alte groot abuus
Ende groot wonder het hem dochte,
Wie die mensche wesen mochte,
Ende <zij> waren verstoort zo zere
Om die dood van desen here.
Ende tvolc van der stede, die is
Zaghen die sonne haer scinen laten
Ende verdonkeren utermaten,
Ende zeiden, dat god almachtich,
Die recht god es ende warachtich,
Ware in doghene ende in liden,
Ende zij ghinghen ten selven tiden
Eenen over sconen outaer.
Nochtan ne was god .j. twint
Met hemlieden doe bekent,
Als zij den outaer deden maken,
Als wel orcond latijnsche spraken,
Dat in dander werelt daer naer
Die god zoude wesen openbaer.
Laet ons met herten alteenen
Dese bitter dood beweenen
| |
| |
En[de] dese jamerlike huutvaert
Van desen helighen here waert.
Ende laet ons ooc tallen hueren
Met rouwen tcleet ons herten scueren,
Ende laet ons liden ende doghen
Hier up hebben na onse vermoghen.
Dat god onse here, alst es voorseit,
Aldus int graf was gheleit,
Dat es ons inder scrifturen
Wel beteekent bi figuren,
Bi jacobs kindren, bem ic vroeder,
De welke joseph haren broeder,
Ende was jacob liefste kint,
In die cisterne hebben ghesint.
Haren broeder, als nyders quaet,
Zonder redene of mesdaet,
Ende benydene toter doot.
Entie iueden, verstaet albloot,
Benyden cristum haren broeder,
Zonder redene, bem ic vroeder,
Ende was haer broeder, want hi andede
Hare broosche menschelijchede.
Dese kindren waren zo bedocht,
Dat zij valschelijc hebben vercocht
Haren broeder in waren dinghen
Den ysmaeliken om .xxx. penninghen;
Ende die valsche iueden eylaes
Hebben ghecocht jeghen judaes
| |
| |
Om .xxx. penninghen met lozen kere
Haren sceppre, haren here.
Jacobs kindren, zeicht scrifture,
Ghinghen josephs roc scueren;
Ende die iueden ombequame
Hebben ghescuert ons heren lechame,
Met naglen ende met dornen ghewont,
Ende maectene met gheeselen onghesont.
Maer al waest dat josephs cleit
Was ghescuert, alst es gheseit,
Het ne doghede min no mee
Van haren scuerne gheen wee;
Maer gods vleesch grote pine leet
Als dor die bitter pine wreet,
Die hem die felle iueden deden
Ja, in alle zine helighe leden.
Dese roc, verstaet de dinc,
Joseph vanden scoudren ghinc
Tote beneeden up zijn voet;
Ende in jhesus lechaem zoet
Ne was gheene ghezonthede
Vanden scoudren tote beneden.
Dese kindren, daer wij of horen,
Bespersden, als ic zeide te voren,
Desen roc, als ict verstoet,
Alover met eens weders bloet;
Die jueden bespersden ons heren leden,
Zo deedzij zine cleedren mede,
Al over ende over met zwaerre pine,
Metten propren bloede zine.
Dese kindren, zo ic zeide te voren,
Haren vader zere verstoren
Ende deden rouwe ende bitter leet,
Doe zij hem lieten zien dat cleet
Josephs / dat also was bebloet;
Ende marien der moeder goet
Hadde grote bitter pijnlijchede
Met haers zuens passie mede
Dese joseph, daer ic of began,
Die was also goed [een man]
| |
| |
Vriendelike zinen hemelschen vader
Over zine vianden allegader,
Diene zo jamerlike begaden
Ende hem die bitter pine daden.
Dese joseph, also ict las,
Achter den tiden dat hi was
Vercocht van ziere broeders hant,
Wart hi here van egypten land;
Ende cristus, die om onse noot
Vanden iueden was ghedoot,
Die wart here moghentlike
Van hemel ende van ertrike,
Ende es ende was ende wesen zal
Almachtich god ende here van al.
Dese jacobs kindren, bem ic vroeder,
Moesten daer na haren broeder
Altoos te zinen dienste staen
Ende hem wesen onderdaen;
Ende na dat god was verresen
Vele iueden, also wij lesen,
Die worden daer na zere vast
In zijn helighe ghelove ghepast.
Jacob hoorde daer na zint,
Dat noch levede zijn kint,
Ende als ooc verhoorde das
Marie ./ ende wiste openbare
Dat haer kint verresen ware,
Zo hadsoe bliscap also groot,
Als zoe rouwe hadde vander doot.
Dit woort joseph heift virtuut,
Als "wassende", diet wel anziet,
Ende daer bi zo es bediet,
Dat tghelove van onsen here
Voort an wies zo lanc zo mere
| |
| |
Dat onse here jhesus cristus
Was int graf gheleit aldus,
Ene figure ic daer of las
Vanden prophete gods jonas,
Dewelke, also ict verstoet,
Gheworpen was inder zee vloet.
Ende een walvisch quam tien stonden
Ende heift jonas daer verslonden.
Jonas was .iij. nacht ende .iij. daghe
Inden walvisch zonder zaghe;
Ende dies ghelike was onse here
In deerde, na scrifturen lere,
Begraven toten darden dach
In die erde daer hi lach.
Hoe dat bi jonas beteekenesse
Van ons heren verrisenesse
Ende ooc mede van zinen grave
Es ghegheven wel ./ daer ave
Wert u vertellet openbare
In [tcapitel dat v]olcht hier nare.
|
|
Auteursrecht onbekend