Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)

Het xxiij. Capittel.

Iosua out geworden zijnde vergadert gantsch Israël, ende verhaelt hoe wonderbaerlick dat Godt voor sijn volck gestreden, ende de landen der overwonnene volckeren haer ter erffenisse gegeven heeft, vers 1, etc. Daerom vermaent hyse neerstich te zijn in het onderhouden van de Wet door Mose beschreven, 6. Ende haer te wachten van in te gaen, ende haer te vermengen met de afgoderye der Heydenen, 7. Hen voorstellende de weldaden die sy van Godt hadden ontfangen, ende noch ontfangen souden, 9. met dreyginge der straffen Godes, so sy den Heere verlaten souden, 11.

1

ENde ’t geschiedde ¹ na vele dagen, na dat de HEERE Israël ruste gegeven hadde van alle sijne vyanden rontom henen: ende Iosua out geworden [ende] ² wel bedaecht was:

1 ’T zijn geweest ontrent veertien jaren, na dat sy in het lant Canaan gecomen waren, vergel. dit met de aent. bov. cap. 22.3.

2 Hebr. tot dagen gekomen was.

[fol. 109r]

2

So riep Iosua ³ gantsch Israël, hare Outste, ende hare Hoofden, ende hare Richters, ende hare Amptlieden: ende hy seyde tot haer, Ick ben out geworden, [ende] wel bedaecht.

3 Verst. de hoofden ende Oversten, mitsgaders alle die van den volcke daer toe verschijnen konden.

3

Ende ghylieden hebt gesien alles wat de HEERE uwe Godt gedaen heeft allen desen volckeren voor u aengesichte: Want de HEERE uwe Godt selve is het die voor u gestreden heeft.

4

Siet ick hebbe u dese ⁴ overige volckeren door het lot doen toevallen, ten erfdeele uwen stammen, van de Iordane af, met alle de volcken die ick uytgeroeyt hebbe, ende tot de groote Zee tegen den onderganck der Sonne.

4 T.w. die van de Israeliten noch souden bekrijgt ende uyt geroeyt worden.

5

Ende de HEERE uwe Godt selve ⁵ salse uytstooten voor ulieder aengesichte, ende hy salse van voor ulieder aengesichte verdrijven; ende ghy sult haer lant erflick besitten, ^a gelijck als de HEERE uwe Godt tot u ⁶ gesproken heeft.

5 T.w. de Heydensche natien, die noch in het lant Canaan zijn overich gebleven.

a Exod. 14.14. ende 23.27. Num 33.53. Deut 6.19. Ios. 13.6.

6 D. belooft heeft.

6

So weest seer sterck om te bewaren ende om te doen alles dat geschreven is in het wet-boek Mose: ^b op dat ghy daer niet van af en wijckt ter rechter noch ter slincker hant.

b Deut. 5.32. ende 28.14.

7

Dat ghy ⁷ niet in en gaet tot dese volckeren, dese die overgebleven zijn by ulieden: ^{c 8} gedenckt oock niet aen den name harer Goden, ⁹ noch en doeter niet by sweeren, noch en dientse niet, noch en buycht u voor die niet.

7 D. en maeckt u niet gemeensaem met haer: want die by het pick wandelt, die wort daer van besmet: eenige verstaen dit alsoo, als of den Israeliten verboden werde met die volckeren te houwelicken. Siet ond. vers 12.

c Exod. 23.13. Psal. 16.4. Ierem. 5.7. Zeph. 1.5. Ephes. 5.3.

8 And. maeckt geen gewach van den name harer Goden.

9 De sin is: sweert niet by de Goden der Heydenen, ende doeter oock andere niet by sweeren. siet Exo. 23.13. Deut. 12.3. Psal. 16.4.

8

^d Maer den HEERE uwen Godt sult ghy aenhangen: gelijck als ghy tot op desen dach gedaen hebt.

d Deut. 11.22.

9

Want de HEERE heeft van u aengesichte verdreven groote ende machtige volkeren: ende u aengaende, niemant heeft voor u aengesichte bestaen, tot op desen dach toe.

10

^e Een eenich man onder u salder duysent jagen: want het is de HEERE uwe Godt selve die voor u strijdt, gelijck als hy u ¹⁰ gesproken heeft.

e Lev. 26.8. Deut. 32.30.

10 D. belooft heeft.

11

Daerom bewaert uwe zielen neerstelick, dat ghy den HEERE uwen Godt liefhebbet.

12

Want so ghy ¹¹ eenichsins afkeert ende het overige deser volckeren aenhangt, deser die by u overgebleven zijn: ende u met haer verswagert, ende ghy tot haer sult in gaen, ende sy tot u:

11 Hebr. afkeerende afkeert.

13

¹² Wetet voor seker, dat de HEERE uwe Godt niet voortvaren en dal dese volcken van voor u aengesicht te verdrijven: maer sy sullen ulieden zijn tot een strick, ende tot een net, ende tot een ¹³ geessel aen uwe zijden, ende tot doornen in uwe oogen, tot dat ghy omme komt van dit goede lant, ’t welck u de HEERE uwe Godt gegeven heeft.

12 Hebr. wetet wetende.

13 Eertijts plachmen de menschen in de zijden te geesselen, ofte slaen, als af te nemen is hier, ende Ecclesiastic. 30.12. ende 42.5.

14

Ende siet, ¹⁴ ick gae ¹⁵ heden in den wech ¹⁶ der gantscher aerde: ende ghy weet in u gantsch herte, ende in uwe gantsche ziele, datter niet een eenich woort ¹⁷ gevallen en is van alle die goede woorden welcke de HEERE uwe Godt over u gesproken heeft, sy zijn u alle overkomen, daer en is van de selve niet een eenich woort gevallen.

14 D. ick sterve, gelijck alle menschen.

15 D. haest: want Iosua en heeft dese vermaninge niet gedaen, even op dien dach doe hy gestorven is, maer daer te vooren.

16 D. aller menschen die op aerden leven. siet 1.Reg. 2. vers 2.

17 Verg. 1.Sam. 3.19. met d’aenteec. aldaer.

15

Ende ’t sal geschieden, gelijck als alle die goede dingen over u gekomen zijn, die de HEERE uwe Godt tot u gesproken heeft: alsoo sal de HEERE over u komen laten ¹⁸ alle die quade ¹⁹ dingen, tot dat hy u verdelge van desen goeden lande, ’t welck u de HEERE uwe Godt gegeven heeft.

18 T.w. daer mede hy u lieden gedreygt heeft, indien ghy sijne geboden niet en soudt onderhouden.

19 And. woorden.

16

Wanneer ghy het verbont des HEEREN uwes Godts overtreedt, dat hy u geboden heeft, ende ghy henen gaet ende dient andere Goden, ende u voor de selve nederbuycht: so sal de toorn des HEEREN over u ontsteken, ende ghy sult haestelick om komen van het goede lant ’t welck hy u gegeven heeft.