Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De spieghel der menscheliker behoudenesse (1949)

Informatie terzijde

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (1.19 MB)

XML (0.63 MB)

tekstbestand






Editeur

L.M.Fr. Daniëls



Genre

poëzie

Subgenre

vertaling
leerdicht


In samenwerking met:

(opent in nieuw venster)

© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De spieghel der menscheliker behoudenesse

(1949)–Anoniem Spieghel der menscheliker behoudenisse–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

XLIV

 
Tvoorgaende capitel binnen hout
 
Vander dankelijcheden .vij. vout,
 
Die wij scoudich te zecghen zijn
 
Gode voor zine bitter pijn,
 
Die hi dor onsen wille leet
 
Ant cruce, daer hi vor ons street
 
Jeghen den quaden helschen viant,
 
Die ons hadde in zinen bant.
 
Maer dits een capitel, daer ic in
 
Toghen zal na minen zin
 
Ende scriven in waren lessen
[Folio 114c]
[fol. 114c]
 
Van .vij. scone groetenessen,
 
Die wij zullen onser vrouwen
 
Zecghen voor .vij. bitter rouwen,
 
Die zoe leet, also ic vinde,
 
Dor die passie van haren kinde.
 
Ghelijc dat gode van hemelrike
 
Es harde wel bequamelike,
 
Dat men ghedinke ziere pijn
 
Ende der heligher passien zijn
 
Zo eist ghenoughelijc onser vrouwen,
 
Dat men hare pine ende rouwe,
 
Die zoe hadde van onsen here,
 
Overpeinse ende meditere
 
Ende men haer danc zecghe over dese.
 
Van enen man zo ic hier of lese,
 
Die was, also die jeesten verclaren,
 
In dordine vanden predicaren,
 
De welke gode, als ic bekende,
 
Met goeder herten zo zere minde,
 
Zo dedi ooc, orcondet tlatijn,
 
Marien der moeder zijn
 
Met allen zinnen, zo hi meest mochte.
 
Wat hi peinsde of wat hi dochte
 
Van ons heren passie het al was
 
Ende van ziere pine, als ict las,
 
Ende ooc peinsdi, bem ic vroeder,
 
Vander droufheit die gods moeder
 
Hadde ./ van dat zoe haer kint
 
Zach ghepassijt ende ghepijnt.
 
Dese goede helighe man
 
Lach met nerensticheden an
 
Met beden onsen lieven here
 
Ende bad hem zonderlinghe zere,
 
Dat die hemelsche drochtijn
 
Van ziere bitterliker pijn
 
Ende van ziere pijnlijcheden,
 
Die hi up erdrike heift leden,
 
Hem wilde laten ghevoelen wat.
 
Zo langhe dat hi gode bat,
 
Dat god van hem heift ghehoort
 
Zine devotelike woort
 
Ende heift den goeden man tere stont
 
Vriendelike ghemaect cont
 
Van zijnre bitterliker pijn
[Folio 114d]
[fol. 114d]
 
Ende daer of een lettelkijn.
 
Doe docht hem eens, orcond tlatijn,
 
Dat die handen ende die voeten zijn
 
Leeden harde bitter doghen
 
Ende waren gherect ende ute ghetoghen
 
Ende dornaghelt, dats waerhede,
 
Met yzerine naglen mede,
 
Ende des doochden die leden zine
 
Utermaten grote pine.
 
Dese goede man voorwaer
 
Bad met goeder herten daer naer
 
Gods moeder, der werde vrouwe,
 
Dat zoe hem van haren rouwe
 
Ende van haren groten verdriete
 
Een cleen deelkin weten liete.
 
Als hi dus dese bede doet,
 
Doe docht hem in zinen moet,
 
Dat tot hem quam ter vaert
 
Een harde lang scaerp zwaert,
 
Dat met groten rouwe ende smerte
 
Dorstac ende sneet zijn herte.
 
Ende dese helighe goede man,
 
Daer ic te voren af began,
 
Heift met ziere goeder bede
 
Ende met zinen orizoenen mede
 
An onsen here also verdient,
 
Dat hi also wel es zijn vrient,
 
Dat hi ghecreech bi gods gracie
 
Die godlike revelacie.
 
Laet ons exempel nemen an desen
 
Ende gode also gherne lesen
 
Vor zine pine dese dankelichede,
 
Daer ic u hier voren of zeide;
 
Ende ziere moeder glorieus
 
Dese grotenesse precieus,
 
Dewelke ic u scrive claer
 
Int capitel, dat volcht hier naer.
 
Dat wi bi deser heligher groeten
 
An onsen here verdienen moeten,
 
Dat alle droufheit in dit leven
 
Van ons moet zijn verdreven,
 
Ende dat wi moeten na desen
 
Corten leven ./ verhuecht wesen
 
Daer boven ende met gode verzamen.
 
Dies jonne god ons allen. amen.
 
 
[Folio 115a]
[fol. 115a]
 
Ic groetu marie met allen zinnen,
 
Werde hemelsche coninghinne,
 
Goedertieren moeder ons heren.
 
Du bist na der scrifturen leren
 
Goddinne ende zuver maecht;
 
Ghi zijt, die den droeven bejaecht,
 
Die hier in desen dale sneven,
 
Troost ende hulpe in dit leven.
 
Ic biddu, werde, zoete vrouwe,
 
Bi altemale den bittren rouwe,
 
Die ghi, als scrifture toocht,
 
In dit leven hebt ghedoocht,
 
Ende hebt in de werelt leden
 
Menichfoudighe pijnlicheden,
 
Dattu mi, wel reyne wijf,
 
Die bem een zondich keytijf,
 
Wilt helpen bi uwer gracien
 
In al minen tribulacien,
 
Ende ne wilt veronwaerden niet
 
Mi te troostene, wats ghesciet.
 
Al eist vrouwe ghewaerlike,
 
Dat ghi pine bitterlike
 
Menich waerf ende anxte mede
 
Up dese werelt hebt gheleden,
 
Nochtan haddire in dit leven
 
Zonderlinghe meest zeven.
 
Ghi hadt, edel, werde vrouwe,
 
In dit leven den eersten rouwe,
 
Als ghi hoordet, reyne marie,
 
Inden tempel die prophecye,
[Folio 115b]
[fol. 115b]
 
Die u propheteerde dan
 
Symeon die oude man.
 
Ghi deed, [vrou]we, zonder wanc
 
Blidelijc [uwen] tempelganc.
 
Ter [kerke ghi ghinc] met groter joye
 
Maer [ghi keer]de met vernoye
 
Om [die pro]phecye leide
 
[Van den zweert, daer] symeon of zeide,
 
[Die prophete]erde daer ter stat,
 
[Waer u bli]scap groot om dat
 
[Door rou]we u bliscap cort
 
In groten rouwe verkeert wort
 
Dor die bootschap over waer,
 
Die dhoude symeon al daer
 
Propheteerde van den zwaerde,
 
Twelke vrouwe, als hi verclaerde,
 
Zoude in toecomenden tiden
 
Van rouwe dor u herte liden.
 
Van welken woorden, werde vrouwe,
 
Ghi ontfingt niet cleenen rouwe,
 
Maer droufheit ende grote smerte
 
Ontfingdi daer of in u herte.
 
Dat meenen deser woorden fel
 
Vrouwe, die verstondi wel,
 
Ende dies drouchdi voortwaert meer
 
Altoos in u herte zeer.
 
Bi desen groten rouwe van u,
 
Werde vrouwe, zo biddic nu,
 
Dat ghi vor mi bid inden throne
 
Uwen ghebenediden zone,
 
Dat hi bi ziere passien groot,
 
Bi ziere pine, bi ziere noot,
 
Mi moet bringhen na dit ellende
 
Ende na des levens hende
 
Ter bliscepen in hemelrike,
 
Die gheduren zal ewelike,
 
Twelke den lieden al ghemeene
 
Die almoghende here verleene,
 
Jhesus kerst, marien zone,
 
Die metten vader inden trone
 
Ende ooc metten helighen gheest
 
Leift ende regneirt in .j. vulleest
 
Ewelike ghelijc te zamen
 
Als .j. god ghebenedijt. amen.
 
|115c| Ic groetu marie met allen zinne,
 
Werde hemelsche coninghinne,
 
Goedertieren moeder ons heren,
 
Ghi zijt na der scrifturen leren
 
Goddinne ende zuver maecht,
 
Ghij zijt, die den droeven bejaecht,
 
Die hier in desen dale sneven,
 
Troost ende hulpe in dit leven.
 
Die ander droufheit, werde moeder,
 
Die haddi / als ic bem vroeder,
 
Als u die droufheit moest ghescien,
 
Dat ghi moest in egypten vlien
 
Om herodes grammelichede,
 
Die uwen zone zouken dede,
 
Om dat hine doden woude.
 
Ende als dit ghevallen zoude,
 
Waest joseppe voorseit wel
 
Bi gods vorzien van den inghel,
 
De welke zeide: nem dat kindekijn
 
Ende ooc mede die moeder zijn
 
Ende maec di ghereet te hant
 
Ende vlie in egypten lant,
 
Want herodes, die felloen,
 
Zal dit kindekin zouken doen
 
Om te dodene over waer.
 
Dese woorde ende dit doen zwaer
 
Van herodes ./ heift tiere stont,
 
Vrouwe, u herte zere ghewont
[Folio 115d]
[fol. 115d]
 
Ende gaven u, werde vrouwe voorseit,
 
Uwer herten grote droufheit
 
Ende ghi moest laten uwe maghen
 
Ende uwe kennesse, hoordic ghewaghen,
 
Ende vlien bi nachte in groter pinen
 
In dat lant der sarrasinen.
 
Met zo over groter wreethede
 
Die felle herodes zouken dede
 
U kint al omme, es mi bekant,
 
Harentare in der iueden lant.
 
Ende heifter om hem zonder waen
 
Veertich dusent doen verslaen.
 
Dit dede doen die putertiere!
 
O du vrouwe goedertiere,
 
Die varen moest in een vreimt lant,
 
Daert di was al ombekant,
 
Daer du no hads vriende no maghen,
 
Noch die bi di te zine plaghen
 
Of van diere kennesse waren.
 
Die scrifture wil mi verclaren,
 
Dattu daer doghets grote armoede
 
Ende ghebrec van erdschen goede.
 
U kint ende ghi, godweet,
 
Ne hadt mallic maer een cleet
 
O werde, helighe ymage,
 
Dese droufheit ende peilgrimage
 
Ghedoghede ghi over waer
 
Langhe tijt, wel .vij. jaer,
 
Also ict inden latine las.
 
Daer na, als herodes dood was,
 
Zo dadi tuwen lande keer
 
Met cristumme, daer ghi wuende eer,
 
Ende met joseppe uwen man.
 
Bi deser zwaerre droufheit dan,
 
Moeder gods wel goedertiere,
 
Zo biddic u ende supplijere,
 
Dat u ghelieve met ghenende
 
Te bidden uwen enighen kinde
 
Met nerenster bede zonder sparen,
 
Over mi ende alle zondaren,
 
Dat hi ons in desen weghe
 
Verleene zo vulmaecten zeghen,
 
Dat ic mi voor sviands crachte
 
Behoede mids zier heligher wachte.
 
...
 
...
[Folio 118a]
[fol. 118a]
 
Ghi droevede ende weende mede
 
Nacht ende dach, dats waerhede,
 
Also langhe als ghi moest derven dien
 
Zone ./ met oghen an te zien.
 
Ach, hoe hart ende hoe steenin
 
Zoude des menschen herte zijn,
 
Die uwer groter droufhede
 
Met herten niet mede ne lede.
 
Bi deser droufheit ende rouwe
 
Biddic u, wel zoete vrouwe,
 
Dat ghi uwen lieve zone
 
Wilt vor mi bidden, dat de ghone
 
Ghewerde in mijn hulpe te zine
 
In allen vernoye in alre pine
 
Ende in al mijnre noot,
 
Ende in die wile miere doot
 
Moete ontfanghen zalichlike
 
Mijn ziele in zijn zoete rike,
 
Twelke den lieden al ghemeene
 
Die almoghende here verleene
 
Jhesus kerst, marien zone,
 
Die metten vader inden throne
 
Ende ooc metten helighen gheest
 
Leift ende regneirt in een vulleest
 
Als een god ghelijc te zamen
 
Ewelijc ghebenedijt amen.
 
 
[Folio 118b]
[fol. 118b]
 
Ic groete u maria met allen zinnen,
 
Werde hemelsche coninghinne,
 
Goedertieren moeder ons heren,
 
Ghi zijt na der scrifturen leren
 
Goddinne ende zuver maecht,
 
Die den zondaren bejaecht,
 
Die hier in desen dale sneven,
 
Troost ende hulpe in dit leven.
 
Die zevenste droufheit, werde moeder,
 
Die haddi, des bem ic vroeder,
 
Dat ghi zo langhe waert bleven
 
Ende moest bliven in dit leven
 
Ende in dese werelt daer nare,
 
Dat god te hemel was ghevaren.
 
Vrouwe, ghi waert onghedouve,
 
Ghi weende ende ghi waert drouve,
 
Alse langhe als ghi, werde maecht,
 
Uwen zone nietmeer ne zaecht.
 
Ach wat begherten haddi dien
 
Met oghen weder an te zien,
 
Die ghenoughelijc es tanscouwen
 
Ende dies ghi derven moest met rouwen.
 
Ach met hoe bitter zere
 
Verbeyde ghi onsen here,
 
Met wat begherten ende intencie
 
Verpeinsde ghi u skints presencie,
 
Die ghi ontfinct onbesmet, bequame
 
Ende zonder pine droucht in uwen lechame,
 
Ende dien ghi baersde onbesmet
 
Ende voede met uwer melke met.
 
Met wat tranen bewandelde ghi mede
 
Altemale u zoons passie stede,
 
Met wat cussene ende helsene met
 
Verpeinsde ghise wel ende bet.
 
Die steden plaechstu te visiteren,
 
Daer gheboren was onse here,
 
Ende daer hi ooc was ontfaen,
 
Of daer hi ghedoot was zonder waen.
 
Daer verraden was ende ghevaen god,
 
Ghebonden, bespuwet ende bespod,
 
Ghegheyselt, ghecroont, ghedood daer naren,
 
Ende daer hi was up ghevaren.
 
Alle dese voorseide stede
 
Ende vele andre bi waerheden
[Folio 118c]
[fol. 118c]
 
Versochti, als scrifture zeit,
 
Met weenen ende met droufheit.
 
Bi desen bitterliken rouwe,
 
Zo biddic u, wel zoete vrouwe,
 
Dat ghi bidt uwen zone, dat hi
 
Bi ziere goetheit verloosse mi
 
Van deser werelde droufhede
 
Ende bringhen te zinen vrede.
 
Twelke den lieden al ghemeene
 
Die almoghende here verleene,
 
Jhesus kerst, marien zone,
 
Die metten vader inden throne
 
Ende ooc metten helighen gheest
 
Leift ende regneirt in .j. vulleest,
 
Ewelike ghelijc te zamen
 
Als een god ghebenedijt. amen.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken