Streven. Jaargang 86
(2019)– [tijdschrift] Streven [1991-]–
Auteursrechtelijk beschermdStreven. Jaargang 86. Herman Simissen, Antwerpen 2019
DBNL-TEI 1
Wijze van coderen: standaard
-
gebruikt exemplaar
scans aangeleverd door redactie Streven
algemene opmerkingen
Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Streven. Jaargang 86 uit 2019.
De Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren beijvert zich voor het verkrijgen van toestemming van alle rechthebbenden; eenieder die meent enig recht te kunnen doen gelden op in dit tijdschrift opgenomen bijdragen, wordt verzocht dit onverwijld aan ons te melden (mailto:dbnl.auteursrecht@kb.nl).
redactionele ingrepen
De eindnoten zijn in deze digitale editie direct bij de bijbehorende nootverwijzingen geplaatst. De volgende pagina’s zijn hierdoor komen te vervallen: deel januari-februari: 16, 29, 48, 60, deel maart-april: 141, 142, 173, 174, 184, deel mei-juni: 252, 297, 310, deel juli-augustus: 362, 405, deel september-oktober: 488, 499, 537, deel november-december: 605.
p. 17, noot 1: in het origineel ontbreekt het nootnummer in de tekst. De noot is in deze digitale editie door de redactie geplaatst.
p. 41, noot 1-4: in de originele scan ontbreken deze nootnummers in het artikel. De noten zijn in deze digitale editie aan het eind van het artikel geplaatst.
p. 44, noot 9: in het origineel ontbreekt het nootnummer in de tekst. De noot is in deze digitale editie door de redactie geplaatst.
p. 179, noot 4 en 5: in het origineel zijn de nootnummers in de regel geplaats, in plaats van erboven. Dat is hier verbeterd.
p. 181, noot 7: in het origineel is het nootnummer in de regel geplaats, in plaats van erboven. Dat is hier verbeterd.
Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de pagina's met advertenties (deel januari-februari: 7, deel mei-juni: 333, deel juli-augustus: 445) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.
[Deel januari-februari, pagina 1]
| 4 | Geachte lezers |
| 5 | DRIFT
Ze hebben hun leven niet gegeven, hun leven werd geroofd Tussen Jeruzalem, Beit Sahoer en Langemark Ludo Abicht |
| 8 | Erger dan oorlog?
Oorlogsmisdaden en massavernietiging bij de verovering van de Nieuwe Wereld Toon Van Houdt Maakten de Spanjaarden zich bij de verovering van de Nieuwe Wereld schuldig aan oorlogsmisdaden? De termen waren de vroegmoderne Europeanen - én indianen - vreemd. Maar wie er de geschriften van Bartolomé de las Casas en Francisco de Vitoria op naslaat, twijfelt niet: de gruwelijke praktijken van de conquistadores laten zich zonder veel moeite ‘hertalen’ als oorlogsmisdaden, ja zelfs als vormen van ‘indigenocide’. Sterker nog: volgens Vitoria was de oorlog die de Spanjaarden in de Nieuwe Wereld voerden zélf misdadig. |
| 17 | Colombia: op weg naar een duurzame vrede of een tikkende tijdbom?
Luk Corluy Colombia staat voor drie grote uitdagingen: opname van de guerrillastrijders in de samenleving, de door de guerrilleros verlaten gebieden zo snel mogelijk versterken met democratische instellingen en de verzoening. Daartoe moet een diepgeworteld wederzijds wantrouwen worden weggewerkt om een werkbare consensus te vinden. Dit blijft een zware opgave: zowel politiek links als rechts zijn nu eenmaal te ver gegaan. |
| 30 | Het clandestiene geheugen: de herinnering aan maarschalk Pétain
Luc Rasson Na de Bevrijding heeft Frankrijk snel de donkere bladzijde van het collaborerende Vichy-regime van maarschalk Pétain omgeslagen. De hoogbejaarde maarschalk werd in 1945 veroordeeld voor landverraad en bracht de laatste zes jaar van zijn leven door in een fort op het eiland Yeu, in de golf van Biskaje. Maar hij was in 1916 in Verdun ook de redder des vaderlands geweest en in het Interbellum het onderwerp van een echte mythe. |
[Deel januari-februari, pagina 2]
| Leeft de herinnering aan Pétain nog vandaag? Zijn naam is weggewist uit het straatbeeld en er bestaan geen musea of herdenkingen rond zijn figuur, behalve in zeer beperkte kring. In deze bijdrage bezoekt de auteur het bijna clandestiene museum in zijn geboortehuis en neemt hij een kijkje bij een herdenking op Pétains sterfdag op het eiland Yeu. | |
| 42 | Je selfie done je suis
Delphine Calle Dit essay toont hoe, net als in het huidige sefie-tijdperk, de groeiende zelfbewustheid in zeventiende-eeuws Frankrijk gepaard gaat met felle kritiek. De cartesiaanse positieve zelfbevestiging van het cogito wordt al snel afgedaan als eigenliefde: de mens wil voortdurend een goede indruk maken, maar enkel voor zijn eigen zelfbeeld. Die scepsis beïnvloedde grondig de Franse literatuur en blijft fascineren. Ze waarschuwt ervoor dat de wereld vaak theater is, aan het Franse hof of op Facebook. |
| 49 | Chaos als nieuw perspectief
Het belang van de chaostheorie voor de verhaalstudie Andreas Van Rompaey De chaostheorie is een interessante denk- en onderzoeksrichting die zowel in de exacte als in de humane wetenschappen voor nieuwe inzichten heeft gezorgd. Andreas Van Rompaey gaat in dit artikel na hoe de chaostheorie kan bijdragen aan de bestudering van verhalen. Aan de hand hiervan neemt hij twee romans van Paul de Wispelaere onder de loep. |
| 61 | Mogelijkheidszin en werkelijkheidszin
Over Robert Musils De man zonder eigenschappen François Levrau De man zonder eigenschappen van Robert Musil wordt geregeld getipt als een van de belangrijkste, zo niet de belangrijkste roman van de vorige eeuw. Dit belet echter niet dat het boek (bij het grote publiek) betrekkelijk onbekend en onpopulair is. De reden hiervoor lijkt voor de hand liggend: het is een turf van ruim 1.300 pagina's en de schrijfstijl van Musil vereist een bijzondere concentratie van de lezer. In dit artikel licht de auteur toe waarom de lectuur van De man zonder eigenschappen ook anno 2018 relevant blijft. |
| 72 | ‘Het gevaar dat men Jezus zelf of zijn boodschap niet serieus neemt’
Streven sprak met Roger Lenaers Ludo Abicht en Johan Vanhoutte Roger Lenaers is jezuïet, classicus, pedagoog en theoloog. Hij ontwikkelde een dwarse visie op het katholiek onderwijs en op de negentiende-eeuwse kerkelijke ‘ballast’ die volgens hem de zuiverheid en daarmee ook de waarde van de evangelische boodschap onnodig heeft vertekend. Als diep gelovig christen wil hij zijn inzichten binnen de kerk en het priesterambt verdedigen en verkondigen, vooral door middel van een reeks veelbesproken essays en korte preken die in de geest van de joodse midrasjim de woorden en daden van Jezus van Nazareth naar vandaag hertalen. |
[Deel januari-februari, pagina 3]
| 81 | FORUM |
| 81 | Moslims in de Verenigde Staten
John A. Dick |
| 85 | Rituelen als aandachtmachines
Walter Van Herck |
| 90 | Terug naar Ithaka
Harold Polis |
| 99 | PODIUM |
| 99 | Muziek als leermeester voor het leven?
Over Thuis in muziek van Alicja Gescinska Herman Simissen |
| 104 | Leesbril 2.0
Over de bundel Zusterstad 2.0 van Astrid Lampe Lies Van Gasse |
[Deel januari-februari, pagina 112]
COLOFON
redactie Herman Simissen (hoofdredacteur), Ludo Abicht, Benjamin De Mesel, Annemarie Estor, Maarten Van Alstein
redactieraad Hans Achterhuis, Tinneke Beeckman, Dirk De Bièvre, Wil Derkse, Herbert De Vriese, Stefaan Marysse, Elianne Muller, Jean-Pierre Rondas, Willie van der Merwe, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte, Walter Weyns
redactiesecretariaat Annemarie Estor en Herman Simissen
tekstredactie Annemarie Estor en Herman Simissen
typografie naar een ontwerp van Frederik Hulstaert gezet uit de Minion Pro en de Gandhi Sans
druk Drukkerij Van der Poorten, Leuven (klimaatneutraal!)
verantwoordelijk uitgever Herman Simissen
postadres Prinsstraat 15 • be-2000 Antwerpen
bezoekadres Grote Kauwenberg 30 • 2000 Antwerpen
telefoon 03 201 60 94
e-mail streventijdschrift@gmail.com
website www.streventijdschrift.be
issn 0039-2324 • btw be 406 745 249
iban be23 4098 5158 7191 • bic kredbebb (enkel voor giften)
[Deel maart-april, pagina 113]
| 116 | DRIFT
Vreemdelingen in de natuur Annemarie Estor |
| 119 | Verlink je varken
Kleine seismografie van het #MeToo-debat in Frankrijk Bart Loos Wanneer de Fransen geconfronteerd worden met een nieuwe protestbeweging, zetten ze die graag af tegen de grote aardverschuivingen uit hun eigen nationale geschiedenis: is het een nieuwe revolutie, een nieuw Mei '68 of veeleer een contrarevolutie? Die vragen doken vorig jaar ook op naar aanleiding van het internationale protest van vrouwen tegen seksueel misbruik, in Frankrijk #BalanceTonPorc genoemd. Een overzicht van de standpunten. |
| 130 | Gender, seksualiteit en religieuze orthodoxie in de film Disobedience
Nella van den Brandt In de zomer van 2018 draaide de film Disobedience van regisseur Sebastian Lelio in de filmhuizen. Het is een bewerking van de 2006 bekroonde debuutroman van de Brits-Joodse auteur Naomi Alderman. Disobedience gaat over Ronit en Esti, jeugdvriendinnen en geliefden uit een Londense joods-orthodoxe wijk. De film en roman ontwikkelen andere verhaallijnen. De twee verschillende narratieven roepen op tot reflectie over de mogelijke diversiteit in de keuzes en levenswijzen van religieuze holebitrans en queer-personen. |
| 143 | De tegenhangers
Begin september 2018 deden filosofiehuis Het zoekend herto The searching deer en cultureel maatschappelijk tijdschrift Streven een speciale oproep, omdat wij samen op zoek wilden gaan naar jonge en diverse stemmen die op literaire of poëtische wijze filosofisch kunnen reflecteren. Elf jonge schrijvers werden geselecteerd en Sanne Huysmans, jongste teamlid van Het zoekend hert, werd gevraagd om als twaalfde maar eerste een intro te schrijven. Wij noemden deze creatieve denkers en schrijvers ‘De Tegenhangers’ omdat we van hen nieuwe, aparte, eventueel eigenzinnige perspectieven verwachtten. De opdracht aan de geselecteerde auteurs was en is bovendien expliciet dat zij elk reflecteren over een van de lezingen in het filosofische programma ‘Denkers van de intieme inkeer. Over het verlangen naar verstilling’ van Het zoekend hert (zie: www.hetzoekendhert.be). De teksten zullen, voorzien van een samenvatting van de lezingen waar zij een link mee hebben, gaandeweg ook verschijnen op www.streventijdschrift.be. Veel leesplezier met de eerste drie bijdragen van de reeks! |
[Deel maart-april, pagina 114]
| 143 | Twee modi van verborgenheid
Sanne Huysmans Sanne Huysmans kreeg de opdracht om te reflecteren over de kernthema's van de lezingencyclus ‘Denkers van de intieme inkeer. Over het verlangen naar verstilling’ |
| 147 | Omdat het moet
Ongelijke strijd en verstilling in populistische tijden Samira Atillah Samirah Atillah aanvaardde de opdracht om te reflecteren over de lezing van Joke J. Hermsen: ‘De noodzaak van verstilling en de “zwi-zwi” van Rosa Luxemburg’ |
| 153 | Taoïsme, een wandeling
Lieselotte Cortoos Liselotte Cortoos aanvaardde de opdracht om te reflecteren over de lezing van Carine Defoort: ‘Lao Zi en de weldadige kracht van niet-doen in het taoïsme’ |
| 162 | Rwanda, een kwarteeuw na de genocide
Opnieuw een vulkaan? Filip Reyntjens Een kwarteeuw nadat het de burgeroorlog won en een einde stelde aan de genocide, heeft het regerende Rwandan Patriotic Front zijn hegemonie stevig gevestigd. In dit artikel bekijkt de auteur hoe dit hegemonisch project werd uitgevoerd en hoe de inruil van politiek en technocratisch bestuur de internationale gemeenschap in zijn greep hield. Nochtans is de prijs van de politieke repressie en het zaaien van het zaad van toekomstig geweld potentieel hoog. De verworvenheden van goed technocratisch bestuur lopen een groot risico te worden tenietgedaan door het nefaste politieke bestuur van het huidige regime. |
| 175 | Ali Shari'ati en de Iraanse Revolutie
Jan Borremans Ali Shari'ati is de ideoloog van de Iraanse Revolutie, die binnenkort veertig jaren geleden plaatsvond. Met dit artikel over Shari'ati's rol en betekenis wil de auteur niet alleen inzicht verschaffen over de religieuze achtergrond van de revolutie, maar tevens een nieuwe aanzet geven tot een beter begrip van de uit de revolutie ontstane islamitische republiek, en van de onverminderd voortgezette strijd tussen soennieten en sjiieten. |
[Deel maart-april, pagina 115]
| 185 | FORUM |
| 185 | ‘Van jou genees ek nooit’: Afrikaans en Nederlands
Antjie Krog en die Lae Lande Annemarie van Niekerk |
| 190 | ‘De engel van Curaçao’
Over De Rechtvaardigen van Jan Brokken Herman Simissen |
| 195 | PODIUM |
| 195 | Postkoloniale melancholie
Klaas Tindemans |
| 202 | Outsider Peter Bogdanovich
Film als stukjes tijd Ivo De Kock |
| 210 | BOEKEN
Afshin Ellian, Gelijn Molier en Bastiaan Rijpkema (red.), De strijd om de democratie. Essays over democratische zelfverdediging * Anton Jäger, Kleine anti-geschiedenis van het populisme * Johan Swinnen, Rwanda, mijn verhaal * Thomas Vaessens, De Daf van mijn vader * Bart van Es, Ver-geet-mij-niet. Over het verborgen leven van een Joods meisje * Strabo - Anonymus - Milton, In het spoor van Vergilius * Bernard Besret, De dood licht op als de dag. Gedachten over de dood en daarna * Catherine Grenier, Ulf Küster en Michael Peppiatt (red.), Bacon - Giacometti. |
[Deel maart-april, pagina 224]
COLOFON
redactie Herman Simissen (hoofdredacteur), Ludo Abicht, Benjamin De Mesel, Annemarie Estor, Maarten Van Alstein
redactieraad Tinneke Beeckman, Dirk De Bièvre, Wil Derkse, Herbert De Vriese, Stefaan Marysse, Jean-Pierre Rondas, Willie van der Merwe, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte, Walter Weyns
redactiesecretariaat Annemarie Estor en Herman Simissen
tekstredactie Annemarie Estor en Herman Simissen typografie naar een ontwerp van Frederik Hulstaert gezet uit de Minion Pro en de Gandhi Sans
druk Drukkerij Van der Poorten, Leuven (klimaatneutraal!)
verantwoordelijk uitgever Herman Simissen
postadres Prinsstraat 15 • BE-2000 Antwerpen
bezoekadres Grote Kauwenberg 30 • 2000 Antwerpen
telefoon 03 201 60 94
e-mail streventijdschrift@gmail.com
website www.streventijdschrift.be
issn 0039-2324 • btw be 406 745 249
iban be23 4098 5158 7191 • bic kredbebb
(enkel voor giften en losse nummers van voor 2019)
[Deel mei-juni, pagina 225]
| 228 | In Memoriam Elianne Muller
Herman Simissen |
| 230 | drift
Klimaatparadoxen Walter Weyns |
| 232 | De menswording van het dier
Roger Lenaers Afstamming van de mens van een primatensoort, evolutie en Darwinisme zijn in minder dan een eeuw ook voor wetenschappelijk niet-geschoolde westerlingen gangbare begrippen geworden. Dat zij de problemen niet zien die met een onkritische beaming van de evolutietheorie samenhangen, kan men hun nog vergeven. Maar zelfs wetenschappelijk hoog ontwikkelde gelovigen zien die in de regel niet, en zien die minder dan ooit sinds paus Johannes-Paulus II op onvoldoende kritische wijze de kerkelijke deuren voor de evolutietheorie heeft opengezet. Dit essay toont de vragen die de evolutietheorie aan een nadenkend gelovige stelt, en het verrijkende, al dan niet kerkelijk gezegende antwoord dat een moderne gelovigheid daar op kan hebben. |
| 242 | Het (on)vermogen tot liefde
Michel Houellebecqs onverwachte flirt met de islam Jonathan Lambaerts Michel Houellebecq staat bekend als het enfant terrible van de Franse literatuur dat geen heilig huisje overeind laat. Zijn romans worden gekenmerkt door een striemende cultuurkritiek en scherpe uithalen naar religie, in het bijzonder naar de islam. Toch gaat er achter de harde bewoordingen een subtiele cultuuranalyse schuil en getuigt zijn denken van een grotere welwillendheid ten aanzien van religie dan wordt vermoed. Dit artikel verkent die welwillendheid en de redenen ervoor. |
| 253 | Erfgenamen van de dood
Een lezing van Tonio Ilse Geerinck Het boek Tonio verhaalt de worsteling van een vader met de dood van zijn zoon Tonio en de ondraaglijkheid van de gapende leegte die de jongen achterlaat. In deze bijdrage geeft de auteur aan dat we door het levend houden van iemand, erfgenaam van de dood worden. Het ‘geklede leven’, filosoof Giorgio Agamben volgend, is immers niet de tegenpool van de dood, maar van het leven dat zich reeds heeft gedeeld en uit handen heeft gegeven. |
[Deel mei-juni, pagina 226]
| 263 | DE TEGENHANGERS
Begin september 2018 deden filosofiehuis Het zoekend herto The searching deer en cultureel maatschappelijk tijdschrift Streven een speciale oproep, omdat wij samen op zoek wilden gaan naar jonge en diverse stemmen die op literaire ofpoëtische wijze filosofisch kunnen reflecteren. Elfjonge schrijvers werden geselecteerd en Sanne Huysmans, jongste teamlid van Het zoekend hert, werd gevraagd om als twaalfde maar eerste een intro te schrijven. Wij noemden deze creatieve denkers en schrijvers ‘De Tegenhangers’ omdat we van hen nieuwe, aparte, eventueel eigenzinnige perspectieven verwachtten. De opdracht aan de geselecteerde auteurs was en is bovendien expliciet dat zij elk reflecteren over een van de lezingen in het filosofische programma ‘Denkers van de intieme inkeer. Over het verlangen naar verstilling’ van Het zoekend hert (zie: www.hetzoekendhert.be). De teksten zullen, voorzien van een samen vatting van de lezingen waar zij een link mee hebben, gaandeweg ook verschijnen op www.streventijdschrift.be. Veel leesplezier met de vierde en de vijfde bijdrage van de reeks! De eerste drie zijn te vinden in het vorige nummer, dat via onze site los bestelbaar is. |
| 263 | ‘Doch glücklich bin ich nicht’
De ijzingwekkende afgrond van het moderne subject Simon Marijsse Simon Marijsse aanvaardde de opdracht om te reflecteren over de lezing van Marc De Kesel: ‘Meister Eckhart en de fascinatie voor de zelfloosheid’. |
| 273 | Engagement en reflectie in het dichterlijke denken
Bert Leysen Bert Leysen aanvaardde de opdracht om te reflecteren over de lezing van Jan Papy: ‘Francesco Petrarca en de combinatie van engagement en reflectie’. |
| 285 | TWEELUIK DEMOCRATIE |
| 285 | Hoe redden we de democratie?
Guido Vanheeswijck Red de democratie, het recente boek van Manu Claeys, is een aanstekelijk, boeiend, inspirerend boek, meeslepend geschreven door een gedreven activist en erudiete essayist. Het is een verslag van een stuk hedendaagse geschiedenis, waarin de auteur in hoogst eigen persoon een bepalende rol heeft gespeeld. Claeys wil de oude bestuurscultuur, verweven met de representatieve democratie, transformeren tot een deliberatieve en participatieve variant van de democratie, aangestuurd door toegewijde burgers die samen met de verschillende overheden zelf politieke actoren worden. In deze alternatieve benadering van de democratie vallen drie punten op die tot verdere reflectie aanzetten en voer zijn voor debat: de klemtoon op de rol van procedures, de afteer van identiteitspolitiek en een daarmee corresponderende visie op wat ‘redelijke deliberatie’ inhoudt. |
[Deel mei-juni, pagina 227]
| 298 | De vergissing van Robespierre
Paul Pelckmans Het recente essay van Marcel Gauchet over Robespierre herneemt een gedachtegoed dat in zijn vorige werk al geregeld aan bod kwam. De casus past perfect in het vertrouwde beeld: we vernemen hier opnieuw dat de Franse Revolutie de bakens uitzette voor de moderne democratie, maar tegelijk en nagenoeg onvermijdelijk terechtkwam op een dwaalspoor dat haar erfgenamen pas generaties later afdoend zouden leren vermijden. |
| 311 | FORUM |
| 311 | Een nieuw ik
Harold Polis |
| 320 | PODIUM |
| 320 | Grand Hotel Europa
Jeroen Vanheste |
| 324 | BOEKEN
Meindert Dijkstra, Palestina en Israël. Een verzwegen geschiedenis • Victor Hugo, 1793 • Luuk van Middelaar, De nieuwe politiek van Europa • Koen Geens, Wat ik ervan begrijp • Olivier Hekster en Corjo Jansen (red.), Diocletianus. Tussen eenheid en versnippering • Gerlinde Gruber, Jochen Sander, e.a., Rubens. Kraft der Verwandlung. |
[Deel mei-juni, pagina 336]
COLOFON
redactie Herman Simissen (hoofdredacteur), Ludo Abicht, Benjamin De Mesel, Annemarie Estor, Frank Saenen, Maarten Van Alstein, Nynke van Uffelen
redactieraad Tinneke Beeckman, Dirk De Bièvre, Wil Derkse, Herbert De Vriese, Stijn Latré, Stefaan Marysse, Jean-Pierre Rondas, Willie van der Merwe, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte, Walter Weyns
redactiesecretariaat Annemarie Estor en Herman Simissen
tekstredactie Annemarie Estor en Herman Simissen
typografie naar een ontwerp van Frederik Hulstaert gezet uit de Minion Pro en de Gandhi Sans
druk Drukkerij Van der Poorten, Leuven (klimaatneutraal!)
verantwoordelijk uitgever Herman Simissen
postadres Prinsstraat 15 • BE-2000 Antwerpen
bezoekadres Grote Kauwenberg 30 • 2000 Antwerpen
telefoon 03 201 60 94
e-mail streventijdschrift@gmail.com
website www.streventijdschrift.be
issn 0039-2324 • btw be 406 745 249
iban be23 4098 5158 7191 • bic kredbebb
(enkel voor giften en losse nummers van voor 2019)
steun ons en neem een abonnement!
Ga naar www.streventijdschrift.be/abonnement
- i.s.m. Abonnementenland
6 nummers per jaar, inclusief btw:
België 72,00 euro • Nederland 75,00 euro
Studenten België 51,00 euro • Studenten Nederland 54,00 euro
Europa 90,93 euro • Buiten Europa 96,23 euro
losse nummers per stuk 12,00 euro
mecenaat wenst u Streven te ondersteunen met een gift van 100 euro of meer en vermeld te worden als mecenas, neemt u dan contact op met het redactiesecretariaat.
Ingezonden stukken moeten beantwoorden aan onze Wenken voor auteurs, te raadplegen op onze website. Nadruk van artikelen verboden zonder verlof van de redactie.
[Deel juli-augustus, pagina 337]
| 340 | DRIFT
Een wereld zonder hen Nynke van Uffelen |
| 342 | De vriendschap tussen Gustav Holst en Ralph Vaughan Williams
Herman Simissen De Engelse componisten Gustav Holst en Ralph Vaughan Williams ontmoetten elkaar voor het eerst in het najaar van 1895. Dit was het begin van een lange vriendschap en een intensieve samenwerking. Holst en Vaughan Williams veranderden de traditie van de Engelse klassieke muziek ingrijpend, en hun invloed doet zich tot de dag van vandaag gelden. |
| 353 | Kurt Cobain en Neil Young voorgoed verbonden
Janneke van der Leest In zijn afscheidsbrief citeert Kurt Cobain de woorden uit een lied van Neil Young. Maar Young wil in eerste instantie niet geassocieerd worden met de zelfmoord van de jonge grungerocker. Deze houding verandert in de loop der jaren. Ook schrijft hij een ode aan Cobain: ‘Sleeps with Angels’. In dit essay wordt de ‘posture’ van Neil Young in relatie tot Cobain besproken en maakt de auteur daarbij gebruik van interviews, autobiografie en de songtekst. Hoe beïnvloedt de iconische Kurt Cobain na zijn dood zijn artistieke nabestaanden, in dit geval Neil Young? |
| 363 | Over vooruitgang, neergang en ondergangsoptimisme
Frederik Polfliet De Nederlandse historicus en journalist Addie Schulte (*1965) en de Vlaamse filosoof Maarten Boudry (*1984) schreven beiden een boek uit verbazing over de grote rol die doemdenken speelt in ons denken over de toekomst. Boudry ziet geen reden tot alarmisme zolang we maar vasthouden aan het beproefde recept van wetenschap, vrije markt en liberale democratie. De vooruitgang van gisteren levert zijns inziens het overtuigendste argument dat vooruitgang ook morgen mogelijk is. Schulte kijkt met evenveel scepsis naar vooruitgangsoptimisme en pleit ervoor de toekomst meer open te houden. Frederik Polfliet legde de auteurs enkele vragen voor over welke kant het opgaat met de wereld. |
[Deel juli-augustus, pagina 338]
| 374 | DE TEGENHANGERS
Begin september 2018 deden filosofiehuis Het zoekend herto The searching deer en cultureel maatschappelijk tijdschrift Streven een speciale oproep, omdat wij samen op zoek wilden gaan naar jonge en diverse stemmen die op literaire of poëtische wijze filosofisch kunnen reflecteren. Elf jonge schrijvers werden geselecteerd en Sanne Huysmans, jongste teamlid van Het zoekend hert, werd gevraagd om als twaalfde maar eerste een intro te schrijven. Wij noemden deze creatieve denkers en schrijvers ‘De Tegenhangers’ omdat we van hen nieuwe, aparte, eventueel eigenzinnige perspectieven verwachtten. De opdracht aan de geselecteerde auteurs was en is bovendien expliciet dat zij elk reflecteren over een van de lezingen in het filosofische programma ‘Denkers van de intieme inkeer. Over het verlangen naar verstilling’ van Het zoekend hert (zie: www.hetzoekendhert.be). De teksten zullen, voorzien van een samenvatting van de lezingen waar zij een link mee hebben, gaandeweg ook verschijnen op www.streventijdschrift.be. Veel leesplezier met de zesde, zevende en achtste bijdrage van de reeks! De eerste vijf zijn te vinden in eerdere nummers en op onze website www. streventijdschrift.be. |
| 374 | Aanwijzingen voor een hedendaags epicurist
Ruben Macquoy |
| 383 | Vergeven en het wonder
Mira Aluç |
| 386 | Eerlijke en niet zo eerlijke eenzaamheid
In metaforische ballingschap Imane Kostet |
| 398 | Onbeminde cultuurchristenen
Bruno Segers Over het begrip ‘cultuurchristendom’ heerst nogal wat onduidelijkheid. Er ontstaan vragen door, en misverstanden. Wat betekent de term eigenlijk? En zou de term niet wat mogen worden bijgeschaafd? Zouden we niet beter onderscheid maken tussen diverse soorten cultuurchristendom? Deze gedachten dwarrelden rond in het hoofd van Bruno Segers, die in dit essay enkele nieuwe, preciezere begrippen voorstelt. |
[Deel juli-augustus, pagina 339]
| 406 | FORUM |
| 406 | Socioloog in Sodom
Jonathan Lambaerts |
| 411 | PODIUM |
| 411 | Het vreemde en het vertrouwde
Klaas Tindemans |
| 417 | Het is wat met de Lehmans
Stefaan Marysse |
| 424 | Achterhuis als Coetzee-leser
Annemarie van Niekerk |
| 430 | Mensen in transitie
Over de Chinese filmmaker Jia Zhangke Ivo De Kock |
| 439 | BOEKEN
May-May Meijer, Missie Wereldvrede. Hoe psychosen mijn leven drastisch veranderden * Jona Lendering en Vincent Hunink, Het visioen van Constantijn. Een gebeurtenis die de wereld veranderde * Karl Sigmund, Sie nannten sich Der Wiener Kreis. Exaktes Denken am Rand des Untergangs * Picasso. Blaue und Rosa Periode. |
[Deel juli-augustus, pagina 448]
COLOFON
redactie Herman Simissen (hoofdredacteur), Ludo Abicht, Benjamin De Mesel, Annemarie Estor, Frank Saenen, Maarten Van Alstein, Nynke van Uffelen
redactieraad Tinneke Beeckman, Dirk De Bièvre, Wil Derkse, Herbert De Vriese, Stijn Latré, Stefaan Marysse, Jean-Pierre Rondas, Willie van der Merwe, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte, Walter Weyns
redactiesecretariaat Annemarie Estor en Herman Simissen
tekstredactie Annemarie Estor en Herman Simissen
typografie naar een ontwerp van Frederik Hulstaert gezet uit de Minion Pro en de Gandhi Sans
druk Drukkerij Van der Poorten, Leuven (klimaatneutraal!)
verantwoordelijk uitgever Herman Simissen
postadres Prinsstraat 15 • be-2000 Antwerpen
bezoekadres Grote Kauwenberg 30 • 2000 Antwerpen
telefoon 03 201 60 94
e-mail streventijdschrift@gmail.com
website www.streventijdschrift.be
issn 0039-2324 • btw be 406 745 249
iban be23 4098 5158 7191 • bic kredbebb
(enkel voor giften en losse nummers van voor 2019)
steun ons en neem een abonnement!
Ga naar www.streventijdschrift.be/abonnement
- i.s.m. Abonnementenland
6 nummers per jaar, inclusief btw:
België 72,00 euro • Nederland 75,00 euro
Studenten België 51,00 euro • Studenten Nederland 54,00 euro Europa 90,93 euro • Buiten Europa 96,23 euro
losse nummers per stuk 12,00 euro
mecenaat wenst u Streven te ondersteunen met een gift van 100 euro of meer en vermeld te worden als mecenas, neemt u dan contact op met het redactiesecretariaat.
Ingezonden stukken moeten beantwoorden aan onze Wenken voor auteurs, te raadplegen op onze website. Nadruk van artikelen verboden zonder verlof van de redactie.
[Deel september-oktober, pagina 449]
| 452 | DRIFT
Herinnering, macht en verzet Een straattafereel in Boedapest Maarten Van Alstein |
| 455 | Kibboets Kolchose Kazerne
De Praags-Duits-Joodse expressionist Paul Adler (1878-1946) Ludo Abicht Paul Adler (1878-1946) is een van de meest prominente vertegenwoordigers van de Joods-Praags-Duitse literatuur, waartoe ook Franz Kafka en Franz Werfel behoren. Hij is een moeilijk leesbaar expressionistisch dichter en romancier met een boeiende totaalvisie op de spirituele, economische en politieke revolutie die sterk aanleunt bij de kabbalistische mystiek van Martin Buber. De laatste jaren worden zijn leven en werk herontdekt en geactualiseerd door literatuurcritici en filosofen in West-Europa en Noord-Amerika. |
| 465 | ‘Er is geen andere God dan die in jullie zelf’
Identitair ontwaken met Zarathoestra van Hermann Hesse François Levrau Hoewel Hermann Hesse zichzelf tijdens zijn leven voortdurend heeft bestempeld als een apolitiek schrijver, heeft hij zich wel degelijk nadrukkelijk over politiek en geschiedenis uitgelaten. In dit artikel bekijken we zijn De terugkeer van Zarathoestra, een literaire tekst die precies honderd jaar geleden verscheen en de Duitse jeugd aanspreekt op het moment dat Duitsland de oorlog heeft verloren en de jongeren zich de vraag stellen wat ze moeten doen en waarin ze moeten geloven. Hoewel de tekst een eeuw oud is, betoogt de auteur dat hij nog steeds relevant is. |
| 478 | Veelgodendom
Friedrich Nietzsche, zijn worsteling met het historische en wij Olivier Boehme Friedrich Nietzsche lag in de knoop met de historische manier van denken die overal worden de plaats van zijn liet innemen. Zelfs de ultieme filosofische antwoorden die hij probeerde te formuleren, weerspiegelen die problematiek. Een wandeling door zijn oeuvre leert ons hoe zijn vragen en antwoorden zich nog steeds opdringen, maar dat wij er ook nog lang niet klaar mee zijn. |
[Deel september-oktober, pagina 450]
| 489 | ‘Vervang hem dan toch door een bakfietstandem’
Mobiliteit, metaforen en moraal Dietlinde Wlllockx en Marc kregting Het gebruik van metaforen vertelt veel over wat wij in onze samenleving belangijk vinden. Sterker nog, metaforen kunnen wapens zijn die ingezet worden in het politieke steekspel. Wat verraden de metaforen ‘wielerterrorist’, ‘bakfietsouder’, ‘ruimtevreter’ en ‘moordstrookje’ over de diverse normen en belangen wanneer we spreken over fietsinfrastructuur? |
| 500 | Onttovering, magie en faerie
De wereld van Max Weber en J.R.R. Tolkien Linde De Vroey We leven vandaag in een ‘onttoverde wereld’, een wereld waarin wetenschap en rationalisering magie en religie verdrongen hebben. De onttoveringsthese is cruciaal voor ons moderne zelfbegrip. Maar wat betekent het voor de mens om ‘onttoverd’ te zijn? Aan de hand van Max Weber en J.R.R. Tolkien werpt dit artikel een nieuw licht op betovering en onttovering; een onderscheid tussen magie en het feeërieke, tussen rationalisering en het existentiële verlies van de ervaring betoverd te worden door de wereld. |
| 510 | DE TEGENHANGERS
Begin september 2018 deden filosofiehuis Het zoekend hert o The searching deer en cultureel maatschappelijk tijdschrift Streven een speciale oproep, omdat wij samen op zoek wilden gaan naar jonge en diverse stemmen die op literaire of poëtische wijze filosofisch kunnen reflecteren. Twaalf jonge schrijvers werden geselecteerd. Wij noemden deze creatieve denkers en schrijvers ‘De Tegenhangers’ omdat we van hen nieuwe, aparte, eventueel eigenzinnige perspectieven verwachtten. De opdracht aan de geselecteerde auteurs was en is bovendien expliciet dat zij elk reflecteren over een van de lezingen in het filosofische programma ‘Denkers van de intieme inkeer. Over het verlangen naar verstilling’ van Het zoekend hert (zie: www.hetzoekendhert.be). De teksten zullen, voorzien van een samenvatting van de lezingen waar zij een link mee hebben, gaandeweg ook verschijnen op www.streventijdschrift.be. Veel leesplezier met de negende, tiende en elfde bijdrage van de reeks! Yousra Benfquih zal de reeks begin 2020 afsluiten. |
| 510 | Niet langs hier
Over taal, een weide en persoonlijke kaarten Inge De Bal Inge De Bal aanvaardde de opdracht om te reflecteren over de lezing van Elisabeth Van Dam: ‘Ludwig Wittgenstein en de kunde van het wissen’. |
[Deel september-oktober, pagina 451]
| 517 | Eenzaamheid in meervoud
Sebastian Müngersdorff Sebastian Müngersdorff aanvaardde de opdracht om te reflecteren over de lezing van Jan-Hendrik Bakker: ‘Thomas Merton en de hunker naar mystieke tradities uit Oost en West’. |
| 528 | Beste Patricia Jozef,
Michiel Cox Michiel Cox aanvaardde de opdracht om te reflecteren over de lezing van Patricia Jozef: ‘De intieme sfeer: een gewelddadige en heilige ruimte’. |
| 532 | FORUM |
| 532 | Nieuwe politieke doelen
Voor progressieve democraten in de VS Andrew Winnick |
| 538 | Niemand wil ze hebben
Herman Simissen |
| 543 | Hoe word je tegenwoordig hoogleraar?
Wim Verbaal |
| 548 | Wat te doen?
Harold Polis |
| 553 | PODIUM |
| 553 | Woorden nèt te zacht om helemaal begrijpelijk te zijn
Over Laiwarikon van Peter Ghyssaert Lies Van Gasse |
[Deel september-oktober, pagina 560]
COLOFON
redactie Herman Simissen (hoofdredacteur), Ludo Abicht, Benjamin De Mesel, Annemarie Estor, Frank Saenen, Maarten Van Alstein, Nynke van Uffelen
redactieraad Tinneke Beeckman, Dirk De Bièvre, Wil Derkse, Herbert De Vriese, Stijn Latré, Stefaan Marysse, Jean-Pierre Rondas, Willie van der Merwe, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte, Walter Weyns
redactiesecretariaat Annemarie Estor en Herman Simissen
tekstredactie Annemarie Estor en Herman Simissen
typografie naar een ontwerp van Frederik Hulstaert gezet uit de Minion Pro en de Gandhi Sans
druk Drukkerij Van der Poorten, Leuven (klimaatneutraal!)
verantwoordelijk uitgever Herman Simissen
postadres Prinsstraat 15 • be-2000 Antwerpen
bezoekadres Grote Kauwenberg 30 • 2000 Antwerpen
telefoon 03 201 60 94
e-mail streventijdschrift@gmail.com
website www.streventijdschrift.be
issn 0039-2324 • btw be 406 745 249
iban be23 4098 5158 7191 • bic kredbebb
(enkel voor giften en losse nummers van voor 2019)
steun ons en neem een abonnement!
Ga naar www.streventijdschrift.be/abonnement
- i.s.m. Abonnementenland
6 nummers per jaar, inclusief btw:
België 72,00 euro • Nederland 75,00 euro
Studenten België 51,00 euro • Studenten Nederland 54,00 euro Europa 90,93 euro • Buiten Europa 96,23 euro
losse nummers per stuk 12,00 euro
mecenaat wenst u Streven te ondersteunen met een gift van 100 euro of meer en vermeld te worden als mecenas, neemt u dan contact op met het redactiesecretariaat.
Ingezonden stukken moeten beantwoorden aan onze Wenken voor auteurs, te raadplegen op onze website. Nadruk van artikelen verboden zonder verlof van de redactie.
[Deel november-december, pagina 561]
themanummer
SCHAAMTE(LOOS)
| 563 | Illustratie
Valerie Hufkens |
| 564 | Uitnodiging
Presentatie themanummer 18 december 2019 |
| 565 | Ter inleiding
Door de samenstellers |
| 568 | Een circus van kijken en bekeken worden
Benjamin De Mesel |
| 574 | Schaamte en sociale orde
Walter Weyns |
| 576 | De verinnerlijkte ander
Frans Schalkwijk |
| 582 | Het meisje met de bamboe tandenborstel
Over groene schaamte Martha Claeys |
| 592 | Klimaatcrisis en de echte vervuilers
Een reactie op Martha Claeys Harriët Bergman |
| 598 | Ben je niet beschaamd?
Katrien Schaubroek |
[Deel november-december, pagina 562]
| 606 | Koloniale schaamte als politiek vraagstuk
Zeger Verleye |
| 613 | De schaamte als begin van de revolutie
Ludo Abicht |
| 618 | De zin van een politieke emocultuur
Marianne Van Boxelaere |
| 623 | Wie zijn zelfrespect verliest, verliest alles
Peter Venmans |
| 627 | Schaamte en ziek-zijn in het rijk der gezonden
Anne Ardina Brouwers |
| 631 | De ene schaamte en de andere
Sven Peeters |
| 633 | Veilig om te voelen
Roos Vlogman |
| 637 | Schaamte en de vorm
Hans Dekkers |
| 640 | Over de dynamiek van schaamte, bevrijding en vergeving
Een kleine meditatie bij Johannes 7.53- 8.11 Wil Derkse |
| 645 | Aidôs en de kunst van het samenleven
Jan Koenot |
| 650 | De schaamte voorbij
Veerle van Wijngaarden, Gaia Willemars en Laura Keulaartz |
| 658 | Schaamte, conformisme en nieuwe oprechtheid in de poëzie
Annemarie Estor |
| 671 | Illustratie
Valerie Hufkens |
| 672 | Inhoudsopgave Streven Jaargang 86
(Januari 2019-december 2019) |
[Deel november-december, pagina 563]
[Deel november-december, pagina 564]
Uitnodiging
Streven & Leerstoel Rector Dhanis
zijn zeer verheugd om u te kunnen uitnodigen voor de presentatie van dit themanummer
SCHAAMTE(LOOS)
Op woensdag 18 december 2019 in de Tassiszaal, Hof Van Liere Prinsstraat 13, 2000 Antwerpen
Programma
| 18.45 uur | Deuren open |
| 19.00 uur | Welkomstwoord door de voorzitter van de Leerstoel Rector Dhanis |
| 19.15 uur | Inleiding door de samenstellers |
| 19.30 uur | Lezing door prof. dr. Katrien Schaubroeck ‘Redenen om je (niet) te schamen: Een wijsgerige analyse van schaamte’ |
| 20.15 uur | Doctoraatsstudenten Martha Claeys en Harriët Bergman reageren op de lezing vanuit de casus ‘schaamte en klimaat’ |
| 20.45 uur | Vragen uit het publiek |
| 21.00 uur | Feestelijke receptie |
| 22.00 uur | Einde |
Het is nodig dat u zich van tevoren aanmeldt. U kunt dit doen door een mailtje te sturen aan tekstredactiestreven@live.be, met als onderwerpregel schaamte, gevolgd door een cijfer dat het aantal personen weergeeft dat u aanmeldt.
Heel graag tot dan!
[Deel november-december, pagina 672]
Artikelen, podium en forum: systematisch
| H. Bergman, M. Claeys, H. De Vriese, e.a. | Ter inleiding | 565 |
| H. Simissen, | Geachte lezers | 1 |
| H. Simissen, | In Memoriam Elianne Muller | 228 |
| M. Aluç | Vergeven en het wonder | 383 |
| O. Boehme, | Veelgodendom. Friedrich Nietzsche, zijn worsteling met het historische en wij | 475 |
| D. Calle, | Je selfie donc je suis | 42 |
| L. Cortoos, | Taoïsme, een wandeling | 153 |
| M. Cox, | Brief aan Patricia Jozef | 528 |
| I. De Bal, | Niet langs hier. Over taal, een weide en persoonlijke kaarten | 510 |
| B. De Mesel | Een circus van kijken en bekeken worden | 568 |
| S. Huysmans, | Twee modi van verborgenheid | 143 |
| J. Koenot, | Aidôs en de kunst van het samenleven | 645 |
| I. Kostet, | Eerlijke en niet zo eerlijke eenzaamheid. in metaforische ballingschap | 386 |
| R. Macquoy, | Aanwijzingen voor een hedendaags epicurist | 374 |
| S. Marijsse, | ‘Doch glücklich bin ich nicht’ De ijzingwekkende afgrond van het moderne subject | 263 |
| S. Müngersdorff, | Eenzaamheid in meervoud | 517 |
| F. Polfliet, | Over vooruitgang, neergang en ondergangsoptimisme | 363 |
| K. Schaubroeck | Ben je niet beschaamd? | 598 |
| G. Vanheeswijck, | Hoe redden we de democratie? | 285 |
| L. Abicht, | Ze hebben hun leven niet gegeven, hun leven werd geroofd. Tussen Jeruzalem, Beit Sahoer en Langemark | 5 |
| P. Pelckmans, | De vergissing van Robespierre | 298 |
| L. Rasson, | Het clandestiene geheugen. De herinnering aan maarschalk Pétain | 30 |
| H. Simissen, | ‘De engel van Curaçao’ Over De Rechtvaardigen van Jan Brokken | 190 |
| M. Van Alstein, | Herinnering, macht en verzet. Een straattafereel in Boedapest | 452 |
| T. Van Houdt, | Erger dan oorlog? Oorlogsmisdaden en massavernietiging bij de verovering van de Nieuwe Wereld | 8 |
[Deel november-december, pagina 673]
| L. Abicht en J. Vanhoutte, | ‘Het gevaar dat men Jezus zelf of zijn boodschap niet serieus neemt’. Streven sprak met Roger Lenaers | 72 |
| J. Borremans, | Ali Shari'ati en de Iraanse Revolutie | 175 |
| W. Derkse, | Over de dynamiek van schaamte, bevrijding en vergeving. Een kleine meditatie bij Johannes 7.53-8.11 | 640 |
| J. A. Dick, | Moslims in de Verenigde Staten | 81 |
| J. Lambaerts, | Socioloog in Sodom | 406 |
| R. Lenaers, | De menswording van het dier | 232 |
| B. Segers, | Onbeminde cultuurchristenen | 398 |
| W. Van Herck, | Rituelen als aandachtmachines | 85 |
| H. Polis, | Terug naar Ithaca | 90 |
| H. Polis, | Een nieuw ik | 311 |
| H. Polis, | Wat te doen? | 548 |
| I. De Kock, | Outsider Peter Bogdanovich. Film als stukjes tijd | 202 |
| I. De Kock, | Mensen in transitie. Over de Chinese filmmaker Jia Zhangke | 430 |
| H. Simissen, | Muziek als leermeester voor het leven? Over Thuis in muziek van Alicja Gescinska | 99 |
| H. Simissen, | De vriendschap tussen Gustav Holst en Ralph Vaughan Williams | 342 |
| K. Tindemans, | Postkoloniale melancholie | 195 |
| K. Tindemans, | Het vreemde en het vertrouwde | 411 |
| J. Van der Leest, | Kurt Cobain en Neil Young voorgoed verbonden | 353 |
| L. Abicht, | Kibboets Kolchose Kazerne. De Praags-Duits-Joodse expressionist Paul Adler (1878-1946) | 455 |
| L. De Vroey, | Onttovering, magie en faerie. De wereld van Max Weber en J.R.R. Tolkien | 500 |
| H. Dekkers, | Schaamte en de vorm | 637 |
| A. Estor, | Schaamte, conformisme en nieuwe oprechtheid in de poëzie | 999 |
| I. Geerinck, | Erfgenamen van de dood. Een lezing van Tonio | 253 |
| J. Lambaerts, | Het (on)vermogen tot liefde. Michel Houellebecqs onverwachte flirt met de islam | 242 |
| F. Levrau, | Mogelijkheidszin en werkelijkheidszin. Over Robert Musils De man zonder eigenschappen | 61 |
| F. Levrau, | ‘Er is geen andere God dan die in jullie zelf’. Identitair ontwaken met Zarathoestra van Hermann Hesse | 465 |
[Deel november-december, pagina 674]
| B. Leysen, | Engagement en reflectie in het dichterlijke denken | 273 |
| S. Marysse, | Het is wat met de Lehmans | 417 |
| L. Van Gasse, | Leesbril 2.0. Over de bundel zusterstad 2.0 van Astrid Lampe | 104 |
| L. Van Gasse, | Woorden nèt te zacht om helemaal begrijpelijk te zijn. Over Laiwarikon van Peter Ghyssaert | 533 |
| A. Van Niekerk, | ‘Van jou genees ek nooit’: Afrikaans en Nederlands. Antjie Krog en die Lae Lande | 185 |
| A. Van Niekerk, | Achterhuis als Coetzee-leser | 424 |
| A. Van Rompaey, | Chaos als nieuw perspectief. Het belang van de chaostheorie voor de verhaalstudie | 49 |
| J. Vanheste, | Grand Hotel Europa | 320 |
| S. Atillah, | Omdat het moet. Ongelijke strijd en verstilling in populistische tijden | 147 |
| H. Bergman, | Klimaatcrisis en de echte vervuilers. Een reactie op Martha Claeys | 592 |
| A.A. Brouwers, | Schaamte en ziek-zijn in het rijk der gezonden | 627 |
| M. Claeys, | Het meisje met de bamboe tandenborstel. Over groene schaamte | 582 |
| A. Estor, | Vreemdelingen in de natuur | 116 |
| B. Loos, | Verlink je varken. Kleine seismografie van het #MeToo-debat in Frankrijk | 119 |
| S. Peeters, | De ene schaamte en de andere | 631 |
| N. Van den Brandt, | Gender, seksualiteit en religieuze orthodoxie in de film Disobedience | 130 |
| N. Van Uffelen, | Een wereld zonder hen | 340 |
| V. Van Wijngaarden, G. Willemars en L. Keulaartz, | De schaamte voorbij | 999 |
| W. Verbaal, | Hoe word je tegenwoordig hoogleraar? | 543 |
| W. Weyns, | Klimaatparadoxen | 230 |
| W. Weyns, | Schaamte en sociale orde | 574 |
| D. Willockx en M.Kregting, | ‘Vervang hem dan toch door een bakfietstandem’. Mobiliteit, metaforen en moraal | 489 |
| L. Abicht, | De schaamte als begin van de revolutie | 613 |
| L. Corluy, | Colombia: op weg naar een duurzame vrede of een tikkende tijdbom? | 17 |
| F. Reyntjens, | Rwanda, een kwarteeuw na de genocide: opnieuw een vulkaan? | 162 |
| H. Simissen, | Niemand wil ze hebben | 538 |
| M. Van Boxelaere, | De zin van een politieke emocultuur | 618 |
| Z. Verleye, | Koloniale schaamte als politiek vraagstuk | 606 |
| A. Winnick, | Na de verkiezingen van 2018 | 532 |
[Deel november-december, pagina 675]
| F. Schalkwijk, | De verinnerlijkte ander | 576 |
| P. Venmans, | Wie zijn zelfrespect verliest, verliest alles | 623 |
| R. Vlogman, | Veilig om te voelen | 633 |
Artikelen, podium en forum: alfabetisch op auteur
| L. Abicht en J. Vanhoutte, | ‘Het gevaar dat men Jezus zelf of zijn boodschap niet serieus neemt’. Streven sprak met Roger Lenaers | 72 |
| L. Abicht, | Ze hebben hun leven niet gegeven, hun leven werd geroofd. Tussen Jeruzalem, Beit Sahoer en Langemark | 5 |
| L. Abicht, | Kibboets Kolchose Kazerne. De Praags-Duits-Joodse expressionist Paul Adler (1878-1946) | 455 |
| L. Abicht, | De schaamte als begin van de revolutie | 613 |
| M. Aluç | Vergeven en het wonder | 383 |
| S. Atillah, | Omdat het moet. Ongelijke strijd en verstilling in populistische tijden | 147 |
| H. Bergman, | Klimaatcrisis en de echte vervuilers. Een reactie op Martha Claeys | 592 |
| H. Bergman, M. Claeys, H. De Vriese, e.a., | Ter inleiding | 565 |
| O. Boehme, | Veelgodendom. Friedrich Nietzsche, zijn worsteling met het historische en wij | 475 |
| J. Borremans, | Ali Shari'ati en de Iraanse Revolutie | 175 |
| A. A. Brouwers, | Schaamte en ziek-zijn in het rijk der gezonden | 627 |
| D. Calle, | Je selfie donc je suis | 42 |
| M. Claeys, | Het meisje met de bamboe tandenborstel. Over groene schaamte | 582 |
| L. Corluy, | Colombia: op weg naar een duurzame vrede of een tikkende tijdbom? | 17 |
| L. Cortoos, | Taoïsme, een wandeling | 153 |
| M. Cox, | Brief aan Patricia Jozef | 528 |
| I. De Bal, | Niet langs hier. Over taal, een weide en persoonlijke kaarten | 510 |
| I. De Kock, | Outsider Peter Bogdanovich. Film als stukjes tijd | 202 |
| I. De Kock, | Mensen in transitie. Over de Chinese filmmaker Jia Zhangke | 430 |
| B. De Mesel | Een circus van kijken en bekeken worden | 568 |
| L. De Vroey, | Onttovering, magie en faerie. De wereld van Max Weber en J.R.R. Tolkien | 500 |
| H. Dekkers, | Schaamte en de vorm | 637 |
[Deel november-december, pagina 676]
| W. Derkse, | Over de dynamiek van schaamte, bevrijding en vergeving. Een kleine meditatie bij Johannes 7.53-8.11 | 640 |
| J. A. Dick, | Moslims in de Verenigde Staten | 81 |
| A. Estor, | Vreemdelingen in de natuur | 116 |
| A. Estor, | Schaamte, conformisme en nieuwe oprechtheid in de poëzie | 999 |
| I. Geerinck, | Erfgenamen van de dood. Een lezing van Tonio | 253 |
| S. Huysmans, | Twee modi van verborgenheid | 143 |
| J. Koenot, | Aidôs en de kunst van het samenleven | 645 |
| I. Kostet, | Eerlijke en niet zo eerlijke eenzaamheid in metaforische ballingschap | 386 |
| J. Lambaerts, | Het (on)vermogen tot liefde. Michel Houellebecqs onverwachte flirt met de islam | 242 |
| J. Lambaerts, | Socioloog in Sodom | 406 |
| R. Lenaers, | De menswording van het dier | 232 |
| F. Levrau, | Mogelijkheidszin en werkelijkheidszin. Over Robert Musils De man zonder eigenschappen | 61 |
| F. Levrau, | ‘Er is geen andere God dan die in jullie zelf’. Identitair ontwaken met Zarathoestra van Hermann Hesse | 465 |
| B. Leysen, | Engagement en reflectie in het dichterlijke denken | 273 |
| B. Loos, | Verlink je varken. Kleine seismografie van het #MeToo-debat in Frankrijk | 119 |
| R. Macquoy, | Aanwijzingen voor een hedendaags epicurist | 374 |
| S. Marijsse, | ‘Doch glücklich bin ich nicht’. De ijzingwekkende afgrond van het moderne subject | 263 |
| S. Marysse, | Het is wat met de Lehmans | 417 |
| S. Müngersdorff, | Eenzaamheid in meervoud | 517 |
| S. Peeters, | De ene schaamte en de andere | 631 |
| P. Pelckmans, | De vergissing van Robespierre | 298 |
| F. Polfliet, | Over vooruitgang, neergang en ondergangsoptimisme | 363 |
| H. Polis, | Terug naar Ithaca | 90 |
| H. Polis, | Een nieuw ik | 311 |
| H. Polis, | Wat te doen? | 548 |
| L. Rasson, | Het clandestiene geheugen. De herinnering aan maarschalk Pétain | 30 |
| F. Reyntjens, | Rwanda, een kwarteeuw na de genocide: opnieuw een vulkaan? | 162 |
| F. Schalkwijk, | De verinnerlijkte ander | 576 |
| K. Schaubroeck | Ben je niet beschaamd? | 598 |
| B. Segers, | Onbeminde cultuurchristenen | 398 |
| H. Simissen, | Geachte lezers | 1 |
| H. Simissen, | Muziek als leermeester voor het leven? Over Thuis in muziek van Alicja Gescinska | 99 |
| H. Simissen, | ‘De engel van Curaçao’. Over De Rechtvaardigen van Jan Brokken | 190 |
| H. Simissen, | In Memoriam Elianne Muller | 228 |
[Deel november-december, pagina 677]
| H. Simissen, | De vriendschap tussen Gustav Holst en Ralph Vaughan Williams | 342 |
| H. Simissen, | Niemand wil ze hebben | 538 |
| K. Tindemans, | Postkoloniale melancholie | 195 |
| K. Tindemans, | Het vreemde en het vertrouwde | 411 |
| M. Van Alstein, | Herinnering, macht en verzet. Een straattafereel in Boedapest | 452 |
| M. Van Boxelaere, | De zin van een politieke emocultuur | 618 |
| N. Van den Brandt, | Gender, seksualiteit en religieuze orthodoxie in de film Disobedience | 130 |
| J. Van der Leest, | Kurt Cobain en Neil Young voorgoed verbonden | 353 |
| L. Van Gasse, | Leesbril 2.0. Over de bundel Zusterstad 2.0 van Astrid Lampe | 104 |
| L. Van Gasse, | Woorden nèt te zacht om helemaal begrijpelijk te zijn. Over Laiwarikon van Peter Ghyssaert | 533 |
| W. Van Herck, | Rituelen als aandachtmachines | 85 |
| T. Van Houdt, | Erger dan oorlog? Oorlogsmisdaden en massavernietiging bij de verovering van de Nieuwe Wereld | 8 |
| A. Van Niekerk, | ‘Van jou genees ek nooit’: Afrikaans en Nederlands - Antjie Krog en die Lae Lande | 185 |
| A. Van Niekerk, | Achterhuis als Coetzee-leser | 424 |
| A. Van Rompaey, | Chaos als nieuw perspectief. Het belang van de chaostheorie voor de verhaalstudie | 49 |
| N. Van Uffelen, | Een wereld zonder hen | 340 |
| V. Van Wijngaarden, G. Willemars en L. Keulaartz, | De schaamte voorbij | 999 |
| G. Vanheeswijck, | Hoe redden we de democratie? | 285 |
| J. Vanheste, | Grand Hotel Europa | 320 |
| P. Venmans, | Wie zijn zelfrespect verliest, verliest alles | 623 |
| W. Verbaal, | Hoe word je tegenwoordig hoogleraar? | 543 |
| Z. Verleye, | Koloniale schaamte als politiek vraagstuk | 606 |
| R. Vlogman, | Veilig om te voelen | 633 |
| W. Weyns, | Klimaatparadoxen | 230 |
| W. Weyns, | Schaamte en sociale orde | 574 |
| D. Willockx en M. Kregting, | ‘Vervang hem dan toch door een bakfietstandem’. Mobiliteit, metaforen en moraal | 489 |
| A. Winnick, | Na de verkiezingen van 2018 | 532 |
[Deel november-december, pagina 678]
Boekrecensies
| H. Achterhuis, | Coetzee. Een filosofisch leesavontuur | 424 |
| B. Besret, | De dood licht op als de dag. | |
| Gedachten over de dood en daarna | 218 | |
| J. Brokken, | De rechtvaardigen | 190 |
| H. De Dijn, | Rituelen. Waarom we niet zonder kunnen | 85 |
| J. De Gruyter, | Als ik je neersteek gorgel je voortreffelijk | 658 |
| M. Dijkstra, | Palestina en Israël. Een verzwegen geschiedenis | 324 |
| A. Ellian, G. Molier en B. Rijpkema (red.), | ||
| De strijd om de democratie. | ||
| Essays over democratische zelfverdediging | 210 | |
| Fondation Beyeler, | Picasso. Blaue und Rosa Periode | 443 |
| K. Geens, | Wat ik ervan begrijp | 327 |
| A. Gescinska | Thuis in muziek | 99 |
| P. Ghyssaert | Laiwarikon | 553 |
| C. Grenier, U. Küster en M. Peppiatt (red.), | ||
| Bacon - Giacometti | 220 | |
| G. Gruber, J. Sander, e.a., | ||
| Rubens. Kraft der Verwandlung. | 331 | |
| O. Hekster en C. Jansen (red.), | ||
| Diocletianus. Tussen eenheid en versnippering | 330 | |
| V. Hugo, | 1793 | 325 |
| A. Jäger, | Kleine anti-geschiedenis van het populisme | 211 |
| A. Krog | Hoe alles hier verandert | 185 |
| A. Lampe | Zusterstad 2.0 | 104 |
| L. Le Bon, (red.), | Picasso. Bleu et rose | 443 |
| J. Lendering en V. Hunink, | ||
| Het visioen van Constantijn. | ||
| Een gebeurtenis die de wereld veranderde | 441 | |
| F. Martel, | Sodoma. Het geheim van het Vaticaan | 406 |
| S. Massini, | Er is iets met de Lehmans | 417 |
| M. Meijer | Missie Wereldvrede. | |
| Hoe psychosen mijn leven drastisch veranderden | 439 | |
| I.L. Pfeijffer, | Grand Hotel Europa | 442 |
| L. Polman | Niemand wil ze hebben. Europa en zijn vluchtelingen | 538 |
| K. Sigmund, | Sie nannten sich Der Wiener Kreis. | |
| Exaktes Denken am Rand des Untergangs | 442 | |
| Strabo - Anonymus - Milton, | ||
| In het spoor van Vergilius | 217 | |
| J. Swinnen, | Rwanda, mijn verhaal | 212 |
| T. Vaessens, | De Daf van mijn vader | 215 |
| B. van Es, | Ver-geet-mij-niet. | |
| Over het verborgen leven van een Joods meisje | 216 | |
| L. van Middelaar, | De nieuwe politiek van Europa | 326 |
[Deel november-december, pagina 682]
COLOFON
redactie Herman Simissen (hoofdredacteur), Ludo Abicht, Benjamin De Mesel, Annemarie Estor, Frank Saenen, Maarten Van Alstein, Nynke van Uffelen
redactieraad Tinneke Beeckman, Dirk De Bièvre, Wil Derkse, Herbert De Vriese, Stijn Latré, Stefaan Marysse, Jean-Pierre Rondas, Willie van der Merwe, Guido Vanheeswijck, Johan Vanhoutte, Walter Weyns
redactiesecretariaat Annemarie Estor en Herman Simissen
tekstredactie Annemarie Estor en Herman Simissen
typografie naar een ontwerp van Frederik Hulstaert gezet uit de Minion Pro en de Gandhi Sans
druk Drukkerij Van der Poorten, Leuven (klimaatneutraal!)
verantwoordelijk uitgever Herman Simissen
postadres Prinsstraat 15 • be-2000 Antwerpen
bezoekadres Grote Kauwenberg 30 • 2000 Antwerpen
telefoon 03 201 60 94
e-mail streventijdschrift@gmail.com
website www.streventijdschrift.be
issn 0039-2324 • btw be 406 745 249
iban be23 4098 5158 7191 • bic kredbebb
(enkel voor giften en losse nummers van voor 2019)
steun ons en neem een abonnement!
Ga naar www.streventijdschrift.be/abonnement
- i.s.m. Abonnementenland
6 nummers per jaar, inclusief btw:
België 72,00 euro • Nederland 75,00 euro
Studenten België 51,00 euro • Studenten Nederland 54,00 euro Europa 90,93 euro • Buiten Europa 96,23 euro
losse nummers per stuk 12,00 euro
mecenaat wenst u Streven te ondersteunen met een gift van 100 euro of meer en vermeld te worden als mecenas, neemt u dan contact op met het redactiesecretariaat.
Ingezonden stukken moeten beantwoorden aan onze Wenken voor auteurs, te raadplegen op onze website. Nadruk van artikelen verboden zonder verlof van de redactie.