Onze Taal. Jaargang 63

[p. 91]

Jouw Taal

Zin om te schrijven over taal? Stuur je bijdrage (max. 150 woorden) naar: redactie Jouw Taal, Laan van Meerdervoort 14A, 2517 AK Den Haag. Geplaatste inzendingen worden beloond met een boekebon.

Euhhh... een spreekbeurt

Een enkeling vindt het een uitdaging, maar voor de meesten is het een reden voor hoge bloeddruk, slapeloze nachten en zeer veel stress: de spreekbeurt. Het lijkt allemaal zo simpel. Je kiest een onderwerp en gaat op zoek naar informatie. Je vindt wat boeken, leest die door en maakt aantekeningen. Tot zover geen problemen. Thuis oefen je je verhaaltje tientallen keren: eerst voor de spiegel, dan voor je familie, die de tekst na een poosje ook kan dromen. Je bent niet ontevreden en denkt dat het allemaal wel zal meevallen.

Maar dan... Daar sta je, voor de klas. Vierentwintig paar ogen kijken je verveeld aan. Het papiertje trilt in je handen. Je lijkt niet veel verder te komen dan een stamelend ‘Euhhh...’

Wat kun je op zo'n moment het best doen? Een paar tips:

•	Probeer je zenuwen om te zetten in een soort opgewondenheid: zie het als een uitdaging.
•	Neem even de tijd voordat je met spreken begint. Kijk eerst eens even de klas rond. Bedenk bijvoorbeeld: ‘Ik heb het goed voorbereid. Mij kan dus niets gebeuren. Ik kan straks lekker tevreden op mijn stoel gaan zitten, jullie moeten nog!’ Maak van die tijd gebruik om je ademhaling tot rust te brengen.
•	Ga stevig staan: op twee benen dus.
•	Schrijf enkele kernwoorden of -zinnen op een blaadje en hou dat bij je. (Leg het op tafel, als je handen beven!) Als je opeens even de draad kwijt bent, zet zo'n spiekbriefje je zo weer op het juiste spoor.
•	Bedenk dat de meeste klasgenoten een spreekbeurt ook moeilijk vinden. Zij hebben eerder medelijden met je dan dat ze je zullen uitlachen.

En mocht er helemaal niets helpen, dan kun je altijd nog denken aan een faalangstcursus of een cursus ‘spreken in het openbaar’. Uit eigen ervaring weet ik dat dat helpt!

Pauline Hamburger (15 jaar) - Pijnacker

Kalkaanslag reinigen?

Het valt me op dat in de reclame vaak domme fouten worden gemaakt: soms wordt het tegendeel gezegd van wat er bedoeld wordt, bijvoorbeeld in het spotje voor Viakal Kalkreiniger. Dit produkt is bedoeld om kalkaanslag te verwijderen. Maar de naam suggereert dat je de kalkaanslag ermee schoonmaakt (vergelijk: sanitairreiniger).

En zou de huisvrouw of huisman echt op de microkracht van Jif Allesreiniger zitten te wachten?

Nog een leuke: de spot van Wajang-magarine. Hierin hoor je Henny Huisman zeggen: ‘Hallo, ik ben Henny Huisman en ik play-back een kettingzaag. Per dag verdwijnen zó honderdduizend bomen.’ Dan kan hij maar beter zijn mond houden.

Toch hoop ik dat er nog veel van dit soort rare uitspraken gedaan worden. Het maakt het kijken en luisteren naar reclame een stuk leuker.

Tamara Veldman (15 jaar) - Groningen

Geheimtal

Gog-ror-o-e-tot-joj-e-sos!

Hallo allemaal! In Jouw Taal in het januarinummer stond een oproep over geheimtaal. Daar wil ik even op reageren. Vorig jaar (in groep 8) spraken twee vriendinnen en ik regelmatig geheimtaal. Dat was altijd erg lachen, want iedereen probeerde het te begrijpen, maar dat lukte niemand. Ze waren steeds aan het raden. Voor alle zekerheid praatten we soms zomaar iets wat wel een beetje op onze geheimtaal leek.

Zo gaat onze geheimtaal: je moet achter elke medeklinker een o zetten, en nog een keer dezelfde medeklinker. Je kan het best alle letters apart spellen, dan is het iets duidelijker. ‘Ik word niet goed van hem’ wordt dan ‘i-kok wow-o-ror-dod non-i-e-tot gog-o-e-dod vov-a-non hoh-e-mom’. Gog-ror-o-e-tot-joj-e-sos!

Hilde Veldhuis (12 jaar) - Boekelo

Gokki-2-hokki

Mijn vader en ik spraken vroeger vaak in een geheimtaal, die hij soms ook op zijn werk gebruikte.

Na iedere medeklinker plaatsten we okki en iedere klinker kreeg een nummer (a = 1, e = 2, enz.). ‘Geheimtaal’ werd dan: Gokki-2-hokki-2-3-mokki-tokki-1-1-lokki.

Het lijkt moeilijker dan het is. Als je vaak genoeg oefent, lukt het op den duur wel om het snel te spreken of, nog moeilijker, makkelijk te verstaan!

Guido van der Wedden (16 jaar) - Wassenaar

Nadier dadie hadiet

In mijn jongensjaren (ongeveer een halve eeuw geleden) onderhield ik met mijn vriendjes een geheimtaal. Daarbij werden de klinkers (ook de tweeklanken) vervangen door de lettercombinatie adie. Een mededeling als ‘Ik ga vanavond om halfacht naar de hut’ wordt dan: ‘Adiek gadie vadienadievadiend adiem hadielfadiecht nadier dadie hadiet’.

Na enige oefening is dit een zeer bruikbare geheimtaal.

W. Brenda - Voorthuizen