Nederlands
Het Nederlands in België is nog altijd op de lijdensweg. Want die weg kronkelt en krinkelt door duizenden dorpen... en moet over Brussel, de stad o.m. der filmverhuurkantoren en van onze nationale radio. Genoemde kantoren hebben onlangs de Vlaamse bioscopen een zonderlinge film in de handen gesmeerd: niet De kapitein van Köpenick maar... De hoofdman van Köpenick (Der Hauptmann von Köpenick). Een zeer mooie prent, ook al speelt hij onder het Wilhelminische leger en niet bij een bende Indianen. Het is natuurlijk altijd mogelijk dat de kwestieuze kantoren hun eigen waar niet kennen, zelfs wanneer die een wereldberoemd en niet van gisteren dagtekenend stuk van Carl Zuckmayer is. Ik vrees dat het meer voor de hand ligt dat de kantoren waarvan sprake, de vertaling van het programma hebben overgelaten aan een armoedzaaier van een bediende, die in het woordenboek maar de letterlijke vertaling van Hauptmann heeft gekozen: dat was makkelijker en scheen veiliger dan de tweede (kanpitein) te overwegen. Waarmee die filmverhuurkantoren de Nederlandse lijdensweg onderhouden èn zichzelf potsierlijk maken, ook in het Frans. Ten bewijze die Solange, tu es là, die ze onlangs in Brussel gedraaid hebben. Ken je die dame niet? Doe geen moeite. Zij is het engelachtige product van een solo-vertaling. De Duitse titel van de film luidde: So lange Du da bist...
Wat betreft de R.T.B., zijnde onze Franse B.R.T., is het heus een beulse eis te vragen dat omroepers van die microfoon zouden proberen te leren, Nederlandse namen nog een beetje op zijn Nederlands uit te spreken? Gisteren hoorde ik er een bezig over een soldaat Timmermans voor wie een plaatje gedraaid werd, en het klonk als Tiemèrremanse, rijmend op ‘je pense’ (si peu!) Ik weet wel, de Fransen hebben weinig ontzag voor de oorspronkelijke uitspraak van vreemde eigennamen. Maar we zijn hier niet in Frankrijk. En wanneer ik daarna diezelfde R.T.B. hoor praten over James Dean: dzjeems dien, en niet zjamèsse dé-ang, dan ben ik beschaamd over zo weinig patriottisme. Toe, Broekzélenaars, waag eens een vaderlandse inspanning. Ik wed dat Parijs het welluidend vindt en het je naprobeert, zoals ze ginder al heel wat Italiaanse namen kunnen uitspreken met een on-Franse klemtoon op de voorlaatste en zelfs de eervoorlaatste lettergreep.
Auteursrechtelijk beschermd