Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)

Het vij. Capittel.

Om dat Achan van ’t verbannene hadde genomen, so ontsteeckt de toorn des Heeren tegen Israël, vers 1, etc. Iosua schickt eenich volck nae Ai, 2 daer werden 36 Israëliten geslagen, 5. Iosua ende d’outste van Israël zijn hier over seer verbaest geworden, ende vernederen haer voor den Heere, 6. die hem de oorsake deser nederlage openbaert, 11. Ende hy beveelt hem den man, die ’t verbannene goet gestolen hadde, door lotinge uyt te vinden, 14. ende hem met al het sijne te verbranden, 15. Achan wort bevonden de schuldige man te zijn, 16. Hij ende alle de sijne worden gesteenicht, ende verbrant, 24.

1

MAer ¹ de kinderen Israëls overtraden door overtredinge met ² het verbannene: ^a want ³ Achan de sone Charmi, des soons ⁴ Zabdi, des soons Zerah, uyt de stamme Iuda, nam van ⁵ ’tverbannene: doe ontstack de toorn des HEEREN ⁶ tegen de kinderen Israëls.

1 Verst. een van de kinderen Israëls. T.w. Achan. Vergel. Iud. 12 op vers 7.

2 D. Tegen de wet Godes de verbannene dingen aengaende.

a Ios. 22.20. 1.Chro. 2.7.

3 Hy wort 1.Chro. 2.7. Achar. D. verstoorder genoemt.

4 Hy wort ooc Simri genoemt, 1.Chr. 2.6.

5 Siet bov. 6.18, 19.

6 Om de sonde eenes mans vertoornt sich Godt over de gantsche gemeynte der Israëliten. Siet Ios. 22.20.

2

Als Iosua mannen sondt van Iericho nae ⁷ Ai, die by Beth-aven leyt, aen ’t oosten van Beth-el, so sprack hy tot hen, seggende, Treckt opwaerts, ende bespiedt het lant: Die mannen nu trocken op, ende bespiedden Ai.

7 Ai lach op eenen berch, drye mylen van Iericho westwaert, in dat deel des lants Canaan, ’t welck de stamme Benjamin is te deele gevallen. Daer is noch een ander Ai geweest inde stamme Gads, ’t welck de Ammoniten hadden ingenomen, daer Ieremias tegen propheteert, cap. 49.3.

3

Daerna keerden sy weder nae Iosua, ende seyden tot hem, Dat het gantsche volck niet op en trecke, datter ontrent twee duysent mannen, ofte ontrent drye duysent mannen optrecken, om Ai te slaen: en vermoeyt daer henen al het volck niet, want sy zijn weynige.

4

Also trocken derwaerts op van den volcke ontrent drie duysent man: dewelcke vloden voor het aengesichte der mannen van Ai.

5

Ende de mannen van Ai sloegen van deselve ontrent ses ende dertich man, ende vervolgdense [van] voor de poorte tot ⁸ Schebarim toe, ende sloegense in een afganck: Doe versmolt het herte des volcx, ende het wert tot water.

8 Dese plaetse is eerst alsoo genoemt, na dese nederlage der Israeliten, Schebarim beteeckent brekingen, ofte verbrekingen, om dat der Israëliten leger daer gebroken ende van een gehouwen is.

6

Doe ⁹ verscheurde Iosua sijne kleederen, ende viel op sijn aengesichte ter aerde, voor de Arke des HEEREN, tot den avont toe, hy, ende de Outste Israëls; ¹⁰ ende sy wierpen stof op haer hooft.

9 Tot een teecken van groote droeffenisse ende benautheyt des herten. siet Gen. 37.29.

10 Dit plechten de Israëliten te doen tot een teecken van droeffenisse ende verbaestheyt. 1.Sam. 4.12. ende 2.Sam. 13.19. Ion. 3.6. Mich. 1.10.

7

Ende Iosua seyde, Ach Heere HEERE, waerom ¹¹ hebt ghy dit volck door de Iordane oyt doen gaen, om ons te geven in de hant der ¹² Amoriten, om ons te verderven? Och dat wy doch te vreden geweest ende gebleven waren aen gene zijde der Iordane!

11 Hebr. passerende doen passeren, hier schijnt Iosua door menschelicke swackheyt, van wegen de geledene schade, wat ter zijden af te treden.

12 Verst. hier onder alle de seven volckeren, die het lant den Israëliten van Godt belooft, besaten.

8

¹³ Och Heere! wat sal ick seggen, nademael dat Israël voor het aengesichte sijner vyanden den necke gekeert heeft?

13 Hebr. in my Heere. siet Gen. 43. op vers 20.

9

Als het de Canaaniten, ende alle inwoonders des lants hooren sullen, so sullen sy ons omcingelen, ende onsen name uytroeyen van der aerde: ¹⁴ Wat sult ghy dan uwen grooten Name doen?

14 Als of hy seyde, hoe sult ghy uwen grooten ende heerlicken name behouden, als de Canaaniten sullen seggen, dat ghy nu de macht niet meer en hebt om ons te beschermen, ende haer te dempen, gelijck ghy voor desen meermaels gedaen hebt.

10

Doe seyde de HEERE tot Iosua, Staet op: waerom ¹⁵ ligt ghy dus neder op u aengesichte?

15 Hebr. eygent. zijt ghy neder-vallende.

11

¹⁶ Israël heeft gesondicht, ende hebben oock ¹⁷ mijn verbont, ’t welck ick haer geboden hadde, overtreden: ende oock hebben sy van ¹⁸ ’t verbannene genomen, ende oock ¹⁹ gestolen, ende oock ²⁰ gelogen, ende hebben ’t oock onder hare gereetschap geleyt.

16 D. een onder de Israëliten, te weten, Achan.

17 D. mijn gebodt, daer toe sy haer in het verbont verplichtt hebben, om het selve te onderhouden. Siet bov. cap. 6.18.

18 T.w. ’t welck ick bevolen hebbe datmen soude verbannen, cap. 6.24.

19 T.w. ’t gene datmen hadde behooren te brengen in de Schat-kamer des Heeren, bov. cap. 6.19.

20 And. geloochent, ontkent.

12

Daerom en sullen de kinderen Israëls niet kunnen bestaen voor het aengesichte harer vyanden, sy sullen den necke voor het aengesichte harer vyanden keeren, ^b[] want ²¹ sy zijn inden ban: Ick en sal voortaen niet meer met ulieden zijn, ten zy dat ghy ²² den ban uyt het midden van ulieden verdelget:

b[] b[]

21 D. sy zijn in de straffe gevallen, die ick over dese verbannene volckeren soude hebben comen laten, dewijle sy haer aen het verbannene vergrepen hebben.

22 D. den genen die verdient heeft verbannen te zijn, om dat hy sich aen het verbannene vergrepen heeft. Alsoo oock ond. vers 13.

13

Staet op, ²³ heylicht het volck, ende segt: Heylicht u tegen morgen: want alsoo seyt de HEERE de Godt Israëls, Daer is een ban in ’t midden van u, Israël, ghy en sult niet kunnen bestaen voor het aengesichte uwer vyanden, tot dat ghy den ban wech doet uyt het midden van u.

23 D. maeckt, dat sich het volck reynige, ende tot heylicheyt schicke, door de ceremonien van Godt verordineert, Exod. 19.10.

14

Ghy sult dan in den morgen-stont aenkomen nae uwe stammen: ende ’t sal geschieden, de stamme welcke de HEERE ²⁴ geraeckt sal hebben, die sal aenkomen nae de geslachten, ende welck geslachte de HEERE geraeckt sal hebben, dat sal aenkomen by ²⁵ huysgesinnen, ende welck huysgesin de HEERE geraeckt sal hebben, dat sal aenkomen ²⁶ man voor man.

24 Hebr. gevatt of gevangen. T.w. door het lot, ’t welck de Heere regeert, Prov. 16.33. siet 1.Sam. 14.41. Ion. 1.7.

25 Hebr. huysen.

26 Hebr. met mannen.

15

Ende ’t sal geschieden, die geraeckt sal worden ²⁷ met den ban, die sal ²⁸ met den vyere verbrant worden, hy, ende al wat hy heeft: om dat hy het verbont des HEEREN overtreden heeft, ende om dat hy ²⁹ dwaesheyt in Israël gedaen heeft.

27 D. met het verbannen, gestolen goet.

28 T.w. na dat hy eerst ter doot toe sal gesteenicht zijn, siet Num. 15.30, 35.

29 D. een schendich stuck, of schendelickheyt. Aldus wort Gen. 34.7. het schofferen van Dina genoemt, ende het schenden des Levitischen wijfs, Iud. 20.6.

16

Doe maeckte hem Iosua des morgens vroech op, ende dede Israël aenkomen nae sijne stammen: ende de stamme Iuda wiert geraeckt.

17

Als hy ³⁰ ’t geslachte Iuda dede aenkomen, so raeckte hy ’t geslachte Zarchi: Doe hy ’t geslachte Zarchi dede aenkomen ³¹ man voor man, so wert Zabdi geraeckt:

30 D. Stamme, oft, elck geslachte van dien.

31 Hebr. by mannen. D. nae de huysgesinnen der vaderen, niet hooft by hooft yeder een, als vers 18.

18

Des welcken huysgesin als hy dede aenkomen man voor man, so wert Achan geraeckt, de sone Charmi, des soons Zabdi, des soons Zerah, uyt de stamme Iuda.

19

Doe seyde Iosua tot Achan, mijn sone, ³² Geeft doch den HEERE, den Godt Israëls, de eere, ende doet voor hem belijdenisse: ende geeft my doch te kennen wat ghy gedaen hebt, en verbergt het voor my niet.

32 Hebr. stelt. Als Achan sijne begangene misdaet beleet, so gaf hy Godt de eere, dat hy hem recht getroffen hadde.

20

Achan nu antwoordde Iosua, ende seyde: Voorwaer ick hebbe tegens den HEERE, den Godt Israëls, gesondicht, ende hebbe ³³ alsoo ende alsoo gedaen.

33 T.w. gelijck de Heere gesproken heeft vers 11.

21

Want ick sach onder den roof een ³⁴ schoon cierlick ³⁵ Babylonisch overcleet, ende ³⁶ twee hondert sikelen silvers, ende eene goudene ³⁷ tonge, welcker gewichte was vijftich sikelen, ende ick kreech lust daer toe, ende ick namse: ende siet sy zijn verborgen in d’aerde in ’t midden mijner tente, ende het silver ³⁸ daer onder.

34 Hebr. goet.

35 Hebr. een mantel van Sinear. siet Gen. 10. vers 10.

36 Dit is de helft van den prijs daer voor dat Abraham de dobbele Speloncke van Ephron gekocht heeft, doende de 200 gemeyne siclen 50 Rijcxdalers.

37 Een lanckwerpich ende breet-achtich stuck gouts, hebbende ’t fatsoen van een tonge, het zy wat het oock mach geweest zijn.

38 T.w. onder den Babylonischen mantel.

22

Doe sondt Iosua boden henen, die tot de tente liepen: ende siet, ³⁹ het lach verborgen in sijne tente, ende het silver daer onder.

39 T.w. het goet. Of, Hy] T.w. de mantel.

23

Sy dan namen die dingen uyt het midden der tente, ende sy brachtense tot Iosua, ende tot alle de kinderen Israëls: ende sy storttense uyt ⁴⁰ voor het aengesichte des HEEREN.

40 D. voor de tente der t’ samenkomste, daer de Arke, een heylich teecken der tegenwoordicheyt des Heeren, was: want dese gantsche handelinge is in eene gemeyne t’ samenkomste des volcx geschiet.

[fol. 102r]

24

Doe nam Iosua, ende gantsch Israël met hem, Achan ⁴¹ den sone Zerah, ende het silver, ende het cierlick overkleet, ende de goudene tonge, ende sijne sonen, ende sijne dochteren, ende sijne ossen, ende sijne eselen, ende sijn vee, ende sijne tente, ende alles wat hy hadde: ende voerdense nae ⁴² het dal Achor.

41 D. neve, Siet vers 1.

42 D. het dal der beroerte, naderhant alsoo genaemt, van wegen dese geschiedenisse, vers 26.

25

Ende Iosua seyde, Hoe hebt ghy ons ⁴³ beroert? de HEERE sal u beroeren te desen dage: ende gantsch Israël steenichde ⁴⁴ hem met steenen, ende sy verbranddense met vyere, ende sy overwierpense met steenen.

43 Van het woort, beroeren, siet 1.Reg. 18. op vers 17.

44 T.w. Achan, verstaet hier by oock alle de sijne, gelijck vers 26.

26

Ende sy richtten over hem eenen grooten steen-hoop, zijnde tot op desen dach: also keerde sich de HEERE van de hitticheyt sijnes toorns: daerom ⁴⁵ noemdemen den name dier plaetse ⁴⁶ Het dal van Achor, tot desen dach toe.

45 And. noemde, T.w. Iosua.

46 D. het dal der beroerte, om dat het gantsche volck van Israel hier beroert ende bedroeft was geworden van wegen Achans dief-stal: ende om dat hy oock door dese schrickelicke straffe daer in was beroert, vers 25.