Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)

Het xvij. Capittel.

1 Christus wort in ’t bywesen van Moses ende Elias voor sijne discipelen op den berch verheerlickt. 2 ende uyt den hemel verklaert te zijn de Sone Godts. 10 Leert dat Ioannes is die Elias, die komen soude. 14 Geneest eenen beseten maensiecken, dien de Discipelen niet en hadden konnen genesen. 20. Verhaelt de kracht des geloofs, ende des gebedts. 22 voorsegt sijnen doot ende opstandinge. 24 Betaelt schattinge voor hem selven ende voor Petro.

1

ENde ^a na ¹ ses dagen nam Iesus met hem Petrum ende Iacobum, ende Ioannem sijnen broeder, ende brachtse op eenen hoogen ² berch ³ alleen.

a Marc. 9.2. Luce 9.28. 2.Pet. 1.17.

1 T.w. na dat Christus met sijne Discipelen vande toekomste sijner heerlickheyt gesproken hadde. Lucas c. 9. vers 28. segt, ontrent acht dagen, daer onder rekenende den eersten ende laetsten dach, dat dese dingen geschiet zijn, die Mattheus hier ende Marc. 9.2. overslaen.

2 Wat dit voor een berch is geweest, wort niet uytgedruckt. Vele oude Leeraers meenen dattet is geweest den berch Thabor, om dat die daer omtrent gelegen ende seer hooch is.

3 Ofte, bezijden.

2

Ende hy wiert voor haer verandert van gedaente: en sijn aengesicht blonck gelijck de Sonne, ende sijne cleederen wierden wit, gelijck het licht.

3

Ende siet, van haer wierden gesien ⁴ Moses ende Elias met hem ⁵ t’samensprekende.

4 Of Moses met sijn eygen lichaem is verschenen, of dat hy voor eenen tijdt een ander heeft aengenomen, gelijck somtijts d’Engelen hebben gedaen, is onseker. Doch dit is seker dat sy beyde aldaer in hare eygene personen zijn verschenen.

5 N. van sijnen uytganck welcke hy soude hebben te Ierusalem. Luce. 9.31.

4

Ende Petrus antwoordende seyde tot Iesum: Heere, ’t is goet dat wy hier zijn: ⁶ so ghy wilt, laet ons hier drie ⁷ tabernakelen maken, voor u eenen, ende voor Moses eenen, ende eenen voor Elias.

6 D. indien het u belieft.

7 Ofte, hutten, die van tacken ofte diergelijcke gemaeckt wierden, tegen de hitte van de sonne ende den regen.

5

Dewijle hy noch sprack, siet een luchtige wolcke heeft ⁸ haer overschaduwet. Ende siet een stemme uyt de wolcke, seggende, ^b Dese is mijn geliefde Sone, inden welcken ick mijn wel behagen hebbe, ^c hoort hem.

8 N. Mosem, ende Eliam, als blijckt. Luce 9.34.

b Matth. 3.17. Marc. 1.11. ende 9.7. Luce 3.22. ende 9.35. Col. 1.13. 2.Pet. 1.17. Iesa. 42.1.

c Act. 3.22. Deut. 18.19.

6

Ende de Discipelen [dit] hoorende, vielen op haer aengesichte, ende wierden zeer bevreest.

7

Ende Iesus by haer comende raeckte’se aen, ende seyde, Staet op ende en vreest niet.

8

Ende hare oogen opheffende en sagen sy niemandt dan Iesum alleen.

9

^d Ende als sy van den berch af quamen, gebood haer Iesus, seggende, En seght niemant dit ⁹ gesichte, tot dat de Sone des menschen sal opgestaen zijn uyt den dooden.

d Marc. 9.9. Luce 9.36.

9 D. ’tgene sy gesien hadden. Marc 9.9. ende 2.Pet. 1. vers 16.

10

^e Ende sijne Discipelen vraechden hem, seggende, Wat seggen dan de Schriftgeleerde, dat ^f Elias eerst moet comen?

e Marc. 9.11.

f Malach. 4.5. Matth. 11.14. Marc. 9.11.

11

Doch Iesus antwoordende seyde tot haer: Elias ¹⁰ sal wel eerst comen, ende alles ¹¹ weder oprechten.

10 D. moest wel eerst komen na de voorsegginge des Propheten Malachie. cap. 4.5.

11 D. de rechte leere van den Messias verclaren, die door de Phariseen was vervalscht ende verduystert, ende Christo den wech bereyden.

12

Maer ick segge u, dat Elias nu gecomen is, ende sy en hebben hem niet ¹² gekent: doch sy hebben aen hem gedaen ¹³ al wat sy hebben gewilt. Alsoo sal oock de Sone des menschen van haer lijden.

12 N. Voor de gene die hy was, ofte voor den beloofden Elias, die alles weder soude oprechten.

13 D. vervolght ende gedoodt.

13

Doe verstonden de Discipelen dat hy haer van Ioanne den Dooper gesproken hadde.

14

^g Ende als sy by de schare gecomen waren, quam tot hem een mensche, vallende voor hem op de knyen, ende seggende,

g Marc. 9.16. Luce 9.37.

15

Heere ontfermt u over mijn sone, want hy is ¹⁴ maensieck, ende is in swaer lijden: want menichmael valt hy in ’t vyer, ende menichmael in’t water.

14 Maensieckte is een sieckte die met den loop der Mane verswaert, gelijck de vallende, rasende, ende diergelijcke sieckten, met welcke de Duyvel hem somwijlen plach te mengen, gelijck hier geschiet is.

16

Ende ick hebbe hem tot uwe Discipelen gebracht, ende sy en hebben hem niet connen genesen.

17

Ende Iesus antwoordende seyde, O ongeloovich ende verkeert geslachte, hoe lange sal ick noch met u lieden zijn? Hoe lange sal ick u noch verdragen? brengt hem my hier.

18

Ende Iesus bestrafte ¹⁵ hem, ende de Duyvel ginck van hem uyt, ende het kindt wiert genesen van dier uyren af.

15 N. den duyvel. Luce 9.42.

19

^h Doe quamen de Discipelen tot Iesum ¹⁶ alleen, ende seyden, Waerom en hebben wy hem niet connen uytworpen?

h Marc. 9.28.

16 D. in ’t bysonder, ofte ter zijden.

20

Ende Iesus seyde tot haer, Om uwes ongeloofs wille: ⁱ want voorwaer segge ick u, so ghy ¹⁷ een geloove haddet als een mostaert zaet, ghy soudt tot desen bergh seggen, Gaet henen van hier derwaerts, ende hy sal henen gaen: ende niet en sal u onmogelick sijn.

i Matth. 21.21. Luce 17.6.

17 Hier wort voornamelick verstaen een geloove om mirakelen te doen, ’t welck een besondere gave was, steunende op besondere beloften ende bevel Godts, aen welcke de discipelen hier hebben getwijffelt. Siet 1.Cor. 13.2.

21

Maer ¹⁸ dit geslachte en vaert niet

18 N. der Duyvelen.

[fol. 10r]

uyt, dan door ¹⁹ bidden ende vasten.

19 D. door een vast geloove, gesterckt door vyerige gebeden, waer toe de menschen door vasten bereydt worden.

22

^k Ende als sy in Galilea verkeerden, seyde Iesus tot haer, De Sone des menschen sal overgelevert worden in de handen der menschen.

k Matth.16.21. ende 20.18. Marc. 8.31. ende 9.31. ende 10.33. Luce 9.22, 44. ende 18.31.

23

Ende sy sullen hem dooden, ende ten derden dage sal hy opgeweckt worden. Ende sy wierden zeer bedroeft.

24

Ende als sy te Capernaum ingekomen waren, gingen tot ²⁰ Petrum die de ²¹ Didrachmen ontfingen, ende seyden: Uwe Meester en betaelt hy de Didrachmen niet?

20 Om dat hy aldaer sijne wooninge hadde, gelijck oock Christus. siet Mat. 4.13. ende 8.14. Want dese schattinge moest yder betalen daer hy woonde.

21 Dit waren cijns ofte schatting-penningen, twee drachmen, ofte een half loot aen silver wegende, hoedanige een yder, hooft voor hooft, moeste betalen tot den dienst des Tabernakels Exod. 30.13. ende diergelijcke oock tot onderhoudt van den Tempel ende van den dienst. 2.Chron. 24. vers 9. Neh. 10.32. welcke schattinge de Romeynen daer na aen haer getrocken hebben. Siet Ioseph. de bello. Iud. l. 7. c. 26.

25

Hy seyde, ^l Ia. Ende doe hy in huys gecomen was, voorquam hem Iesus, seggende, Wat dunckt u Simon? ²² De Coningen der aerden, van wien nemen sy tollen ofte schattinge? van hare sonen ofte van ²³ den vremden?

l Matth. 22.21. Rom. 13.7.

22 N. die souvereyn zijn, ofte onder niemant staen.

23 D. die niet en behooren tot der Coningen huys-gesin. Ofte, die van hare afkomste niet en zijn, gelijck Christus was van David. Luce 1.32.

26

Petrus seyde tot hem, Van den vremden. Iesus seyde tot hem, So zijn dan de sonen vry.

27

Maer op dat wy haer geenen aenstoot en geven, gaet henen na de zee, werpt den angel [uyt], ende den eersten visch die opcomt, neemt, ende sijnen mondt geopent hebbende, sult ghy eenen ²⁴ stater vinden: neemt dien, ende geeft hem aen haer voor my ende u.

24 Dit was eenen penninck wegende twee didrachmen, ofte een loot silvers: weerdich zijnde ontrent eenen halven rijcx-daelder: so veel doende als een sikel des heylichdoms.