Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)

Het xlij. Capittel.

Iohanan ende al ’t volck begeeren van Ieremia, dat hy Godt voor haer raet vrage, met stercke beloften van gehoorsaemheyt, vers 1, etc. Ieremia propheteert haer door Godts bevel, de behoudenisse in Iudea, maer ’t verderf in Egypten, met verwijt van hare huychelerie ende obstinaetheyt, 7.

1

DOe traden toe alle Overste der heyren, Iohanan de sone van Kareah, ende Iezanja de sone van Hosaja, ende al ’t volck, van den kleynsten tot den grootsten toe:

2

Ende seyden tot den Propheet Ieremia; Laet doch onse smeeckinge voor u aengesichte ¹ neder vallen, ende bidt voor ons tot den HEERE uwen Godt, voor dit gantsche overblijfsel: want wy zijn weynich van veel overgelaten, gelijck als uwe oogen ons sien:

1 Siet van dese maniere van spreken bov. 36. op vers 7. de sin is, Laet onse ootmoedige bede voor u gelden, plaetse by u hebben, verwerptse niet. Verg. oock ond. vers 9.

3

Dat ons de HEERE uwe Godt bekent make den wech, dien wy sullen ingaen, ende de sake die wy sullen doen.

4

Ende de Propheet Ieremia seyde tot hen, Ick hebbe’t ² gehoort; Siet ick sal tot den HEERE uwen Godt bidden nae uwe woorden: ende ’t sal geschieden, ’t gantsche woort, dat de HEERE u sal antwoorden, sal ick u bekent maken, ick en sal u niet een woort veronthouden.

2 D. wel verstaen: Siet Gen. 11.7. in d’aenteeck. ofte, ick hoore, D. ick ben bereyt uwe begeerte te voldoen.

5

Doe seyden sy tot Ieremia; De HEERE zy ³ tusschen ons tot een ⁴ waerachtich ende gewis getuyge: Indien wy niet nae allen woorde, [met] welcken u de HEERE uwe Godt tot ons sal senden, alsoo en sullen doen! ⁵

3 Ofte, tegen ons, onder ons.

4 Hebr. getuyge der waerheyt ende gewis, ofte, getrouw.

5 Afgebrokene maniere van eedtsweeren, als bov. 38.16. siet aldaer.

6

’T zy dan goet ofte ⁶ quaet, wy sullen der stemme des HEEREN onses Godts, tot welcken wy u senden, gehoorsaem zijn: ^a op dat het ons wel gae, wanneer wy de stemme des HEEREN onses Godts sullen gehoorsaem zijn.

6 T.w. in onse oogen: D. het bevalle ons wel ofte qualick, het come met onsen sin ende vernuft over een ofte niet, het gae ons mede of tegen, ’t zy lief ofte lastich ende leedt.

a Ierem. 7.23.

7

Ende het gebeurde ten eynde van tien dagen, dat des HEEREN woort tot Ieremia geschiedde.

8

Doe riep hy Iohanan den sone van Kareah, ende alle Overste der heyren, die met hem waren; ende al’t volck van den kleynsten af, tot den grootsten toe.

9

Ende hy seyde tot hen; Soo seyt de HEERE, de Godt Israëls: tot welcken ghy my gesonden hebbet, om uwe smeeckinge voor sijn aengesichte ⁷ neder te werpen.

7 Vergel. bov. vers 2.

10

Indien ghylieden in dit lant sult ⁸ blijven woonen, so sal ick u ^{b 9} bouwen ende niet afbreken, ende u planten, ende niet uytrucken: want ick heb ¹⁰ berouw over het ¹¹ quaet, dat ick u aengedaen hebbe.

8 And. stille blyven, ofte, wederkeerende (T.w. van u voornemen) sult blijven. Hebr. blijvende sult blijven, ofte, woonende sult woonen.

b Ierem. 24.6. ende 31.4. ende 33.7.

9 Siet Psal. 28. op vers 5.

10 Siet Gen. 6. op vers 6.

11 Der straffe.

11

En vreeset niet voor het aengesichte des Conincks van Babel, voor wiens aengesichte ghy vreest: En vreeset niet voor hem, spreeckt de HEERE; want ick sal met u zijn, om u te behouden, ende u van sijne hant te redden.

12

Ende ick sal u lieden ¹² barmherticheyt geven, dat hy sich uwer erbarme, ende u weder in u ¹³ lant brenge.

12 T.w. voor het aengesichte des Conincx van Babel. siet de selve maniere van spreken, Gen. 43.14. ende vergel. Nehe. 1.11. Psal. 106.46. Dan. 1.9. ende 1.Reg. 8.50. Ezr. 7.28.

13 D. in u lant met vreden late woonen, om uwe velden, ackers, wijnbergen, etc. te gebruycken, die ghy in den voorleden tijt van oorloge hebt moeten verlaten ende niet konnen gebruycken. Siet bov. 40.11, 12.

13

Maer so ghy-lieden sult seggen; Wy en sullen in dit lant niet blijven: op dat ghy der stemme des HEEREN uwes Godts niet gehoorsaem en zijt;

14

Seggende; Neen, maer wy sullen gaen in Egyptenlant, alwaer wy geenen ¹⁴ krijch en sullen sien, noch ’t geluyt der basuyne hooren, noch nae broot hongeren, ende daer sullen wy blijven.

14 Vergel. bov. 14.13.

15

Nu dan, daerom hooret des HEEREN woort, ghy overblijfsel van Iuda: Soo seyt de HEERE der heyrscharen, de Godt Israëls; Indien ghy ¹⁵ gantschelick uwe aengesichten sullet stellen om in Egypten te gaen, ende sullet henen ingaen om aldaer als vreemdelingen te verkeeren:

15 Hebr. stellende sult stellen. D. uwe oogen t’eenemael op Egypten slaen, ganschlick ende vastelick gesint sult zijn derwaerts te gaen. alsoo dickwijls in’t volgende. Verg. 1.Reg. 2. op vers 15.

16

So sal ’t geschieden, dat het sweert, daer ghy voor vreeset, u aldaer in Egyptenlant sal achterhalen: ende den honger, daer ghy voor sorget, sal u aldaer [in] Egypten achter aen kleven, ende ghy sullet aldaer sterven.

17

¹⁶ Soo sullen alle de mannen zijn, die hare aengesichten stellen om in Egyp-

16 D. soo sal ’t hen gaen.

[fol. 56v]

ten te gaen, om aldaer als vreemdelingen te verkeeren: sy sullen sterven door ’t sweert, door den honger, ende door de pestilentie: ende sy en sullen ¹⁷ niemant hebben, die overblijve ofte ontkome, ¹⁸ van het quaet, dat ick over hen sal brengen.

17 Hebr. geenen overigen noch ontkomenen hebben. verst. behalven eenige weynige cap. 44.14, 28.

18 Ofte, van wegen. Hebr. van ’t aengesichte des quaets.

18

Want soo seyt de HEERE der heyrscharen, de Godt Israëls, Gelijck als mijn toorn, ende mijne grimmicheyt is ^c uytgestort over de inwoonders van Ierusalem, alsoo sal mijne grimmicheyt over u lieden uytgestort worden, als ghy in Egypten sult gekomen zijn: ende ghy sult wesen ^d tot eene ¹⁹ vervloeckinge, ende tot eene ^e ontsettinge, ende tot eenen ^f vloeck, ende tot ^g smaetheyt, ende en sult ²⁰ dese plaetse niet meer sien.

c Ierem. 7.20.

d Iesa. 65.15.

19 Ofte, sweeringe, datmen yemant met eedtsweeren vervloeckende, u exempel daer toe gebruycken sal, wenschende dat het hem alsoo moge gaen als het u gegaen is. Vergel. bov. 29.22. ende ond. 44.12. ende Ies. 65.15.

e Ierem. 18.16. ende 19.8. ende 25.9. ende 29.18.

f Ierem. 24.9. ende 25.18. ende 26.6. ende 29.18.

g Ierem. 24.9. ende 29.18.

20 Het Ioodsche lant.

19

De HEERE heeft ²¹ tegen u lieden gesproken, ghy overblijfsel van Iuda: en gaet niet in Egypten, ²² wetet sekerlick, dat ick heden ²³ tegen u betuygt hebbe.

21 Ofte, over, van u lieden.

22 Hebr. wetende sult ghy weten.

23 Ofte, onder u. D. dat ick u eernstelick als voor den Heere vermaent ende gewaerschouwt hebbe: des Godt ende ghy selfs getuygen sult zijn. Ick protestere mijn devoir gedaen te hebben.

20

Gewisselick ghy hebt ²⁴ uwe zielen verleydet: want ghy hebt my tot den HEERE uwen Godt gesonden, seggende; Bidt voor ons tot den HEERE onsen Godt: ende nae alles, wat de HEERE onse Godt sal seggen, alsoo maecktet ons bekent, ende wy sullen ’t doen.

24 D. ghy hebt u selven bedrogen, meynende door uwe huychelerye Godt te buygen nae uwe sin. And. ghy hebt [my] verleydt. ofte, doen doolen tegen uwe zielen. D. tot u eygen verderf: ofte, door [’t gene in] uwe zielen [was.] D. anders tot my sprekende, als uwe herten dachten te doen, handelende als huychelaers tegen my.

21

Nu heb ick’t u heden bekent gemaeckt: maer ghy en hebt niet gehoort nae de stemme des HEEREN uwes Godts, ²⁵ noch nae al’t gene [met] het welcke hy my tot u gesonden heeft.

25 Ofte, nochte yets van’t gene daerom hy, etc. nu hadden sy bov. vers 5. het contrarie met eenen stercken eedt belooft.

22

So wetet nu ²⁶ sekerlick, dat ghy door’t sweert, door den honger, ende door de pestilentie sterven sult; ter plaetse, daer ’t u gelust heeft henen te gaen, om aldaer als vreemdelingen te verkeeren.

26 Hebr. wetende sult ghy weten.